HESLERİN ÇALIŞMA PRENSİBİ

1. HESLERİN ÇALIŞMA PRENSİBİ Burcu OCAK 120063006

2. HES’LERİN ÇALIŞMA PRENSİBİ • Dünya üzerinde elektriğin yaklaşık %24’ü hes’ler tarafından üretilmektedir. • Hes’ler suyun enerjisinden faydalanmak için üretilen yapılardır. • Hes’ler suyu önce mekanik enerjiye,mekanik enerjiden elektriğe çevirirler.

3. HES’in ANA Bölümleri • SUYUN GÜCÜ:En uygun hidroelektrik santralleri, yeterli yağmurlarla beslenen ve akış eğimi büyük olan nehirler üzerine kurulur. Hes’ler, sudaki enerjiyi toplayıp elektriğe dönüştürmek için basit bir mekanik yapı kullanılır.Bu yapı şöyledir: Su bir sete doğru yönlendirilip buradan aktılır.Akan su türbinleri döndürür.Türbinler dönmeye başlayınca buna bağlı olan generatorde dönmeye başlar ve elektrik üretilir.

5. 2. SET: Birçok hidroelektrik santrallerinde suyu arkasında tutan bir set vardır. Bu set gerisinde geniş bir rezervuar alanı oluşturur. Bu rezervuar alanı genellikle yapay göl olarak kullanılır. • TÜRBİN:Su, türbinin geniş pervanelerine vurduğunda pervaneler dönmeye başlar. Bu türbinin mili aynı zamanda generatöre bağlıdır. • GENERATÖR:Türbin pervaneleri döndüğünde, türbin miline bağlı generatörün dev mıknatıslarıda dönmeye başlayacaktır. Dönen bu dev mıknatıslar bakır bobinlerde alternatif akım üretilmesine sebep olacaktır.

6. 5. TRANSFORMER:Güç odasındaki transformatör alternatif akımı alır ve daha yüksek bir voltaj değerine dönüştürür. 6. GÜÇ HATTI: Her hidroelektrik santralinden 4 tel çıkışı vardır. Bunların 3 teli faz geri kalan bir tel ise topraktır. 7. TAŞIMA ODASI:Türbinleri döndüren su buradan geçerek nehirdeki akışına devam eder.

8. 8. DİĞER TEÇHİZATLAR: Ana teçhizatlardan ayrı olarak; ısıtma havalandırma sistemleri, aydınlatma sistemleri, doğru akım acil enerji, alternatif akım acil enerji (dizel generatör) sistemleri, sızıntı toplama havuzları, besleme pompaları, drenaj boşaltma pompaları, haberleşme sistemleri, kompresör ve tanklar gibi basıçlı hava sistemleri, yangın koruma ve söndürme sistemleri, bakım, onarım ve küçük imalat atölyeleri, montaj demontaj sahaları, vinçler, krenler gibi taşıma, kaldırma sistemleri, arıtma sistemleri, ilk yardım bölümü, batardo kapakları,labaratuarlar vb. bölümler vardır.

9. TÜRKİYE’DE Kİ HES PROJELERİ • Türkiye’nin en çok yağış alan bölgesi olan Karadeniz’deki HES projesi sayısının 341 olarak açıklandığı raporda, Akdeniz bölgesi 225, Doğu Anadolu 30, Güney Doğu Anadolu 20 olmak üzere ülke genelinde toplam 1600’den fazla proje olduğu belirtildi. • Ülkemizde planlanan projelerde amaç, vadi ve akarsular üzerine “HES”ler kurup onları uluslararası ve yerli dev şirketlere satarak su kullanım hakkının bölge halkının elinden alınmasıdır. Yani amaç “Nasıl daha çok kâr ederiz”dir.

12. HESLERİN AVANTAJLARİ Hüseyin SAĞIR 060060171

13. 1)EKONOMİK

14. EKONOMİK • Enerji Faydaları • Yenilenebilirlik • Düşük masraflı

15. EKONOMİK • Masraflar • Ekonomik ömrü uzun • İşletme-bakım gideri düşük • Yakıt gideri olmayan

16. EKONOMİK • Gelir • Yüksek verimli • Geri ödeme süresi kısa

17. EKONOMİK • Yöresel • Turizm • Balıkçılık • Tarım • İstihdam

18. Sosyal ve Çevresel • Sosyal • Su yarışları • Eğlence ve dinlenme sahaları

19. Sosyal ve Çevresel • Çevresel • Karbon emisyonu • Erozyon • Çevre dostu

20. HES’lerin Zararları Gözde ERGİN 090080082 Matematik Müh.

21. ÇEVRE İNSAN

22. Çevreüzerine; İstimlak edilen tarım arazileri Ekolojik çevrenin tahribatı * İklim değişimleri * Bitki örtüsünün tahribatı * Endemik canlı türlerinin yok olması (Dicle vadisi bölgenin ekolojik dengesi, bitki ve hayvanları açısından birinci derecede) Su kalitesinin düşmesi * Paraziter hastalıklar * Balık çeşitliliğinde azalma (populasyon küçülmesi) Akarsu ve ırmaklardaki sular ‘’can suyu ‘’ seviyesine kadar azaltılması (Fırat’ın, kaynağa yakın noktadan başlayarak ülkemiz sınırları içindeki bölümleri beş baraj projesi sonucu 1975-2000 yılları arasında tamamen baraj göllerine dönüşmüştür.)

