240 likes | 411 Views
Trakya Ofisi. Yeminli Mali Müşavir Yücel GENÇ. GİRİŞ. 14 Şubat 2011 Tarih ve 27846 sayılı resmi gazetede yayınlanan 6102 sayılı Yeni Türk ticaret kanunu 1535 maddeden ibaret olup sadece içerik olarak değil sistematik olarak ta birçok açıdan yenilenmiş ve kanunun dili sadeleştirilmiştir.
E N D
Trakya Ofisi Yeminli Mali Müşavir Yücel GENÇ
GİRİŞ • 14 Şubat 2011 Tarih ve 27846 sayılı resmi gazetede yayınlanan 6102 sayılı Yeni Türk ticaret kanunu 1535 maddeden ibaret olup sadece içerik olarak değil sistematik olarak ta birçok açıdan yenilenmiş ve kanunun dili sadeleştirilmiştir. • TTK kurumsallaşmaya ve çağdaşlaşmaya önem veren, bu anlayışı uygularken modern hukukun gelişimlerine dayanan bir yaklaşımı benimsemektedir. • Kanun bazı istisnalar dışında 1 Temmuz 2012 de yürürlüğe girecektir.
İSTİSNALAR • TMS ve UDS nin uygulanması ve şirketlerde bağımsız denetim 1 Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe girecektir. • Web sitesinin oluşturulması ve gereken içeriği barındırması zorunluluğu 1 Temmuz 2013 tarihinde yürürlüğe girecektir. • Ticaret Hukukunun Tüm dallarını kuşatan modern hukukun gereklerine cevap veren yeni TTK ekonomik düzeni çarpıcı bir şekilde etkileyecektir. • Yeni TTK AB’ ye üye diğer ülkelerin; Ticaret, Şirketler, Taşıma, Deniz Ticareti ve Sigorta kanunlarında olduğu gibi dinamik bir konuma geçecek AB müktesebatı ve bu bağlamda AB’ nin Ticaret Hukukuna ilişkin düzenlemeleri “müzakere eden ülke” Türkiye’ nin gelecekteki hukukunu oluşturacaktır.
YENİ TTK’ NIN ETKİLEYECEĞİ EKONOMİK DÜZENE BAKIŞ Gerçek Kişi Tacirler Adi Şirketler Kişi Şirketleri Kooperatifler Borsa Şirketleri Bankalar ve Sigorta Şirketleri DİĞERTEŞEBBÜSLER HALKAAÇIKA.Ş Anonim Şirketler 116.000 adet AİLEŞİRKETLERİ TEKVEYAİKİORTAKLIŞİRKETLER İŞLEVSİZŞİRKETLER Limited Ortakları 691.000 adet ORTAKLARIARASINDAİHTİLAFOLANŞİRKETLER AKTİF ŞİRKETLER
1. MUHASEBE VE FİNANSAL RAPORLAMA • Yeni TTK da Tacire işletmesiyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı gibi belgeleri yazılı, görsel ve elektronik ortamda saklama yükümlülüğü getirmiştir. • Tacir İşletmesi ile kullandığı her türlü kağıt ve belgede sicil numarası, ticaret ünvanı, işletmesinin merkezi, sermayesi, internet sitesinin adresi, yönetim kurulu başkan ve üyelerinin, müdürlerin adlarını ve soyadlarını göstermek zorundadır. Yeni Türk Ticaret Kanununda Belge Düzeni Nasıl Olacaktır?
Yeni TTK da saklama zorunluluğu bulunan belgeler aşağıdakı gibidir. • Ticari Defterler, Envanterler, Açılış bilançoları, Ara bilançolar, Finansal tablolar, Faaliyet raporları, Çalışma talimatları ile Diğer organizasyon belgeleri, • Ticari mektuplar, • Ticari Defterlerde yapılan kayıtların dayandığı belgeler,
2- TİCARİ DEFTERLERİN TUTULMASINA YÖNELİK DÜZENLEMELER NELERDİR? • Yeni TTK ile getirilen en önemli yeniliklerden biride defterlerin tutulmasına ilişkin düzenlemeler olup, ticari defterleri tacirin ticari işlemleri ile, mal varlığı durumunu açıkça ortaya koyacak şekilde Türkiye muhasebe standartlarına göre tutması ön görülmüştür. • Yeni TTK kapsamında tutulması zorunlu olan ticari defterler Yevmiye defteri, Defteri kebir, Envanter defteri, Pay defteri, Yönetim Kurulu Karar defteri,Genel Kurul ve Müzakere defteri gibidir. • Defter tutma yükümlülüğü gerçek kişi tacirler ve tüzel kişiler açısından yöneticilere ve yönetim kuruluna verilmiş olup, defteri bizzat tutacak kişilerin uzman kişiler arasından seçilme zorunluluğu yönetici ve yönetim organına yüklenen bir sorumluluktur.
