TURYSTYKA UZDROWISKOWA

1. TURYSTYKA UZDROWISKOWA Wykłady - 10 h Ćwiczenia - 10 h www.rynekturystyczny.pl

2. Formy zaliczenia: Wykłady – zaliczenie pisemne z oceną Ćwiczenia - zaliczenie z oceną Kryteria oceny z zaliczenia wykładu i ćwiczeń podano w syllabusie (dysk S)

3. Tematyka wykładów: • Wprowadzenie do terminologii: - turystyki zdrowotnej, - turystyki uzdrowiskowej. • Ustawa z dn. 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych.

4. Tematyka wykładów: • Polskie uzdrowiska - ogólna charakterystyka i główne problemy. • Potencjał recepcyjny uzdrowisk polskich. • Uzdrowiskowy produkt turystyczny. • Funkcje turystyczne polskich uzdrowisk.

5. Bibliografia • Turystyka uzdrowiskowa. Stan i perspektywy, (red.) M. Boruszczak, Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Gdańsku, Gdańsk 2009. 2. Hadzik A., Turystyka zdrowotna uzdrowisk, Wyd. Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach, Katowice 2009. • Turystyka a uzdrowiska,(red.) Gotowt- Jeziorska, Wyrzykowski J., Polskie Stowarzyszenie Turystyki, Warszawa 2005.

6. 4. Współczesne trendy funkcjonowania uzdrowisk – klastering, (red.) Hermaniuk J. i Krupa J., Wyd. Instytut Gospodarki WSIiZ, Rzeszów 2010. • Krupa J., Wołowiec T.,Uzdrowiska Polski Wschodniej wobec wyzwań rozwojowych - turystyka zrównoważona,[w:] Współczesne trendy funkcjonowania uzdrowisk - klastering, (red.) Hermaniuk J., Krupa J., Wyd. Instytut Gospodarki Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania, Rzeszów 2010, s. 7-35.

7. 6. „Innowacyjność w turystyce”, pod red. J. Krupa, Wyd. „Pro Carpathia”, Rzeszów 2010. 7. Krupa J., Krupa K., Innowacyjność elementem konkurencyjności w turystyce, [w:] J. Krupa (red.), Innowacyjność w turystyce, Wydawnictwo Stowarzyszenie na Rzesz Promocji i Rozwoju Podkarpacia „Pro Carpathia”, Rzeszów 2010, s. 30-83.

8. Bibliografia uzupełniająca 1.Dryglas D.,Kształtowanie produktu turystycznego uzdrowisk w Polsce,praca doktorska, UJ, Kraków 2005. 2. Gołembski G., Kompendium wiedzy o turystyce, PWN, Warszawa 2005. 3.Gaworecki W. W., Turystyka, PWE, Warszawa 2007. 4. Iwanek T.,Turystyka uzdrowiskowa w gospodarce regionu i kraju,Wyd. WSzZ, Wrocław 2006.

9. Jagusiewicz A., Turystyka uzdrowiskowa, Instytut Turystyki, Warszawa 2006. • Kaczyńska I., Kaczyński T., Polska – najpiękniejsze uzdrowiska, Wyd. Muza, Warszawa 2006. • Turystyka uzdrowiskowa w Polsce, POT, Warszawa 2003. 8. Materiały z Kongresów Uzdrowisk Polskich. Organizatorami Kongresu są: Izba Gospodarcza „Uzdrowiska Polskie”, Stowarzyszenie Gmin UzdrowiskowychRP oraz Unia Uzdrowisk Polskich. np. Sopot, w dniach 20-22 maj 2010 r. XIX Kongres.

10. Skała M., Szpara K.i Wątroba Ł., Analiza diagnostyczna uzdrowisk i gmin uzdrowiskowych Polski Wschodniej, w szczególności ich potencjału produktowego i systemu komunikacji rynkowej oraz poziomu innowacyjności, Wyd. Instytutu Gospodarki Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Rzeszów 2010.

11. Najpierw tracimy zdrowie, aby zdobyć pieniądze. Potem tracimy pieniądze, aby odzyskać zdrowie. To stwierdzenie było, jest i długo jeszcze będzie bardzo aktualne.

