Download
1 / 11
120 likes | 664 Views
Hadis Usûlü 3. Ders (3. hafta). HADİS USULÜNÜN TANIMI ve KAYNAKLARI. Yrd. Doç. Dr. Ali KUZUDİŞLİ. I. Hadis Usulünün Tanımı. Hadis Usulü: Rivayetin hakikati, çeşitleri, hükümleri, ravilerin halleri, şartları ve rivayetin sınıflarını bildiren ilimdir.
E N D
Hadis Usûlü 3. Ders (3. hafta) HADİS USULÜNÜN TANIMI ve KAYNAKLARI Yrd. Doç. Dr. Ali KUZUDİŞLİ
I. Hadis Usulünün Tanımı • Hadis Usulü: Rivayetin hakikati, çeşitleri, hükümleri, ravilerin halleri, şartları ve rivayetin sınıflarını bildiren ilimdir. • Hadis Usulü, ilk dönemlerden itibaren “Ulûmü’l-hadîs” (علوم الحديث) adıyla bilinmiştir. • Hadis usulü yerine kullanılan diğer isimler: • “Dirâyetü’l-hadîs” (دراية الحديث). • “Mustalahu’l-hadîs” (مصطلحالحديث) • “İlmü’r-rivâye (علم الرواية) veya “Usûlü’r-rivâye (أصول الرواية).
II. Hadis Usulünün Kaynakları • A. Üçüncü Asır: • Ali b. el-Medînî (ö. 234/848): Ulûmü’l-hadîs (-) ve İlelü’l-hadîs (+). • Muhammed b. Abdillah b. Abdilhakem (ö. 268/882) : Ma’rifetü ulûmi’l-hadîs (-) • İmam Şafiî: er-Risâle (+) • Buhârî: Sahih’in bazı bölümleri ve el-İlel (-) • Müslim: Mukaddime (Sahîh’in başında) • Ebû Davud: er-Risâle (Mekkelilere gönderdiği mektup) (+) • Tirmizî: el-İlel (Sünen’in sonunda) ve el-İlelü’l-kebîr (+) • (+) : Günümüze ulaşmış. • (-) : Günümüze ulaşmamış.
II. Hadis Usulünün Kaynakları • A. Üçüncü Asır -devam • İbn Ebî Hatim: el-Cerh ve’t-Ta’dîl. (Birinci cildin mukaddime kısmı ve ikinci cildin baş tarafı) ve İlelü’l-hadîs (+). • Yahya b. Maîn: et-Tarîh ve’l-İlel (+) • Ahmed b. Hanbel: Kitâbü’l-İlel ve ma’rifetü’r-ricâl (+) • Hadislerin arasını bulmak için ve garip kelimelerini açıklamak amacıyla bu asırda çeşitli eserler yazılmıştır. En meşhuru İbn Kuteybe’nin “İlmu muhtelifi’l-hadîs”idir. (Türkçe’ye “Hadis müdafaası” adıyla çevrilmiştir.)
II. Hadis Usulünün Kaynakları • B. Dördüncü Asır ve Sonrası • Mütekaddimûn Dönemi Eserleri • Râmehürmüzî (360/971): el-Muhaddisü’l-fâsılbeyne’r-Râvîve’l-vâî • Hâkim en-Nîsâbûrî (405/1014): Ma’rifetüUlûmi’l-hadîs • Hatîb el-Bağdâdî (463/1071): el-Kifâye fi ilmi’r-rivâye • İbnAbdilberr (463/1071): Camiubeyâni’l-ilm
II. Hadis Usulünün Kaynakları • B. Dördüncü Asır ve Sonrası • Müteahhirûn Dönemi Eserleri • Kadı Iyaz (ö. 544/1149): el-İlmâ’ ilâ marifeti usûli’r-rivâyeti ve takyîdi’s-simâ’ • İbnu’s-Salâh (ö. 643/1245): Ulûmu’l-hadîs • İbnDakîk el-Îyd (ö. 702/1302): el-İktirâhfîbeyâni’l-ıstılâh
II. Hadis Usulünün Kaynakları • B. Dördüncü Asır ve Sonrası • Cumhuriyet Dönemi Eserleri • Bâbanzâde Ahmed Naim (ö. 1934): Mukaddime (Tecrîd-i Sarîh’in başında) • İzmirli İsmail Hakkı (ö. 1946): Tarîh-i Hadîs • Yakın Döneme Ait Eserler • Tayyib Okiç: Bazı Hadis Meseleleri Üzerine Tetkikler (1959) • Talat Koçyiğit: Hadis Usulü (1967) • Ali Yardım: Hadis I-II (1992)
II. Hadis Usulünün Kaynakları • B. Dördüncü Asır ve Sonrası • Oryantalistlerin Çalışmaları • Ignaz Goldziher: Muhammadanische Studien (2. cilt) • Joseph Schacht: Origins of Muhammadan Jurispuridence • G.H.A. Juynboll: Muslim Tradition (Hadis Tarihinin Yeniden İnşası)
II. Hadis Usulünün Kaynakları • B. Dördüncü Asır ve Sonrası • Yeni Usul Denemeleri • SeyyidAhmed Han: Râh-ı Sünnet ve’l-bid’at (1850) • Musa Carullah: Kitabü’s-sünne • Fazlur Rahman: IslamicMethodology in history
3. Hafta dersinin sonu • Diyanet İslam Ansiklopedisinden (DİA) İmam Şafiî’nin hadisçiliğini özetleyiniz. • Râmehürmüzî’nin el-Muhaddisü’l-fâsıl isimli eserini inceleyerek ana başlıklarını tanıtınız. • Aşağıdaki hadisi ezberleyiniz ve “Concordance”tan kaynağını bulunuz. «عَن أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: (مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَاليَوْمِ الآخِرِ فَلْيَقُلْ خَيْرًا أَوْ لِيَصْمُتْ، وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَاليَوْمِ الآخِرِ فَلاَ يُؤْذِ جَارَهُ، وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَاليَوْمِ الآخِرِ فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ»
3. Hafta dersinin sonu • Bu hadisin senedinde kaç ravi bulunmaktadır? • Senedin başındaki ravinin ismi nedir? • Senedin sonundaki ravinin ismi nedir? • Bu hadisin senedi için hangi hadis terimlerini kullanabiliriz?
