300 likes | 608 Views
KARAKTERISTIKE I PERSPEKTIVE MEĐUNARODNOG TURIZMA U SVETU. Branislava Hristov. DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA. Međunarodni turizam predstavlja kretanja turista van nacionalnih granica Omasovljavanje međunarodnih turističkih kretanja počinje nakon II svetskog rata
E N D
KARAKTERISTIKE I PERSPEKTIVE MEĐUNARODNOG TURIZMA U SVETU Branislava Hristov
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Međunarodni turizam predstavlja kretanja turista van nacionalnih granica • Omasovljavanje međunarodnih turističkih kretanja počinje nakon II svetskog rata • U analizama kretanja turista na međunarodnom nivou se posmatra period nakon 1950. godine • 2000. godina: • turistički promet- 687.3 miliona turista • turistička potrošnja-473milijarde dolara (575 milijardi sa troškovima prevoza)
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Dinamika međunarodnog turizma je intenzivna od samog početka 1950. - 25.5 mil. turista - 2.1 mlrd. $ potrošnja 2000. - 687. 3 mln turista - 575 mlrd. $ potrošnje • Prosečna stopa rasta turističkih kretanja 6.8 % • Prosečna stopa rasta turističke potrošnje 11.4 %
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Postoje razlike u između međunarodnog prometa i potrošnje u turizmu • Karakteristike rasta međunarodnog turizma: - intenzitet razvoja međunarodnog turizma bio je brži u odnosu na razvoj svetske privrede - intenzitet rasta međunarodnog turizma bio je brži u odnosu na rast obima međunarodne razmene robe i usluga “usluge dominiraju u svetskoj privredi” isključivanjem turizma tvrđenje bi bilo drugačije
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Faktori od kojih zavisi rast turističkih putovanja su: - slobodno vreme - slobodna novčana sredstva • Razvoj međunarodnog turizma bio je usklađen tj. pratio je razvoj svetske privrede i životnog standarda • Međunarodni turizam lakše podnosi uticaje ekonomske recesije i delovanje vanekonomskih faktora u odnosu na druge segmente društvenog razvoja
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Rast standarda zavisi od dinamike razvoja svetske privrede • Turizam beleži brži rast od: - rasta plata - slobodnog vremena
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Uzroci rasta turističkih kretanja: - rast standarda - razvoj građanskog društva (urbanizacija) - razvoj saobraćaja (vazdušnog) - velika ulaganja razvijenih država u turističku privredu - ulaganja nerazvijenih zemalja u turizam - rast želje za turističkim kretanjima • Najčešći razlozi putovanja: upoznavanje novih kultura, područja, želje za relaksacijom, obnavljanje radnih sposobnosti ...
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Rast međunarodnog turizma tokom vremena nije bio ravnomeran • Uzroci neravnomernosti: - ekonomske recesije - oscilacije deviznih kurseva - ratna zbivanja - terorizam - epidemije - vizni režimi • Zabeleženo je smanjenje turističkih kretanja 2001. godine (SARS, terorizam, rat u Iraku...) • Pad turističkog prometa 2001. godine u odnosu na 2000. godinu od 0.6 % • Stagnacija završena zaključno sa 2003. godinom
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Smanjenje međunarodnih kretanja-porast kretanja turista između regiona (80% turističkog prometa iz 2003. godine) • Rast turističkih kretanja u poslednjim godinama pospešen je rastom standarda stanovništva u tranzicionim zemljama • Prelivanje dohotka-ravnomernija raspodela dohotka u svetu
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Period 1950-1970. godine • Intenzivniji razvoj turizma u odnosu na svetsku privredu • Omasovljenje međunarodnog turizma - rast standarda - razvoj ponude na mediteranu (Grčka, Španija, Italija, Jugoslavija ...) - niske cene na mediteranu - režimi deviznih kurseva • Brži rast prometa u odnosu na turističku potrošnju
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Period 1970- 2000. godine • Intenzivniji razvoj turizma u odnosu na svetsku privredu • Sporiji rast turističkih kretanja u odnosu na prethodni period - visoka startna baza 1970. godine - već visoko učešće stanovništva iz razvijenih zemalja • Brži rast turističke potrošnje od prometa - rast standarda u razvijenim zemljama - nove udaljene destinacije - veće učešće vazdušnog saobraćaja - rast kvaliteta ponude
DINAMIKA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Period 2001-2003. godine • Stagnacija u međunarodnom turizmu • Negativno dejstvo vanekonomskih faktora • Period 2004-2008. godine • Rast u međunarodnom turizmu sa blagom tendencijom stagnacije u 2008. godini • Period 2008-2010. godine • Stagnacija u međunarodnom turizmu pogotovo u domenu potrošnje • Već 2010. zabeležen rast u prometu u odnosu na dve prethodne godine • Pokazatelj bržeg izlaska iz krize u odnosu na druge delatnosti
REGIONALNA STRUKTURA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Analiza će biti predstavljena prema rezultatima iz 2006.godine • Apsolutna dominacija Evrope, Amerike, Istočne Azije i Pacifika 90.3 % prometa 92.9% prihoda • Regioni smanjuju relativno učešće 1950. – 97% i 96%
REGIONALNA STRUKTURA MEĐUNARODNOG TURIZMA Evropski region • Apsolutna dominacija u svetskom turizmu (54.4%, 51.1%) • 1950. (67 %, 42%) smanjenje prometa, rast potrošnje
