520 likes | 828 Views
ITP. eindelijk is er wat nieuws!. Mw V, 1971. 1981 ITP, waarvoor prednison: korte CR 1982: splenectomie: korte CR 1989: verbloedingsshock bij hypermenorrhoe 1992: grote intracraniele bloeding Rituximab, mycofenolaat mofetil, dexamethason, ciclosporine, azathioprine, IVIG, vitamine C.
E N D
ITP eindelijk is er wat nieuws!
Mw V, 1971 • 1981 ITP, waarvoor prednison: korte CR • 1982: splenectomie: korte CR • 1989: verbloedingsshock bij hypermenorrhoe • 1992: grote intracraniele bloeding • Rituximab, mycofenolaat mofetil, dexamethason, ciclosporine, azathioprine, IVIG, vitamine C
SymptomenNeylon et al, BJH 2003 • Geen symptomen: 29% • Purpura: 59% • Ernstige bloeding: 12%
Epidemiologie Gernsheimer 2008
ITP naar geslacht Gernsheimer 2008
Toch meer bij vrouwen? Michel, Eur J Haematol 2009
Diagnose • Per exclusionem • Geïsoleerde trombopenie • Normale uitstrijk • Andere oorzaken uitgesloten (o.a. medicatie)
Specifieke diagnostiek? • PIFT • Weinig sensitief, wel redelijk specifiek • Kan gebruikt worden om effect therapie te beoordelen • Trombopoietine (TPO) • Onderscheid tussen aanmaak- en afbraakstoornis • ‘Reticulated platelets’ • Jonge plaatjes, weinig zinvolle test in ITP
Verminderde aanmaak Virale infecties (EBV, CMV, HIV) Amegakaryocytaire trombopenie Alcohol, vit B12 deficiëntie Verdunning Pseudotrombopenie (EDTA) Zwangerschap Verhoogde afbraak ITP DIC HITT, kinine, Depakine Allo-immuun trombopenie TTP/HUS HELLP Anti-fosfolipiden syndroom HIV DD
Beenmergonderzoek? • Kinderen: • Geen invloed op diagnose/beleid • Volwassenen: • MDS? • ASH: beenmerg bij ptn > 60 jr, pre-splenectomie en bij uitblijven respons
‘sterke’ trombo’s Slichter Annu Rev Med 1980;31:509-40
Bloedingsrisico • “Major bleeding” • < 10 · 109/L: 40% • > 10 · 109/L: <5% • Jonger dan 40 → 0,4% per patiëntjaar • Ouder dan 60 → 10-13% per patiëntjaar
Bleeding risk www.uptodate.com • “Major bleeding” • < 40 yr → 0,4% per patient year • > 60 yr → 10-13% per patient year
Bloedingsrisico leeftijdsafhankelijk Cohen et al. Arch Intern Med 2000;160:1630
Levensverwachting Cohen et al. Arch Intern Med 2000;160:1630
Mortaliteit Rhodegiero 2008
Impact op QoL Michel, Eur J Haematol 2009
Behandelingsmodaliteiten ITP Cines and Blanchette NEJM 2002;346:995-1008
Tandarts Kiesextractie Kleine chirurgie Grote chirurgie Vaginale bevalling Sectio Spinale/epidurale anesthesie Algemene behandelindicatie 10 · 109/l 30 · 109/l 50 · 109/l 80 · 109/l 50 · 109/l 80 · 109/l 80 · 109/l 30· 109/l ’Veilige’ getallen
Ernstige (intracraniële) bloeding • IVIG 1 dd 1 g/kg, 2 dagen • Methylprednisolon 1 dd 1000 mg, 3 dagen • Trombocytentransfusies • Tranexaminezuur 4 dd 1000 mg • (Plasmaferese ?)
Respons op 1e lijnstherapie Rhodegiero 2008
Verschil corticosteroiden en splenectomie Gernsheimer 2008
Respons en complicaties splenectomie Rhodegiero 2008
Anti-D bij ITPScaradavou et al. Blood 1997;89:2689 • N = 272 (124 kinderen, 148 volwassenen, 105 HIV +) • Respons 72%
herstart stop Vitamine C • Brox et al. Brit J Haematol 1988 • 2 gram vitamine C per dag • N = 11, 7 x CR, 2 x PR (bij 6 van de 7 monotherapie) • Toename t½ • Toename megakaryocyten
Werkingsmechanismen rituximab CDCC ADCC apoptose Gallegos Ruiz et al. Ned Tijdschr Hematol 2005;2:185
NHL CLL M. Waldenström Reumatoide arthritis HBV-geassocieerde polyneuropathie TTP B-ALL anti-fVIII antilichamen bij hemofilie A Cryoglobulinemie Chronische koude agglutininen AIHA EBV SLE Anti-fospholipiden syndroom Multipele sclerosis Myasthenia gravis Pemphigus vulgaris ITP enz enz enz … ? Indicaties rituximab
Rituximab bij ITP splenectomy n=12 n=12 n=25 n=20 n=57
Rituximab Newland 2008
Stimulatie productie • Bij sommige patiënten (30%?) is aanmaak trombocyten (ook) gestoord/niet verhoogd • TPO-R stimulatie mogelijk effectief Gernsheimer 2008
TPO-R agonisten • Romiplostim • Wekelijks, subcutaan • Amgen • Geregistreerd in VS voor chronische therapie • Eltrombopag • GSK • Dagelijks, oraal • Geregistreerd in VS voor kortdurende therapie
AMG531, peptibody Bussel et al NEJM 2006;355:1672-84
AMG531, fase I Bussel et al NEJM 2006;355:1672-84
Resultaten AMG531 • Stijging > 20 ∙ 109/l: 88% • “At least doubling”: 94% • Stijging trombo’s gedurende 1-4 weken • Lijkt veilig • Werkt snel • Niet immuunsuppressief • Lange-termijn effecten onbekend (1 x “myelofibrose”?) • Bij 1 patient in beenmerg enige toename reticuline gezien
Eltrombopag Newland 2008
Mw van E., 1961 • 1997 ITP: prednison: tijdelijke remissie • 1998: laparosc. splenectomie: tijdelijke remissie • 2003: rituximab: geen respons • Kliniek: geen ernstige bloedingsneiging
Mw V., 1971 • 1981 ITP • 1982 splenectomie • 1989 verbloedingsshock bij hypermenorrhoe • 1992 intracraniele bloeding • 2004 rituximab: CR gedurende 5-6 maanden • Verder: MPNS, ciclosporine, azathioprine, mycofenolaat mofetil, IVIG • Kliniek: natte diathese
Geen getal behandelen Stasi and Provan Mayo Clin Proc 2004