P rzekonania seksualne a religijność młodych Polek

1. Przekonania seksualne a religijność młodych Polek Katarzyna Gawryszewska i Mateusz Piwnicki Akademia Pedagogiki Specjalnej w WarszawieKoło Naukowe Psychologii Klinicznej i Psychoterapii APSI Konferencja „Seksualność człowieka”Kraków, 23.05.2014 r.

2. Znaczącym czynnikiem wpływającym na sferę seksualności jest religia, która reguluje ludzkie zachowanie w zakresie światopoglądu (Murray, Ciarrocchi i Murray-Swank, 2007). Na przestrzeni wieków to instytucje religijne ustanawiały standardy myślenia w stosunku do zachowań seksualnych, poprzez zasady poprawnego według nich postępowania (Studer i Thornton, 1987; za: Mcmillen, Helm, i Mcbride, 2011). RELIGIAvs. SEKS Seksualność jest rozumiana jako wszystkie aspekty cielesne i zachowania związane z płcią i seksem (Reber, 2000). Jej wpływ nie ogranicza się tylko do osobistej sfery człowieka, ale ma związek z wyznawanymi poglądami i jest wskaźnikiem ważnych kulturowo postaw jak liberalizm czy konserwatyzm (Izdebski, 2012). Seksualność jest rozumiana także poprzez pryzmat podejmowanych aktywności, ich częstości i rodzaju. Do zbadaniazależnościpomiędzyreligijnością a seksualnością, przyjętonapotrzebybadaniaperspektywęWulffaspojrzenianareligię, któraanalizujepoznawczepodejście do religii i wynikające z niej style myśleniareligijnego (Hutsebaut, 1996, za: Bartczuk, Wiechetek, Zarzycka, 2011). Przykładem ogólnie przyjętego zakazu, wynikającego z doktryn religijnych jest stosunek przedmałżeński. Młodzi ludzie, którzy regularnie uczęszczają do kościoła i cenią religijne wartości mają tendencję do opóźniania swojej aktywności seksualnej i dają mniejsze przyzwolenie na stosunek przedmałżeński ((Thornton, Camburn, 1989; za: Mcmillen, Helm, i Mcbride, 2011). Ta zależność nie jest tylko charakterystyczna dla młodych dorosłych, ale występuje również wśród osób starszych (Lefkovitz, 2004; za: Mcmillen, Helm, i Mcbride, 2011). Rys. 1 Style myślenia religijnego; Źródło: Bartczuk, Wiechetek i Zarzycka (2011) Włączenie transcendencji Interpretacja symboliczna Interpretacja literalna Wykluczenie transcendencji

3. Metoda • Pytania badawcze: • Czy istnieje związek pomiędzy stylami myślenia religijnego a postawami wobec różnych aspektów seksualności wśród młodych dorosłych? • Czy płeć różnicuje postawy wobec różnych aspektów seksualności i styli myślenia religijnego we wczesnej dorosłości?  Osoby badane - 64 • Wiek 19-24lat (M=22) • 100% kobiet studiujących na uczelniach warszawskich • 35% pochodzi ze wsi, 20% z Warszawy, a 45% z innych miast • 81,7%katolików, 10%agnostyków, 8,3% ateistów • panna/kawaler 88,3 %, zaręczona/zaręczony 8,3%, w związku małżeńskim 1,3%, • 71,7%badanych przeżyło swoją inicjację seksualną. 100% • Metoda: papier – ołówek • Narzędzia: • autorska ankieta zainspirowana badaniami Izdebskiego (2012), gdzie zapytano o dopuszczalność wybranych aktywności seksualnych, liczbę tych, z którymi miało się bezpośredni kontakt, oraz stosunek do wybranych form antykoncepcji. • Kwestionariusz Przekonań Postkrytycznych Hutsebauta – PCBS(w polskiej adaptacji Bartczuka, Wiechetek i Zarzyckiej) .

