Sekcja Programów Profilaktycznych Dział Lecznictwa Ambulatoryjnego MOW NFZ 2009 R.

1. Programy profilaktyczne finansowane przez Mazowiecki Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowiaw latach 2007 – 2008 Sekcja Programów Profilaktycznych Dział Lecznictwa Ambulatoryjnego MOW NFZ 2009 R.

2. Programy profilaktyczne finansowane przez MOW NFZ Lekarz rodzinny Program profilaktyki chorób układu krążenia Program profilaktyki chorób odtytoniowych (tylko lekarze rodzinni, którzy podpisali z MOW NFZ umowę na realizację tego programu) Pielęgniarka rodzinna Program profilaktyki gruźlicy Lekarze specjaliści Program profilaktyki raka szyjki macicy Program profilaktyki raka piersi Program badań prenatalnych Program profilaktyki chorób odtytoniowych - etap specjalistyczny

3. Program profilaktyki chorób odtytoniowych Co roku z powodu schorzeń odtytoniowych umiera przedwcześnie ok.: 50 000 Polaków. Palenie tytoniu jest chorobą przewlekłą opisaną w Międzynarodowej statystycznej klasyfikacji chorób.Związane z paleniem objawy chorobowe i zgony występują zwykle po długim okresie bezobjawowym. Skala i niekorzystne wzory palenia w Polsce doprowadziły do epidemii chorób odtytoniowych i pogorszenia się stanu zdrowia społeczeństwa polskiego. Umieralność na nowotwory płuca, chorobę występującą prawie wyłącznie u palaczy tytoniu, jest w w Polsce na jednym z najwyższych poziomów na świecie.

4. Program profilaktyki chorób odtytoniowychw tym POChP ADRESACI PROGRAMU • osoby palące papierosy WYKONYWANE BADANIA • ankieta/wywiad • pomiar masy ciała i wzrostu • pomiar ciśnienia tętniczego krwi • badanie spirometryczne raz na 3 lata • skierowanie na terapię odwykową

5. Program profilaktyki przewlekłej obturacyjnej choroby płuc - 2007

6. Program profilaktyki chorób odtytoniowych –(w tym POChP - od 2008)

7. Program profilaktyki chorób odtytoniowych – etap specjalistyczny ADRESACI PROGRAMU • osoby palące papierosy WYKONYWANE ŚWIDCZENIA • ankieta/wywiad • pomiar masy ciała i wzrostu, obliczenie wskaźnika BMI • pomiar ciśnienia tętniczego krwi • badanie poziomu tlenku węgla w wydychanym powietrzu oraz badanie spirometryczne • porada specjalistyczna oraz ustalenie sposobu terapii (grupowa, indywidualna, farmakoterapia) • zaplanowanie schematu leczenia

8. Program profilaktyki chorób odtytoniowych – etap specjalistyczny

9. Program profilaktyki chorób odtytoniowych – etap wysokospecjalistyczny - 2007

10. Program profilaktyki chorób układu krążenia Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Niewłaściwe odżywianie się prowadzące do otyłości, mała aktywność ruchowa, palenie papierosów, picie alkoholu oraz stres to czynniki najbardziej wpływające na rozwój chorób układu krążenia. Badania profilaktyczne pozwalają na wczesne wykrycie zagrożeń chorobami układu krążenia i wczesne im zapobieganie. Od 2008 roku program realizowany przez lekarza rodzinnego w Systemie Informatycznym Monitorowania Świadczeń.

11. Program profilaktyki chorób układu krążenia ADRESACI PROGRAMU • pacjenci w wieku 35, 40, 45, 50 i 55 lat (czyli w roku 2009 roczniki 1974, 1969, 1964, 1959 i 1954) • z programu można korzystać raz na 5 lat WYKONYWANE BADANIA • ankieta/wywiad • poziom cholesterolu, trójglicerydów i glukozy we krwi • ocena ryzyka zachorowania na choroby układu krążenia • edukacja • w razie konieczności : skierowanie do specjalisty

12. Program profilaktyki chorób układu krążenia - CHUK

13. Program profilaktyki chorób układu krążenia – średnie wykonanie - 20,74 % - 2008 • Lubelskie – 27,56 %, • Zachodniopomorskie – 26,30 % • Warmińsko – Mazurskie – 24,48 %, • Lubuskie – 24,24 %, • Zachodniopomorskie – 17,25 %, • Lubuskie – 16,81 %, • Podlaskie – 16,70 %, • Warmińsko – Mazurskie - 16,24%, • Podlaskie – 20,98 %, • Małopolskie – 20,68 %, • Mazowieckie – 20,58 %, • Podkarpackie– 19,58%, • Śląskie– 16,62%, • Opolskie– 17,42 %, • Łódzkie – 17,31 %, • Dolnośląskie – 16,62 % POLSKA Dane z SIMP

