KAPALI KAPLARDAKİ

1. KAPALI KAPLARDAKİ GAZ BASINCI www.fendosyasi.com www.fendosyasi.com

2. KAPALI KAPLARDA GAZ BASINCI VE ÖLÇÜLMESİ Sıvılar,bulundukları kabın tabanına ve yan çeperlerine basınç yaparlar.Hidrosta- tik basınç,sıvının derinliği ve yoğunluğuyla doğru orantılıdır. Gazlar ise,bulundukları kabı tamamen doldurduklarından,bulundukları kabın tüm çeperlerine basınç uygularlar. Bu basınç,gaz moleküllerinin kabın çeperlerine çarpma sayısı ile artar. Eğer gazın kütlesi sabit tutularak hacmi küçültülürse,kabın çeper-lerine çarpan moleküllerin,çarpma sayısı artar. Moleküllerin kabın çeperlerine çarpma sayısı artıkça da basıncı artar. Gaz basıncı,1cm2 lik kısmına etki eden itme kuvveti kadardır. www.fendosyasi.com

3. Basınçları farklı,birbirine bağlı iki kapalı kaplardaki gaz akışı A B Gaz Alçak basınçlı kap Yüksek basınçlı kap Musluk Basınçları farklı iki kabın musluğunu açtığımızda birleşik kaplar kuralına göre birim yüzeye çarpan molekül sayısı eşit oluncaya kadar gaz akışı devam eder. Gaz molekülleri yüksek basınçlı kaptan alçak basınçlı kaba doğru hareket eder. www.fendosyasi.com

4. DENEY : Kapalı kaplardaki gazın basıncını ölçmek AMAÇ : Kapalı kaplardaki gazın basıncını ölçerek bulur. Araç-Gereçler :U borusu,cıva,Yüksek ve alçak basınçlı ( kapalı )kap,lastik hortum Açık hava basıncı Deneyin Yapılışı : a ) Şekildeki düzeneği kurunuz.Musluk kapalı iken U borusunun her iki kolundaki cıva seviyeleri aynıdır. Gaz basıncı www.fendosyasi.com

5. DENEY : Kapalı kaplardaki gazın basıncını ölçmek AMAÇ : Kapalı kaplardaki gazın basıncını ölçerek bulur. Araç-Gereçler :U borusu,cıva,Yüksek ve alçak basınçlı ( kapalı )kap,lastik hortum Açık hava basıncı Deneyin Yapılışı : Musluk açık b ) U borusunun kısa koluna bağlı,yüksek basınçlı kabın musluğunu açınız. h Gaz basıncı Gazın kısa koldaki cıvaya yaptığı basınç nedeniyle ikinci koldaki cıva seviyesi yükselir. İki kol arasındaki yükseklik farkı ( h ) kapalı kaptaki gazın basıncını verir. www.fendosyasi.com

6. DENEY : Kapalı kaplardaki gazın basıncını ölçmek AMAÇ : Kapalı kaplardaki gazın basıncını ölçerek bulur. Araç-Gereçler :U borusu,cıva,Yüksek ve alçak basınçlı ( kapalı )kap,lastik hortum Açık hava basıncı Deneyin Yapılışı : c ) Kapalı kaptaki gazın basıncı,açık hava basıncından az ise kısa koldaki cıva seviyesi yükselir.Açık hava basıncı ile yükseklik farkı arasındaki fark gazın basıncını verir. h Gaz basıncı SONUÇ : Gazın basıncı açık hava basıncından büyük ise kapalı kaptaki gazın basıncı,cıvanın yüksekliği ile açık hava basıncının toplamına eşittir. Kapalı kaptaki gazın basıncı = Açık hava basıncı + h kadar cıvanın basıncı Gazın basıncı açık hava basıncından küçük ise ; Kapalı kaptaki gazın basıncı = Açık hava basıncı - h kadar cıvanın basıncı www.fendosyasi.com

7. MANOMETRE Kapalı kaplardaki gazın basıncını ölçen araçlara MANOMETRE denir. Üç çeşit manometre vardır ; 1. Açık manometre 2. Kapalı manometre H 3. Metal manometre AÇIK MANOMETRE Pgaz h Basıncı,açık hava basıncından büyük olan gazların basıncını ölçmede kullanılır. h Pgaz = Basıncı ölçülen gaz Cıva H = Açık hava basıncı h = Yükseklik Pgaz = ( H + h ) mm-cıva PAH = Açık hava basıncı Pgaz = PAH + h cm - cıva Genel formül. www.fendosyasi.com

8. Örnek : Manometrenin musluğu açıldığında cıva sağ kolda 10 cm yükseliyor. Açık hava basıncı 76 cm-cıvadır. Gazın basıncını bulunuz ? PAH Çözüm : Musluk PAH = 76 cm - cıva h = 10 cm - cıva Pgaz = ? Gaz h =10 cm Pgaz Pgaz = PAH + h cm - cıva Pgaz = 76 cm-cıva + 10 cm-cıva . Pgaz = 86 cm - cıva Olur. www.fendosyasi.com

9. Örnek : Aşağıdaki şekilde kapalı kaptaki gazın basıncı kaç atmosferdir? ( 1 atm = 76 cm-cıva ) A ) 1,24 atm B ) 1,6 atm PAH C ) 0,86 atm D ) 1,5 atm gaz Çözüm : Pgaz = PAH + h h=19 cm Pgaz = 76 cm-cıva + 19 cm - cıva Cıva Pgaz = 95 cm - cıva 76 cm-cıva 1 atm ederse 95 cm-cıva x atm eder. 95 X = Pgaz =1,24 atm 76 www.fendosyasi.com