1 / 22

Een avondje etsen

Een avondje etsen. Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters. Overzicht van de workshop. Theorie: Wat is etsen? Het etsprocédé andersom Het etsprocédé in werkvolgorde Praktijk: Transparant maken: Hoe? Belichten: lampen in de kast Belichtingstijd bepalen: Hoe? Ontwikkelen en etsen

glain
Download Presentation

Een avondje etsen

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Een avondje etsen Workshop MTD 24 april 2008 Gerolf Peeters

  2. Overzicht van de workshop • Theorie: • Wat is etsen? • Het etsprocédé andersom • Het etsprocédé in werkvolgorde • Praktijk: • Transparant maken: Hoe? • Belichten: lampen in de kast • Belichtingstijd bepalen: Hoe? • Ontwikkelen en etsen • Zelf een ets-en ontwikkeltank maken • Materialen: waar verkrijgbaar? • Vragenuurtje (dit mag ook tussendoor)

  3. Theorie: Wat is etsen? • Etsen = gedoseerd metaal aanvreten • Etsen deed men lang geleden ook al • Gevaren bij het werken • Voor eigen lijf en leden • Voor je omgeving • Voor het milieu

  4. Theorie: Het etsverhaal andersom… • Wat willen we bereiken? • Dit is een “ja, maar” verhaal… • Etsen – ja, maar niet alles. Dus: afschermen • Rechtstreeks aanbrengen? • Langs twee zijden afschermen • De fotografie komt te hulp • Complementaire transparanten

  5. Theorie: Het etsproces… • Plaat • Laag • Afdekken • Glasdruk • Licht • Ontwikkelen • Etsen

  6. Theorie etsen: Het ontwerp • Tekenen – met de hand? • Etsbestendige stiften, goed voor PCB’s • Dubbelzijdig, veel PCB’s? • De computer helpt ons – hoe? • Printer: Laser, kopieerapparaat of inktjet ?

  7. Theorie etsen: Fotografisch? • UV-licht: wat is dat? • Lichtgevoelige laag: Positief of Negatief ? • Laag: Zelf aanbrengen of Kant-en-klaar?

  8. Theorie etsen: Fotografisch? • Contact-afdruk: ZWART-wit • Lichtbron, strooilicht, diffusie, … • Fotografie = belichtingstijd (te meten) • Fotografie = ontwikkelen (loog, base, …)

  9. Theorie etsen: Het etsen zelf • Bijtende producten – niet zonder risico! • Egaal etsen: overal evenveel – hoe? • Onder-etsing, let er op • Bewegen: mechanisch of met de hand? • Wanneer stoppen? • Commerciële toestellen – schuim, …

  10. Praktijk etsen: Transparanten maken • Computer-tekenen – bij voorkeur • Hou rekening met je plaat-afmetingen • Positieve of negatieve transparant? • Contactafdruk, dus gespiegeld • Uitlijnings-markeringen • Frame-vasthouders voorzien • Afdrukken (inkjet, kopie, laser) • Kopie/laser: kan je na-zwarten met OI-inkt • Uitlijnen en de transparant-enveloppe

  11. Praktijk etsen: Transparanten maken • Een eenvoudig voorbeeld:

  12. Praktijk etsen: Belichtingsapparaat • Streven parallel licht: grote afstand nodig… • Streven hoog vermogen: korte afstand nodig… • UV-lampen (zon, gloei, buis, …) • Dubbelzijdig, dus symmetrisch licht • UV-licht: af te schermen voor je ogen • Kontaktafdruk: fotokaders-klem • Timer – de investering waard • Op maat snijden van je metaalfolie

  13. Praktijk etsen: Licht in de kast

  14. Praktijk etsen: Belichtingstijd meten • Belichtingstijd hangt af van: • Lichtbron (afstand, kwaliteit, slijtage) • Gevoeligheid foto-laag • Test-transparant: snel gemaakt • Per minuut afdekken / belichten • Ontwikkelen en aflezen

  15. Praktijk etsen: Ontwikkelen • Effect belichting: zichtbaar na ontwikkelen • Met alkalisch product (loog, base,…) • 1% NaOH = efficiënt, beperkt houdbaar, bijtend • In een bad, schommelen, controleren • Verwijderen halfontwikkelde laag • Tot het metaal “blank” is: lang genoeg, dus!

  16. Praktijk etsen: Het etsen zelf • Met zuur product (FeCl3, H202/HCl, …) • 20% Na2SO4 = efficiënt, beperkt houdbaar • Best verwarmen (maximum 60°) • Eerste controle op gelijkmatige start • In etsbad, schommelen, draaien, controleren • Tot het gewenste “weg” is: niet te lang, dus! • Laklaag verwijderen: overbelichten + NaOH

  17. Praktijk etsen: Etsapparaat-wensen • Zowel voor etsen als ontwikkelen • Doorzichtige, chemisch bestendige bakken • Produkten bewaarbaar in het toestel • Minimumformaat: 10x16 (Eurocard) • Eén liter per tank, vertikale ophanging • Verwarming in etsdeel • Beweging in beide tanks • Verplaatsbaar, veilig, onderhoudsvriendelijk

  18. Praktijk etsen: Etsapparaat-delen • Aquariumwinkel: • Luchtpomp • Kraantje, slangen • Terugslagklep • Verwarming • Voorraaddozen • Hout, handvatje, schroeven,… • Elektriciteit

  19. Praktijk etsen: Etsapparaat maken • Kast • Terugslagklep • Luchtpomp • Driewegkraantje • Luchtleiding tanks • Deksels bewerken • Plaathouders

  20. Praktijk etsen: Etsapparaat vullen • 2x 1 liter gedistilleerd water • Eén koude liter verdelen • Eén gekookte liter erbij • Beluchten • Poeders bijkappen • Afvalverwerking: • Neutraliseren • Filteren

  21. Praktijk etsen: Waar haal je wat? • Transparanten: goede! Staedler Lumicolor 100µ • Lampen: • Gelaatsbruiner • Conrad.be (530697) • www.saemann-aetztechnik.de • Plaatjes: Positiv20 van ContactChemie of… • Bungard (via Conrad.de, 529060 – 62) • www.saemann-aetztechnik.de • NaOH: “Seno” of soda of ontstopper • Na2SO4: “Seno fijnetskristal” of “in’t groot”

  22. We danken U voor de aandacht

More Related