14. Program profilaktyki chorób układu krążenia – średnie wykonanie - 20,58 % - 2008 Dane z SIMP • 46,84 - 28,50 % • 27,17 - 23,34 % • 23,13 - 20,48 % • 20,24 - 18,15 % • 17,84 - 15,70 % • 14,89 - 13,15 % MAZOWSZE

15. Program profilaktyki chorób układu krążenia – średnie wykonanie -20,58 % • ŻUROMIŃSKI - 46,84%,BIAŁOBRZESKI – 34,11%,WYSZKOWSKI – 31,83 %,LIPSKI – 31,05 %, SIEDLCE – 29,02%, PUŁTUSKI – 28,50%, • MAKOWSKI – 27,17%, CIECHANOWSKI – 25,22%, KOZIENICKI – 24,96%, GARWOLIŃSKI – 24,81%, OSTROŁĘKA – 24,59%,SIERPECKI – 24,44%, OSTROŁĘCKI – 24,37%,PŁOCKI – 24,18%,PRZYSUSKI – 23,96%,SIEDLECKI -23,69%,SZYDŁOWIECKI – 23,65%,RADOMSKI – 23,35%,ŁOSICKI – 23,34%, • PŁOCK – 23,13%, ŻYRARDOWSKI – 22,54%, SOKOŁOWSKI – 22,31%, GRÓJECKI – 22,14%, WĘGROWSKI – 21,82%, GOSTYNIŃSKI – 21,23%, SOCHACZEWSKI – 21,12%, LEGIONOWSKI – 21,05%, MŁAWSKI – 20,91%, NOWODWORSKI – 20,91%, PRUSZKOWSKI – 20,48%, • PŁOŃSKI – 20,24%, MIŃSKI - 19,16%, WOŁOMIŃSKI – 18,82%, ST.WARSZAWA – 18,15%, • RADOM – 17,84%, OSTROWSKI – 17,72%, OTWOCKI – 16,99%, GRODZISKI – 16,97%, PIASECZYŃSKI – 15,70%, • WARSZAWSKI ZACHODNI – 14,89%, PRZASNYSKI – 13,15%, ZWOLEŃSKI – 12,99%. Dane z SIMP

16. Program profilaktyki gruźlicy Gruźlica jest choroba zakaźną – wywołaną przez bakterię – prątek gruźlicy, który jest wrażliwy na działanie promieniowania ultrafioletowego i wysoką temperaturę. Źródłem zakażenia jest najczęściej chory na gruźlicę – prątkujący. Osoba chora podczas kaszlu, kichania, odkrztuszania, mówienia wydala prątki wraz z kropelkami śluzu. Zakażenie drogą powietrzną, zwane też zakażeniem inhalacyjnym jest najczęstszym sposobem zakażenia. Jeden nieleczony chory prątkujący zakaża w ciągu roku średnio 10 do 15 osób. Ciągle wzrastająca liczba zachorowań na gruźlicę w niektórych województwach wymaga działań w zakresie ograniczenia rozprzestrzeniania się choroby.

17. Program profilaktyki gruźlicy ADRESACI PROGRAMU • osoby, które miały kontakt z osobą chorą • osoby, obciążone długotrwałą chorobą, bezrobotni, niepełnosprawni, bezdomni, osoby uzależnione (alkohol i/lub narkotyki) WYKONYWANE ŚWIDCZENIA • ankieta – wywiad • edukacja zdrowotna • dalsza ocena stanu zdrowia przez lekarza rodzinnego i ew. skierowanie na badania diagnostyczne i/lub leczenie

18. Program profilaktyki raka szyjki macicy W Polsce co roku na raka szyjki macicy zapada 4 000 kobiet (10 dziennie!), a połowa z nich umiera, bo zbyt późno zgłosiły się do lekarza. Rak szyjki macicy jest bardzo podstępny i w pierwszym okresie przebiega bez niepokojących objawów. Jego rozpoznanie jest możliwe tylko dzięki cytologii. To bezpieczne i bezbolesne badanie, które pozwala na wykrycie nie tylko wczesnych postaci tego nowotworu, ale także stanów, które nieleczone mogą doprowadzić do jego powstania. Każda kobieta powinna wykonywać cytologię co trzy lata, jeśli lekarz nie zaleci inaczej. Wczesne wykrycie raka szyjki macicy gwarantuje niemal 100% skuteczność wyleczenia.