23. Tabiat ve tarih varlıklarının korunamaması (Hasankeyf) Doğal kıyı şeritlerindeki bitki ve hayvan yaşamı artık desteklenmemektedir. (sazlık ve çalılıklarda yaşayan böcek ve omurgasızlar) Suyun ivmesi sonucu suda yaşayan canlıların zarar görmesi Barajların ‘’pik’’ zamanlarında ağırlıklı kullanılması

24. İnsan Üzerine; Elektrik iletim hatlarının kanserojen etkisi Göçlerle beraber gelen yoksullaşma *Ilısu projesi kapsamında 90’lı yıllarda yaklaşık 80 köy boşaltılmıştır * Devlet eliyle yeniden yerleşim ya da tazminat alarak kendi eliyle yeniden yerleşim * İnsanlar devlet eliyle yeniden yerleşime karar verirlerse, nereye gidecekleri konusunda söz hakkına sahip olamayacaklar. * Yeni konutlar için ödemeleri gerekecek miktar, eski evleri için alacakları miktarın bir kaç katıdır * Tazminat yetersizliği. * Geçim kaynağı kaybı. * Kentlere göç eden insanlar bekleyen sorunlar (sosyal, ekonomik ve psikolojik sorunlar)

25. Ekonomik etkiler * Kamulaştırma ve satın alma * Turizm Sosyal ve Kültürel etkiler * Proje sonrası kırsal yerleşimlerdeki kültürel ve ekonomik çevrenin sürdürülebilirliği sona ermektedir. * Tarımın korunmaması, topraklarından ayrılma ve insanlar arasındaki bağın koparılması

26. Giresun Pazarsuyu Havzası

29. ANDIR GALSIN HES * Karadeniz’de istenmeyen şeylere, lanet olsun, uzak dursun anlamında yöresel olarak ANDIR GALSINdenir * İstanbul Barosu Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu, HES Çalışma Grubu ve Pazarsuyu havzası davacıları olarak; Giresun ili, Bulancak ve Piraziz ilçeleri sınırları içindeki Pazarsuyu Havzası’nda bulunan, 7 HES projesine ilişkin Çevresel Etki Değerlendirme kararlarının iptali için açmış bulunduğumuz davalarda, Ordu İdare Mahkemesi’nce YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARI verilmiştir.2 tane proje yeniden başlatılmıştır.

31. Hidroelektrik Santrallerine Alternatiflerimiz neler olabilir? Çağdaş ERİTİCİ 050070311 Petrol ve Doğalgaz Müh.

32. Alternatif elektrik enerjisi kaynakları • Jeotermal enerji • Rüzgar enerjisi • Okyanus ( gel-git, akıntı ve dalga ) enerjisi • Güneş enerjisi

33. Jeotermal Enerji ? • Jeotermal akışkanların (sıvı ve gaz fazında) ısısından yararlanılarak elde edilen enerjidir.

34. Jeotermal Enerji

35. Türkiye ve Jeotermal Enerji • Türkiye jeotermal potansiyelinde Dünyada 7. sırada • Elektrik ihtiyacımızın %5’ini Jeotermal Enerji ile karşılayabiliriz. • Jeotermal enerji kullanımında Son 5 yılda 11. sıradan 5. sıraya yükseldik.

36. Jeotermal Enerji • yeni • yenilenebilir • sürdürülebilir • tükenmez • ucuz • güvenilir • çevre dostu • yerli

37. Rüzgar Enerjisi ? • Havadaki katmanların sıcaklık farklarından dolayı yer değiştirme hareketleri meydana gelir, böylece hava hız kazanır. Bu kinetik enerjiye rüzgar enerjisi denir.

38. Rüzgar Enerjisi

39. Rüzgar Enerjisi ve Türkiye

40. Rüzgar Enerjisi ve Türkiye Konya’dan bir örnek 4 kişilik bir evin ortalama elektrik enerjisi ihtiyacı 6,4kWatt Bu rüzgar gülü günde 30-35 kWatt elektrik enerjsi üretebiliyor.

41. Rüzgar Enerjisi • Yeni • Çevre dostu • Yenilenebilir • Tükenmez • Ucuz • Güvenilir • Yerli

42. Güneş Enerjisi ? • Güneş’ten gelen ışığın ısı, elektrik veya mekanik enerjiye çevrilmesiyle elde edilen enerji türüdür.

43. Güneş Enerjisi

44. Güneş Enerjisi Türkiye

45. Güneş Enerjisi (güneş ev – Antalya) • Fotovoltaik çatı (6kW)

46. Güneş Enerjisi (güneş ağacı – Antalya) • Güneş ağacı (1kW)

47. Güneş Enerjisi • Yeni • Yenilenebilir • Tükenmez • Ucuz • Güvenilir • Çevre dostu • Yerli

48. Okyanus Enerjisi ? • Okyanuslarda oluşan gel-git, dalga ve akıntıların; kinetik ve potansiyel enerjisinden elde edilen elektrik enerjisidir.

49. Okyanus (Dalga) Enerjisi

50. Okyanus (Dalga) Enerjisi