Program prilagođavanja postojećih državnih pomoći

1. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union Program prilagođavanja postojećih državnih pomoći

2. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union EU PRAVNI OSNOV • Regulativa Savjeta br. 659/1999 od 22. marta 1999 o utvrđivanju detaljnih pravila za primjenu člana 93 (odnosno član 88 UEZ) sada član 108 Ugovora o funkcionisanju Evropske unije – TFEU • Konkretno – Poglavlje V Regulative • Procedure u vezi postojećih šema pomoći • član 17 • član 18 • član 19

3. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union CG PRAVNI OSNOV Međunarodne obaveze • Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju (SAA), član 73 stav 6 Nacionalni propisi • Zakon o kontroli državne pomoći („Sl. list CG“, broj 74/09) • ČLAN 26 • Davaoci državnih pomoći dužni su da Ministarstvu dostave popis propisa i opštih akata koji su važili do 1.januara 2008. godine i koji se primjenjuju na dan stupnja na snagu ovog zakona, a na osnovu kojih su vršene dodjele, odnosno na osnovu kojih se dodjeljuju državne pomoći, u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona

4. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union CG PRAVNI OSNOV • Zakon o kontroli državne pomoći („Sl. list CG“, broj 74/09) • ČLAN 26 • Ministarstvo je dužno da objedini popis propisa i opštih akata iz stava 1 ovog člana i dostavi Komisiji • Komisija će dostaviti mišljenje davaocima državne pomoći o usklađenosti propisa i opštih akata iz stava 1 ovog člana, u roku od 90 dana od dostave popisa propisa i opštih akata od strane davaoca iz stava 1 ovog člana

5. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union CG PRAVNI OSNOV • Zakon o kontroli državne pomoći („Sl. list CG“, broj 74/09) • ČLAN 26 • Davaoci državne pomoći dužni su da, do 31. marta 2010. godine, dostave Komisiji način i rokove usklađivanja propisa i opštih akata iz stava 1 ovog člana • Komisija će pripremiti program usklađivanja propisa i opštih akata do 15. aprila 2010. godine i dostaviti Vladi • Davaoci državne pomoći dužni su da propise i opšte akte iz stava 1 ovog člana usklade sa ovim zakonom do 31. decembra 2011. godine

6. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union TRENUTNO STANjE • Mišljenje EC o zahtjevu CG za članstvo u EU (avis) Sprovođenje sistema u praksi: • Ojačati upravne kapacitete Komisije • Osigurati sprovođenje i unaprijediti zakonska ovlašćenje Komisije • Dalje stručno usavršavanje subjekata uključenih u proces • Podizanje nivoa transparentnosti podataka o državnim pomoćima • Usmjeravanje državnih pomoći na oblike koji su manje štetni za zaštitu konkurencije

7. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union SADRŽAJ PROGRAMA Programom se utvrđuju: • Nosioci usklađivanja • Postupak usklađivanja • Rokovi usklađivanja programa državnih pomoći sa propisima o državnim pomoćima i SSP

8. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union SADRŽAJ PROGRAMA Programom se utvrđuju: • Nosioci usklađivanja • Komisija za kontrolu državne pomoći • Davaoci državnih pomoći (organi državne uprave i lokalne samouprave, ovlašćena pravna lica i druga pravna lica) • Postupak usklađivanja • Postupak usklađivanja programa državnih pomoći s propisima o državnim pomoćima i Sporazumom o stabilizaciji i pridruživanju odvija se u tri dijela

9. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union SADRŽAJ PROGRAMA Programom se utvrđuju: • DIO 1. - Postupak usklađivanja • Komisija je evidentirala važeće programe i druge opšte akte kojima su obuhvaćene državne pomoći • Komisija je pripremila sveobuhvatni popis važećih programa i drugih opštih akata kojima su obuhvaćene državne pomoći koji su stupili na snagu prije Zakona i jhoš su na snazi • Komisija je izdvojila neusklađene tih i opredijelilam kojim specialnim pravilom državnih pomoči potrebno jih je uskladit • Davaoci program prilagodbe dopune u dijeli rokova usklađivanje in način usklađivanja

10. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union SADRŽAJ PROGRAMA Programom se utvrđuju: • DIO 2. - Postupak usklađivanja • Obuhvata usklađivanja programa i drugih akata • Davaoci usklađuju postojeće programe i druge akte prema dostavljenom mišljenju Komisije (tokom postupka usklađivanja, davaoci i Komisija stručno sarađuju do pripreme predloga usklađenog programa ili drugog akta) • Usklađeni predlog programa ili drugog akta davaoci dostavljaju na mišljenje Komisiji, koja nakon sprovedenog postupka odobrava, daje mišljenje na predlog programa ili drugog akta koji sadrži državnu pomoć

11. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union SADRŽAJ PROGRAMA Programom se utvrđuju: • DIO 3. - Postupak usklađivanja • Dostavljanje usklađenih konačnih predloga programa ili drugih akata koji sadrže državne pomoći s pozitivnim mišljenjem Komisije na usvajanje mjerodavnom tijelu • Predlozi novih ili izmena postojećih programa i drugih akata koji sadrže predloge opšte državne pomoći koji se dostave u postupak usvajanja Vladi odnosno drugom mjerodavnom tijelu bez pozitivnog mišljenje Komisije, Vlada odnosno drugo mjerodavno tijelo će vratiti, u skladu sa Zakonom, predlagaču na doradu

12. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union SADRŽAJ PROGRAMA Rokovi usklađivanja: • Rok probijen • Postupak uskla]ivanja programa državnih pomoći sa propisima o državnim pomoćima i SSP nije izvršen u zakonskim rokovima jer davaoci nijesu dostavili u predviđenim rokovima sve neophodne i potpune podatke, o čemu je Komisija za kontrolu državne pomoći izvjestila Vladu Crne Gore prilikom dostavljanja godišnjeg izvještaja o dodijeljenim državnim pomoćima za 2009. godinu

13. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union SADRŽAJ PROGRAMA Rokovi usklađivanja: • U toku je izrada programa prilagođavanja za koji je EU opredijelila ekspertsku podršku kroz projekat AIM (Accession to Internal Market) – Pristup unutrašnjem tržištu • Rok za dovršenje cjelokupnog postupka je 31. decembar 2011. godine, u skladu sa članom 26. Zakona i SSP-om

14. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja:

15. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Određivanje • Zakon o porezu na dohodak fizičkih lica • Tekstualni dio programa • Zakonom o porezu na dohodak fizičkih lica uvodi se obaveza plaćanja poreza na dohodan fizičkih lica • Prihodi od poreza na dohodak pripadaju budžetu Crne Gore i budžetima jedinica lokalne samouprave u srazmjeri utvrđenoj posebnim zakonima • Poreski obveznik poreza na dohodak je rezidentno, odnosno nerezidentno fizičko lice koje ostvari dohodak iz izvora utvrđenih ovim zakonom

16. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Tekstualni dio programa • U čl. 32 i 32a utvrđene su poreske olakšice na osnovu ovog Zakona, i to: • poreskom obvezniku koji izvrši ulaganja osnovna sredstva za sopstvenu djelatnost obračunati porez umanjuje se u visini od 50% izvršenih ulaganja, s tim što to umanjenje ne može biti veće od 70% ukupne poreske obaveze za isti poreski period • poreskom obvezniku koji , u poslovnoj godini na neodređeno vrijeme i najmanje na dvije godine, zaposli nove radnike poreska osnovica se umanjuje za iznnos isplaćenih bruto zarada tim zaposlenim, uvećanih za pripadajuće doprinose za obavezno socijalno osiguranje koje plaća poslodavac

17. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Tekstualni dio programa • S tim u vezi, neophodno je uskladiti sa članovima 5-7 i 27 Uredbe o bližim kriterijumima, uslovima i načinu dodjele državne pomoći (“Sl. list CG” broj 27/10) odnosno Smjernicama za nacionalne regionalne pomoći 2007-2013 (2006/C 54/08), odnosno Uredbom EK 800/2008 koja se odnosi na određene kategorije pomoći kompatabilne sa zajedničkim tržištem u primjeni člana 87 Ugovora) • Oblast • Nosilac pravne podloge – Ministarstvo finansija • Davalac državne pomoći po pravnoj podlozi – Min. finansija • Naziv propisa – Zakon o porezu na dohodak fizičkih lica • Ostali propisi koji proizilaze it prethodnog

18. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja:

19. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Određivanje • Zakon o Lukama • Tekstualni dio programa • Zakonom o lukama uređuju se: • Pravni status • Podjela luka • Upravljanje • Naknade • Koncesije • Red • Inspekcijski nadzor kao i druga pitanja koja su od značaja za luke u Crnoj Gori

20. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Tekstualni dio programa • U članu 10 predviđeno je da, u skladu sa ugovorom o koncesiji, koncesionar plaća koncesionu naknadu. Dio koncesione naknade iz stava 1 ovog člana usmjerava se jedinici lokalne samouprave na čijoj teritoriji se luka nalazi, u skladu sa zakonom koji uređuje finansiranje jedinica lokalne samouprave. • U članu 11 određeno je da korisnici usluga u lukama plaćaju naknade za lučke usluge, i naknade za korišćenje lučke infrastrukture, koje obuhvataju: • Upotrebu obale • Brodsku ležarinu • Sidrenje

21. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Tekstualni dio programa • Član 12 određuje da su naknade za lučke usluge prihod koncesionara. Naknada za upotrebu obale plaća se za brod koji koristi trgovačku, putničku ili brodogradilišnu luku u druge svrhe, izuzev operacije rukovanja teretom, pružanja putničkih usluga ili popravke i prepravke brodova. Naknada za sidrenje može se naplaćivati za brod koji koristi sidrište luke • Navedeni Zakon je potrebno uskladiti članom 41 i 42 Uredbe o bližim kriterijumima, uslovima i načinu dodjele državne pomoći (“Sl. list CG”, broj 27/10) odnosno Okvirom Zajednice za državnu pomoć u formi kompenzacija za javne usluge (2005/C 297/4) i

22. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Oblast • Nosilac pravne podloge – Ministarstvo saobraćaja, pomorstva i telekomunikacija • Davalac državne pomoći po pravnoj podlozi – Ministarstvo saobraćaja, pomorstva i telekomunikacija • Naziv propisa – Zakon o lukama • Ostali propisi koji proizilaze iz prethodnog • Zaključci • Za PSO nedostaje kriterijum odvojenog računovodstva za koncesiju i drugi posao

23. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja:

24. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Određivanje • Zakon o profesionalnoj rehabilitaciji i zapošljavanju lica sa invaliditetom • Tekstualni dio programa • Zakonom o profesionalnoj rehabilitaciji i zapošljavanju lica sa invaliditetom uređuje se način i postupak ostvarivanja prava na profesionalnu rehabilitaciju lica sa invaliditetom mjere i podsticaji za njihovo zapošljavanje, način finansiranja i druga pitanja od značaja za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje lica sa invaliditetom • Lica sa invaliditetom ostvaruju pravo na profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje, na način i pod uslovima propisanim zakonom, kolektivnim ugovorom, potvrđenim i objavljenim međunarodnim ugovorima i opšte prihvaćenim pravilima međunarodnog prava

25. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Tekstualni dio programa • U čl. 36 određene su subvencije(poslodavac koji zaposli lice sa invaliditetom ima pravo na subvencije koje se odnose na): • Bespovratna sredstva za prilagođavanje radnog mjesta i uslova rada za zapošljavanje lica sa ivaliditetom • Kreditna sredstva pod povoljnim uslovima za kupovinu mašina, opreme i alata potrebnog za zapošljavanje lica sa invaliditetom • Učešće u finansiranju ličnih troškova asistenta (pomagača u radu) lica sa invaliditetom • Subvencije zarade lica sa invaliditetom koje zaposli

26. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Tekstualni dio programa • Pravo na subvencije ima i lice sa invaliditetom koje se samozaposli, koje obavlja samostalnu djelatnost ili osnuje privredno društvo, koje se zaposli u porodičnom domaćinstvu i obavlja poljoprivrednu djelatnost kao jedino, glavno ili dopunsko zanimanje • U čl. 37 je određena subvencija zarada, i to: • Visina subvencije u iznosu od 80 % u prvoj godini • U drugoj 60% • U trećoj i svakoj narednoj godini 50% od isplaćene bruto zarade lica sa invaliditetom

27. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PAR KONKRETNIH SLUČAJEVA Program Prilagođavanja: • Tekstualni dio programa • Zakon je neophodno uskladiti sa članom 27 i 28 Uredbe o bližim kriterijumima, uslovima i načinu dodjele državne pomoći (“Sl. list CG”, broj 27/10) odnosno Smjernicama za nacionalne regionalne pomoći 2007-2013 (2006/C 54/08), odnosno Uredbom EK 800/2008. • Oblast • Nosilac pravne podloge – Min. rada i socijalnog staranja • Davalac po pravnoj podlozi – Min. rada i socijalnog staranja • Naziv propisa – Zakon o profesionalnoj rehabilitaciji i zapošljavanju lica sa invaliditetom • Zaključci • Neophodno je uskladiti akt koji će definiše kriterijume pod kojim se mogu davati subvencije za zapošljavanje lica sa invaliditetom

28. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union PREOSTALE OBAVEZE • Davaoci državne pomoći čitaju propise iz svoje nadležnosti • Ukoliko naiđu na neki koji možda sadrži dodjelu sredstava, šalju Komisiji u najkraćem roku • Komisija utvrđuje mjere i šalje davaocu mišljenje sa kojim pravilima treba uskladiti propis • Davalac šalje mjeru (način) i datum do kojeg će taj propis biti usklađen

29. Accession to Internal Market (Components I and II) – AIM Project Co-funded by the European Union Hvala na pažnji! Kontakt: Šefika Kurtagić 81000 Podgorica , Crna Gora Tel:      020 215 005 E-mail: komisija@t-com.me

30. NAMJENA Program prilagođavanja znači pregled čitavog nacionalnog zakonodavstva u oblasti pravila državnih pomoći za pripremu analiza njihove saglasnosti sa istim pravilima i opredjeljenje roka prilagođavanja

31. IMUNITET • Osnovna razlika između postojećih i novih programa državnih pomoći proizlazi iz činjenice da komisija može odrediti povratak svih onih pomoći koje su dodijeljene na temelju novih programa koji nisu usklađeni sa Zakonom, dok povratak pomoći dodijeljenih na temelju postojećih programa ne može biti određen sve dok isti ne budu usklađeni s odredbama Zakona, to jest pravilima državnih pomoći

32. DODATNA PROVJERBA • predlog konačne liste postojećih programa državnih pomoći – davaoci da provjere i sljedeće: • da li se na predlogu liste nalaze svi postojeći programi i opšti akti, odnosno pravni osnovi koji sadrže elemente državne pomoći; • da li su na listi u polju “Pravni osnov “ obuhvaćeni svi članci koji u sebi sadrže elemente državne pomoći i koje je potrebno uskladiti sa pravilima koja uređuju državne pomoći

33. OBAVEZE DAVAOCA • Ukoliko prijedlog liste ne obuhvata sve postojeće programe, opšte akte i pravne osnove na temelju kojih se dodjeljuju državne pomoći, te sve npr. članke iz tih koje je potrebno uskladiti, davaoci državne pomoći dužni su iste navesti • Ukoliko u prethodno navedenom roku davaoci državnih pomoći, zavisno o nadležnosti, komisiji ne dostave svoje zaključke, smatrati će se da dostavljena lista predstavlja konačan popis svih postojećih programa i drugih akata na temelju kojih se dodjeljuju državne pomoći, da je mjera usklađivanja promjena i dopuna i da je rok usklađenosti 31.12.2011.