Werfopvolging sociale woningbouw door privé-initiatiefnemers i.k.v. het “Grond- en pandenbeleid”

1. Werfopvolging sociale woningbouw door privé-initiatiefnemers i.k.v. het “Grond- en pandenbeleid” Door Koen Spitaels, afdelingshoofd Projecten

2. Grond- en pandenbeleid Krachtlijnen decreet Attestering door VMSW Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

3. De krachtlijnen van het decreet (1) • In de periode 2009-2020 moet er een serieus bijkomend aanbod van sociale huur- en koopwoningen en kavelsgerealiseerd worden: • 43 000 sociale huur-, • 21 000 sociale koopwoningen en • 1 000 sociale kavels Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

4. De krachtlijnen van het decreet (2) • Dat bijkomend aanbod moet over alle gemeenten van Vlaanderen gespreid worden: • voor sociale huurdecretaal vastgelegd per gemeente: • basisregel voor gemeenten tussen 3 en 9 % sociale huur • bijkomende verplichting voor gemeenten met -3 % • mogelijk vrijwillig engagement voor gemeenten met + 9 % • voor sociale koop en kavelsdecretaal vastgelegd per provincie, nog te verdelen op basis van ‘gemeentelijke kandidaatstelling’ Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

5. De krachtlijnen van het decreet (3) Gemeenten met minder dan 3 % sociale huurwoningen t.o.v. aantal huishoudens – Basis: 0-meting GPB-decreet VMSW – 27.01.09 Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

6. De krachtlijnen van het decreet (4) Actueel sociale huur% in Vlaamse gemeenten – Basis: 0-meting GPB-decreet VMSW – 17.04.09 Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

7. De krachtlijnen van het decreet (5) Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010 • Om dat mogelijk te maken krijgen sociale huisvestings-maatschappijennieuwe mogelijkheden: • kernversterkende woonuitbreidingsgebieden in SHM-bezit worden versneld aansnijdbaar en krijgen voorrang op gemeentelijk ruimtelijk structuurplan • de gemeenten krijgen een inventarisatieplicht van gronden in (semi)overheidsbezit terwijl, bij ontwikkeling van die gronden, een verplicht sociaal woonpercentage geldt • via aangepaste regels inzake grondoverdracht kunnen SHM’s soepeler intreden in samenwerkingsverbanden tussen private en publieke actoren

8. De krachtlijnen van het decreet (6) Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010 • Tegelijk wordt ‘sociale huisvesting realiseren’ opengesteld voor private initiatiefnemers: Zij kunnen/moeten actief meewerken aan de inhaaloperatie via de verkavelings- en/of vergunningsgebonden ‘sociale last-clausule’,die geldt voor nieuwe projecten op nieuwe gronden vanaf een zekere omvang: • verkavelingen met meer dan 10 loten of < 0,5 ha • groepswoningbouwprojecten met minstens 10 woningen • projecten met minstens 50 appartementen • kleinere projecten maar van dezelfde ontwikkelaar als een vroegere aangrenzende realisatie (antisaucissonneringsregel) • 25-35 woningen /ha regel • 35- 100 woningen/ha in stedelijk gebied

9. De krachtlijnen van het decreet (7) Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010 • De realisatie van deze private ‘sociale last’ kan op verschillende wijzen gebeuren: • hetzij in natura(met mogelijkheid tot verlegging binnen de gemeente) • door zelf sociale huurwoningente realiseren en die • te verkopen aan een sociale woonactor voor verhuring • zelf te verhuren aan een SVK (sociaal verhuurkantoor) • door zelf sociale koopwoningen te realiseren en die te verkopen aan sociaal gerechtigden via een SHM • hetzij de overeenstemmende grond te verkopen aan een sociale woonorganisatie • hetzij, in sommige omstandigheden, deze last af te kopen

10. De krachtlijnen van het decreet (8) Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010 • In geval van ‘sociale last in natura’ gelden bijzondere regels: • gegarandeerde verkoopprijzen • HUUR basis: NFS2-financieringsplafonds zowel voor grond als voor bouw- forfaits (zie website VMSW, rubriek financiering) en overname (huur) gegarandeerd • KOOP basis: simulatietabel C2008 voor bouw 75% venale waarde grond (normen die gelden voor alle sociale woonprojecten) verkoop aan gerechtigde via SHM • En waarbij ze bovendien, voor dit woonproject, inzake btw-regime en registratierechten, gelijkgesteld worden met sociale huisvestings-maatschappijen