3 – DEFTER TUTMA VE BELGE SAKLAMA DÜZENİNE UYMAMANIN YAPTIRIMLARI • Defter tutma yükümlülüğünü kanunda belirtilen şekilde yerine getirmeyenler ve işletme ile ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı ve benzer şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel ve elektronik ortamda saklama yükümlülüğünü yerine getirmeyenler 200 günden az olmamak şartı ile adli para cezasına çarptırılır.
4 – TİCARİ DEFTERLERDE TASDİK YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE UYMAMANIN YAPTIRIMI • Ticari defterlerin açılış ve kapanış onaylarını noter tarafından yapılması hükme bağlanmış olup, kapanış onayları izleyen faaliyet döneminin 6. ayının sonuna kadar yapılabilecektir. • Şirket kuruluşunda ise defterlerin açılış onayı ticaret sicil müdürlüklerince yapılmalıdır. • Türkiye Muhasebe Standartlarına göre elektronik ortamda veya dosyalama suretiyle tutulan defterlerin açılış ve kapanış onaylarının şekil ve esasları ve bu defterlerin nasıl tutulacağı gümrük ve ticaret bakanlığınca bir tebliğ ile belirlenecektir. • Ticari defterlerinin onaylarına ilişkin getirilen düzenlemelere uymayanlar 200 günden az olmamak şartı ile adli para cezasına çarptırılacaktır.
5–CARİ HESAP SÖZLEŞMESİ NEDİR? • Yeni TTK da iki kişinin herhangi bir hukuki sebep ve ilişkiden doğan alacaklarını teker teker ve ayrı ayrı istemekten vazgeçip, bunları kalem kalem alacak ve borç şekline çevirerek hesabın kesilmesinden sonra çıkacak artan tutarı isteyebileceklerine ilişkin sözleşmeler Cari Hesap Sözleşmesi olarak tanımlanmış olup bu sözleşmelerin yazılı olmadığı sürece geçerli olamayacağı hükme bağlanmıştır. • Sözleşme veya ticari teamül gereğince belirli hesap devreleri sonunda devre hesabı kapatılır ve alacak ile borç kalemleri arasındaki fark belirlenir. Hesap devresi hakkında sözleşme veya ticari teamül yok ise her takvim yılının son günü taraflarca hesabın kapatılması günü olarak kabul edilmiş sayılır. • Saptanan tutarı gösteren cetveli alan taraf, aldığı tarihten itibaren 1 ay içinde, Noter aracılığıyla taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza içeren bir yazı ile itirazda bulunmamışsa bakiyeyi kabul etmiş sayılır.
6- MAL VE HİZMET TEDARİKİNDE GEÇ ÖDEMENİN SONUÇLARI • Borçlu sözleşmede ön görülmüş olan tarihte veya belirtilen ödeme süresinde borcunu ödemezse, ihtara gerek olmaksızın temerrüde düşer • Sözleşmede ödeme süresi veya süre belirtilmemişse borçlu aşağıdaki sürelerin sonunda ihtara gerek kalmaksızın mütemerrit sayılır ve alacaklı faize hak kazanır. • Faturanın veya eş değer ödeme talebinin borçlu tarafından alınmasını takip eden 30 günlük sürenin sonunda, • Faturanın veya eş değer ödeme talebinin borçlu tarafından alınma tarihi belirsizse mal veya hizmetin teslim alınmasını takip eden 30 günlük sürenin sonunda, • Borçlu faturayı veya eşdeğer ödeme talebini mal ve hizmetin tesliminden önce almışsa, mal veya hizmetin teslim alınmasını takip eden 30 günlük sürenin sonunda.
