Dünya Sağlık Günü 2011 ANTİBİYOTİK DİRENCİ

1. Dünya Sağlık Günü 2011ANTİBİYOTİK DİRENCİ Prof.Dr Recep AKDUR AKDUR WHD 2011 Kastamonu

2. DÜNYA SAĞLIK GÜNÜ 2011 • Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Anayasa’sı 7 Nisan 1948 tarihinde yürürlüğe girdi. • Bu tarih her yıl Dünya Sağlık Günü olarak kutlanmaktadır • Her sene halk sağlığı için önemli bir konu seçilerek bu kutlamalar sırasında, tüm dünyada çeşitli etkinlikler ile işlenmektedir. • WHD 2011 Antimicrobial resistance and its global spreadkonusunu seçilmiştir AKDUR WHD 2011 Kastamonu

3. MİKROP-ANTİBİYOTİK NEDİR • Mikrop; canlılarda yerleşip çoğarlarak onları hasta eden tek hücreliler • Parazit, mantar, bakteri ve virüsler olarak sınıflanırlar. • Antibiyotik; mikropları canlı bedeninde öldürmek ya da üremesini durdurmak suretiyle tedavi eden kimyasallar AKDUR WHD 2011 Kastamonu

4. ANTİBİYOTİKLERİN ÖNEMİ • Antibiyotiklerin keşfinden önce hastalık ve ölümlerin birinci sebebi enfeksiyonlar idi • Geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde önemini hala koruyor • Binlerce mikrobun varlığına karşılık antibiyotikler çok sınırlı ve 20 kadar çeşidi var AKDUR WHD 2011 Kastamonu

5. ANTİBİYOTİK DİRENCİ • Antibiyotiğin mikrobu etkileyemez hale gelmesi • Enfeksiyonlar açısından yeniden antibiyotiklerin keşfi öncesine dönülüyor.Antibiyotik direnci büyük bir hızla yayılıyor • Hiçbir antibiyotiğin etkilemediği enfeksiyonlar dünya için felaket olur AKDUR WHD 2011 Kastamonu

6. ANTİBİYOTİK DİRENCİ Mikroplar dünyanın en yetenekli canlılarıdır • Antibiyotiği etkisizleştiren madde salgılıyor • Antibiyotiği etkisizleştiren enzim salgılıyor • Etkilenen kısmını değiştiriyor • Tüm yapısını değiştiriyor • Diğer mikroplardan direnç mekanizması alıyor AKDUR WHD 2011 Kastamonu

7. HANGİ YAYGINLIK VE ÖNEMDE Küresel bir sorun ve acil önlem gerekli • Penisillin 1941’de kullanıma girdi 1948’de mikropların %53’ü 1980’de neredeyse tamamı direnç kazandı • 2000’li yılların başında geliştirilen iki antiviral devre dışı kaldı • Antibiyotik dirençleri geri dönüşsüzdür. • Spesifik enfeksiyonların hemen tamamı brinci kuşak antibiyotiklere dirençli • İkinci ve üçüncü kuşak antibiyotiklerle tedavilerde sorunlar yaşanıyor. AKDUR WHD 2011 Kastamonu

8. HANGİ YAYGINLIK VE ÖNEMDE Ölümlerin %85’i enfeksiyonlara bağlı • Akut solunum yolu enfeksiyonları • İshalle seyreden enfeksiyonlar • Kızamık • Tüberküloz: 440000-150000 • Sıtma: Tamamına yakını klasik ilaçlara dirençli • HIV/AIDS: Antiviraller etkisiz hale geldi • HASTANE ENFEKSİYONLARI KAVRAMI AKDUR WHD 2011 Kastamonu

9. POLİTİK NEDENLERİ • Enfeksiyon kontrolündeki yetersizlik • Farkında olmama • Duyarsızlık-sorumsuzluk • Kalitesiz ilaç üretim ve dağıtımı • Akılsız ilaç kullanımı • Araştırma yetersizliği • İzleme yetersizliği AKDUR WHD 2011 Kastamonu