11. De krachtlijnen van het decreet (9) Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010 • Ook voor de privéontwikkelaars geldt de bouw-ABC van de VMSW • prijs/kwaliteitsnorm, eertijds opgemaakt door de VHM, recent geactualiseerd door VMSW in de C2008, wordt nu ook verankerd via besluit van de Vlaamse Regering • De prijs/kwaliteitsborging gebeurt via 3-trapsattestering door VMSW: • op ontwerp, • op bouwuitvoering en • op verkoopmodaliteiten en -prijs

12. Attestering attest 1 ontwerp C 2008 basis voor woningbouw (C infrastructuur in de maak) Prijszetting en programma bepaald (koop / huur SHM / verhuur SVK) Geïntegreerde aanpak met vroeg overleg met VMSW (concept bouw) en gemeente (stedenbouw) Attest binnen 45 dagen (parallel met bouwaanvraag) Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

13. Attesteringattest 2 uitvoering • Uitvoering kwaliteit volgen C en B 2005 • Bij afwijking van klassieke B 2005 verklaring • Mogelijkheid alternatieve bouwmethodes via lege besteknummers en Atg attesten of gelijkwaardig (Europees) • Opvolging gedurende werken zoals klassieke werf met voorleggen materialen e.d.m. Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

14. Attesteringattest 2 uitvoering Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010 • Werfopvolgingssysteem met checklist wordt beschikbaar gesteld • Opvolging uitbesteed door VMSW • Attest 2 uiteindelijk met asbuiltplannen en beschrijving af te leveren bij voorlopige oplevering

15. Waarom werftoezicht via offerteaanvraag? Ambtenarij vast personeelsplan (vaste aantallen VTE’s) <-> invulling sociale last = onbekende werklast Verplichting diensten te “kopen” via wetgeving overheidsopdrachten Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

16. Hoe werken bij / voor de VMSW? Terugkoppeling en uitwisseling van ervaringen > bestek voorziet bezoeken voor overleg Standaardprocedures en documenten (worden door volgende 2 sprekers toegelicht) VMSW als INSTELLING draagt verantwoordelijkheid, wet op overheidsopdrachten voorziet verweermiddelen bestuur en bescherming dienstenleverancier Attesteren zelf zal door architecten VMSW gebeuren. Volgen werven en vaststellingen doen gebeurt hoofdzakelijk (maar gecontroleerd) door toezichters Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

17. Aan de volgende spreker Wij hopen uw interesse te hebben gewekt en zullen de nieuwe werfopvolgers hartelijk verwelkomen. Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

18. GPB – Samenvattend eisenpakket Door Wouter Bosmans, deskundige PR 7

19. GPB – WERFOPVOLGING TAKENPAKKET WERFOPVOLGER REFERENTIEDOCUMENTEN C2008 & B2005 BEVOEGDHEDEN WERFOPVOLGER NAZICHT UITVOERINGSDOSSIER FREQUENTIE WERFBEZOEKEN GEBUNDELD EISENPAKKET GPB BEKNOPT OVERZICHT SPECIFIEKE EISEN Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

20. ATTESTERING Nr.1 ADVIES DOOR VMSW NAZICHT STADIUM (VOOR-)ONTWERP => CONFORMITEIT MET STANDAARDEISEN C2008 – DEEL 1 • differentiatie woningtypes • ontsluiting & toegankelijkheid • oppervlaktenormen & lokaaloppervlakten • planfunctionaliteit & bemeubelbaarheid • oriëntatie & uitzicht • daglichttoetreding & raamopvatting • collectieve voorzieningen • omgevingsaanleg & sociale veiligheid Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

