970 likes | 1.47k Views
3. Ağ Teknolojileri Temelleri. Network Temelleri. Ağ Nedir? Ağ Sistemlerinin Faydaları Ağ Bileşenleri Ağ Mimarisi Open Systems Interconnection (OSI) TCP/IP Protokol Takımı. Network Sistemlerinin Yararları.
E N D
Network Temelleri • Ağ Nedir? • Ağ Sistemlerinin Faydaları • Ağ Bileşenleri • Ağ Mimarisi • Open Systems Interconnection (OSI) • TCP/IP Protokol Takımı
Network Sistemlerinin Yararları • Bir network kurmanın amacı bilgiye daha hızlı ulaşabilmektir. Bir kullanıcı kendisinden kilometrelerce uzaktaki bilgiye bir kaç saniye gibi kısa sürelerde erişebilir. • Network’ün faydaları: • Program Paylaşımı • Dosya Paylaşımı • Yazıcı Paylaşımı • Güvenlik • Merkezi Yönetim
Network Bileşenleri • Network İşletim Sistemleri • Kablolama Sistemi • Network Cihazları • İletişim Protokolleri • Network Interface Card (Network Kartı)
Network İşletim Sistemleri • Network ortamında işletim sistemleri iki farklı rol üstlenebilirler. • Bu roller: • Server (Sunucu) • Client (İstemci)
Kablolama Sistemi Kablolar verilerin haraketini sağlayan ortamlardır. Kablolar hızlarına ve malzemelerine göre çok çeşitlidirler. Ancak kullanılan kablo, Network’ün hızını ve performansını etkileyeceği için kablo seçimi çok önemlidir.
Network Cihazları Network’ü genişletmek ve başka networkler ile birleşmesini sağlamak amacı ile bir çok network cihazı kullanılabilir. En çok kullanılan network cihazları şunlardır: Hub, Switch, Router.
İletişim Protokolleri Networkde çalışan cihazların iletişim kurabilmeleri için gerekli kurallar bütünüdür. Network protokollerini dillere benzetebiliriz. Nasıl ki iki insanın konuşabilmesi için aynı dili konuşuyor olmaları gerekir, iki bilgisayarın da iletişim kurabilmeleri için aynı protokolü kullanmaları gerekir.
Network Interface Card (Network Kartı) Networke bağlanan her bilgisayarda olması zorunlu olan ve networke fiziksel bağlantının yapılmasını sağlayan adaptördür.
Network Mimarisi • Network Topolojileri • Kablo Erişim Metodu • Büyüklüklerine Göre Networkler
Network Topolojileri Bir networkün topolojisini, kablo yerleşiminin bir haritası olarak düşünebiliriz. Topoloji bilgisayarların, nasıl bağlandıklarını tanımlar. En yaygın üç topoloji vardır: Bus topoloji, Star topoloji, Ring topoloji.
Open Systems Interconnection (OSI) OSI farklı üreticiler tarafından geliştirilen network bileşenlerinin bir arada uyumlu bir şekilde çalışabilmelerini sağlayan kurallar bütünüdür. Network bileşenlerinin nasıl haberleştiklerini tanımlayan kavramsal bir yapıdır. Bilginin hazırlanıp network ortamından geçerek başka bir bilgisayarda nasıl görüntülendiğini tanımlar.
Open Systems Interconnection (OSI) Application Presentation Session Transport Network Data-Link Physical • Network iletişimini daha küçük daha basit parçalara böler. • Farklı donanım ve yazılımların haberleşmesini sağlar. • Herhangi bir katmandaki değişikliğin diğer katmaları etkilemesini engeller dolayısıyla daha çabuk gelişebilmelerini sağlar. • Farklı platformların iletişimini sağlar. • Her katman diğer katmanları etkilemeden geliştirilebilir. • Bilginin bir bilgisayardan diğerine ulaştırılması sorunu yedi daha küçük daha kolay çözülebilir soruna bölünmüştür.