7 – YENİ TTK’ DA ŞİRKET ORTAKLARININ ŞİRKETE BORÇLANMAMA YASAĞI • Yeni TTK pay sahiplerinin şirket kaynaklarından özgürce yararlanmalarını engelleyecek bir yasak getirmiştir. • Anonim Şirketlerdeki iştirak taahhüdünden doğan borç hariç pay sahipleri şirkete borçlanamayacaktır. Meğerki; Borç, şirketle, şirketin işletme konusu,ve pay sahibinin işletmesi gereği olarak yapılmış bulunan bir işlemden doğmuş olsun ve emsalleriyle aynı veya benzer şartlara tabi tutulsun. • Pay sahiplerinin iştirak taahhüdünden doğan borç haricinde şirkete borçlanması durumunda 300 günden 500 güne kadar adli para cezası ön görülmüştür.
Yeni TTK şirket ortaklarına borçlanma yasağı getirirken şirket ortaklarının şirketten para çekmelerine de kolaylık getirmiştir. • Yeni TTK ya göre şirket ortakları şirkete koydukları sermaye üzerinden faiz alabilecekler ayrıca şirketten yönetim kurulu üyeliği gibi görevlerde bulunmaları halinde maaş ve huzur hakkı alabileceklerdir. Yine bu kanunla ilk defa şirket ortaklarının cari dönemde şirketten kar payı avansı alma hakkı getirilmiş bu durum gümrük ve ticaret bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenecektir.
8 – ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ŞİRKET İLE İŞ YAPMASI VE ŞİRKETE BORÇLANMARI İLE İLGİLİ HÜKÜMLER • Yeni TTK da yönetim kurulu üyelerinin şirketle iş yapması ve borçlanma konusunda yapılan düzenlemeye göre genel kuruldan izin almadan şirketle kendisi veya başkası adına bir işlem yapamayacağı düzenlenmiştir. • Yönetim kurulu üyesi kanunda tanımlanmış olan yakınları, kendisinin veya yakınlarının ortağı oldukları şahıs şirketleri ve en az % 20 sine katıldıkları sermaye şirketleri, Şirkete nakit veya ayni olarak borçlanamazlar, bu kişiler için şirket kefalet, garanti ve teminat veremez, sorumluluk yüklenemez ve bunların borçlarını devir alamaz aksi halde şirkete borçlanılan tutar için şirketin alacaklıları bu kişilerin, şirketin yükümlendirildiği tutarda şirket borçları için doğrudan takip edebilirler
9 – SERMAYE TAAHHÜDÜNÜN ZAMANINDA YERİNE GETİRİLMEMESİ • Sermaye koyma borcunu süresi içinde yerine getirmeyen pay sahibi, ihtara gerek olmaksızın temerrüt faizi ödemekle yükümlüdür. • Ayrıca yönetim kurulu mütemerrit pay sahibini, iştirak taahhüdünden yaptığı kısmi ödemelerden doğan haklarından yoksun bırakmaya ve söz konusu payı satıp yerine başkasını almaya veya kendisine verilmiş pay senedi var ise bunları iptal etmeye yetkilidir. • Ana sözleşmeye hüküm koymak şartı ile pay sahipleri temerrüt halinde sözleşme cezası ödemekle yükümlü tutulabilirler
YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNDA DENETLEME Trakya Ofisi Yeminli Mali Müşavir Yücel GENÇ
1- YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNDA DENETLEMENİN KAPSAMI • Yeni TTK da Denetlemenin kapsamı şirketin ve şirketler topluluğunun finansal tablolarının uluslar arası denetim standartlarıyla uyumlu Türkiye Denetim Standartları’na göre denetlenmesidir. • Yönetim Kurulunun yıllık faaliyet raporu içerisinde yer alan finansal bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı da denetimin kapsamı içindedir. • Denetçinin denetiminden geçmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulu faaliyet raporu hiç düzenlenmemiş hükmündedir.
