190 likes | 1k Views
C. Discart E. Vanoutrive. Naturalis 1 - 1e trim BORDPLANNEN. 1 ORGANISMEN IN HUN BIOTOOP. Hoofdstuk 1 BIOTOOPSTUDIE IN HET BOS. Hoofdstuk 2 HOE ZIJN BLOEMPLANTEN OPGEBOUWD?. 1. Organismen in hun biotoop. Plaats waar organismen samenleven onder bepaalde levensvoorwaarden = ABIOTISCH.
E N D
C. Discart E. Vanoutrive Naturalis 1 - 1e trim BORDPLANNEN
1 ORGANISMEN IN HUN BIOTOOP Hoofdstuk 1 BIOTOOPSTUDIE IN HET BOS Hoofdstuk 2 HOE ZIJN BLOEMPLANTEN OPGEBOUWD?
1. Organismen in hun biotoop Plaats waar organismen samenleven onder bepaalde levensvoorwaarden = ABIOTISCH Kan je determineren: planten & dieren • zwammen • = BIOTISCH Natuurlijk evenwicht boomlaag struiklaag kruidlaag moslaag bosbodem ondergrond • loofbos / naaldbos • houtachtige stengels • kruidachtige stengels • mos, paddenstoelen via ontbinders = reducenten • strooisellaag→ bladgrond →humuslaag • bodemhardheid & vochtigheid bepalen BOS Etagegroei & bosdieren Bodemdieren & sporen lichtinval & temperatuur
2. Delen van een bloemplant + functie BLADEREN verdampen van water (continue stroom in plant) STENGEL transport van water en mineralen naar alle delen van de plant WORTEL opname van water en mineralen vanuit de bodem
3. Wortel van een bloemplant BOUW bv. herderstasje bv. prei 1 hoofdwortel wortelharen zijwortels vele bijwortels wortelmutsje AANPASSINGEN - opnamefunctie: vele fijne wortelhaartjes - groeifunctie: beschermend wortelmutsje - steunfunctie: diep en uitgebreid wortelstelsel (bv. beuk) hechtwortels om hoger te groeien (bv. klimop) - opslagfunctie: reservevoedsel in verdikte wortels (bv. biet)
4. Stengel van een bloemplant BOUW eindknop stengel okselknop blad AANPASSINGEN - transportfunctie: verbindingtussen wortel en bladeren/bloemen - groeifunctie:eindknop (hoofdstengel) + okselknop (zijstengels) - steunfunctie: draagt bladeren, knoppen, bloemen, vruchten - opslagfunctie: reservevoedsel in verdikte stengels (bv. aardappel)
5. Blad van een bloemplant (1) VERSCHEIDENHEID nervatuur insnijdingen bladrand insnijdingen bladschijf bladstand
6. Blad van een bloemplant (2) BOUW hoofdnerf bladschijf zijnerven bladmoes bladrand bladsteel bladschede AANPASSINGEN - verdampingsfunctie: groot plat bladoppervlak - transportfunctie: via bladsteel en uitgebreid bladskelet - steunfunctie: met verbrede bladsteel op de stengel - opslagfunctie: reservevoedsel in verdikte bladeren (bv. ui) - groeifunctie: (fotosynthese - zie later)
1 ORGANISMEN IN HUN BIOTOOP Hoofdstuk 3 HOE ZIJN GEWERVELDE DIEREN OPGEBOUWD?
7. Gewervelde dieren GEWERVELDEN wervelkolom kop – romp – ledematen 5 klassen: - vissen - amfibieën - reptielen - vogels - zoogdieren Kenmerken: -constante lichaamstemperatuur (haren en/of vetlaag) - zogen hun jongen - levendbarend (2 uitzonderingen)
8. Gewervelden: aanpassingen omgeving WATERWATER & LAND LANDZINTUIGEN Vissen & Amfibieën Zoogdieren Prooidier Zeezoogdieren Roofdier (bv. konijn) (bv. kat) - stappen - springen - lopen - graven - vliegen - voortbeweging - ademhaling - lichaamstemp. - voortplanting - overgangsklasse van vissen → reptielen - huidademhaling door naakte huid - metamorfose van kikkerdril → kikker
9. Gewervelden: inwendige bouw ADEMHALING TRANSPORT SPIJSVERTERING neus luchtpijp luchpijptakken longen middenrif bloedvaten hart milt mond slokdarm maag 12-vingerige darm ← galblaas ← lever ← alvleesklier dunne darm VOORTPLANTING UITSCHEIDING ♀: eierstokken, eileiders, baarmoeder, vagina ♂: teelballen, balzak zaadleiders, penis blinde darm + appendix dikke darm endeldarm aars nieren urineleiders urineblaas urinebuis
10. Gewervelden: aanpassing voedingswijze KonijnMensKat planteneter alleseter vleeseter BORSTHOLTE - ademhaling - transport - (spijsvertering) BUIKHOLTE - spijsvertering - uitscheiding - voortplanting - transport
2 BOUWSTENEN VAN ORGANISMEN EN MATERIE Hoofdstuk 1 WAARUIT ZIJN ORGANISMEN OPGEBOUWD?
11. Plantencel & dierlijke cel Organisme → stelsels → organen → weefels →cellen ‖ kleinste levende eenheid van een organisme! celplasma vacuole celkern bladgroen celmembraan celwand bv. mondslijmvlies bv. ajuinvlies
12. Van cellen tot organimse levend wezen door harmonieuze samen- werking van stelsels groepering van organen die samen instaan voor 1 bepaalde levensfunctie CELLEN → WEEFSELS → ORGANEN → STELSELS → ORGANISMEN groepering van weefsels met een gemeenschappelijke functie groepering van cellen met dezelfde - vorm - functie vb. dekweefsel transportweefsel steunweefsel deelweefsel spierweefsel klierweefsel kraakbeenweefsel vb. blad stengel maag longtak