Open Systems Interconnection (OSI) Application Presentation Session Transport Network Data-Link Physical
TCP/IP Protokol Takımı • TCP/IP protokol takımı internet ve günümüz network sistemlerinin hemen hepsinde kullanılan iletişim protokolüdür. TCP/IP protokol takımı dört katmandan oluşmaktadır. • Application Katmanı • Transport Katmanı • Internet Katmanı • Network Access Katmanı
TCP/IP • TCP/IP Nedir? • TCP/IP Katmanları • TCP/IP Protokolünde İletişim Nasıl Kurulur • IP Routing • Haberleşme Biçimleri
TCP/IP Nedir? TCP/IP, DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency) tarafından geliştirilmiş bir dizi protokolden oluşan bir protokol takımıdır. Günümüzde network`ler arası iletişimde ve Internet`te kullanılan standart network protokolüdür.
Application • DNS (Domain Name System) • WINS (Windows Internet Naming Service) • SMTP (Simple Mail Trasfer Protocol) • SNMP (Simple Network Management Protocol) • FTP (File Transfer Protocol) • TFTP (Trivial File Transfer Protocol) • HTTP (HyperText Transfer Protocol)
Transport • TCP (Transmission Control Protocol) • UDP (User Datagram Protocol)
Internet • IP (Internet Protocol) • ICMP (Internet Control Message Protocol) • ARP (Address Resolution Protocol) • RARP (Reverse Address Resolution Protocol)
TCP/IP Protokülünde İletişim Nasıl Kurulur? • Her TCP/IP cihazı bir IP adresi ile tanımlanır. IP adresi Internetworkde eşsiz olmak zorundadır. • IP adresleri iki kısımdan oluşur; • Network ID : Internetworkü oluşturan her networkün eşsiz bir ID’si vardır. Bu ID cihazların hangi networkde olduğunu gösterir. Aynı networkde olan cihazların Network ID’leri aynı olmak zorundadır. • Host ID : Cihazın bulunduğu networkde kendisini tanımlayan kısımdır. Aynı networkde olan cihazların Host ID’leri farklı olmak zorundadır.
IP Adreslerinin Ağda Tanınlanması • Her bir Internet adresine 4 haneli bir numara karşılık gelir • a.b.c.d seklindeki bu numaralara IP (Internet Protocol) numaraları denir • a,b,c ve d 0-255 arasında değişen bir tam sayıdır • 2 kısımdan oluşur: • Host ID • Network ID
IP Adreslerinin Ağda Tanınlanması Classful Address Class B address Network Host Class B default mask Classless Address 172 100 10 1 172 100 10 1/20 Network Host Subnet Subnet mask 255 255 0 0 255 255 240 0
IP Adresi Sınıfları • Class A network adresleri : 1.0.0.0 - 127.0.0.0 • Class B network adresleri : 128.0.0.0 - 191.255.0.0 • Class C network adresleri : 192.0.0.0 - 223.255.255.0 • Class D network adresleri : 224 – 239 multicast • Class E network adresleri : 240-254 deneysel
IP Adresi Kuralları • 127 ile başlayan IP adresleri test ve sorun giderme amacı ile kullanılırlar. Cihazlara verilemezler. Bu IP adreslerine “Loopback IP Adresleri” denir. • IP adresinin Host Kısmındaki bitlerin hepsi “0” olamaz. Bu adres Network Idsidir. • IP adresinin Host Kısmındaki bitlerin hepsi “1” olamaz. Bu adres “Broadcast” adresidir. Broadcast adresi networkdeki tüm cihazlara data gönderilirken kullanılır. • İlk oktet “223”den büyük olamaz. Bu adresler Multicast için kullanılır.
IP Routing Routing bir IP paketini bir IP networkünden başkasına iletme işlemidir. Bu işlem Internetworkdeki farklı networkleri ve bu networklere nasıl ulaşılabileceğini bilen Router cihazlarıyla gerçekleştirilir.
Subnet Oluşturmak • Alt Ağlara Ayırma (Subnetting) • Supernetting Kullanarak Ağ Altyapısının Genişletilmesi
Haberleşme Biçimleri • Bir networkde 3 çeşit haberleşme vardır; • Unicast: Bir cihazdan sadece bir cihaza yapılan iletim. • Multicast: Bir cihazdan belirli bir grup cihaza yapılan iletim. • Broadcast: Bir cihazdan diğer tüm cihazlara yapılan iletim.
