Dr inż. Andrzej Raj Karkonoski Park Narodowy

Aspekty formalno – prawne inwestowania na obszarach Natura 2000(możliwości - ograniczenia – zagrożenia) Dr inż. Andrzej Raj Karkonoski Park Narodowy

USTAWY • USTAWA z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody • USTAWA z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,

Obszary Natura 2000 1. Sieć obszarów Natura 2000 obejmuje: 1) obszary specjalnej ochrony ptaków; 2) specjalne obszary ochrony siedlisk; 3) obszary mające znaczenie dla Wspólnoty.

Schemat obszaru Natura 2000

Siedlisko przyrodnicze Siedlisko przyrodnicze będące przedmiotem zainteresowania Wspólnoty – siedlisko przyrodnicze, które na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej: • jest zagrożone zanikiem w swoim naturalnym zasięgu lub • ma niewielki zasięg naturalny w wyniku regresji lub z powodu ograniczonego obszaru występowania wynikającego z jego wewnętrznych, przyrodniczych właściwości, lub • stanowi reprezentatywny przykład typowych cech regionu biogeograficznego występującego w państwach członkowskich Unii Europejskiej;

Siedlisko przyrodnicze cd. Siedlisko przyrodnicze o znaczeniu priorytetowym – siedlisko przyrodnicze zagrożone zanikiem na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, za którego ochronę Wspólnota ponosi szczególną odpowiedzialność.

Siedlisko gatunku Siedlisko roślin, siedlisko zwierząt lub siedlisko grzybów - obszar występowania roślin, zwierząt lub grzybów w ciągu całego życia lub dowolnym stadium ich rozwoju;

Gatunek o znaczeniu priorytetowym Gatunek o znaczeniu priorytetowym – gatunek zagrożony, w odniesieniu do którego Wspólnota ponosi szczególną odpowiedzialność z powodu wielkości jego naturalnego zasięgu mieszczącego się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej;

Właściwy stan ochrony gatunku Właściwy stan ochrony gatunku – sumę oddziaływań na gatunek, mogącą w dającej się przewidzieć przyszłości wpływać na rozmieszczenie i liczebność jego populacji na terenie kraju lub państw członkowskich Unii Europejskiej lub naturalnego zasięgu tego gatunku, przy której dane o dynamice liczebności populacji tego gatunku wskazują, że: • gatunek jesttrwałym składnikiem właściwego dla niego siedliska, • naturalny zasięg gatunku nie zmniejsza się ani nie ulegnie zmniejszeniuw dającej się przewidzieć przyszłości oraz • istnieje odpowiednio duże siedlisko dla utrzymania się populacji tego gatunku istnieje i prawdopodobnie nadal będzie istniało;

Właściwy stan ochrony siedliska przyrodniczego Właściwy stan ochrony siedliska przyrodniczego – suma oddziaływań na siedlisko przyrodnicze i jego typowe gatunki, mogącą w dającej się przewidzieć przyszłości wpływać na naturalne rozmieszczenie, strukturę, funkcje lub przeżycie jego typowych gatunków na terenie kraju lub państw członkowskich Unii Europejskiej lub naturalnego zasięgu tego siedliska, przy której: • naturalny zasięg siedliska przyrodniczego i obszary zajęte przez to siedlisko w obrębie jego zasięgu nie zmieniają się lub zwiększają się, • struktura i funkcje, które są konieczne do długotrwałego utrzymania się siedliska, istnieją i prawdopodobnie nadal będą istniały oraz • typowe dla tego siedliska gatunki znajdują się we właściwym stanie ochrony;

Integralność obszaru Natura 2000 Integralność obszaru Natura 2000 – spójność czynników strukturalnych i funkcjonalnych warunkujących zrównoważone trwanie populacji gatunków i siedlisk przyrodniczych, dla ochrony których zaprojektowano lub wyznaczono obszar Natura 2000

Ograniczenia na obszarach Natura 2000 Art. 33. 1. Zabrania się, z zastrzeżeniem art. 34, podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności: • pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub • wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub • pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.

Odstępstwa od zakazów z art. 33 Art.34. 1. Jeżeli przemawiają za tym konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym, i wobec braku rozwiązań alternatywnych, właściwy miejscowo regionalny dyrektor ochrony środowiska może zezwolić na realizację planu lub działań, mogących znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000 zapewniając wykonanie kompensacji przyrodniczej niezbędnej do zapewnienia spójności i właściwego funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000.

Odstępstwa od zakazów z art. 33 cd. W przypadku gdy znaczące negatywne oddziaływanie dotyczy siedlisk i gatunków priorytetowych, zezwolenie może zostać udzielone wyłącznie w celu: • ochrony zdrowia i życia ludzi; • zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego; • uzyskania korzystnych następstw o pierwszorzędnym znaczeniu dla środowiska przyrodniczego; • wynikającym z koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego, po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej.

Ograniczenia na obszarach Natura 2000 Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz zmian do takich dokumentów a także planowane przedsięwzięcia, które mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, wymagają przeprowadzenia odpowiedniej oceny oddziaływania na zasadach określonych w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Przedsięwzięcie rozumie się przez to zamierzenie budowlane lub inną ingerencję w środowisko polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu,

Karta informacyjna przedsięwzięcia (KIP) Karta informacyjna przedsięwzięcia – rozumie się przez to dokument zawierający podstawowe informacje o planowanym przedsięwzięciu, w szczególności dane o: • rodzaju, skali i usytuowaniu przedsięwzięcia, • powierzchni zajmowanej nieruchomości, a także obiektu budowlanego oraz dotychczasowym sposobie ich wykorzystywania i pokryciu nieruchomości szatą roślinną, • rodzaju technologii, • ewentualnych wariantach przedsięwzięcia, • przewidywanej ilości wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energii, • rozwiązaniach chroniących środowisko, • rodzajach i przewidywanej ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko, • możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko, • obszarach podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, znajdujących się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia,

Przedsięwzięcia wymagające oceny • przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (I grupa); • przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (II grupa), • przedsięwzięcia inne niż określone wyżej jeżeli dotyczą obszaru Natura 2000 (III grupa),

Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – rozumie się przez to postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, obejmujące w szczególności: • weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, • uzyskanie wymaganych ustawą opinii i uzgodnień, • zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu;

Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko – rozumie się przez to postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu, obejmujące w szczególności: • uzgodnienie stopnia szczegółowości informacji zawartych w prognozie oddziaływania na środowisko, • sporządzenie prognozy oddziaływania na środowisko, • uzyskanie wymaganych ustawą opinii, • zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu;

Ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 – rozumie się przez to ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko ograniczoną do badania oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000;

Znaczące negatywne oddziaływanie na obszar Natura 2000 Znaczące negatywne oddziaływaniu na obszar Natura 2000 – rozumie się przez to oddziaływanie na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności działania mogące: • pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub • wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub • pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane dla planowanych: • przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko; • przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.

Podsumowanie • Każde przedsięwzięcie, które nie oddziałuje znacząconegatywnie na obszar Natura 2000 jest możliwe do realizacji w obszarze, • w uzasadnionych przypadkach jest możliwość realizacji przedsięwzięć znacząco negatywnie oddziałujących na obszar Natura 2000, pod warunkiem wykonania kompensacji przyrodniczej,

Dr inż. Andrzej Raj Karkonoski Park Narodowy