210 likes | 526 Views
Geçiş metal komplekslerinde en yaygın geometriler. Dörtyüzlü 109 o 28' K.S. 4. Kare düzlem 90 o K.S. 4. Üçgen çiftpiramit 120 o + 90 o K . S . 5. Kare piramit 90 o K . S . 5. Sekizyüzlü 90 o K.S. 6. K oordina syon sayısı 2. Cu(I), Ag(I), Au(I), Hg(II). doğrusal.
E N D
Geçiş metal komplekslerinde en yaygın geometriler Dörtyüzlü 109o 28' K.S. 4 Kare düzlem 90oK.S. 4 Üçgen çiftpiramit 120o + 90o K.S. 5 Kare piramit 90o K.S. 5 Sekizyüzlü 90o K.S. 6
Koordinasyonsayısı 2 Cu(I), Ag(I), Au(I), Hg(II) doğrusal [CuCl2]- [Au(CN)2]- 180o Koordinasyonsayısı 3 üçgen düzlem [Cu(CN)2]- [HgI3]- 120o
109o Koordinasyonsayısı 4 dörtyüzlü geometri Kare düzlem geometri Konformasyon izomerliği (Politopal izomeri) 90o
optik izomerlik Ayna görüntüsü mevcuttur Dörtyüzlü kompleksler Sterik engel varlığında oluşur [CoCl4]2- [MnO4]- [NiCl4]2- büyük ligantlar …Cl-, Br-, I-gibi küçük metal iyonu …yarı-soygaz elektron dizilişine sahiptirler, Zn2+ gibi …K.A.K.E leri yoktur, Fe3+, Mn7+ gibi
Kare düzlem geometri [PtCl4]2- [AuBr4]- [Co(CN)4]2- Kare düzlem komplekslerd8 metal iyonlarında oluşur i.e. group 10 Ni2+, Pd2+, Pt2+ Au3+ Kare düzlem komplekslerkuvvetli alan ligantları ile oluşur e.g. CN-
Kare Düzlem Geometri geometrik izomerlik cisplatin trans-[PtCl2(NH3)2] trans-diammindikloroplatin(II) cis-[PtCl2(NH3)2] cis-diammindikloroplatin(II)
eksen konumu Ekvator konumu Koordinasyon sayısı 5 Üçgen çiftpiramit Kare piramit 90o 90o 120o İki yapının enerjileri birbirine çok yakındır
3- 3- + Üçgen çiftpiramit Kare piramit [Co(CN)5] [CuCl5]3- [Co(Me6tren)Br]+ [VO(acac)2]
Berry sahte dönmesi (Molekül içi düzenlenme) • Sahte dönme kare piramit ara ürün üzerinden gerçekleşir • Ekvatordaki iki ligant eksen konumuna geçer (veya tersi)
Ligantlar çaprazvs. ligantlar çakışık Koordinasyon sayısı 6 = 60 º Sekizyüzlü geometri e.g. [Mn(OH2)6]2+ [Cr(CO)6] Üçgen prizma geometri do metalleri e.g. WMe6 = 0 º
Sekizyüzlü komplekslerde bozulma • Tetragonal bozulma z ekseni ( C4 ekseni) doğrultusunda uzama veya yassılma • Jahn-Teller etkisi sonucunda elde edilen yapı • Trigonal bozulma C3 ekseni doğrultusunda dönme • 60 döndürüldüğünde üçgen prizma yapı elde edilir • Üçgen yüzeyler çakışık konuma gelir • Genellikle üç tane ikidişi ligandların varlığında oluşur • etkileşimi bu yapıyı karalı hale getirebilir.
Trigonal pirizma (D3h) • Trigonal Bozulma (D3d) Ok doğrultusunda 60º döndürülürse üçgen prizma yapı elde edilir.
Sekizyüzlü geometri [ML4X2] Geometrik izomerlik trans-[Co(NH3)4Cl2]+ yeşil cis-[Co(NH3)4Cl2]+ mor
MERIDONAL mer FACIAL fac Sekizyüzlü geometri [ML3X3] Geometrikİzomerlik mer-[Co(NH3)3(NO2)3] fac-[Co(NH3)3(NO2)3]
X M X Sekizyüzlü geometri Optikİzomerlik transyapı (geometrik izomer) cis geometrik yapıiki optik izomeri mevcuttur [M(K2L)2X2] [Co(en)2Cl2]+
M Sekizyüzlü geometri Optikİzomerlik Ayna görüntüsü olan, birbiri üzerine çakışmayan yapılar = enantiyomerler 2+ [M(K2L)3] [Ru(bpy)3]2+
Yüksek Koordinasyon Sayıları Koordinasyon Sayısı 7 başlıklı sekizyüzlü [WBr3(CO)4)]- (bozulmuş) beşgen çiftpiramit [ZrF7]3- başlıklı üçgen pirizma [TaF7]2-
Koordinasyonsayısı 8 kareantipirizma Na3[Mo(CN)8] onikiyüzlü (nBu4N)3[Mo(CN)8] küp Koordinasyonsayısı 9 üçşapkalı üçgen pirizma [ReH9]2-
Koordinasyon Sayıları ve Yapılar Yapıyı belirleyen faktörler • Bağ sayısı • VSEPR argümanları • d orbitalindeki elektron sayısı • Büyük ligantların sterik engeli • Kristal paketleme etkisi Yinede, molekülün geometrisini öngörmek zordur.