DÖNER SERMAYELİ İŞLETMELERİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI

1. DÖNER SERMAYELİ İŞLETMELERİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI İsmail Hakkı YAZICI Daire Başkanı 18 Nisan 2011

2. DÖNER SERMAYELİ İŞLETMELER 2712 İşletme 1366 Muhasebe Birimi 25 Milyar TL Gelir 25 Milyar TL Gider

3. Genel Bilgi Kanun Tasarısı Taslağı Detaylı Hesap Planı Döner Sermaye Mali Yönetim Sistemi D-Mis SUNUM PLANI

4. DÖNER SERMAYELİ İŞLETMELER GENEL BİLGİ

5. Bünyesinde Döner Sermaye Bulunan İdareler • Sağlık Bakanlığı • Üniversiteler • Tarım Bakanlığı • Ulaştırma Bakanlığı • Denizcilik • Ulaştırma • Kültür ve Turizm Bakanlığı • Milli Eğitim Bakanlığı • Eğitim Teknolojileri • Meslek Liseleri • Milli Savunma Bakanlığı • Askeri Fabrikalar • Askeri Hastaneler • Gülhane Askeri Tıp A. • Özel Bakım Merkezi • Bayındırlık ve İskan Bakanlığı • Yapı İşleri • Tapu ve Kadastro • Yargıtay • Başbakanlık • Basımevi • SHÇEK • TÜİK • Devlet Personel Başkanlığı • TASİŞ • Dış Ticaret Müsteşarlığı • Darphane ve Damga Matbaası • Vakıflar Genel Müdürlüğü • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı • Çevre ve Orman Bakanlığı • Meteoroloji • Çevre ve Orman • Orman Genel Müdürlüğü • Dışişleri Bakanlığı • Devlet Konukevi • İçişleri Bakanlığı • Nüfus ve Vatandaşlık • Polis Akademisi • Adalet Bakanlığı • Adli Tıp

6. İşletme ve Muhasebe Birimi Sayıları

7. Döner Sermayelerin Kuruluş Amaçları • Genel Amaçlar; • Piyasadaki talebin karşılanması, • Devlete ek gelir sağlanması, • Atıl kapasitenin doldurulması, • Özel Amaçlar; • Giderlerde serbestlik, • Bütçe üzerindeki mal, hizmet ve personel harcamaları yükünün azaltılması, • Kamu hizmetinin nitelik ve niceliğinin artırılması, • Fiyatlandırılabilir kamu hizmetlerinin kontrol altında tutulması,

8. Döner Sermaye Gelir ve Giderlerindeki Değişim (2000-2010)

9. Tahsis Edilen ve Ödenmiş Sermaye Tutarları (2010 ) (Milyon TL)

10. Kurumlara Göre Döner Sermaye Gelirleri (Milyon TL)

11. Kurumlara Göre Döner Sermaye Giderleri (Milyon TL)

12. Kurumlara Göre Döner Sermaye Gider ve Gelirleri (Milyon TL)

13. Döner Sermaye Büyüklükleri

14. Yeniden Yapılandırmanın Çerçevesi Yeni kamu mali yönetim sistemine paralel döner sermayeli işletmeler kanun tasarısı hazırlanması Mevcut ikincil mevzuatın revize edilmesi, hazırlanacak kanuna ilişkin ikincil mevzuatın düzenlenmesi Veriye dayalı karar verme süreçlerini destekleyen Yönetim Bilgi Sistemlerinin kurulması Döner sermayeli işletmelerin harcama ve muhasebe süreçlerini kapsayan uygulama yazılım programının geliştirilmesi

15. DÖNER SERMAYELİ İŞLETMELER KANUN TASLAĞI

16. Döner Sermayeli İşletmelere İlişkin Sorunlar • Kamu yönetimindeki konumu ve geleceği belirsizdir. • Mevzuat eski ve dağınık olup temel bir düzenleyici yasa mevcut değildir. • Mevzuatı yeni kamu mali yönetim anlayışı ile uyumsuzdur. • Ek ödeme ve benzeri adlarla yapılan ödemeler konusunda karmaşa söz konusudur. • Merkezi Yönetim Bütçesi ile ilişki kurulmamıştır ve muhasebe sistemi detaylı veri üretmemektedir. • İşletmelere saydamlık, hesap verebilirlik ve verimlilik konusunda eleştiriler yöneltilmektedir. • Bilgi işlem uygulamaları yetersizdir ve standartları yoktur.

