140 likes | 363 Views
Dorst!. Hoe de woningmarkt een rol kan spelen in de verzorgingsstaat d r. Janneke Toussaint, AFM Prof. dr. ir. Marja Elsinga , TU Delft. Geld in de woningmarkt Oplossing voor druk op pensioenen en zorg?. Hoe het werkt in verschillende EU lidstaten
E N D
Dorst! Hoe de woningmarkt een rol kan spelen in de verzorgingsstaat dr. Janneke Toussaint, AFM Prof. dr. ir. Marja Elsinga, TU Delft
Geld in de woningmarktOplossing voor druk op pensioenen en zorg? • Hoe het werkt in verschillende EU lidstaten • Discussie over beleidskeuzes op korte en lange termijn
Werkende leven Oude dag Lage woonlasten Aflossen Verkopen Hypotheek Financiële constructies non-profit aanbieders Waarde-ontwikkeling Erfenis nalaten
Duitsland‘Hoe het werkt’ Overheid: vermogen opbouwen voor de oude dag • ‘Riester rente’: eigenwoningbezit • Individu: lage woonlasten (en appel voor de dorst) • Particuliere huursector • Individu: inkomen (en appel voor de dorst)
Verenigd Koninkrijk‘Hoe het werkt’ Overheid: vermogen in de woning opbouwen voor de oude dag • ‘Inclusiveness’ • Individu: aanvullend pensioeninkomen • Intramurale zorg – maatschappelijk nut
Nederland‘Hoe het werkt’ Overheid: woonbeleid los van pensioen- en zorgbeleid • Vermogen woning belangrijkste bezit • Financiële zekerheid door stijgende huizenprijzen • Zelfstandigen, zonder aanvullend pensioen en lage inkomens • Hypotheekschulden • Lage woonlasten beperkt van betekenis
Nederland‘Hoe het werkt’ Ongelijke verdeling inkomenskwartielen
Strategieën huishoudens‘Hoe het werkt’ In volgorde belangrijkheid • Lage woonlasten • Vermogen in de woning te gelde maken • Verhuizen koopwoning • Verhuizen huurwoning • Financiële constructie overheid/ nonprofit • Opeethypotheek • Mantelzorg en erfenis
Factoren - te gelde maken‘Hoe het werkt’ Overwegingen huishoudens • Appel voor de dorst óf bonus • Verhuisbereidheid • Huursector • Vertrouwen in verstrekkers • Aversie verlies, schulden en afhankelijkheid
Factoren – te gelde maken‘Hoe het werkt’ Overwegingen instituties • Hogere segment woningmarkt • Functioneren woningmarkt • Functioneren hypotheekmarkt • Huursector/ non-profits • Risico’s verstrekkers - kosten
Keuzes korte termijnDiscussie • Financiële planning oude dag eigenaar bewoners • Verantwoorde producten ontwikkelen • Wie kunnen aanbieden?
KeuzeslangetermijnDiscussie • ‘Inclusiveness’ - rol woningcorporaties? • Koop • Tussenvorm koop/ huur • Aandelen voor huurders • Duurzaamheid • Rekening houden met strategieën huishoudens?
Individueel of maatschappelijk nut?Discussie Wiens ‘Dorst’ gaan we lessen? – een gevoelige discussie! Individu: • Eigenaar-bewoners en huurders dezelfde rechten (zelfredzaamheid) Maatschappij: • Eigenaar-bewoners betalen meer of krijgen minder (lessen Verenigd Koninkrijk)
Dank u wel! Vragen, opmerkingen & discussie janneke.toussaint@afm.nl m.g.elsinga@tudelft.nl