Maria Curie-Skłodowska

1. Maria Curie-Skłodowska

2. Życiorys- dziećiństwo • Maria Skłodowska Curie urodziła się 7 listopada 1867 w Warszawie • Gdy Maria miała 10 lat rozpoczęła naukę na pensji dla dziewcząt, którą wcześniej prowadziła jej matka. Następnie kształciła się w gimnazjum dla dziewcząt, które ukończyła 12 czerwca 1882 r. otrzymując złoty medal. Kolejny rok spędziła na wsi u ziemiańskiej rodziny jej ojca, a następnie przy boku ojca w Warszawie, gdzie okazjonalnie udzielała korepetycji. W tym czasie zawarła ze swoją starszą siostrą Bronisławą umowę, że będzie ją wspierać finansowo w trakcie jej studiów medycznych w Paryżu, w zamian za podobne wsparcie za 2 lata. W związku z tym została guwernantką najpierw w prawniczej rodzinie z Krakowa, a następnie u ziemiańskiej rodziny Żórawskich, krewnych jej ojca, z którą to rodziną związała się na 2 lata. W trakcie pracy u rodziny Żórawskich zakochała się z wzajemnością w Kazimierzu Żórawskim, przyszłym wybitnym matematyku, jednak jego rodzice stanowczo odrzucili pomysł ślubu ich syna z ubogą krewną, a sam Kazimierz nie potrafił się im przeciwstawić, co skończyło się dla Marii utratą pracy[7]. Znalazła pracę u rodziny Fuchsów w Sopocie, gdzie spędziła kolejny rok, stale wspierając finansowo siostrę Bronisławę.

3. Życiorys • W Paryżu Maria Skłodowska zdała w 1891 r. jako pierwsza kobieta w historii egzaminy wstępne na wydział fizyki i chemii Sorbony. W dzień studiowała, a wieczorami pracowała jako korepetytorka. W 1893 r. uzyskała licencjat z fizyki i zaczęła pracować jako laborantka w przemysłowym laboratorium zakładów Lippmana. W tym czasie dalej studiowała na Sorbonie, uzyskując drugi licencjat z matematyki w 1894 roku. • Również w 1894 roku poznała swojego przyszłego męża, Francuza Pierre'a Curie, który był w tym czasie doktorantem w laboratorium Becquerela. Po uzyskaniu doktoratu przez Pierre'a Curie, Maria Skłodowska poślubiła go w 1895 roku (zawarli ślub cywilny) i przyjęła obywatelstwo francuskie.Dwa lata później przyszła na świat ich pierwsza córka Irène. • Pierre Curie zarekomendował Marię Skłodowską H. Becquerelowi, który zaproponował jej podjęcie studiów doktorskich pod jego opieką. Becquerel zaproponował jej pozornie mało atrakcyjny i pracochłonny temat badań: znalezienie przyczyny znacznie wyższej radioaktywności niektórych rodzajów rudy uranowej, niż wynikałoby to z udziału w niej czystego uranu. • Maria Skłodowska, początkowo z pomocą robiącego licencjat młodego chemika André-LouisaDebierne'a, rozpoczęła żmudną pracę rozdzielania rudy uranowej na pojedyncze związki chemiczne i poszukiwanie związku powodującego jej wysoką radioaktywność. Do zespołu tego dołączył później Pierre Curie. Badania te po 4 latach doprowadziły do odkrycia najpierw polonu, następnie dużo bardziej radioaktywnego radu, a także do wyjaśnienia prawdopodobnych przyczyn zjawiska radioaktywności jako efektu rozpadu jąder atomów. W 1903 r. Maria Skłodowska-Curie jako pierwsza kobieta w historii otrzymała stopień doktora fizyki i w tym samym roku przyznano jej też Nagrodę Nobla. • Pod koniec 1911 r. otrzymała drugą Nagrodę Nobla, dzięki której przekonała rząd Francji do przeznaczenia środków na budowę prywatnego Instytutu Radowego – Institutdu radium (obecnie Institut Curie), który został wzniesiony w 1914 r. i w którym prowadzono badania z zakresu chemii, fizyki i medycyny. Instytut ten stał się kuźnią noblistów – wyszło z niego jeszcze czworo laureatów nagrody Nobla, w tym córka Marii Skłodowskiej-Curie, Irène, i zięć FrédéricJoliot-Curie • zmarła 4 lipca 1934 w Passy