21. ATTESTERING Nr.2ADVIES WERFOPVOLGER NAZICHT STADIUM UITVOERINGSONTWERP => CONFORMITEIT MET STANDAARDEISEN C2008 – DEEL 2 • stabiliteit (funderingen / …) • prestatiecriteria: E80-peil (EPB) / akoestische norm • technische installaties / afwerkingsgraad => CONFORMITEIT MET VERWIJSBESTEK B2005 • materiaalkeuzes – minimale eisen & specificaties • vereiste attesten (Benor / ATG / …) UITVOERINGSFASE + VOORLOPIGE OPLEVERING (samen met vertegenwoordiger VMSW) => WERFCONTROLES & VERSLAGGEVING • uitvoeringswijze & kwaliteit uitvoering • keuringsaspecten, studies, proeven, modelopstellingen • waarborgen / postinterventiedossier, … Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

22. DOCUMENTEN C2008 / B2005 VERANKERD IN GPB BESLUIT Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010 = meest evidente keuze gezien beschikbaarheid … C 2008 – Concepten Sociale Woningbouw • (VOOR-)ONTWERP - STANDAARDEISEN & AANBEVELINGEN • UITVOERINGSONTWERP - BOUWTECHNISCH • PRESTATIES & REGELGEVING • STABILITEIT & RUWBOUW • TECHNISCHE INSTALLATIES • BINNENAFWERKINGEN (AFWERKINGSGRAAD) B 2005 - Verwijsbestek • ALGEMENE REFERENTIENORMEN (NBN EN, TV, STS, …) • MATERIAALSPECIFICATIES & UITVOERINGSEISEN • KEURINGSASPECTEN / TE VERRICHTEN PROEVEN / WAARBORGEN => GEBUNDELD IN SAMENVATTEND EISENPAKKET GPB NFS2-prijsplafonds (huur) / VMSW-simulatietabel (koop)

23. UITVOERINGSONTWERP 1. BOUWTECHNIEK 2. PRESTATIES & REGELGEVING 3. RUWBOUW 4. TECHNISCHE INSTALLATIES 5. BINNENAFWERKING 6. OMGEVINGSWERKEN Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

24. B2005 - 9 BOEKDELEN Downloads www.vmsw.be Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

25. STS B 2005 – STANDAARDEISEN Wetgeving (AREI, KB-BS, EPB, …) Normen (NBN, EN, …) Productgoedkeuringen (Benor, ATG, …) Erkende keuringsorganismen Referentiedocumenten (TV, STS, …) B 2005 Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

26. DRAAGWIJDTE & BEGRENZINGOPVATTING C2008 & B2005 C2008 • Standaardeisen - bindend karakter & afdwingbaar=> aftoetsing (voor-)ontwerp & uitvoeringsontwerp • Aanbevelingen – vrijblijvend karakter=> impliceert een appreciatie met desgevallend bijsturing in overleg met de initiatiefnemer en zijn ontwerper. B2005 • Middelenbestek – (vrije) keuze uit veelheid materialen(van hoogkwalitatief tot veeleer basisminimum) • Minimale eisen zijn strikt na te leven => bewaking globale kwaliteit/prijsverhouding – wat indien initiatiefnemer al te zeer flirt met kwalitatieve ondergrenzen? bv. overschot lichtgroene tegels / roze sanitaire toestellen Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

27. VOORBEELD VEELHEID KEUZES UIT DIVERSE MATERIALEN Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

28. TE LEVEREN DOCUMENTENDOOR INITIATIEFNEMER Kopie bouwaanvraag en stedenbouwkundige vergunning, desgevallend advies brandweer Kopie van attest nr.1 Uitvoeringsdossier (plannen, detailtekeningen, lastenboek en/of materialenlijst met bijhorende technische fiches en attesten) voorafgaand aan de uitvoering in zijn geheel of per onderdeel (bv. CV / …) De initiatiefnemer moet de werfopvolger tijdig op de hoogte stellen van iedere wijziging van materialen of vooropgestelde uitvoeringsmethode Lijst betrokken personen / studiebureaus in bouwteam Een planning van de werken / uitvoeringstermijn Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

