ASPİRASYONLAR

1. ASPİRASYONLAR Hem. Tülay BAŞPINAR GCYB Sorumlu Hemşiresi

2. Solunum Yolu Fizyoloji ve Anatomisi Solunum yolları iki bölüm olarak adlandırılır. • Üst solunum yolları. • Alt solunum yolları.

3. Solunum Yolu Fizyoloji ve Anatomisi

4. Solunum Yolu Fizyoloji ve Anatomisi

5. HAVA YOLU AÇIKLIĞI… Bireyin solunum işlevini normal olarak gerçekleştirebilmesi için ilk koşul hava yolunun açık olmasıdır. Birey hava yolu açıklığını ya da solunum fonksiyonunu düzenlenmesini ve kontrol edilmesini engelleyen nedenlerle kendi kendine yeterli solunum yapamadığında yapay hava yolu desteği gerekmektedir.

6. HAVA YOLU AÇIKLIĞI… Hava yolu desteği verilen hastalarda solunum sekresyonunun artmasına neden olmaktadır.

7. HAVA YOLU AÇIKLIĞI… Ventilatöre bağlı hastalarda hava yolunda biriken sekresyonların hastanın gereksinimine göre aspire edilmesi gerekmektedir.

8. ASPİRASYON Hastaların solunum sistemi sekresyonlarının negatif basınçla çalışan bir vakum cihazı ile dışarı alınması işlemidir. YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE EN SIK KULLANILAN İNVAZİV UYGULAMALARDAN BİRİSİDİR.

9. ASPİRASYON Hava yolunun açık ve temiz tutularak hastanın daha etkin ve rahat solunum yapabilmesi için uygulanan aspirasyon işlemi hemşirenin sorumluğundadır.

10. ASPİRASYON • Aspirasyon uygun yöntemle yapılmadığında; • Hipoksemi • Bradikardi-Taşikardi • Hipotansiyon- Hipertansiyon • Kardiak Aritmi • Kardiak Arrest • Atelektazi • Bronkospazm • KİBAS • Nazokomiyal Enfeksiyon • Trakeabronşial Hasar • Arteriyal ve venöz O2 saturasyonunda • Pa CO2 düzeyinde • Çevresel Kontaminasyon • GELİŞEBİLİR

11. Aspirasyon Gereksiniminin Saptanması • AC sesleri dinlenir, • Nabız sayısı kontrol edilir, • Huzursuz olup olmadığı gözlenir, • Endotrakeal tüp içindeki • sekresyon gözlenir, • Ventilatörün yüksek basınç • ayarı değerlendirilir, • Siyanoz bulgusu, • O2 saturasyonu • değerlendirilir.

12. ASPİRASYON ÇEŞİTLERİ

13. Açık Sistem Aspirasyon • Geleneksel yöntemdir. • Nazotrakeal-Orafarengial olarak, • Trakeostomi ve • Endotrakeal tüp takılı hastalarda kullanılan yöntemdir.

14. Açık Sistem Aspirasyon Malzemeler: Aspiratör Steril aspirasyonkatateri ( bebekler için: 5-8 Fr, çocuklar:8-10 Fr, yetişkinler için: 12-18 Fr ) Steril eldiven Serum fizyolojik solüsyonu Steril şişe

15. Açık Sistem Aspirasyon • Eller yıkanır • İşlem açıklanır • Hasta semifowler pozisyonuna alınır, • İşlem öncesi hastanın maximum oksijenizasyonu sağlanır • İşlem steril koşullarda yapılır, • Katater SF ile kayganlaştırılır, • Orafarenks yoluyla uygulanıyorsa ağzın bir kenarı boyunca • Nazofarenks yoluyla uygulanıyorsa nazal boşluk boyunca trakeaya doğru ilerlenir. • Katater inspirasyon sırasında trakeaya ilerletilir, • Aspiratör açılır kateter kendi ekseni etrafında döndürülerek geri çekilirken aspirasyon uygulanır. • Kateterin içinden SF geçirilerek katater yıkanır. Aspiratör kapatılır. • ,

16. İşlem 5-10 saniye sürmelidir. • İki aspirasyon arasında en az 20-30 saniye beklenmelidir. • İşlem ard arda 3 kezden fazla uygulanmaz Açık Sistem Aspirasyon

17. Açık Sistem Aspirasyon İşlem sonrası hastanın tekrar maximum oksijenizasyonu sağlanır…

18. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU

19. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU Sistem yoğun bakım hastalarının ventilatörden ayrılmadan aspire edilmesine olanak tanır. Dolayısıyla aspirasyona bağlı hipoksemi, hipotansiyon ve kardiak aritmi gibi ciddi komplikasyonların gelişmesi ve çevresel kontaminasyon önlenir.

20. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU • Kapalı sistem kataterinin hastada 24 saat kullanılır, • Steril eldiven, maske ve gözlük kullanımına gerek yoktur. • Maliyeti azaltır.

21. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU • Malzemeler: • Aspiratör • Kapalı sistem aspirasyonkatateri • Steril enjektörde 10 cc SF • Non steril eldiven

22. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU • Aspirasyon gereksinimi değerlendirilir • İşlem açıklanır • Non steril eldiven giyilir • Hasta başı 20-30o kaldırılır. (herhangi bir engel yoksa) • Hastaya 1 dakika süresince %100 O2 verilir. • Aspiratör basıncı 80-120 mmHg ayarlanır.

23. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU • Aspirasyon kontrol düğmesi açılır • Yıkama portundan 2 cc SF verilerek kataterin kayganlığı sağlanır • Katater düz olarak direnç hissedilinceye kadar ilerletilir • Direnç hissedildiğinde karinaya ulaşılmıştır. • Katater 1 cm geri çekilir • Baş parmak kontrol düğmesine 2-3 sn bastırıp kaldırılarak aralıklı aspirasyon uygulanırken katater döndürülerek geri çekilir.

24. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU • Aspirasyon süresi 10 sn geçmemeli • İki işlem arası 20-30 sn olmalı • Ard arda 3’ten fazla aspirasyon yapılmamalı • Katater hava yolundan tamamen geri çekilir • Yıkama portundan 2 cc SF verilerek eş zamanlı aspirasyon uygulanarak kataterin ucu yıkanır. • Aspirasyon kontrol düğmesi 180o döndürülerek kapatılır.

25. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU • Hastaya1 dakika süresince %100 O2 verilir. • Ventilatör ayarı eski konumuna getirilir • Ayrıca ağız boşluğu ve orafarenks aspire edilir. • Eldivenler tıbbi atık kutusuna atılır. • Eller yıkanır. • Hastanın nabız, kan basıncı ve solunum sayısı değerlendirilerek aspirasyon öncesi bulgularla karşılaştırılır

26. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU • Aspirasyonun etkinliği değerlendirilir • AC sesleri hırıltılı olmamalıdır • O2 saturasyonu 98 ve üzeridir • Ventilatördesekresyon varlığını gösteren alarm olmamalıdır.

27. KAPALI SİSTEM ASPİRASYONU Hastaya uygun pozisyon verilir İşlem ve bulgular kaydedilir.

28. Teşekkürler…