17. Döner Sermaye Mevzuatı • Kanunlar • 11 Özel Kanun • 3046 sayılı Kanun (Kuruluşa ilişkin yetki md.) • 22 adet Teşkilat Kanunu (Kuruluşa ilişkin yetki md.) • Yönetmelikler • Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği • Döner Sermaye İşletme Yönetmelikleri

18. Düzenleme Yapma Yetkisi 5018 SAYILI KANUN Geçici Madde 11- Bu Kanun kapsamında kamu idarelerinde kurulmuş döner sermaye işletmeleri 31/12/2010 tarihine kadar yeniden yapılandırılır. 2010 YILI PROGRAMI Öncelik 4. Kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına yönelik tedbirler alınacaktır. GENEL YÖNETİM KAPSAMI5018 sayılı Kanununun değişik 52 nci maddesi gereğince hazırlanan 4/2/2009 tarihli ve 27131 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Genel Yönetim Mali İstatistikleri Genel Tebliği

19. Kanun Taslağında Esas Alınan Hususlar • Mali süreçlerde 5018 sayılı Kanunun konsepti esas alındı. • Döner sermayelere ilişkin mevcut düzenlemeler azami göz önünde bulunduruldu. • Sadece işletmelerin merkezi yönetimi ile ilgili kadro ve birim öngörüldü. • Mevcut döner sermaye kanunları ile diğer kanunlardaki hükümlerin tamamı yürürlükten kaldırıldı, gerekli hükümler Taslağa alındı. • Mali haklarda mevcut düzenlemeler esas alındı.

20. Kanun Taslağında Esas Alınan Hususlar • Mali disiplin ile yönetimde esnekliği sağlayan yapılar oluşturuldu. • Saydamlık ve hesap verebilirlik ile verimlilik ve karlılığı sağlayacak müesseseler oluşturuldu. • Kanun taslağında genel hükümlere yer verildi, detayların ikincil mevzuatta düzenlenmesi öngörüldü. • Yapılan analiz sonuçlarına göre fonksiyonsuz olduğu değerlendirilen İşletmelerin tasfiye edilmesi öngörüldü.

21. Öngörülen İdari Yapı

22. DÖNER SERMAYELİ İŞLETMELER DETAYLI HESAP PLANI

23. Detaylı Hesap Planı Tebliği • Bütçe gelir ve giderlerinin izlenmesi amacıyla bütçe hesapları ve nazım hesaplar açıldı. • Bazı hesaplar yardımcı hesaplara dönüştürüldü. • Döner sermayeli işletmelerin detaylı hesap planlarının hazırlanmasına ilişkin esas ve usuller belirlendi. • Döner sermaye hesaplarında konsolidasyonun sağlanabilmesi amacıyla “Ortak Yardımcı Hesaplar Tablosu” oluşturuldu.

24. Yeni Açılan ve Değiştirilen Hesaplar

25. Detaylı Hesap Planı Sınıflandırması X Ana Hesap Grubu XX Hesap Grubu XXX Hesap (Büyük Defter Hesabı) XXX. XX 1 inci Düzey Yardımcı Hesap XXX. XX. XX 2 nci Düzey Yardımcı Hesap XXX. XX. XX. XX 3 üncü Düzey Yardımcı Hesap XXX. XX. XX. XX. XX 4 üncü Düzey Yardımcı Hesap

26. İdarelerce Yapılacak İşler 1- İşletme Detaylı Hesap Planı • YÖK tarafından tüm üniversiteler için tek detaylı hesap planı hazırlanacak • Çerçeve hesap planından işletmelerin kullanacakları hesaplar seçilerek işletme hesap planı oluşturulacak • Detaylı hesap planından işletmelerin kullanacakları yardımcı hesaplar belirlenecek • Seçilen hesaplarda en az Tebliğ ekinde yer alan detayda kayıt ve raporlama yapılması zorunludur. • İşletme ihtiyaçlarına göre ve detaylı hesap planının sınıflandırma mantığına uygun olarak istenilen düzeyde yardımcı hesap açılabilecektir.