29. NAZICHT UITVOERINGSDOSSIERVOOR START VAN DE WERKEN = ANALOOG MET NAZICHT VAN AANBESTEDINGSDOSSIER • Een grondig nazicht van de uitvoeringsplannen en detailtekeningen moet toelaten te anticiperen op vervelende discussies tijdens uitvoering! • Conformiteit nagaan met attest nr. 1 en de diverse ontwerp- en prestatiecriteria uit C2008 • Aftoetsing van lastenboek en/of materialenlijsten aan de bouwtechnische eisen uit deel 2 van C2008 en B2005 PRAKTISCH GEBUNDELD IN EISENPAKKET GPB • Voorafgaand aan start uitvoering overlegmoment(-en) in te lassen met de initiatiefnemer en zijn ontwerper om alle geformuleerde opmerkingen te overlopen NAZICHT DOSSIERS TECHNIEKEN, … INDIEN DIE GEENIMPACT HEBBEN OP RUWBOUW KAN DAT IN LATERE FASE Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

30. PLANNEN & UITVOERINGSDETAILS • Detaillering en uitvoering afgestemd op akoestische eisen => normaal akoestisch comfort volgens NBN S01-400-1 • Thermische isolatie: continue thermische snede=>nieuwe EPB-eisen vanaf 2010 m.b.t. koudebruggen => BELSPO atlas bouwdetails waarbij zowel de thermische als akoestische prestaties geoptimaliseerd worden • Scheidingsconstructies, randaansluitingen & voegopvatting (waterdichting / uitzetting / brandweerstand REI) • Leidingkokers (dimensionering / akoestiek / REI) • Opstelling radiatoren / brandhaspels / … • Aantal lichtpunten & stopcontacten • Ergonomie trappen (trapmodulus) / eventuele eisen m.b.t. aanpasbaar bouwen (deurbreedtes, …) ~ in principe reeds vervat in attestering nr.1 Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

31. LASTENBOEK & MATERIAALLIJSTEN • Kwaliteitsverwachtingen SHM’s (huurwoningen) • duurzame & onderhoudsvriendelijke materialen • betrouwbare werking technische installaties • Technische fiches / attesten moeten toelaten de conformiteit na te gaan met de standaardeisen van de B2005 (bv. ATG-attest buitenschrijnwerk …). • GPB samenvattend eisenpakket =gecomprimeerde versie van B2005, aangevuld met uitvoeringseisen uit C2008 - deel 2 en beschikbare checklist werfopvolging VMSW. • Voor appartementsgebouwen vanaf 5 appartementen wordt geëist dat de werfopvolger zich laat bijstaan door een ingenieur stabiliteit en technieken. Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

32. GPB – SAMENVATTEND EISENPAKKET Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

33. VERANTWOORDELIJKHEID & BEVOEGDHEID WERFOPVOLGER Werfopvolger treedt NIET op als architect/ontwerper, wat hem ontslaat van diens verantwoordelijkheid. Aannemer, ontwerper en desgevallend verkoper behouden alle aansprakelijkheden verbonden aan hun functie en handelen. Werfopvolger verricht objectieve vaststellingen van op zijlijn: controlerende rol + feedback naar het bouwteam toe. Overleg & communicatie: voor constructieve dialoog moet kunnen gerekend worden op correcte ingesteldheid van initiatiefnemer, diens (onder)aannemer(s) en ontwerper. Bij vaststelling van een specifiek probleem dat een gunstig advies tot het verlenen van het attest nr. 2 in het gedrang kan brengen, zo spoedig mogelijk de initiatiefnemer én de VMSW op de hoogte brengen, ten laatste binnen de 24 uur. Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

34. FREQUENTIE WERFBEZOEKEN – RUWBOUWFASE 1. Funderingszolen, ondergronds metselwerk (beraping) en rioleringsleidingen (steunbedding / helling), vóór wederaanvullingen en het storten van de vloerplaat. 2. Structuurelementen gewapend beton / draagvloeren: wapeningen vóór storten van beton / druklagen / … 3. Isolatie buitenmuren, woningscheidende wanden, vloerlagen, … : controle gebruikte isolatiematerialen & voorziene diktes met die in EPB-berekening. Controle op gebeurlijke koudebruggen.Spouwmuren moeten steeds in 3 fasen opgetrokken worden 1) binnenspouwblad 2) isolatie over de volledige oppervlakte 3) buitenspouwblad Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

