INFLACJA

1. INFLACJA

2. Pojęcie inflacji • Inflacja - proces wzrostu ogólnego poziomu cen. • Warto zwrócić uwagę na dwa momenty występujące powyższej definicji: • inflacja jest procesem; • inflacja oznacza wzrost ogólnego (tj. średniego) poziomu cen.

3. Przyczyny inflacji • Ze względu na przyczynę inflacji wyróżnia się głównie inflację: • Popytową – oznaczatrwały wzrost ogólnego poziomu cen spowodowany wzrostem globalnego popytu ponad poziom PKB przy pewnym wykorzystaniu czynników produkcji (spirala inflacyjna). Przyczyną takiego wzrostu popytu globalnego to między innymi: wzrost wydatków rządowych, wzrost wydatków konsumpcyjnych, wzrost podaży pieniądza (ilościowa teoria pieniądza Fishera) itd. • Kosztową - oznacza trwały wzrost ogólnego poziomu cen spowodowany spadkiem globalnej podaży. Przyczyną tego spadku może być wzrost kosztów produkcji wywołany przez: wzrost płac nie uzasadniony wzrostem wydajności pracy, wzrost cen importowanych surowców, paliw i innych materiałów itd.

4. Koszty inflacji • Inflacja wywołuje koszty, których rodzaj i skala zależy od tempa inflacji oraz od tego, czy jest ona oczekiwana, czy też nieoczekiwana. • im wyższa jest inflacja tym wyższe są jej koszty ponoszone przez podmioty gospodarcze; • przy hiperinflacji następuje wręcz „ucieczka” od pieniądza – przedsiębiorcy i konsumenci pozbywają się pieniądza, który gwałtownie traci na wartości. • złudzenie inflacyjne (iluzja pieniądza).

5. Koszty inflacji cd. • Koszty inflacji w pewni oczekiwanej: • koszty związane z systemem podatkowym, który opiera się na niedoskonałych mechanizmach indeksacji, • koszty „zdzieranych zelówek”, • koszty zmian karty dań, • koszty modyfikacji nie w pełni indeksowanych umów finansowych. • Koszty inflacji nieoczekiwanej: • nieplanowana redystrybucja dochodów (np. od wierzycieli do dłużników), • koszty związane z dodatkową niepewnością, co do wpływu na decyzje o inwestycjach, konsumpcji i zaciąganiu kredytów, • zniekształcone relacje cen dóbr, co zaburza proces efektywnej alokacji zasobów.

6. Sposoby pomiaru inflacji • Do mierzenia inflacji wykorzystuje się wiele wskaźników, wśród których najważniejsze to: • deflator PKB, • inflacja bazowa, • indeks cen konsumpcyjnych (ang. Consumer Price Index, CPI), • indeks produkcji sprzedanej (ang. Producers Price Index, PPI) • zharmonizowany indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych (ang. Harmonised Index of Cunsumer Prices, HICP). • Wskaźniki cen CPI, PPI i HICP są konstruowane jako procentowe zmiany wydatków związanych z zakupem pewnego ustalonego zestawu dóbr (tzw. koszyka) w jakimś okresie. • Filmik: http://www.nbportal.pl/prezentacje/pomiar-inflacji/pomiar-inflacji.html

7. Inflacja a bezrobocie – krótko i długookresowa krzywa Phillipsa Phillips postawił hipotezę o występowaniu odwrotnej zależności między tempem wzrostu płac (inflacji) a stopą bezrobocia. Wynikało z niej, iż państwo może, dobierając odpowiednio instrumenty polityki monetarnej i fiskalnej, „manipulować” poziomem inflacji oraz bezrobocia. długookresowa krzywa Phillipsa Poziom inflacji krótkookresowa krzywa Phillipsa Stopa bezrobocia