200 likes | 446 Views
COPD 2011. Barend van Duin, kaderhuisarts/HOVUmc/CAHAG. IN DEZE PRESENTATIE. STAND VAN ZAKEN T.A.V. COPD MET DAARBIJ DE LOPENDE ONTWIKKELINGEN (HERZIENING NHG-STANDAARDEN 2009, ZORGSTANDAARD 2010) OPSPORING/HERKENNING DIAGNOSTIEK BEHANDELING/BEGELEIDING. OPSPORING/HERKENNING.
E N D
COPD 2011 Barend van Duin, kaderhuisarts/HOVUmc/CAHAG
IN DEZE PRESENTATIE STAND VAN ZAKEN T.A.V. COPD MET DAARBIJ DE LOPENDE ONTWIKKELINGEN (HERZIENING NHG-STANDAARDEN 2009, ZORGSTANDAARD 2010) OPSPORING/HERKENNING DIAGNOSTIEK BEHANDELING/BEGELEIDING
OPSPORING/HERKENNING • Prevalentie volgens BVO: astma + COPD 100-200/1000 • Prevalentie in huisartspraktijk: • Astma 13/1000 • COPD 12-20/1000 • Prevalentie COPD neemt toe! (3% in 2020)
Nog niet herkende COPD opsporen • Stel: je komt te werken in een praktijk (2500), waar nu nog slechts 4 patienten met de diagnosecode COPD bekend zijn • Hoe ga je het aanpakken om dit in 2 jaar op te voeren tot 30 patienten (ondergrens prevalentie)?
Opsporen en herkennen, waar gaat het fout? Problemen in de huisartspraktijk: • Vooral COPD laat/weinig herkend • Bij diagnose ha worden onvoldoende harde criteria gebruikt (natte vinger i.p.v.NHG-standaard) • ICPC- coderingen ontbreken nog regelmatig • Roken niet gecodeerd (ruiter) Probleem bij patienten: • Klachten/beperkingen ‘normaal’ vinden Nieuwe Standaard: meer nadruk op ‘casefinding’:hoestende rokers>40
Case finding bij hoestende rokers Chance of having obstruction (FEV1 < 80%) in smokers with or without cough with increasing age % Chance Years van Schayck et al. BMJ 2002;324:1370-3
DIAGNOSTIEK • Casus: vrouw 61 jaar; is op spreekuur gekomen met klachten van hoesten en slijm opgeven, nu al weer 3 weken; wil er wat voor (kuurtje); in HIS: gem 2x per jaar ‘hoesten’ of ‘acute bronchitis’, waarvoor AB en/of codeine; huisarts denkt nu aan ‘COPD’ en verwijst naar jou (goede patiënt voor aios jaar 3….) • Wat voor vragen en wat voor onderzoek is er nodig voor een betrouwbare diagnose?
NHG-Standaard Diagnostiek • Anamnese centraal! ( anamneselijst astma/COPD; boek: Protocollaire COPD Zorg van NHG/CAHAG; site: www.astmacopdzorg.nl) • Spirometrie als aanvullend onderzoek bij vermoeden op astma en/of COPD • FER (FEV-1/FVC) <70%: essentieel voor diagnose COPD ( maar kan ook ernstig astma zijn); mate van FEV-1 daling bepalend voor GOLD indeling • Diagnostische steroidtest als verplichting eruit; maar wel exacerbatie optimaal behandelen en daarna spirometrie herhalen…
Diagnose na spirometrie • 26 % diagnose bijgesteld!! Beugelaar H & W 2002
indeling COPD naar ernst longfunctiestoornis (ziektelast belangrijker dan GOLD!!!) • I: licht, FEV1/FVC < 70%, FEV1 > 80% predicted • II : matig, FEV1/FVC < 70%, FEV1 50-80% pred • III: ernstig, FEV1/FVC < 70%, FEV1 30-50% pred • IV: zeer ernstig, FEV1/FVC < 70%, FEV1< 30% pred GOLD, NHLBI Report 2005
Verdeling ernst COPD 1) E.J.I. Hoogendoorn e.a 2003; 2) Rutten-Molkenboer
Behandeling COPD • Casus: (net ontdekt) man, 57 jaar, rookt, 40 pack-years, chr.hoesten en slijm opgeven matig beperkt bij insp., 1-2x/jaar exacerbatie, dan forse insp. Beperking; spiro ( in rustige fase): FER: 62%, FEV-1: 58% van predicted • Maak: ideaal behandelingsplan voor komende jaar
Behandelingsplan COPD • Inhalatiemedicatie + instructie • Longrevalidatieprogramma • Stop roken • Diëtiste ( bij over- of ondergewicht) • Griepvaccinatie • Zuurstof • Begeleiding op basis persoonlijke streefdoelen!! • Evaluatie en sturing: (MRC), CCQ en spirometrie (?) Herziening Standaard: belang longrevalidatie meer nadruk,indicaties voor inhalatiesteroiden aangepast, grotere plaats langwerkende luchtwegverwijders; acetylcysteine eruit!
ICS bij COPD • Alléén: • Bij matige tot ernstige ziektelast • én veel exacerbaties (>2/jaar) • Of: als er ook astma beeld is: • Astmadiagnose (in verleden) • Bekende allergie voor inhalatieallergenen • Reversibiliteit bij spirometrie?
Controles bij COPD • Nieuwe Standaard: • spirometrie minder vaak; bij stabiele patienten met mild COPD 1x per 3 jaar • Gebruik vragenlijstje (CCQ) voor volgen beloop (www.cahag.nl/praktijkondersteuning of www.astmacopdzorg.nl) • Let op comorbiditeit! • Volgen gewicht ( bij snel afvallen verwijzing longarts)
centrale rol bij ontstaan en beloop interfereert met andere indices (m.n.voeding) stoppen met roken enige interventie die beloop en prognose van COPD gunstig beinvloedt Dus: altijd stop met roken activiteiten!! (MIS, motivational interviewing, hulpmiddelen)