19. Program profilaktyki raka szyjki macicy ADRESACI PROGRAMU • kobiety od 25 do 59 roku życia • badanie cytologiczne raz na 3 lata • bez skierowania WYKONYWANE ŚWIADCZENIA • ankieta/wywiad • pobranie badania cytologicznego • jeżeli wynik jest nieprawidłowy – skierowanie na dalszą diagnostykę i/lub leczenie Realizowany przez lekarza specjalistę w poradni ginekologiczno - położniczej

20. Program profilaktyki raka szyjki macicy etap podstawowy

21. Program profilaktyki raka szyjki macicy – zgłaszalność

22. Program profilaktyki raka szyjki macicy – etap diagnostyczny

23. Program profilaktyki raka szyjki macicy – etap pogłębionej diagnostyki

24. Program profilaktyki raka szyjki macicy – średnie wykonanie –19,00% - 2008 • Warmińsko-Mazurskie - 31,87%, • Pomorskie – 26,38%, • Zachodniopomorskie - 26,29%, • Opolskie – 25,02%, • Podlaskie – 23,25%, • Lubelskie – 21,78%, • Dolnośląskie - 20,59%, • Kujawsko-Pomorskie – 19,22%, • Śląskie - 19,08%, • Łódzkie -18,89%, • Świętokrzyskie - 17,38%, • Małopolskie - 16,81% • Podkarpackie - 15,82% • Lubuskie – 14,99% • Mazowieckie - 14,87% • Wielkopolskie- 11,23% POLSKA Dane z SIMP

25. Program profilaktyki raka szyjki macicy – średnie wykonanie –14,87% - 2008 Dane z SIMP • 34,04 %, • 25,28 - 25,25% • 22,39 - 20,40% • 19,48 - 15,42% • 14,96 - 9,98% • 8,23 %. MAZOWSZE

26. Program profilaktyki raka szyjki macicy – średnie wykonanie –14,87% • OSTROŁĘKA-34,04%, • GOSTYNIŃSKI – 25,28%,OSTROŁĘCKI-25,25%, • LIPSKI –22,39%,SIEDLCE – 22,16%,ŻUROMIŃSKI – 21,85%,SIERPECKI – 21,48%,KOZIENICKI-21,22%, RADOMSKI – 20,40%, • SIEDLECKI – 19,48%,GRODZISKI – 19,13%,ŻYRARDOWSKI – 18,85%,OTWOCKI – 18,77%,MAKOWSKI – 18,02%, RADOM – 17,27%, WOŁOMIŃSKI – 16,98%, MIŃSKI – 16,75%, GARWOLIŃSKI – 16,64%, PRZYSUSKI – 16,51%, PŁOCKI – 16,42%, LEGIONOWSKI – 16,38%, PRUSZKOWSKI – 16,29%, SOKOŁOWSKI – 16,22%, ŁOSICKI – 15,42%, • ZWOLEŃSKI – 14,96%,MŁAWSKI – 14,55%,WYSZKOWSKI – 13,85%,SOCHACZEWSKI – 13,66%, PIASECZYŃSKI – 12,76%,CIECHANOWSKI – 12,75%, WĘGROWSKI – 12,36%,ST. WARSZAWA – 12,24%, PŁOŃSKI – 12,04%, BIAŁOBRZESKI – 11,70%,PRZASNYSKI – 11,67%,PŁOCK – 11,59%,SZYDŁOWIECKI – 11,41%,PUŁTUSKI – 10,75%, OSTROWSKI – 10,27%, WARSZAWSKI ZACHODNI – 10,02%, NOWODWORSKI – 9,98%, • GRÓJECKI – 8,23%. Dane z SIMP

27. Program profilaktyki raka piersi Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Co roku na tę chorobę zapada 12 000 Polek. Prawie połowa z nich umiera (15 dziennie!), bo zbyt późno zgłosiły się do lekarza. Najlepszym sposobem wczesnego wykrycia nieprawidłowych zmian w piersi jest mammografia – badanie bezpieczne i bezbolesne. Każda kobieta powinna się poddać mammografii co dwa lata, jeśli lekarz nie zaleci inaczej. Rak piersi wcześnie wykryty jest niemal w 100% uleczalny!

28. Program profilaktyki raka piersi ADRESACI PROGRAMU • kobiety od 50 do 69 roku życia • badanie mammograficzne raz na dwa lata • bez skierowania WYKONYWANE ŚWIADCZENIA • ankieta / wywiad • badanie mammograficzne • jeśli wynik badania budzi wątpliwości – skierowanie na dalszą diagnostykę

29. Program profilaktyki raka piersi - etap podstawowy

30. Program profilaktyki raka piersi - zgłaszalność

31. Program profilaktyki raka piersi - etap pogłębionej diagnostyki

32. Program profilaktyki raka piersi – średnie wykonanie – 35,16 % – 2008 • Opolskie – 45,10%, • Warmińsko–Mazurskie– 43,12%, • Lubuskie – 42,40%, • Podlaskie – 41,90%, • Dolnośląskie – 40,05%, • Zachodniopomorskie – 39,18%, • Lubelskie – 38,36%, • Wielkopolskie – 37,96%, • Pomorskie – 36,64%, • Łódzkie – 35,67%, • Podkarpackie – 34,36%, • Śląskie – 32,22%, • Małopolskie – 31,25%, • Kujawsko-Pomorskie - 30,59%, • Mazowieckie –30,48%, • Świętokrzyskie – 25,16%, POLSKA Dane z SIMP