4. Osiągnięcia naukowe • opracowanie teorii promieniotwórczości • technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych • odkrycie dwóch nowych pierwiastków– radu i polonu. 2 nagrody Nobla: • -1903 z fizyki wraz z mężem i Henrim Becquerelem za badania nad odkrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości • - w 1911 roku z chemii za wydzielenie czystego radu.

5. Ciekawostki • Maria Skłodowska Curie była pierwszą kobietą , która została przyjęta i ukończyła wydział fizyki i chemii na Sorbonie. • Jest pierwszym (i jedynym) naukowcem uhonorowanym nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych. • Jest jedyną kobietą, która otrzymała nagrodę Nobla dwukrotnie • W czasie I wojny światowej Maria Skłodowska-Curie została szefem wojskowej komórki medycznej zajmującej się organizowaniem polowych stacji rentgenograficznych, które w sumie obsłużyły ponad trzy miliony przypadków urazów wśród francuskich żołnierzy. • Była fundatorką Instytutu Radowego w Warszawie

6. KONIEC

7. Zjawisko Promieniotwórczośći • Polega ono na samorzutnym rozpadzie jąder atomowych, czyli przekształcaniu nuklidów nietrwałych • w nuklidy o innej strukturze, wykazujących większą trwałość. • Pierwiastki promieniotwórcze mają zdolność samoistnego rozpadania się na stabilne i mniejsze atomy innych pierwiastków, czemu towarzyszy emisja promieniowania. Wszystkie pierwiastki pochodzenia naturalnego o licznie atomowej 84 – 92 (od polonu do uranu) są promieniotwórcze. Również niektóre izotopy lżejszych pierwiastków mają taką zdolność.

8. Izotopy promieniotwórcze • Izotopy promieniotwórcze, radioizotopy – pierwiastki lub odmiany pierwiastków (izotopy), których jądra atomów są niestabilne i samorzutnie ulegają przemianie promieniotwórczej. W wyniku tej przemiany powstają inne atomy, cząstki elementarne, a także uwalniana jest energia w postaci promieniowania gamma i energii kinetycznej produktów przemiany. • Izotopy promieniotwórcze charakteryzuje czas połowicznego rozpadu, tj. średni czas, po którym połowa jąder danego pierwiastka (izotopu) ulegnie przemianie. Czas połowicznego rozpadu nie zależy od otoczenia chemicznego atomu izotopu.

9. Rad i Polon • Rad-Ra(radium).W formie czystej rad jest srebrzystym, lśniącym i miękkim metalem. Posiada silne własności promieniotwórcze. Jego własności chemiczne są zbliżone do baru. Reaguje stosunkowo powoli z tlenem atmosferycznym tworząc tlenek RaO i dość gwałtownie z wodą tworząc wodorotlenek Ra(OH)2. Rad występuje naturalnie w rudach uranu, w formie tlenku RaO i wodorotlenku Ra(OH)2. • Polon-Po(polonium). Polon jest silnie radioaktywnym, srebrzystoszarym metalem. Jego własności fizyczne i chemiczne zbliżone są do selenu. • Polon jest silnym emiterem promieniowania alfa – miligram polonu-210 emituje tyle samo cząstek alfa, co 4,5 grama radu-226. Próbka polonu emanuje niebieską poświatą – jest to efekt wzbudzenia otaczającego ją powietrza. Jeden gram polonu wydziela 140 watów mocy, ogrzewając się przy tym do ponad 500 °C[5]. Z tego względu był on niegdyś używany jako lekkie źródło ciepła w satelitach i pojazdach kosmicznych, np. w radzieckich Łunochodach do ogrzewania podzespołów podczas zimnych nocy księżycowych. Obecnie jest jeszcze czasami stosowany jako wygodne, wysokowydajne źródło cząstek alfa.