35. FREQUENTIE WERFBEZOEKEN –TECHNIEKEN & AFWERKING 4. Sanitaire en verwarmingsleidingen vóór het aanbrengen van de chape (drukproeven, leidingisolatie,…) 5. Vloerisolaties (thermisch / akoestisch) vóór het aanbrengen van de chape (akoestische randisolatie, …) 6. Binnenmuren en aansluiting buitenschrijnwerk op de ruwbouw vóór bepleistering en plaatafwerkingen 7. Dakisolatie (kwaliteit uitvoering / aanwezigheid dampscherm) vóór verdere afwerking gipskarton e.d. 8. Voorafgaand aan voorlopige oplevering: inspectieronde m.b.t. kwaliteit afwerking (pleisterwerk, vloerbekledingen & plinten, venstertabletten, hang- & sluitwerk, …) en technische installaties (keuringsverslagen, …). Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

36. FREQUENTIE WERFBEZOEKEN De werfopvolger zal minimaal tijdens deze 8 fasen de werf bezoeken en controleren, en zijn vaststellingen, gestaafd met foto’s, invoeren in de werfopvolgingsapplicatie. Afhankelijk van de grootte en complexiteit van de werf zal een hogere frequentie van plaatsbezoeken en het bijwonen van werfvergaderingen, proefopstellingen e.d. noodzakelijk zijn. De vergoeding houdt rekening met de grootte van de werf. Bij grotere werven kunnen de diverse fasen elkaar gaan overlappen (bv. 15 woningen). Daardoor zullen een aantal aspecten wellicht niet systematisch per individuele woning kunnen gecontroleerd worden. Bij een steekproefsgewijze controle moet kunnen vertrouwd worden op de vakkundigheid van de aannemer en het werftoezicht door de architect. Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

37. VOOROPGESTELD BAREMA WERFOPVOLGING GPB Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

38. TER VERGELIJKINGBAREMA ORDE ARCHITECTEN Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

39. CORRECT WERFVERLOOP ASPECTEN IN DE MARGE … • Planning & werfcoördinatie: voor de start van de werf dient de initiatiefnemer een planning van de werken over te maken aan VMSW en aan de werfopvolger • Naleving regelgeving Vlarebo - grondverzetsplan • Opvolging veiligheidscoördinator verwezenlijking => veiligheid & orde op de werf => as-builtsituatie / werffoto’s voor PID • Opvolging EPB-verslaggever / startverklaring => toezicht op as-builtsituatie • Gebeurlijke as-builtafwijkingen op stedenbouwkundige vergunning / KB Basis preventienormen brandveiligheid ERNSTIGE NALATIGHEDEN / VERTRAGINGEN / GESCHILLEN MOETEN GEMELD WORDEN AAN DE VMSW Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

40. GPB – SAMENVATTEND EISENPAKKET = Gecomprimeerde versie B2005, aangevuld met uitvoeringseisen C2008 - deel 2 en beschikbare checklist werfopvolging VMSW. • Vervangt niet de C2008 en B2005, deze blijven onverminderd gelden als referentiedocumenten. • De structuur van het document volgt artikelnummering B 2005 VOORBEELDEN VAN ENKELE SPECIFIEK EISEN Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

41. 20 - OPGAAND METSELWERK22 - MUURISOLATIES BOVENBOUW Ontdubbeling woningscheidende wanden van dak tot op funderingsniveau (zowel eengezinswoningen als appartementen) Sanitaire leidingen en afvoeren in gemene muren zijn verboden, evenals diepe of belangrijke uitsparingen voor elektra Geprefabriceerd metselwerk toegestaan? Doordachte plaatsing van ononderbroken waterkerende lagen, duidelijk aan te geven op detailplannen en controle op zorgvuldige uitvoering Gevelopbouw in drie fasen volgens B2005 Spouwisolatie: voorkeur XPS / PUR (in functie E80-peil) U-max buitenwanden verstrengd tot < 0,4 W/m²K (vanaf 2010) Koudebruggen: bv. binnenhoeken regelwerk / gevelbekleding Atlas koudebruggen www.belspo.be Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

