MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS

3. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO Páxina 02

4. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO introdución Páxina 03

5. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO INTRODUCIÓN Enténdese por prevención o conxunto de medidas a ter en conta en todas as fases de actividade dun traballo co fin de evitar ou diminuír os riscos derivados do traballo. Isto require analizar e avaliar, mediante un conxunto de técnicas, os factores que se presentan no medio laboral, co fin de determinar en que grado positivo ou negativo afectan á saúde do traballador, e establecer métodos de traballo que, sen deixar de ser rendibles economicamente, creen condicións de traballo que se acheguen ao estado ideal de benestar físico, mental e social ao que todos os traballadores teñen dereito. Este módulo ofrece unha visión de conxunto para comprender mellor o traballo e os danos que poden Páxina 04

6. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO INTRODUCIÓN derivarse dunhas condicións laborais inadecuadas. Por outra parte, se pretende dar a coñecer os dereitos e deberes dos traballadores nesta materia, así como a regulamentación básica existente. Páxina 05

7. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO obxectivos Páxina 06

8. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO OBXECTIVOS Establecer o marco conceptual e lexislativo no que se desenvolve a Prevención de Riscos Laborais. Páxina 07

9. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO lexislación Páxina 08

10. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS • CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO • LEXISLACIÓN. ÍNDICE • INTRODUCIÓN • CONTIDOS: •   A DIRECTIVA “MARCO” • AS DIRECTIVAS SOBRE SEGURIDADE DO PRODUTO. O MARCADO “CE” • A LEI DE PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS • O REGULAMENTO DOS SERVIZOS DE PREVENCIÓN • REGULAMENTACIÓNS TÉCNICAS ESPECÍFICAS • INSTITUCIÓNS E ORGANISMOS PÚBLICOS RELACIONADOS COA SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO • DEREITOS E DEBERES EN MATERIA DE PREVENCIÓN DE RISCOS Páxina 09

11. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN INTRODUCIÓN O ordenamento xurídico español en materia de seguridade e saúde no traballo está formado por diferentes normas que actúan neste campo, establecendo dereitos e deberes para os diferentes suxeitos que interveñen na rotación laboral. A norma principal é a Constitución, a partir da cal se desenvolve o resto de disposicións que regulan a política do Estado nesta materia, a través de Leis, Reais Decretos e Ordes Ministeriais. Dado que España é membro da CE, faise necesario harmonizar as lexislacións sobre seguridade e saúde no traballo dos países da Unión Europea. Isto se logra Páxina 10

12. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN mediante as Directivas Comunitarias, a máis significativa é, sen dúbida, a denominada “Marco”, que foi adaptada ao dereito español mediante a Lei de Prevención de Riscos Laborais. Nesta Unidade Didáctica se resumen as principais normas legais que deben ser aplicadas con obxecto de evitar os danos á integridade física e á saúde dos traballadores. Páxina 11

13. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN CONTIDOS A DIRECTIVA “MARCO” O artigo 118 A do Tratado constitutivo da Comunidade Europea sinala que “os Estados membros procurarán promover a mellora, en particular, do medio de traballo, para protexer a seguridade e a saúde dos traballadores, e fixarase como obxectivo a harmonización, dentro do progreso, das condicións existentes nese ámbito”, Os obxectivos, en definitiva, son dous: aumentar a protección á todos os traballadores e procurar que, en materia de seguridade e saúde no traballo, non haxa grandes diferenzas entre un Estado e outro (harmonizar). Páxina 12

14. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Para facer posible isto, a Unión Europea utiliza fundamentalmente a colaboración de “Directivas”, que son normas de carácter vinculante cuxos destinatarios son os Estados membros. A través delas se adoptan as “disposicións mínimas que haberán de aplicarse”. A “transposición” dunha directiva consiste en converter esa directiva nunha norma legal que sexa de obrigado cumprimento no país. A directiva fundamental en materia de seguridade laboral é a 89/391/CEE (Directiva “Marco” de Seguridade). A directiva “Marco” foi trasposta ao dereito español mediante a Lei de Prevención de Riscos Laborais. Páxina 13

15. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN AS DIRECTIVAS SOBRE SEGURIDADE DO PRODUTO. O MARCADO “CE” Ademais das directivas sobre Seguridade e Saúde no traballo, a Unión Europea traballa noutro fronte: o da seguridade do produto, é dicir, que todos os produtos que se comercialicen nos países da Unión sexan “seguros” desde o momento da súa posta no mercado, tal como establece o Artigo 100 A do tratado da Comunidade Europea. Esta política europea ten unha grande influencia no mundo do traballo, xa que obriga a que as máquinas, ferramentas, materiais, equipos ou produtos que o traballador vai a utilizar no desempeño do seu traballo cumpran, desde o Páxina 14

16. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN momento da súa comercialización, unhas mínimas condicións de seguridade garantidas polo fabricante ou polo vendedor. Para que un produto poida ser comercializado en Europa debe cumprir os requisitos esenciais establecidos para ese tipo de produto e si os cumpre poderá levar o marcado “CE” que é unha especie de “etiqueta de produto seguro”. Páxina 15

17. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN As directivas establecen, ademais dos requisitos esenciais de seguridade, a información que debe facilitar o fabricante xunto co produto, por exemplo: manuais de instrucións, normas de uso, normas de mantemento, planos detallados, probas efectuadas, etc. Podemos clasificar as directivas sobre produtos utilizados no lugar de traballo en cinco grupos. 1. Maquinaria. Existe unha directiva sobre máquinas en xeral e varias sobre tipos concretos de máquinas (carretillas automotoras, tractores,...) e elementos (cables, cadeas e ganchos). 2. Recipientes e aparatos a presión “a gas”. Recipientes simples a presión, aparatos a presión, botellas de gas… Páxina 16

18. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN 3. Materiais eléctricos e utilizables en atmosferas explosivas. Materiais eléctricos en xeral e materiais (eléctricos ou non) utilizables en atmosferas explosivas. 4. Sustancias e preparados perigosos. Sobre sustancias E preparados perigosos en xeral, (disolventes, pinturas, vernices e produtos afíns, praguicidas e explosivos de uso civil, etc.). De especial interese son as disposicións que obrigan a clasificar e etiquetar, e a elaborar fichas de seguridade para os usuarios das sustancias e preparados en función do seu perigo. 5. Outras directivas. Destacan a Directiva sobre Equipos de Protección Individual (comercialización de E.P.I.) e a de produtos da construción. Páxina 17

19. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN A LEI DE PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS Esta Lei traspón ao noso dereito, ademais da Directiva “Marco”, que conten a normativa básica da política de prevención comunitaria, tres directivas relativas á protección da maternidade e da xente nova e ao tratamento das relacións de traballo temporal. Hasta a aprobación da Lei, esta materia estaba regulada fundamentalmente pola Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no traballo de 1971. Páxina 18

20. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN No seu conxunto, a L.P.R.L., estrutúrase en sete capítulos, trece disposicións adicionais, dúas disposicións transitorias, unha disposición derrogatoria e dúas disposicións finais. Dereitos e obrigacións Un dos principios básicos da LPRL é “o dereito dos traballadores a unha protección eficaz en materia de seguridade e saúde no traballo” (art. 14.1) do cal nace un correlativo “deber do empresario de protección dos traballadores fronte aos riscos laborais”. Se establece por tanto un binomio ”dereito do traballador/deber do empresario” que é o fundamento da acción preventiva. Páxina 19

21. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Obrigacións do empresario Avaliación de riscos: O empresario debe efectuar unha avaliación de todos os riscos para a “seguridade e saúde dos traballadores” que poidan derivarse do traballo realizado e, especialmente, en relación cos traballadores que estean expostos a riscos especiais. Esixir unha avaliación inicial, previa ao comezo da actividade, e a súa revisión cando cambien as condicións de traballo ou cando se produza algún accidente ou incidente de consideración. Páxina 20

22. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Medidas de emerxencia: O empresario debe analizar as posibles situacións de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios, loita contra incendios e evacuación dos traballadores. Para iso designará ao persoal encargado de adoptar ditas medidas, previa consulta aos representantes dos traballadores. Para garantir a rapidez e eficacia das medidas de emerxencia organizará as relacións necesarias con servizos externos á empresa (policía, bombeiros, emerxencias, …). Páxina 21

23. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Formación: O empresario garantirá que cada traballador reciba unha formación teórica e práctica, suficiente e adecuada, en materia preventiva, tanto no momento da súa contratación, calquera que sexa a modalidade ou duración desta, como cando se produzan cambios. A formación deberá estar centrada especificamente no posto de traballo e na función de cada traballador, e repetirase periodicamente si fose necesario. Información: En cumprimento do deber de protección, o empresario adoptará as medidas adecuadas para que os traballadores reciban todas as informacións necesarias en Páxina 22

24. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN relación con: a) Os riscos para a seguridade e a saúde dos traballadores no traballo, tanto aqueles que afecten á empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou función. b) As medidas e actividades de protección e prevención aplicables aos riscos anteriores. c) As medidas adoptadas para as situacións de emerxencia. Consulta e participación: O empresario debe consultar aos traballadores e permitir a súa participación en todas aquelas cuestións que afecten á seguridade e saúde no traballo. Páxina 23

25. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Risco grave e inminente: Cando os traballadores estean expostos a risco grave e inminente, o empresario debe: a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados acerca da existencia de dito risco e das medidas adoptadas ou que deban adoptarse. b) Levar á práctica ditas medidas e dar as instrucións necesarias para que os traballadores poidan protexerse, interromper a súa actividade ou abandonar de inmediato o lugar de traballo, non podendo esixirlles que continúen coa súa actividade mentres persista e perigo, salvo excepción debidamente xustificada por razóns de seguridade e determinada regulamentariamente. Páxina 24

26. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN c) Dispoñer o necesario para que o traballador que non poida ser avisado estea en condicións de adoptar as medidas necesarias para evitar dito perigo. En caso de que o empresario non adopte as medidas necesarias, os representantes dos traballadores poderán paralizar a actividade, comunicando dito acordo á Autoridade Laboral. Vixilancia da saúde: O empresario garantirá a vixilancia da saúde dos traballadores ao seu servizo en función dos riscos inherentes ao traballo. O recoñecemento médico debe ser inicial e periódico en relación co tipo de risco. Páxina 25

27. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Traballadores especialmente sensibles: discapacitados, embarazadas ou parto recente e menores. O empresario deberá ter en conta as súas especiais circunstancias ao efectuar a avaliación de riscos debendo adoptar as medidas de prevención e protección necesarias, e non poñéndoos en postos de traballo que poidan supoñer un perigo para eles ou para outras persoas. Obligacións dos traballadores Velar pola súa seguridade e pola daqueles aos que poida afectar o seu traballo: Colaborar co empresario para conseguir a máxima eficacia das medidas preventivas. Páxina 26

28. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Usar adecuadamente as máquinas, aparatos, ferramentas, produtos perigosos e calquera outro medio co que desenvolve o traballo, así como os medios e equipos de protección. Non desconectar as proteccións das máquinas ou calquera outro dispositivo relacionado coa seguridade (alarmas, p. ex.). Informar de inmediato a cerca de calquera situación que, ao seu xuízo e por motivos razoables, entrañe un risco para a seguridade e saúde dos traballadores Os incumprimentos dos deberes de protección fronte aos riscos laborais poden orixinar, tanto para empresarios como para traballadores unha serie de responsabilidades Páxina 27

29. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN de tipo administrativo, penal, de seguridade social e civil. As sancións económicas poden ir dos 600 aos 600.000 €. Representantes dos traballadores Para empresas de máis de 6 traballadores os Delegados de Prevención serán os representantes dos traballadores en materia de prevención de riscos. Salvo que por convenio se estableza outro sistema, os Delegados de Prevención serán designados por e entre os representantes do persoal (Delegados de Persoal ou membros do Comité de Empresa), con arranxo ao establecido no capítulo V. Son competencias dos Delegados de Prevención, entre outras: Páxina 28

30. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS • CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO • LEXISLACIÓN • Colaborar coa empresa na mellora da acción preventiva. • Promover e fomentar a cooperación dos traballadores na prevención de riscos laborais. • Ser consultados sobre a planificación e a organización preventiva. • Exercer unha acción de vixilancia e control do cumprimento da prevención de riscos laborais. • Formar parte, no seu caso, do Comité de Seguridade e Saúde. • Ter acceso á información é á documentación necesarias para o cumprimento das súas funcións. • Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer unha labor de vixilancia e control do estado das condicións Páxina 29

31. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN de traballo. Tamén se crea o denominado “Comité de Seguridade e Saúde”, como un órgano paritario de participación na empresa, formado polos Delegados de Prevención, dunha parte, e polo empresario e/ou os seus representantes, de outra. Constituirase en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou máis traballadores. O Comité está facultado para coñecer e analizar directamente a situación relativa á prevención de riscos laborais e propoñer, no seu caso, as medidas preventivas oportunas. Páxina 30

32. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS • CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO • LEXISLACIÓN • O REGULAMENTO DOS SERVIZOS DE PREVENCIÓN • O regulamento determina os procedementos de avaliación dos riscos para a saúde dos traballadores e as modalidades de organización, funcionamento e control dos servizos de prevención. • A organización dos recursos necesarios para e desenvolvemento das actividades preventivas debe realizala o empresario, en función do tamaño e características da empresa, con arranxo a algunha das modalidades seguintes: • a) Asumindo persoalmente tal actividade, en empresas de menos de seis traballadores. • b) Designando a un ou varios traballadores para levar Páxina 31

33. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS • CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO • LEXISLACIÓN • cabo a actividade preventiva. • c) Constituíndo un servizo de prevención propio. • d) Recorrendo a un servizo de prevención alleo. • En relación cas capacidades ou aptitudes para o desenvolvemento da actividade preventiva, o regulamento establece tres niveles de funcións preventivas (básico, intermedio e superior) e a formación esixible en cada un destes casos. • O Anexo I do regulamento enumera unha serie de actividades consideradas especialmente perigosas, que obrigan ás empresas que as desenvolven a adoptar as mesmas medidas que as empresas con maior equipo pero riscos menos importantes. Páxina 32

34. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN REGULAMENTACIÓNS TÉCNICAS ESPECÍFICAS Neste sentido as regulamentacións técnicas máis importantes son as relativas a “lugares de traballo”, “equipos de traballo” e “equipos de protección individual”. Lugares de traballo Esta Disposición establece as condicións mínimas de seguridade e SAÚDE que deben reunir os lugares de traballo: estruturas, espazos e superficies, accesos, condicións ambientais (iluminación, ventilación, temperatura, etc.) e servizos, fundamentalmente.  Equipos de traballo Regula as disposicións mínimas de seguridade e saúde para a utilización dos equipos de traballo empregados Páxina 33

35. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN polos traballadores: máquinas, apeiros, ferramentas ou instalacións utilizadas no traballo. Equipos de Protección Individual (E.P.I.) Recolle as disposicións xerais que teñen que cumprir estes equipos, os riscos nos que corresponde utilizalos, a súa clasificación e as actividades ou sectores de actividade onde poden ser necesarios. Outras disposicións se refiren aos riscos nos traballos de manipulación manual de cargas e, a protección fronte a axentes canceríxenos e fronte a axentes biolóxicos. É importante destacar o Real Decreto 1316/1989, de 27 de outubro, sobre protección dos traballadores fronte aos riscos derivados da exposición ao ruído durante o traballo. Páxina 34

36. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN INSTITUCIÓNS E ORGANISMOS PÚBLICOS RELACIONADOS COA SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO Dentro do Dereito do traballo e, especialmente no ámbito da seguridade e saúde no traballo, teñen especial importancia os Convenios elaborados no seno da Organización Internacional do traballo (O.I.T) e os Tratados e Directivas europeas asumidas por España ao formar parte, como membro de pleno dereito, da Unión Europea. Institucións e organismos internacionais Dentro do Dereito do traballo e, especialmente no ámbito da seguridade e saúde no traballo, teñen especial importancia os Convenios elaborados no seno da Organización Internacional do traballo (O.I.T) e os Páxina 35

37. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS • CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO • LEXISLACIÓN • Tratados e Directivas europeas asumidas por España ao formar parte, como membro de pleno dereito, da Unión Europea. • A O.I.T. • A O.I.T., con sede en Xenebra, é sen dúbida, unha das organizacións internacionais laborais máis importantes, tanto pola súa antigüidade, como pola intensidade das súas actividades e o gran número de países a ela acollidos. • Destacan as seguintes funcións: • Asistencia técnica. • Recompilación e difusión de información. • Elaboración e aprobación de Convenios e Recomendacións internacionais. Páxina 36

38. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Os Convenios da O.I.T., unha vez ratificados por un estado membro concreto, son instrumentos destinados á creación de obrigacións de carácter internacional. As Recomendacións, sen embargo, non xeran ningún tipo de obrigación internacional, estando orientadas a establecer pautas ou directrices para o posterior desenvolvemento da lexislación laboral nos Estados membros. España é un dos Estados que máis Convenios da O.I.T. ratificou, sendo de máxima importancia o Convenio 155, sobre Seguridade e saúde dos Traballadores e Medio Ambiente de traballo, adoptado coa data 22 de xuño de 1981. Na mesma data adoptouse a Recomendación 164, sobre Seguridade e saúde dos Traballadores. Páxina 37

39. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN A unión europea Desde o 1 de xaneiro de 1986, data na que se entrou a formar parte da entonces chamada Comunidade Económica Europea, España veuse obrigada a harmonizar o noso Dereito interno de acordo ás Directivas da Unión. Neste sentido, a Acta única Europea, que entrou en vigor o 1 de xullo de 1987, supuxo un paso adiante cara a consecución dun espazo social europeo, ocupando a seguridade e saúde dos traballadores a un lugar prioritario, especialmente como consecuencia das novas disposicións relativas á Política Social e ao Mercado Interior. Páxina 38

40. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Esta determinación tradúcese en dous artigos da Acta única: o artigo 100 A dispón que os produtos en libre circulación na Unión deberán respectar determinadas normas de seguridade; E o artigo 118 A estipula que os Estados membros procurarán promover a mellora do medio de traballo, para protexer a seguridade e a saúde dos traballadores. A primeira decisión social de envergadura adoptada na liña da Acta única, a Directiva Marco aprobada en xuño de 1989, constitúe a pedra angular da nova política comunitaria nesta materia. A Unión Europea consta de catro institucións básicas: o Consello, a Comisión, o Parlamento Europeo e o Tribunal de Xustiza. Páxina 39

41. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN O Consello O Consello está composto por un representante de cada un dos quince Estados membros que integran a Unión Europea, normalmente ministros responsables dos asuntos que son obxecto de discusión: Asuntos Exteriores, Economía, Traballo e Asuntos Sociais, etc. A función esencial do Consello é a de exercer o poder lexislativo ou normativo, aprobando, modificando ou rexeitando as propostas que lle presenta a Comisión.  A Comisión Vela polos intereses da Unión e, máis concretamente, asegurar a aplicación, desenvolvemento e cumprimento dos Tratados e do conxunto de normas comunitarias. Páxina 40

42. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN A Comisión colabora e presenta as propostas normativas no conxunto das políticas comunitarias. A Comisión está composta por vinte comisarios, responsables de áreas específicas, que son designados polos seus respectivos Estados membros para un mandato de 5 anos. O Parlamento Europeo O Parlamento Europeo está composto por 626 Deputados elixidos por sufraxio universal directo. Os Deputados agrúpanse dentro do Parlamento por grupos políticos compostos por representantes de varios países en virtude da liña ideolóxica que representan. Páxina 41

43. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN O Parlamento participa no proceso lexislativo da Unión mediante ditames consultivos á as propostas da Comisión. O Parlamento pode por medio de emendas, mellorar a lexislación proposta e incluso aprobar xunto co Consello regulamentos, directivas ou outros actos xurídicos en numerosas materias.  O Tribunal de Xustiza A función do Tribunal de Xustiza é garantir o respecto á lexislación comunitaria por medio de sentencias que aseguran, ademais, unha interpretación uniforme do dereito comunitario. Páxina 42

44. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN O Consello Europeo Créase en 1974, pero non se incorpora nos Tratados ata a Acta Única. Está composto polos xefes de Estado ou de Goberno dos Estados membros, así como polo Presidente da Comisión. O Consello Europeo reúnese ao menos dúas veces ao ano. Aínda que non adopta decisións con valor xurídico, as súas funcións son moi amplas xa que establece as orientacións xerais da unión común e impulsa ao desenvolvemento da integración europea.  O Comité Económico e Social Órgano de obrigada consulta en determinadas materias polo Consello e a Comisión. Páxina 43

45. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Todas as normas de certa importancia se consultan ao Comité. En materia específica de Seguridade e saúde no traballo cabe destacar os seguintes Órganos da Unión: Comité Consultivo O Comité Consultivo para a seguridade, a hixiene e a protección da saúde no centro de traballo, foi creado en 1975 para asistir á Comisión na preparación e posta en práctica das actividades que se realicen no ámbito da seguridade e saúde dos traballadores no seu lugar de traballo. Páxina 44

46. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Axencia Europea para a Seguridade e Saúde no Traballo A Axencia, con sede en Bilbao, créase con o obxecto de recoller toda a información técnica, científica e económica sobre a investigación relativa á saúde e seguridade no traballo, examinar e validar esta información e difundila a través dunha Rede. Para desenvolver as súas funcións a Axencia conta coa colaboración de 15 Centros nacionais de referencia, tantos como países membros integran hoxe a Unión. En España, o Centro de referencia nacional é o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo. Páxina 45

47. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN Fundación Europea para a Mellora das Condicións de Vida e de Traballo É un organismo autónomo con sede en Dublín (Irlanda), creado pola Comunidade Europea, cuxa labor fundamental se centra na recollida, análise, debate e difusión da información para a mellora das condicións sociais e relacionadas co traballo (emprego, organización do traballo, saúde e seguridade, etc.). Páxina 46

48. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN ORGANISMOS NACIONAIS Instituto nacional de seguridade e hixiene no traballo (I.N.S.H.T) Adscrito ao ministerio de Traballo e Asuntos Sociais, a través da Secretaría Xeral de Emprego, o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo é o órgano científico técnico especializado na Administración xeral do estado, que ten como misión a análise e estudo das condicións de seguridade e saúde no traballo, así como a promoción e apoio á mellora das mesmas. Ao I.N.S.H.T. lle corresponden, entre outras, as funcións de asesoramento técnico, promoción e desenvolvemento de actividades de formación, información, investigación, Páxina 47

49. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN estudo e divulgación, desenvolvemento de programas de cooperación internacional, etc., contando coa colaboración, no seu caso, dos órganos técnicos de as Comunidades Autónomas en la materia. Inspección de traballo e seguridade social Segundo a Lei de Prevención, corresponde a a Inspección de Traballo vixiar o cumprimento da normativa sobre prevención de riscos laborais, así como das normas xurídico técnicas que incidan en as condicións de traballo en materia de prevención, aínda que non tivesen a cualificación directa de normativa laboral; propoñendo, no seu caso, a sanción que corresponda aplicar. Páxina 48

50. MANUAL DE PREVENCIÓN DE RISCOS CONCEPTOS BÁSICOS SOBRE SEGURIDADE E SAÚDE NO TRABALLO LEXISLACIÓN ADMINISTRACIÓNS PÚBLICAS COMPETENTES EN MATERIA SANITARIA Segundo a Lei de Prevención, correspóndenlles, entre outras, as seguintes funcións: -O establecemento de medios adecuados para a avaliación e control das actuacións de carácter sanitario que se realicen nas empresas polos servizos de prevención actuantes. -A implantación de sistemas de información adecuados: mapas de riscos laborais, estudos epidemiolóxicos, etc. -A supervisión da formación impartida en ámbito sanitario. -A elaboración e divulgación de estudos, investigacións e estatísticas relacionados coa saúde dos traballadores. Páxina 49