12. Co należy zatem zrobić, aby praca nie odbywała się kosztem zdrowia? • przede wszystkim pomyśleć o racjonalnym odpoczynku; • zdać sobie sprawę z tego, że kto nie umie odpoczywać, ten nie potrafi efektywnie pracować.

13. Determinanty rozwoju uzdrowisk Wzrost świadomości zdrowotnej oraz liczby osób starszych w społeczeństwie stanowią jedne z głównych determinant rozwoju i znaczenia turystyki zdrowotnej

14. Determinanty rozwoju uzdrowisk Różnorodność schorzeń oraz mnogość chorób cywilizacyjnych są ogromnym wyzwaniem dla współczesnych uzdrowisk, które aby utrzymać się na rynku muszą oferować szeroki wachlarz usług i zabiegów, spełniających wymagania klientów.

15. Motywy podróżowania Najczęściej stosowanym kryterium podziału turystyki jest motyw podróżowania. Uwzględniając podstawowe grupy motywacji wyjazdów turystycznych wyróżnia się: turystykę poznawczą, turystykę zdrowotną, wypoczynkową, religijną, kwalifikowaną (określaną przez niektórych jako specjalistyczną), oraz turystykę biznesową.

16. Istotnym zadaniem w procesie przygotowania nowoczesnego produktu uzdrowiskowo- turystycznego jest sprecyzowanie profilu klienta, odwiedzającego polskie uzdrowiska. W prowadzonych badaniach stwierdza się, że cel przyjazdów do polskich uzdrowisk jest nie tylko leczniczy (24%) – lata 2009-2010. Obecnie najczęstszym motywem przyjazdów jest szeroko rozumiana profilaktyka (32%) i wypoczynek (22%) oraz cel poznawczy (13%).

18. Turystyka zdrowotna - turystyka uzdrowiskowa • Celem zasadniczym jest po­prawa zdrowia lub jego utrzymanie na odpowiednim poziomie przy pomocy profilaktyki (w tym usług Wellness i Spa), rehabilitacji lub leczenia uzdrowiskowego, gdzie podstawowe znaczenie mają świadczone gościom zabiegi przyrodolecznicze.

19. Historia „kurortów” • Historia uzdrowisk sięga czasów starożytnego Egiptu i starożytnej Grecji. • Największe jednak zasługi w ich rozwoju mieli Rzymianie, którzy dbając o swoje zdrowie odwiedzali uzdrowiska bardziej w celach profilaktycznych, niż zdro­wotnych.W tym celu wznosili nowe kąpieliska i łaźnie, w których zażywano kąpieli tak w wodzie zimnej, jak i gorącej.

20. Rzymskie termy były też miejscem spotkań towarzyskich, gdzie spotykano się, prowadzono rozmowy i odpoczywano. http://www.google.pl

21. Historia Rzymskie termy dały początek kurortom i uzdrowiskom, a swój profil leczniczy opierały na najbardziej pospolitym surowcu leczniczym, jakim jest woda występująca w różnej postaci.Była to zarówno zwykła woda, albo woda termalna, albo też woda o właściwościach leczniczych nasycona minerałami (solanki).

22. Teraźniejszość Powszechnie uważa się, że turystyka uzdrowiskowa, staje się jedną z najprężniej rozwijających się dziedzin turystyki. Wiąże się to niewątpliwie ze starzeniem się społeczeństwa, ogólnym wzrostem świadomości i chęci dbania o własne zdrowie, zarówno wśród ludzi młodszych, jak i starszych oraz ze wzrostem zamożności społeczeństwa.

23. Teraźniejszość Polskie uzdrowiska znalazły się w trudnej sytuacji. Bardzo często są niedoinwestowane, również ich promocja jest niewystarczająca. Warunki rynkowe wy­magają od nich ciągłego podnoszenia jakości świadczonych usług, rozszerzania oferty kierowanej do turystów oraz wprowadzania innowa­cyjnych rozwiązań, zarówno w zarządzaniu uzdrowiskami, jak i ich promowaniu na rynkach zewnętrznych, również europejskich.