33. Program profilaktyki raka piersi – średnie wykonanie – 30,48 % - 2008 Dane z SIMP • 45,65 – 44,30 % • 39,95 – 30,33 % • 29,66 – 20,11 % • 19,11 – 18,32 % MAZOWSZE

34. Program profilaktyki raka piersi – średnie wykonanie – 30,48 % • GOSTYNIŃSKI – 45,65%, ŻUROMIŃSKI – 44,30%, • PŁOCKI – 39,94%, ŁOSCICKI – 38,08%, LIPSKI – 37,99%, PŁOCK – 37,74%, OSTROŁĘKA – 37,14%, SIEDLCE – 35,25%, SIEDLECKI – 34,56%, LEGIONOWSKI – 34,49%, PRUSZKOWSKI – 33,14%, ŻYRARDOWSKI – 32,89%, PIASECZYŃSKI – 32,31%, MIŃSKI – 31,55%, NOWODWORSKI – 31,44%, RADOM – 31,44%, ST. WARSZAWA – 31,26%, OSTROWSKI – 30,33%, • WĘGROWSKI – 29,66%, WYSZKOWSKI – 29,23%, CIECHANOWSKI – 28,95%, GRODZISKI – 28,89%, OTWOCKI – 28,01%, GARWOLIŃSKI – 27,75%, ZWOLEŃSKI – 27,25%, WARSZAWSKI ZACHODNI – 26,78%, SIERPECKI – 26,38%, SOCHACZEWSKI – 26,37%, GRÓJECKI – 26,34%, PRZASNYSKI – 26,31%, WOŁOMIŃSKI – 25,32%, MŁAWSKI – 25,29%, RADOMSKI – 24,05%, KOZIENICKI – 24,01%, PUŁTUSKI – 22,61%, PRZYSUSKI – 21,72%, SOKOŁOWSKI – 20,79%, BIAŁOBRZESKI – 20,11%, • SZYDŁOWIECKI – 19,11%, OSTROŁĘCKI – 19,04%, MAKOWSKI – 18,32%. Dane z SIMP

35. Program badań prenatalnych W ostatnich latach wzrasta systematycznie średni wiek kobiet rodzących. Szacuje się, że rodzące od 35 r.ż. stanowią 8-10% ogólnej liczby porodów. Powyżej 35 r.ż. wzrasta statystycznie istotne ryzyko wystąpienia patologii płodu uwarunkowanej aberracją chromosomalną. Określenie ryzyka wystąpienia aberracji chromosomalnych i wykrycie wielu wad rozwojowych we wczesnym okresie ciąży pozwala na leczenie już w czasie życia płodowego. Pozwala także rodzicom dziecka przygotować się do natychmiastowego wdrożenia specjalistycznej opieki medycznej po jego urodzeniu.

36. Program badań prenatalnych ADRESACI PROGRAMU • kobiety w ciąży, które ukończyły 35 rok życia, • kobiety w ciąży, u których w poprzedniej ciąży stwierdzono aberracje chromosomalne u płodu lub w ich rodzinie, • kobiety w ciąży, u których w obecnej ciąży stwierdzono nieprawidłowe stężenie biochemicznych markerów dobrostanu ciąży lub nieprawidłowy wynik badania USG WYKONYWANE ŚWIADCZENIA • badania biochemiczne i genetyczne w tym USG zgodnie z zaleceniem lekarza realizującego program

37. Program badań prenatalnych

38. Schemat obiegu informacji pomiędzy świadczeniodawcami realizującymi profilaktyczne programy zdrowotne a pacjentami Właściwa informacja jako element poprawy zgłaszalności i uczestnictwa w programach profilaktycznych

39. Schemat obiegu informacji: DYREKTOR/ KIEROWNIK REJESTRACJALEKARZ PIELĘGNIARKA PACJENT

40. Zasady dobrej informacji: • umieszczenie informacji na temat programów realizowanych w danym zakładzie, w miejscu widocznym dla pacjenta (rejestracja, gabinet lekarza, pielęgniarki), • posiadanie i rozpowszechnianie wiedzy z zakresu realizacji poszczególnych programów, • wykorzystanie możliwości wymiany informacji przez pracowników ZOZ w zakresie wykonywanych badań profilaktycznych w danym zakładzie i poza nim, • Udostępnianie informacjo o organizowanych akcjach typu „biała sobota” na terenie dzielnic, powiatów, gmin, we współpracy z samorządami lokalnymi, • brak informacji oznaczać może brak realizacji programów a w konsekwencji ograniczenie dostępności.