Network Cihazları • Repeater • Hub • Bridge • Switch • Router • Firewall
Repeater Networkte kullanılan kabloların, elektronik sinyalleri iletebilecekleri maksimum uzaklıklar vardır. Örneğin UTP kablolar sinyali 100m taşıyabilirler. Daha uzağa veri taşınması gerekiyorsa “Repeater” cihazı kullanılır.
Hub Hub’ın görevi sinyalleri güçlendirip, kabloya iletmektir. Hub’ın repeater’dan farkı, daha çok portu olması ve daha çok bilgisayarın iletişimini sağlamasıdır. Bu yüzden hub’a “Çok Portlu Repeater da denir.
Bridge Bridge’lar iki LAN segmentini birbirine bağlayan L2 cihazladır. Bridge her iki tarafındaki bilgisayarların MAC adreslerini hafızasında saklar. Bu da bridge’in veriyi alacak olan bilgisayarın ne tarafta olduğunu bilmesini sağlar.
Switch Kendisine bağlı olan bilgisayarların MAC adreslerini bilir ve buna göre anahtarlama yapar. Switch sadece network segmentlerini değil, direkt olarak bilgisayarları da bağlamak için kullanılabilir.
Router OSI Referans Modelinin 3. katmanında çalışırlar. Router’ın networkteki rolü, bir IP paketini, bir IP networkünden başkasına yönlendirmektir. Bu yüzden router’lar geniş networkler ve Internet için vazgeçilmez cihazlardır.
Firewall Ağı, İnternetten gelme ihtimali olan zararlı verilere karşı korur. Yazılımsal ve donanımsal olmak üzere iki şekilde edinilebilir.
Network Tipleri • Local Area Network (LAN) • Wide Area Network (WAN) • Metropolitan Area Network (MAN) • Virtual Private Network (VPN)
Metropolitan Area Network (MAN) Küçük bir coğrafi alanda, birden fazla LAN’ı birbirine bağlamak için kullanılır. WAN ile aynı teknolojileri kullandığı için aynı özelliktedir.
Virtual Private Network (VPN) Internet gibi halka açık networkler üzerinden oluşturulan uzak bağlantı networkleridir. Halka açık networkler kullanıldığı için bir çok güvenlik teknolojisi içerir.
Network Topolojileri • Bus topoloji • Star topoloji • Ring topoloji
Bus Topoloji Bus topolojisinde nodlar, direkt olarak bir hatta bağlanır ve aralarında başka bağlantı yoktur. Bir bilgisayarın ilettiği sinyal tüm bilgisayarlara ulaşır. • Avantajları • İlave bir cihaza gereksinim duymaz. • Ucuzdur. • Dezavantajları • Kablonun herhangi bir yerindeki kopukluk tüm sistemi etkiler. • Hata tesbiti zordur. • İletişim yavaştır.
Star Topoloji Star topolojide tüm bilgisayarlar merkezi bir ilave cihaza bağlanır. • Avantajları • Kurulumu basittir. • Yüksek hız sağlayabilir. • Arıza tesbiti kolaydır. • Herhangi bir kablodaki kopukluk, sadece kablonun bağlı olduğu bilgisayarı etkiler. • Dezavantajları • İlave cihaz gerektirir.
Ring Topoloji Bilgisayarlar merkezdeki MSAU (MultiService Access Unit) denilen cihaza, ayrı kablolar ile bağlanırlar ancak aralarındaki iletişim tek yönlü ve halka biçiminde olması sebebiyle adı Ring topolojidir.
Mesh Topoloji Bu topolojide tüm cihazlar diğer tüm network cihazlarına bağlıdır. Bir noktadan diğerine sadece bir yol yoktur. • Avantajları • Herhangi bir kablonun kopması, alternatif yollar olması sebebiyle, iletişimi engellemez. • Yüksek bağlantı hızı sağlayabilir. • Dezavantajları • Yüksek maliyetlidir. • Bilgisayar sayısı arttıkça kablolama imkansız hale gelebilir.
Hybrid Topoloji Hybrid topolojiler, bir kaç farklı topolojinin birleşmesi ile oluşan topolojilerdir. Star-Bus, Star-Ring örnek olarak gösterilebilir.
Extended Star Topoloji Star topolojinin genişletilmiş halidir. Çok büyük yerel networklerde kullanılır.