24. Turystyka zdrowotna - turystyka uzdrowiskowa „Turystykę zdrowotną” utożsamia się często z „turystyką uzdrowiskową”, co nie jest w pełni uzasadnione. Turystyka zdrowotna” jest pojęciem Szerszym, niż turystyka uzdrowiskowa, ponieważ cele zdrowotne mogą być skutecznie realizowane poza uzdrowiskami.

25. Turystyka zdrowotna - turystyka uzdrowiskowa • Turystyka zdrowotna; • Turystyka lecznicza (medyczna -pobyt w zakładzie uzdrowiskowym); • Turystyka uzdrowiskowa (odbywana na terenie uzdrowiska).

26. Działalność uzdrowiskowa Istotną rolę w dziedzinie podnoszenia stanu zdrowia i profilaktyki społeczeństwa odgrywają uzdrowiska, w których działalność uzdrowiskowa, jako działalność z pogranicza turystyki i usług leczniczych posiada ogromny potencjał rozwojowy w Polsce oraz bogatą tradycję historyczną.

27. FUNKCJE UZDROWISK W POLSCE FUNKCJA UZDROWISKOWA - LECZNICZA FUNKCJA TURYSTYCZNO - REKREACYJNA Funkcja zdrowotna Leczenie uzdrowiskowe Balneorehabilitacja Funkcja wypoczynkowa Źródło: D. Żylak, A. Hadzik, 2005

28. Turystyka zdrowotna - turystyka uzdrowiskowa • Każde uzdrowisko wykształciło swój swoisty charakter i sposób funkcjonowania, wzbogacając swoją ofertę wielo­ma formami uzupełniającymi, które dziś powszechnie nazywamy: Wellness, SPA, resort SPA itp.

29. Zdrowie Zdrowie stanowiące, przynajmniej teoretycznie, największą wartość dla człowieka, a także środek do codziennego życia i poprawy jego jakości, może być osiągane w różny sposób. Jednym z nich jest uczestnictwo w turystyce zdrowotnej.

30. Turystyka zdrowotna - definicje według J. Wolskiego – „obejmuje świadome i dobrowolne udanie się na pewien okres poza miejsce zamieszkania w czasie wolnym od pracy, w celu regeneracji ustroju poprzez aktywny wypoczynek psychofizyczny”.

31. Turystyka zdrowotna - definicje Z. Szamborski postrzega turystykę zdrowotną jako „jedną z działalności służącą odnowie sił psychofizycznych człowieka. Turystyka zdrowotna jest takim rodzajem działalności turystycznej, której intencja, czas i formy uprawiania wybrane są w sposób dobrowolny, ale zarazem świadomy dla poprawy zdrowia”.

32. Turystyka zdrowotna cechuje się: • motywacją wyjazdu nie zawsze związaną z odbyciem typowej kuracji; • korzystaniem z niektórych urządzeń leczniczych oraz terapii wyłącznie jako dodatkowa atrakcja aktywnego wypoczynku wybrana w sposób dobrowolny; • opinią lekarską dotyczącą miejsca, okresu i ogólnych zasad pobytu, a także i formy aktywnego wypoczynku.

33. Funkcja zdrowotna turystyki Jednymi z ważniejszych miejsc realizacji turystyki zdrowotnej są uzdrowiska. Turystyka w celach zdrowotnych na obszarach uzdrowiskowych należy do podstawowych form turystyki zdrowotnej, realizując równocześnie w kurortach funkcję zdrowotną turystyki.

34. Miejscowość turystyczna / uzdrowiskowa Turystyka zdrowotna Turystyka uzdrowiskowa Koncepcja turystyki zdrowotnej uzdrowisk Żródło: A. Hadzik

35. W turystyce zdrowotnej - cel, jakim jest odnowa sił człowieka, najpełniej można osiągnąć w turystyce uzdrowiskowej. Turystyka uzdrowiskowa obejmuje świadomy i dobrowolny wyjazd do miejscowości uzdrowiskowych (co najmniej na dzień i nie dłużej, niż na rok z noclegiem) w czasie wolnym.