4. Wyniki Rys. 2 Dopuszczalne formy atykoncepcji – odpowiedzi badanych Tabela 1. Dopuszczalne aktywności seksualne – odpowiedzi badanych

5. Wyniki Tabela 2. Style myślenia religijnego a różne aspekty seksualności Więcej dopuszczalnych aktywności seksualnych ↔ niższa Ortodoksja i Wtórna naiwność Więcej dopuszczalnych metod antykoncepcji ↔ niższa Ortodoksja i wyższy Relatywizm Więcej aktywności w bezpośrednim kontakcie ↔ niższa Ortodoksja i Wtórna naiwność i wyższy Relatywizm i Krytyka zewnętrzna ** Korelacja jest istotna na poziomie : p < 0,01 (dwustronnie). *Korelacja jest istotna na poziomie : p < 0,05 (dwustronnie). Tabela 3 . Różnice płciowe w stylach myślenia religijnego i wybraneych aspektach seksualności – test U-Manna Whitneya ↑poziom Ortodoksji ↓poziom Relatywizmu ↓dopuszczalnych aktywności seksualnych ↓aktywności z bezpośrednim kontaktem Wyniki grupy 30 mężczyzn w wieku 19-23 lata; 50% z W-wy; 40% katolików, 50% ateistów i agnostyków; 83% kawalerów, 13% zaręczonych; 90% po inicjacji seksualnej w porównaniu z badaną grupą kobiet.

6. Dyskusja wyników • Za najbardziej dopuszczalne badane uznały pieszczoty/petting (90%), stosunek przedmałżeński (82%) i kontakt oralny (73%). • Za najbardziej niedopuszczalne badane uznały seks grupowy/wymiana partnerów (82%). • 71% badanych kobiet uznało kontakt analny między osobami tej samej płci za niedopuszczalny. Przeciwko kontaktowi analnemu między kobietą a mężczyzną opowiedziało się 68%. • Aż 41% kobiet uznało masturbację za aktywność niedopuszczalną. • Analiza wyników przeprowadzonego badania wykazała, że istnieją związki pomiędzy stylami myślenia religijnego a postawami wobec różnych aspektów seksualności. • Kobiety zakładające istnienie Boga w mniejszym stopniu akceptują różne aktywności seksualne, natomiast kobiety odrzucające wiarę w absolut są bardziej skłonne akceptować badane formy zachowania seksualnego. Co dalej? • dodatkowe zmienne tj. bycie w związku nieformalnym, orientacja seksualna, • większa reprezentatywność grupy. • W badaniu wykazano, iż kobiety charakteryzują się dosłownym rozumieniem przekazów religijnych i wiarą w byt transcendentny, natomiast mężczyźni odrzuceniem istnienia Absolutu przy uznawaniu uprzywilejowanego znaczenia praktyk i rytuałów religijnych. Kobiety ponad to dopuszczają mniej aktywności seksualnych niż mężczyźni. BIBLIOGRAFIA Bartczuk, R. P., Wiechetek, M., i Zarzycka, B. (2011). Skala Przekonań Postkrytycznych D. Hutsebauta [Post-Critical Belief Scale by D. Hutsebaut]. Psychologiczny pomiar religijności, 201-229. Izdebski, Z. (2012). Seksualność Polaków na początku XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. McMillen, E. K., Helm, K.W. Jr. i McBride, D. C. (2011). Religious orientation and sexual attitudes and behaviors. Journal of Research on Christian Education, 20, 195–206 Murray, Ciarrocchi i Murray-Swank, (2007) Spirituality, Religiosity, Shame And Guilt As Predictors Of Sexual Attitudes And Experiences. Journal of Psychology and Theology, 35 (3), 222-234 Reber, A. S. (2000). Słownikpsychologii. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR Wulff, D. M. (1999). Psychologia religii. Klasyczna i współczesna. Warszawa : Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna. Dziękujemy za uwagę. Zapraszamy do kontaktu:Mateusz Piwnicki mateuszpiwnicki@gmail.com Katarzyna Gawryszewskakjgawryszewska@gmail.com