2- BAĞIMSIZ DENETÇİNİN SEÇİMİ VE İŞLEVİ • Yeni TTK ile şirket organlarından biri olan murakıplık müessesesi kaldırılmış bunun yerine uluslar arası denetim standartları göz önünde bulundurularak şirketlerin mevcut durumlarını daha şeffaf ve doğru görebilmelerini sağlayacak bir yapının oluşturulması amaçlanmıştır. • Yeni TTK ile denetim şirketlerinin ölçekleri ile paralel olarak bağımsız denetim kuruluşlarına ve ya en az bir SMMM veya YMM ye bırakılmıştır. • Bağımsız denetleme kuruluşlarının kuruluş ve esasları ile denetleme elemanlarının nitelikleri gümrük ve ticaret bakanlığı tarafından hazırlanacak denetleme yönetmeliği ile düzenlenecektir.
Yeni Türk Ticaret Kanunun da yer alan denetim mekanizmaları; • Bağımsız Denetim, • İşlem Denetimi, • Özel Denetim, olarak düzenlenmiştir.
3 – DENETÇİ SEÇİMİ NASIL YAPILACAKTIR? • Bağımsız denetçi şirket genel kurul tarafından 1 yıllığına seçilerek Ticaret Siciline tescil ettirir ve Türkiye Sicil Gazetesi ile internet sitesinden ilan eder. • Yeni düzenlemeyle birlikte tüm sermaye şirketleri 2013 hesap dönemi için bağımsız denetçi seçimini 31 Mart 2013 tarihine kadar yapmak zorundadır. Eğer bu tarihe kadar denetçi atanmamışsa şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret merkezi tarafından denetçi atanır. • Bağımsız denetçiyi ancak mahkeme görevden alabilir. • Bağımsız denetçi her durumda görevinden istifa edemez. • Şirket ile denetçi arasında görüş ayrılıklarını mahkeme giderir.
Denetçi olumsuz görüş verdiği takdirde şirket yönetim kurulu istifa etmiş sayılır. Genel kurul yeni bir yönetim kurulu seçer ve olumlu rapor alınana kadar mali konularda karar alma yeteneğini yitirir. • Yeni TTK da bağımsız denetim yapan SMMM veya YMM’ nin7 yıldan sonra rotasyonu zorunlu tutulmuştur.
LİMİTED ORTAKLIKLAR HUKUKU Trakya Ofisi Yeminli Mali Müşavir Yücel GENÇ
YENİ DÖNEMDE LİMİTED ŞİRKETLER • Yeni TTK ya göre Tek kişi ile şirket kurulabilecek. • Ortaklar ortaklık sözleşmesini anonim şirkete nazaran daha özgürce oluşturabilecekler. • Ortaklık sözleşmesinde belirtilerek veto hakları, imtiyazlar ve intifa senetleri ön görülebilecek. • Limited Şirketlerde de pay devri kolaylaştırıldı. • Ortaklık sözleşmesinde yan hükümlülükler ve ek ödeme yükümlülükleri getirilebilecek, • Şirketten çıkma ve çıkarılma yeniden düzenlendi. Genel kurul kararı ile bazı kimselere çeşitli hizmetler ve alacak karşılığı olarak verilen sermaye payını temsil etmeyen hisse senetleridir. Oy kullanma gibi idari haklar vermeyen şirket karından pay alan ancak zarara katılmayan senetlerdir.
ANONİM ŞİRKET LİMİTED ŞİRKET • 50.000 TL esas sermaye 100.000 TL kayıtlı sermaye ile kurulabilir. • Bağımsız denetim ve işlem denetimi var . • Halka açılma imkanı var. • Pay devri gayet kolayca gerçekleştirilebilir. • Pay devrini sınırlandırma imkanları daraltıldı. • Esas sözleşmeye konulan opsiyon hakları3. kişiye karşı ileri sürülemiyor. • Esas sözleşmede pay sahiplerine yan borçlar öngörülemez. • Ortağın kamu borçlarından sorumluluğu yok. • 10.000 TL esas sermaye ile kurulabilir. • Bağımsız denetim ve işlem denetimi var. • Halka açılma imkanı yok. • Pay devri, yeni sistemde oldukça kolaylaştırıldı. • Pay devrini olabildiğince kısıtlamak mümkün. • Esas sözleşmeye konulan opsiyon hakları3. kişiye karşı ileri sürülebiliyor. • Esas sözleşmede yan borçlar kolaylıkla ön görülebilir. • Ortağın kamu borçlarından sorumluluğu var.