42. 23 – GEVELMETSELWERK • Enkel zeer vorstbestendige stenen (NBN B 23-002 = andere classificatie Euronorm) • Spouwmuren steeds in 3 fasen op te trekken (controleerbaarheid) 1) binnenspouwblad 2) isolatie over de volledige oppervlakte 3) buitenspouwblad • Uitzettingsvoegen, waterkeringen, open stootvoegen • Waterwerende producten (siliconen, siloxanen, …) vermijden vanwege noodzakelijke herhaling en daaraan verbonden onderhoudskosten (steeds deklijsten voorzien) • Anti-graffitibehandeling in (groot-)stedelijke context Afwerking van gemene muren van naburige gebouwen, die verder doorlopen dan deze van het eigen project, is mede te voorzien Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

43. 31 - HELLEND DAK / THERM. ISOLATIE32 - HELLEND DAK / DAKBEDEKKING U-max dak < 0,25 W/m²K (= strenger dan EPB-eis) Voorkeur platen MW i.p.v. dekens MW Dampscherm alle naden af te plakken / spijkerflensdekens zonder bijkomend dampscherm bieden onvoldoende garanties Voorziene binnenafwerkingen (gipskartonplaten, e.d. ...) slechts aanbrengen na goedkeuring van de isolatie en het dampscherm. Prefab dakelementen: detaillering m.b.t. aansluiting goten en dakvlakramen Onderdaken voldoende UV-bestendigheid folies te garanderen. Meerwandige kunststof membranen uit polypropyleen zijn weinig UV-bestendig. Brandklasse B2 / B1 (volgens EN ISO 11925-2) Keuze dakbedekkingsmaterialen conform met voorziene dakhelling Plaatsingsvoorschriften pannen: verluchte nokken, nagels & haken in inox Kroonlijsten in onderhoudsvrije producten te voorzien (bv. kunstharsplaten); multiplexplaten blijken onvoldoende weerbestendig Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

44. 34 - PLAT DAK / THERM. ISOLATIE35 - PLAT DAK / DAKDICHTING U-max dak < 0,25 W/m²K (= strenger dan EPB-eis) PUR (gecacheerd) of MW met hoge densiteit / PS-schuim onder bitumen afgeraden Natte systemen (in combinatie met isolerende mortels) te weren / hellingsbeton steeds onder isolatie te voorzien (met tussenliggend dampscherm in geval van minerale wol) Uitbekleding opstanden en/of onderbreking drukvaste isolatie Isolatie opstanden steeds verlijmd of mechanisch te bevestigen Voldoende afschot volgens TV 215 (WTCB) Bitumineuze dakdichting: enkel meerlaagse systemen met ATG Eenlaagse systemen: PVC of EPDM met ATG Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

45. 40 – BUITENRAMEN & -DEUREN • Conform STS 52 + ATG-attest vereist (ALU / PVC-profielen).Nieuwe productnorm NBN EN 14351-1 • PVC-profielsysteem beschikt over BUtgb-attest. Versterkingen en verbindingen uit te voeren overeenkomstig ATG • ALU–profielen: volgens ATG / thermische onderbreking volgensU-window maximaal 2,5 W/m2K -> implicaties kleine ramen • Houten schrijnwerk (enkel koopwoningen): volumemassa min. 550 kg/m3 en duurzaamheidsklasse II (dus geen light red meranti e.d.). Oppervlaktebehandeling C2-procédé (3 lagen), CTOP-procédé of gecombineerd procédé van C+CTOP-lagen volgens STS 52.04. • Aansluiting op gevelafwerking: waterkering (PE-folie 400gr/m2, compri-band (PE) en een elastische kit volgens STS 56.1). • Spouwaansluiting binnenzijde : opspuiting met polyurethaanschuim of opvulling met minerale wol Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

46. 41 - BEGLAZING & VULELEMENTEN • VMSW-eisen: E-peil maximaal E80 / K-peil maximaal K40. • U-max vensters (incl. beglazing) < 2,5 W/m²K • U-max deuren (niet-beglaasd deel) < 1,5 W/m²K • U-max beglazing 1,6 W/m²K. In praktijk standaard HR-glas 1,1 W/m²K te voorzien i.f.v. E80-peil en K40 • Desgevallend akoestische beglazing in goed sluitende en onvervormbare raamkaders i.f.v. ‘normaal akoestisch comfort’ ~ akoestische prestaties van gevelelementen die deel uitmaken van gevelvlak van woonkamer, keuken, studeerruimte of slaapkamer. • Ramen met een aanzethoogte ≤ 120 cm moeten voorzien worden van een borstwering aan de buitenzijde. • Ramen met een aanzethoogte ≤ 90 cm standaard te voorzien van veiligheidsbeglazing (conform NBN S 23-002). Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