27. İdarelerce Yapılacak İşler 2- Muhasebe Esasları • İşlemler gerçekleştiğinde; tahakkuk esasına göre faaliyet hesaplarına, müteakiben işlemin bütçe hesapları ile ilişkilendirilmesi gerekli ise nakit esasına göre bütçe hesaplarına yansıtma hesapları aracılığıyla kaydedilecektir. • Ekli “Ortak Yardımcı Hesaplar Tablosu”nun beş numaralı dipnotunda açıklanan hesaplara kayıt yapılırken yardımcı hesap kodları ile birlikte bütçe sınıflandırmasında yer alan kurumsal ve fonksiyonel kodları da kullanılacaktır. • Bütçe hesaplarında, işletme bütçelerinde yer alan bütçe gelirleri ve bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırılmasına paralel şekilde yardımcı hesaplar açılacaktır. • Ödenek hesaplarının detaylarında kesin hesabın çıkarılmasına yönelik olarak oluşturulan kodlar ile bütçe giderlerine ilişkin olarak işletme bütçelerinde yer alan ekonomik kodlar bir arada kullanılacaktır.

28. İdarelerce Yapılacak İşler 3- Uygulama • 2012 yılı işletme bütçesi Tebliğ ekinde yer alan bütçe sınıflandırmasına göre hazırlanacaktır. • Hazırlanan ve Bakanlığımızca uygun görülen işletme detaylı hesap planları 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren uygulanacaktır. • İdareler bu Tebliğ ile belirlenen bütçe, muhasebe ve detaylı hesap planının kullanılmasına ilişkin esasların uygulanmasını kapsayacak şekilde bilgi işlem uygulamalarını güncelleyeceklerdir.

29. Bakanlıkça Yapılacak İşler • Bakanlık düzenlemelere ilişkin bilgilendirme toplantıları yapacaktır. • Hazırlanacak işletme detaylı hesap planlarının hazırlık sürecinde idarelerden gelen sorulara ve açıklama taleplerine cevap verilecektir. • Hazırlanan işletme detaylı hesap planları incelenerek Tebliğe uygun olarak hazırlananlara uygun görüş verilecektir. • 2011 yılı içinde eğitim planlanacaktır. • Uygulama yazılımı geliştirecektir.

30. Bütçe Sınıflandırması Kurumsal Sınıflandırma

31. Bütçe sınıflandırması Fonksiyonel Sınıflandırma • Birinci düzey işletme faaliyetlerinin ana fonksiyonlarını, • İkinci düzey alt fonksiyonlarını ifade eder.

32. Bütçe sınıflandırması Giderin Ekonomik Sınıflandırması

33. Bütçe sınıflandırması Gelirin Ekonomik Sınıflandırması

34. Gider Bütçesi Örneği

35. Gelir Bütçesi Örneği

36. Örnek Gelir Kayıtları 1- Gelir tahakkuk kaydı 2- Tahakkuklu tahsilat kaydı 3- Tahakkuksuz tahsilat kaydı

37. Örnek Gider Kayıtları 1- Stok alımı 2- Ek ödeme 3- Elektrik faturası ödemesi

38. Bütçe Uygulama Sonuçları

39. Döner Sermaye Mali Yönetim Sistemi • D-Mis

40. PROJENİN KONUSU DÖNER SERMAYE YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ (D-YBS) DÖNER SERMAYE HARCAMA VE MUHASEBE BİLİŞİM SİSTEMİ (D-HMBS)

41. PROJENİN KONUSU 2 1

42. PROJE SÜRECİ

43. PROJE GRUBU

44. PROJE GELİŞİM AŞAMALARI Kasım 2010 Başlangıç Analiz Tasarım Teknik Şartname Teknik Şartname

45. ANALİZİ YAPILAN KURUMLAR ANALİZİ YAPILAN KURUMLAR

48. DÖNER SERMAYE BİLİŞİM SİSTEMİ KBS say2000i • Bakanlıklar • Üniversiteler • Diğer Kurumlar Yönetim Bilgi Sistemi Harcama ve Muhasebe Bilişim Sistemi

50. DÖNER SERMAYE HARCAMA VE MUHASEBE BİLİŞİM SİSTEMİ (D-HMBS) Son Kullanıcı(~27.000 Kişi) İnternet Uygulama Sunucusu Web Sunucusu Veritabanı