REGIONALNA STRUKTURA MEĐUNARODNOG TURIZMA Region Azije i Pacifika • drugi po značaju (19.8 %, 20.8 %) • 1950. godina (0.9%, 1.7%) rast prometa, rast potrošnje Region Amerike • treći po značaju (16.1 %, 21 %) • 1950. godina (29.6%, 50.5 %) smanjenje prometa, smanjenje potrošnje
REGIONALNA STRUKTURA MEĐUNARODNOG TURIZMA Region Afrike • rast prometa, smanjenje potrošnje Region Srednjeg Istoka • rast prometa, rast potrošnje
REGIONALNA STRUKTURA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Dosadašnje visoke stope rasta nameće se očekivanje rasta u budućnosti • Međunarodni turizam- beležiće brži rast od rasta društvenog proizvoda • Domaći turizam- pratiće realni rast društvenog proizvoda • Očekuju se rast društvenog proizvoda u budućnosti: - u razvijenim zemljama - u tranzicionim zemljama (Rusija, Kina ...) - u zemljama “trećeg sveta”
REGIONALNA STRUKTURA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Opšte karakteristike: • smanjenje relativnog učešća Evrope i Amerike • rast relativnog učešća istočne Azije i Pacifika održanje liderske pozicije Evrope • Ostali regioni su beležili rast– relativno i apsolutno Afrika, Srednji Istok, Južna Azija
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA Očekivanja WTO od od 1990. do 2000. godine • očekivan rast turističkog prometa po stopi od 3.8 % • Smanjenje relativnog učešća Evrope, rast po stopi ispod proseka (2.7%) • Rast relativnog učešća Amerike, rast po stopi iznad proseka (4.6%) • Ekspanzivni rast Istočne Azije i Pacifika – rast relativnog učešća i rast po stopi iznad proseka (6.8%) • stvarni rezultati-rast turističkog prometa po stopi od 4.2% • Evropa–prevazišla očekivanja (3.6%), • Amerika–ispod očekivanja • Istočna Azija i Pacifik-prevazišli očekivanja
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA Očekivanja WTO do 2020. godine • Očekivan rast od 3.8 % turističkog prometa • Rast turističke potrošnje 5.5% • Sporiji rast u regionu Evrope • Sporiji rast u regionu Amerike • Ekspanzivniji rast Istočne Azije i Pacifika • Ekspanzivniji rast u ostalim regionima Liderska pozicija Evrope, drugo mesto Istočna Azija i Pacifik • Dominacija Kine u svetskom turizmu 2025. godine
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA Domaća predviđanja razvoja turizma: • 2010-2020.godine - stopa rasta tur.prometa 3.3-3.5% (2020.godine oko 1,3 mlrd turista) • 2010-2020.godine - stopa rasta turističke potrošnje4-5%(2020.godine oko 2.200mlrd $) • Sve intenzivnije smanjenje relativnog učešća Evrope i Amerike
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Očekivani izvori tražnje: - najznačajniji- razvijene zemlje - rast relativnog učešća srednje razvijenih zemalja - rast relativnog učešća nerazvijenih zemalja • Najvažnija očekivana receptivna područja: Istočne Azije i Pacifika, Karipskog područja, Južne i Centralne Amerike, Afrike
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Najvažniji očekivani učesnici u turističkim kretanjima • Stanovništvo sa srednjim i nižim prihodima - najmasovnija grupa turista - konzumiraće najviše paušalna putovanja - težnja za većim kvalitetom - veći procenat van pansionske potrošnje - fokus će biti na kreiranju kvalitetnije i sofisticiranije ponude destinacija i veći nivo sinhronizacije na strani ponude
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Stanovništvo sa visokim prihodima - značajna uloga u pogledu obima potrošnje - individualna putovanja - preferiranje udaljenih destinacija - interesovanje za posebne vidove turizma - lovni, nautički, krstarenja brodom toplim morima, kvalitetna i diferencirana ponuda...
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Značajna uloga posebnih grupa turista - poslovni putnici - naučnici - posetioci manifestacija (sajam, sport, kultura, zabava ...) - međunarodna politička kretanja
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Orijentacija na starosno različite tipove turista: - rast učešća mlađih turista – omladinski turizam - rast učešća straijih turista • Dominacija organizovanih oblika putovanja uz rast značaja individualnih putovanja
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Usmeravanje turističkih kretanja prema: • toplim morima • planinskim turističkim centrima • velikim gradovima • Povećanje značaja u turizmu reka , jezera, banja, ruralnog turizma ...
PERSPEKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Značajnu ulogu u turizmu će imati: - nacionalni parkovi (eko turizam) - zabavni parkovi - ture (znamenitosti, kultura...) - turizam posebnih ineresovanja • Sve izraženija konkurencija između turističkih destinacija • Neophodnost efikasnog upravljanja destinacijama
PERSPKTIVE RAZVOJA MEĐUNARODNOG TURIZMA • Promene u domenu: • Dekoncentracije turizma u toku godine • Uvećanje promocionih aktivnosti • Primena savremenih oblika poslovanju • Rešavanje ekoloških problema • Kvalitetna radna snaga • Kompleksan i planiran razvoj turističkih mesta • Razvoj savremene putne mreže • Cene turističkih usluga neće moći mnogo da rastu • Brži razvoj međunarodnog u odnosu na domaći turizam • Međunarodna saradnja • Sinhronizovan razvoj turizma sa ostalim delatnostima