47. 42 - BUITENPOORTEN & LUIKEN • Wanneer de garage tot het verwarmde volume behoort, moet een geïsoleerd poortblad voorzien worden • Oppervlaktebehandeling • Staal : elektrostatisch aangebrachte grondlaag + tweelaagse deklaag, hetzij poedercoating met laagdikte min. 60 µm • Hout : C2-procédé (3 lagen), CTOP-procédé of gecombineerd procédé van C + CTOP-lagen volgens STS 52.04 • Akoestische demping poorten collectieve parkeergarages (contactgeluiden) • Poorten collectieve garages worden elektrisch bediend d.m.v. een sleutelcontact / badgesysteem / geleverde afstandsbediening per staanplaats Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

48. 44 – GEVELBEKLEDINGEN45 – BUITENBEPLEISTERING Solide, duurzame, moeilijk te beschadigen en onderhoudsvriendelijke materialen, bv. kunstharsplaten Voorziening van dampscherm en regenscherm (UV-bestendige onderdakfolie) Graffitigevoelige buurten of constructies (bv. niet verlichte of visueel oncontroleerbare hoeken, keerwand in zichtbeton) voorzien van antigraffitibeschermlaag over de onderste 2,5 m In openbare of semiopenbare gebieden de onderste 2,5 m in slagvaste materialen uitvoeren TV 209 - Buitenbepleisteringen (WTCB, 1998) Uitvoeringsomstandigheden (temperatuur, …) Hoek- & stopprofielen, gevelaanzet, raamaansluitingen, … Afwerking van gemene muren van naburige gebouwen, die verder doorlopen dan die van het eigen project, is mee te voorzien Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

49. 50 – BINNENPLEISTERWERKEN51 – BINNENPLAATAFWERKINGEN Afwerkingsgraad "normaal" volgens TV 199 (WTCB - 1996) en dus controleerbaar, in tegenstelling tot het zogenaamde "klaar voor de schilder" zoals veelvuldig opgenomen in verkoopslastenboeken. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan verzorgde afwerking en akoestische dichting t.h.v. leidingdoorvoeren in kokers e.d. Voor aansluitingen tegen raamprofielen en op plaatsen tijdens uitvoering worden bepaald, worden stopprofielen uit gegalvaniseerd staal en/of PVC-stopbeëindigers met zelfklevende schuimband aangebracht. De opbouw van afgewerkte wanden en plafonds moet in overeenstemming zijn met alle gestelde eisen inzake akoestiek en brandweerstand . Gipskartonplaten worden verplicht geschroefd. Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010

50. 53 – BINNENVLOERAFWERKING • Tegelvloeren in gemeenschappelijke inkom- & traphallen, alle privatieve leefruimten, keukens, bergingen en badkamers. Neutraal getinte tegelvloeren, geen uitgesproken motieven of helle kleuren. • Steenachtige trapbekledingen worden in een vol mortelbed gelegd. Traptreden beton vooraf grondig te ontstoffen en bevochtigen om een goede hechting met de legmortel te garanderen. Voorzien van afgeronde neuzen en een in de tegels gevormde antislipprofilering • Slaapkamers meestal voorzien van soepele vloerbekleding (geen tapijt) of ook tegels. Linoleum, dikte 2,5 mm, hetzij (hoogwaardige) vinyl van (ofwel) homogene PVC, PVC-gehalte min 40% (ofwel) heterogene PVC, dikte slijtlaag : min.0,5 (woonlokalen) / 0,7 (gemene delen) • Soepele vloerbekledingen worden standaard voorzien van houten gevezen plint (niet gelijmd). Hoeken worden steeds in verstek uitgevoerd. In de lengte worden de plinten verbonden met een schuine las. Infomoment toezicht op bouw sociale woningen door privé initiatiefnemers • 8 januari 2010