10. PRATİK /UYGULAMA NEDENLERİ • Aşırı kullanım • Yanlış kullanım • Yanlış üretim ve dağıtım • Dirençli mikropların kişiler gruplar ve ülkeler arası yayılımının kolaylaşması AKDUR WHD 2011 Kastamonu

11. 1.AŞIRI ANTİBİYOTİK KULLANIMI • Reçetesiz satış • Her derde deva anlayışı • Uygunsuz seçim • Antibiyogram yapmadan kullanım Türkiye’de • İlaçların önemli bir kısmı reçetesiz satılıyor • Reçetelerin 7/10 sinde antibiyotik var • Yıllık 12 milyar TL ilaç, %25’ini antibiyotikler oluşturuyor AKDUR WHD 2011 Kastamonu

12. 2. ANTİBİYOTİKLERİN YANLIŞ KULLANIMI • Mikrobik olmayan hastalıkta kullanım • Yanlış jenerasyon seçimi • Dirençli enfeksiyonlarda kullanım • Gereğinden kısa süre kullanım • Gereğinden düşük doz kullanım • Gereğinden uzun süre kullanım AKDUR WHD 2011 Kastamonu

13. 3. YANLIŞ ÜRETİM VE DAĞITIM • Kalitesiz üretim (doz, sayı, tampon madde, raf ömrü) • Uygun olmayan taşıma • Uygun olmayan saklama • Raf ömründen sonra kullanma AKDUR WHD 2011 Kastamonu

14. ÇÖZÜM • Antibiyotiklerin aşırı ve yanlış kullanımının engellenmesi • Dirençli mikropların yayılımının engellenmesi • Mikropların yayılımının engellenmesi AKDUR WHD 2011 Kastamonu

15. ÇÖZÜM POLİTİKALARI • Enfeksiyon ve yayılımlarını önlemek • Antibiyotiklere ulaşımı kolaylaştırmak • Akılcı Antibiyotik kullanımını sağlamak • Sağlık sistemi ve surveillance kapasitesini geliştirmek • Yasal yapıyı güçlendirmek • Yeni ilaçların geliştirilmesine ortam sağlamak AKDUR WHD 2011 Kastamonu

16. KİMLERİN SORUMLUĞU • Politikacı ve plancılar • İlaç endüstiri • Doktorlar • Eczacı ve uygulayıcılar • Toplum ve hastalar AKDUR WHD 2011 Kastamonu

17. TOPLUM EĞİTİMİ • Kendini enfeksiyondan koruma • Başkalarına bulaştırmama • Nonspesifik tedavi ve semptomları giderme • Uygun antibiyotik kullanma yol ve yöntemleri (hekim- tam kullanım) AKDUR WHD 2011 Kastamonu

18. Dirençli mikropların yayılımının engellenmesi • Kişisel hijyen • Spesifik direnç kazanma (aşı) • Blokaj (maske) • Hastane enfeksiyonlarına dikkat AKDUR WHD 2011 Kastamonu

19. HEKİM EĞİTİMİ • Antibiyotik direnci ve önemi • Korumayı öncelemeli • Tanı becerilerinin arttırılması • Laboratuvar imkanların arttırılması ve antibiyotik sıralama • Antibiyotik kullanma standartları geliştirme • İzleme raporlama AKDUR WHD 2011 Kastamonu

20. ECZACI EĞİTİMİ • Bilinçlendirme • Reçetesiz satımın engelenmesi • Raf ömrüne dikkat • Hasta ile iyi iletişim/ doğru ve tam kullanım yönünde eğitim AKDUR WHD 2011 Kastamonu

21. KANUNİ DÜZENLEMELER • Önlemler yönünde kanuni düzenleme yapılması • Reçetesiz satışın önlenmesi • Uygunsuz seçim ve antibiyogram yapılmadan kullanımın engellenmesi AKDUR WHD 2011 Kastamonu

22. TEŞEKKÜRLER AKDUR WHD 2011 Kastamonu