36. Turystyka zdrowotna w Polsce opiera się na prywatnym biznesie, a potencjał walorów przyrodniczo-krajobrazowych uzdro­wisk pozostaje w cieniu przestarzałej bazy sanatoryjno-leczniczej. • Gwarantem otrzymania środków państwowych i unijnych oraz sko­rzystania z ulg podatkowych jest posiadanie przez gminę statusu uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej.

37. Turystyka uzdrowiskowa - definicja M. Januszewska tury­stykę uzdrowiskową określa ... „jako wyjazdy związane z ku­racją sanatoryjną, rehabilitacją, leczeniem uzdrowiskowym, powiązane z zabie­gami przyrodoleczniczymi świadczonymi na podstawie konsultacji lekarza”.

38. Turystyka uzdrowiskowa - definicja Z. Krasiński łączy turystykę uzdrowiskową z pobytami w celach leczniczych pod sanatoryjną opieką lekarską.

39. Według D. Dryglas„Turystyka uzdrowiskowa (uzdrowiskowy produkt turystyczny) powstaje przez połączenie trzech funkcji, czyli: • leczniczej (tzw. I filar turystyki uzdrowiskowej) oraz • wypoczynkowej (turystycznej) i • pro­filaktycznej, (tworzących tzw. II filar turystyki uzdrowiskowej).

40. Miejscowość turystyczna / uzdrowiskowa Miejscowości turystyczne w dużym zakresie pozwalają realizować na swoim obszarze różne formy turystyki zdrowotnej. Obszary uzdrowiskowe pozwalają realizować, nie tylko tradycyjną turystykę uzdrowiskową opartą o zabiegi balneologiczne, ale także inne formy i rodzaje tury­styki, w tym zdrowotnej.

41. Współczesne trendy w gospodarce uzdrowiskowej wymuszają wyjście poza świadczenie usług związanych tylko z lecznictwem uzdrowiskowym oraz profilaktyką. Następuje wyraźne poszerzenie działalności o ofertę związaną z wypoczynkiem turystycznym w oparciu o walory przyrodnicze i kulturowe, z otwarciem się również na turystykę biznesową, specjalistyczną i medyczną.

42. Istotą rozwoju turystyki uzdrowiskowej powinno być jej zorientowanie popytowe, a nie podażowe. Rosnąca konkurencja wśród rejonów turystycznych oraz indy­widualizacja potrzeb konsumenckich prowadzą do wzrostu oczekiwań także ze strony potencjalnego turysty. http://www.google.pl

43. Potrzeba dostosowania oferty do wymagań ściśle określonej grupy turystów, przy uwzględnieniu zachodzących zmian i tendencji na rynku turystycznym i uzdrowiskowym, stają się warunkiem koniecznym do osiągnięcia konku­rencyjnej pozycji. http://www.google.pl

44. Przewagę konkurencyjną można osiągnąć poprzez wyraźne wyróżnianie się wśród innych miejsc docelowych, a tym samym uzyskiwanie unikatowej cechy produktu, która wyróżnia go od rywalizujących usługodawców.

45. Słabą stroną polskich uzdrowisk jest mało widoczna promocja. Uzdrowiska mniejsze są całkowicie nieznane klientom komercyjnym. Niezbędne jest promowanie, w kraju i za granicą, nie tyle poszczególnych uzdrowisk, co produktu turystycznego „Uzdrowiska Polskie”.

46. PRODUKT TURYSTYCZNY UZDROWISK

47. „Nagłego zgonu z powodu nadmiernej aktywności często się obawiamy, ale rzadko się z nim spotykamy. Stopniowej śmierci z powodu niedostatecznej aktywności rzadko się obawiamy, ale często się z nią spotykamy”. B. Isaacs

48. Uwzględniając zadania, jakie są • realizowane w uzdrowiskach, można • wyróżnić dwie ustawowe funkcje • współczesnych statutowych • uzdrowisk: • uzdrowiskowo-leczniczą, • turystyczno-rekreacyjną.

50. UZDROWISKOWY PRODUKT TURYSTYCZNY • PROFIL LECZNICZY; • PROFIL WYPOCZYNKOWY • PROFIL PROFILAKTYCZNY (Wellness • i Spa)