Kİ-KARE TESTİ (CHI-SQUARE TEST)

1. Kİ-KARE TESTİ(CHI-SQUARE TEST)

2. Gözlenen ve beklenen frekanslar arasındaki farkın anlamlı olup olmadığı temeline dayanır. • Niteliksel olarak belirtilen verilerin analizinde kullanılır.

3. Hangi durumlarda kullanılır? • İki yada daha çok grup arasında fark olup olmadığının testinde, • İki değişken arasında bağ olup olmadığının testinde, • Gruplar arası homojenlik testinde, • Örneklemden elde edilen dağılımın istenen herhangi bir teorik dağılıma uyup uymadığının testinde (uyum iyiliği testi) kullanılır.

4. DÖRT GÖZLÜ DÜZENLER (2X2 TABLOLAR) UYGULANDIĞI DÜZENLER

5. ÇOK GÖZLÜ DÜZENLER (2xm, nx2, nxm tablolar) 2x3 düzen 4x3 düzen

6. VARSAYIMLARI • Gruplar birbirinden bağımsız olmalıdır. • Beklenen değer 5 ‘den büyük olmalıdır. 2x2 düzenlerde beklene değer 5’den küçükse • Denek sayısını arttırılmalıdır, • Satırlar yada sütunlar birleştirilmelidir, • Devamlılık düzeltmeli ki-kare testi (Continuity Correction) kullanılmalıdır. Bu Yates düzeltmesi olarak da anılır. • Fisher’s kesin ki-kare (Fisher’s exact test) uygulanır.

7. 3. 2xm, mx2 ve nxm tablolarda 1. Denek sayısı arttırılmalı, 2. Satır yada sütunlar birleştirilmelidir.

8. ÖRNEK • Sigara içenlerle içmeyenler arasında akciğer kanseri görülme oranlarının farklı olup olmadığı araştırılmak istenmektedir. Çalışma sonuçları aşağıdaki gibidir. H0: Sigara içen ve içmeyenlerde akciğer kanseri görülme oranları arasında fark yoktur. H1: Sigara içen ve içmeyenlerde akciğer kanseri görülme oranları arasında fark vardır.

9. Adımlar Beklenen değer: (25/200)*100 = 12,5 Beklenen değer: (175/200)*100 = 87,5 • Beklenen frekanslar bulunur. Beklenen değer: (25/200)*100 = 12,5 Beklenen değer: (175/200)*100 = 87,5

10. Ki-kare test istatistiği

11. SPSS’ de nasıl yaparız?

15. BAĞIMLI GRUPLARDA Kİ-KARE TESTİ (MC-NEMAR TESTİ) • Nitelik olarak belirtilen bir değişken yönünden aynı bireylerden değişik zaman ya da durumda elde edilen iki gözlemin farklı olup olmadığını test etmek için kullanılır. Bu testte dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır: •  Aynı bireyler üzerinde iki gözlem yapılmaktadır. Bu nedenle gruplar bağımsız değildir. • Bu gruplar arasında farklı olup olmadığı test edilen değişken sayımla belirtilen nitel bir karakterdir. (var-yok, iyileşti-iyileşmedi, hasta-sağlam) • Bu test sadece 4 gözlü düzenlerde uygulanabilir.

16. Eğitimden Sonra Doktor B Doktor A Var Yok Eğitimden Önce Yeterli Yetersiz Var a b Yeterli a b Yok c d Yetersiz c d Testin kullanıldığı durumlara aşağıdaki örnekler verilebilir: • Aile planlaması konusunda eğitimden önce ve sonra aynı kadınların bilgi düzeylerini yeterli ve yetersiz biçiminde nitelendirip; eğitimden önceki ve eğitimden sonraki bilgi düzeyleri arasında fark olup olmadığını araştırmak için kullanılır. • Aynı bireyleri muayene eden iki göz hastalıkları hekiminin görme kusuru bulgularının farklı olup olmadığını karşılaştırmak için kullanılır.

17. 2001 Parazit 2002 Parazit Var Yok Var a b Yok c d Testin kullanıldığı durumlara aşağıdaki örnekler verilebilir:

18. Bu teste ilişkin 2 değeri aşağıdaki gibidir: • 2 tablo değeri, serbestlik derecesi = • (Satır sayısı – 1)(Kolon sayısı - 1) = (2-1)(2-1)=1 ve =0.05 yanılma düzeyindeki 3.841 değeridir. • > olduğu durumda yokluk hipotezi reddedilir.

19. ÖRNEK:Aile planlaması konusunda eğitimden önce ve sonra aynı kadınların bilgi düzeylerini yeterli ve yetersiz biçiminde nitelendirip; eğitimden önceki ve eğitimden sonraki bilgi düzeyleri arasında fark olup olmadığını araştırmak için bir çalışma yapılmış; aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir. Bilgi düzeyleri bakımından eğitim öncesi ve sonrası arasında farklılık var mıdır? H0: Bilgi düzeyleri bakımından eğitim öncesi ve sonrası arasında farklılık yoktur. H1: Bilgi düzeyleri bakımından eğitim öncesi ve sonrası arasında farklılık vardır.

20. 2 tablo değeri, serbestlik derecesi = (Satır sayısı – 1)(Kolon sayısı - 1) = (2-1)(2-1)=1 ve =0.05 yanılma düzeyindeki 3.841 değeridir. > olduğu durumda yokluk hipotezi reddedilir. Bilgi düzeyleri bakımından eğitim öncesi ve sonrası arasında farklılık vardır.