250 likes | 467 Views
Elektromagnetische compatibiliteit. GSM verbod, heeft het nog zin?. Ido de Boer, klinisch fysicus, Maasstad ziekenhuis, Rotterdam. Inhoud. EMI: het verschijnsel, de onderzoeken Wat zeggen de normen en is dat afdoende Gebruik van zenders en straling Risicoanalyse, beleid ziekenhuis
E N D
Elektromagnetische compatibiliteit GSM verbod, heeft het nog zin? Ido de Boer, klinisch fysicus, Maasstad ziekenhuis, Rotterdam
Inhoud • EMI: het verschijnsel, de onderzoeken • Wat zeggen de normen en is dat afdoende • Gebruik van zenders en straling • Risicoanalyse, beleid ziekenhuis • En verder
Elektromagnetische Interferentie (EMI) • Door andere apparatuur of zenders • Interferentie op de functie van het apparaat • Elektromagnetische compatibiliteit (EMC) nodig om EMI te voorkomen Normaal ECG EMI door GSM
Soorten zenders • Typische kenmerken zenders
Effecten op apparatuur: GSM • Meestal test met generator • Verschillen met echte gebruikssituatie (vermogen, signaal) • Resultaten onderling niet altijd vergelijkbaar • Meeste storingen bij afstand << 1 m en vermogen > 0,1 W Calcagnini et al., Health Physics 2006
Effecten op apparatuur: GSM • van Lieshout et al. (AMC) in Critical Care 2007: • 61 high care apparaten getest op EMI • Tevens beoordeling van klinische gevolgen (H/M/L) • 43% van de apparaten vertoonde storing • UMTS minder storingen en kleinere afstand • Geen correlatie tussen EMI en leeftijd van de apparaten
Effecten op apparatuur: GSM • Voorbeelden ernstig effect: • Ventilator wijzigt volume, tempo of stopt tijdelijk • Infuuspomp stopt zonder alarm • Dialysetoestel geeft alarm lucht in systeem, stopt • Externe pacemaker inhibitie • Voorbeelden matig effect: • Ventilator, curves afwijkend • ECG baseline afwijkingen of spikes • Infuuspomp, onterechte alarmen • Voorbeeld gering effect: • Display wijzigingen, ruis uit luidspreker
Effecten op apparatuur: Wifi • Niet alle onderzoeken laten effecten zien • TNO 2007 wel enig effect: • 96 apparaten getest, zender op 0,1 W • Op 0 cm 10% apparaten EMI, op 10 cm 3% • Max. EMI afstand was 50 cm • Zenders kunnen geïntegreerd zijn in (medische) apparatuur • Meerdere zenders in ruimte mogelijk • DECT niet veel onderzocht, technisch vergelijkbaar met Wifi
Effecten op apparatuur: C2000 • C2000 is landelijk systeem voor hulpverleners • TETRA is de technologie standaard • TNO 2004: • 96 apparaten getest, ca. 50% EMI • Grotere EMI afstanden dan bij GSM, tot 8 m • 3% EMI limiet bij 5 m (1,5 m bij GSM) • Dus relatief veel EMI
Bestaande normen afdoende? • Algemeen IEC/EN/NEN 60601 • 60601-1-2: Electromagnetic Compatibility • Benoemt o.a. eisen aan • markeringen • documentatie, specs rf emissie en gevoeligheid • Limieten voor EMI gevoeligheid en ontoelaatbare effecten • Limieten (versie 2001): • 3 V/m voor 80 MHz – 2,5 GHz • 10 V/m voor life-supporting apparatuur
Bestaande normen afdoende? • Norm gaat alleen uit van elektrische veldsterkte • In de praktijk blijkt patroon van het signaal van invloed • Lagere frequenties meer EMI • Norm biedt dus geen garantie, leeftijd apparatuur dus ook niet!
Gebruik mobiele communicatie Pro • Belang en verspreiding van mobiele communicatie • Ook voor de zorg! • Onderscheid maken tussen risico’s Contra • Handhaafbaarheid speciale regels • Emoties rondom (ioniserende) straling • Zie bijv. www.stopumts.nl; www.stralingsrisicos.nl
Straling, gevaarlijk of niet? RTL nieuws 6-4-2009
Risicoanalyse • Doelstelling: welk niveau van risicoanalyse, complexiteit? • Welke factoren inzichtelijk maken? • Juiste niveau van uitsplitsen en kwantificatie • Hier alleen globale analyse mogelijk • Zowel kans als klinisch effect • Logische categorieën • Afdeling (soort apparatuur en klinische effecten) • Gedrag best te sturen per afdeling (voor zover onderscheid wenselijk) • Hier lijkt een relative ranking methode geschikt
Welke categorieën meenemen in relative ranking? • Technologieën: • DECT, Wifi (en UMTS) vergelijkbaar laag risicio • GSM (omvat functioneel UMTS) enig risico • C2000 matig risico • Adelingen: • Rood: high care appratuur, kwetsbare patiënten • Oranje: overige afdelingen met apparatuur • Groen: buiten behandelzones (bijv. hal, restaurant) • Maatregelen: verbod of niet, mate van handhaafbaarheid
Risicoanalyse • R = WxBxE • Hier W geïnterpreteerd als interactie zenders-apparaat, • B als weergave menselijk gedrag
Risicoanalyse • R = WxBxE • E is hier klinisch effect, geen onderscheid binnen high care apparatuur, beleid wordt niet verder uitgesplitst
Risicoanalyse 6. Vrijgave C2000 6 6-3 1-15 36-270 Substantieel/hoog I. de Boer en B. van den Berg voor Maasstad ziekenhuis en ASz, 2005
C2000 aparte richtlijn • Landelijk beleid voor hulpverleners (VWS en BZK), ziekenhuizen ingelicht in 2004 • Niet zenden vanuit ziekenhuizen • Ook “Autonome Berichten” kunnen zorgen voor EMI • Portofoon dus op “transmit inhibit” of geheel uit • Werkwijze, uitzonderingen toegelicht in gedragscode
Risicoanalyse • Scenario 1 t/m 3 lijken zonder meer mogelijk • Bij scenario 4 aandacht nodig voor correcties (verbod op kritieke afdelingen) • Scenario 5 te vermijden
En verder? • Dialyseafdeling, rode zone? • Bellen door patiënten? • Nieuwere apparatuur beter getest? Zelf nieuwe apparatuur testen? • Harmonisatie tussen ziekenhuizen (NVZ)?
Conclusie • Nog enig risico, onduidelijkheden • Algeheel (GSM) verbod niet per se nodig • Beleid wel wenselijk, ook rekening houden met gebruik communicatiemiddelen en perceptie risico’s