1.28k likes | 1.76k Views
Paramagnetyzm. Bolesław AUGUSTYNIAK. Spis zagadnień. Opis ogólny Dodatek o strukturze powłok elektronowych Modele paramagnetyzmu Przykłady paramagnetyków i ich zastosowań. Główny podział. http://www.staff.amu.edu.pl/~kowalik/pdf/fizyka/wyklady/wyklad6.pdf. Definicje.
E N D
Paramagnetyzm Bolesław AUGUSTYNIAK
Spis zagadnień • Opis ogólny • Dodatek o strukturze powłok elektronowych • Modele paramagnetyzmu • Przykłady paramagnetyków i ich zastosowań Bolesław AUGUSTYNIAK
Główny podział http://www.staff.amu.edu.pl/~kowalik/pdf/fizyka/wyklady/wyklad6.pdf Bolesław AUGUSTYNIAK
Definicje .... Bolesław AUGUSTYNIAK
Tablica pierwiastków ‘magnetycznych’ Bolesław AUGUSTYNIAK
Zachowanie ‘magnetyka’ w polu diamagnetyk paramagnetyk Unit6bnew.ppt Bolesław AUGUSTYNIAK
Flux density B (mT) Field strength H (A/m) Podstawowe właściwości Bolesław AUGUSTYNIAK
Podstawowe właściwości paramagnetyków Bolesław AUGUSTYNIAK
Opis ogólny właściwości paramagnetycznych Bolesław AUGUSTYNIAK
Co nie jest paramagnetykiem? [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf Bolesław AUGUSTYNIAK
Paramagnetyzm atomów i jonów [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf Bolesław AUGUSTYNIAK
Paramagnetyzm pierwiastków grup przejściowych Bolesław AUGUSTYNIAK [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf
Paramagnetyzm pierwiastków grup przejściowych Bolesław AUGUSTYNIAK [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf
Paramagnetyzm jonów ziem rzadkich Bolesław AUGUSTYNIAK [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf
Momenty magnetyczne jonów ziem rzadkich Bolesław AUGUSTYNIAK [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf
Magnetyzm jonów metali przejściowych cd Bolesław AUGUSTYNIAK [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf
Magnetyzm jonów metali przejściowych cd Bolesław AUGUSTYNIAK [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf
Magnetyzm jonów metali przejściowych cd Bolesław AUGUSTYNIAK [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf
Paramagnetyzm molekuł Bolesław AUGUSTYNIAK
Paramagnetyzm molekuł i jonów molekularnych [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf Bolesław AUGUSTYNIAK
Paramagnetyzm molekuł wzbudzonych i elektronów przewodnictwa [13] http://www.fizyka.umk.pl/~psz/w03.pdf Bolesław AUGUSTYNIAK
Podatności paramagnetycznych ..minerałów http://www.ig.pwr.wroc.pl/minproc/zpkio/student/przerobka/w10.ppt Bolesław AUGUSTYNIAK
Podatności klasycznych paramagnetyków http://www.ig.pwr.wroc.pl/minproc/zpkio/student/przerobka/w10.ppt Bolesław AUGUSTYNIAK
M H Oszacowanie podatności paramagnetyka ...abc Jeśli posiadamy substancję paramagnetyczną, która posiada n atomów na jednostkę objętości, a każdy atom ma dipolowy moment magnetyczny równy m to magnetyzacja tej substancji wynosi: Gdzie wyrażenie mB/3kT oznacza ułamek dipoli magnetycznych ustawionych równolegle do pola indukcji B. Stosunek M/ Ho -> podatność 10-9 – 10-3 [4] Bolesław AUGUSTYNIAK
Uwagi jakościowe o podatności paramagnetyk diamagnetyk I tu rozdrobnienie materii zmniejsza efekt (N/2 momentów 2pm dałoby dwukrotnie większą podatność). Efekt słaby bo atomy małe (~0.1 nm). Znacznie większy dla benzenu (~1 nm). Niezależny od temperatury. Skrajnie prymitywne modele dają niewłaściwe wartości współczynników, ale całkiem nieźle odtwarzają jakościowo opisywane zjawiska. Rzędy wielkości podatności: - 10-6 dla diamagnetyzmu atomowego - 10-4 dla paramagnetyka w temperaturze pokojowej Bolesław AUGUSTYNIAK http://www.fuw.edu.pl/~gaj/PodstawyFizyki2/Wyklad21www.ppt
Wpływ temperatury na paramagnetyki http://www.staff.amu.edu.pl/~kowalik/pdf/fizyka/wyklady/wyklad6.pdf Bolesław AUGUSTYNIAK
Zależność temperaturowa dla soli paramagnetycznej Ałun chromowo-potasowy; Punkty – różne temperatury Krzywa ciągła gruba– wyznaczona z na podstawie mechaniki kwantowej. Bolesław AUGUSTYNIAK [2]
Rodzaje paramagnetyków wg. zależności od temperatury Paramagnetyk Curie - są niezależne momenty magnetyczne (spełnia prawo Curie), Paramagnetyk Curie-Weissa (spełnia prawo Curie z przesunięciem temperatury o stałą wartość). Przesunięcie temperatury wynika z oddziaływania między mikroskopowymi momentami magnetycznymi Paramagnetyk Van Vlecka: moment magnetyczny indukowany jak w polaryzacji elastycznej dielektryków, nie zależy od temperatury Paramagnetyzm Pauliego: efekt kwantowy, mogą go wykazywać metale lub silnie domieszkowane półprzewodniki – dotyczy elektronów, nie zależy od temperatury Bolesław AUGUSTYNIAK http://www.fuw.edu.pl/~gaj/PodstawyFizyki2/Wyklad21www.ppt
Różnice właściwości temperaturowych ‘paramagnetyzmów’ Bolesław AUGUSTYNIAK [0]
Opisywali paramagnetyzm • Pierre Curie • Langevin • Weiss Bolesław AUGUSTYNIAK
Pierre Curie 1859-1940 Pierre Curie (upper right) with his brother Jacques and their parents http://www.aip.org/history/curie/pierre.htm In his early studies on crystallography, together with his brother Jacques, Curie discovered piezoelectric effects. Later, he advanced theories of symmetry with regard to certain physical phenomena and turned his attention to magnetism. He showed that the magnetic properties of a given substance change at a certain temperature - this temperature is now known as the Curie point. To assist in his experiments he constructed several delicate pieces of apparatus - balances, electrometers, piezoelectric crystals, etc. http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1903/pierre-curie-bio.html Bolesław AUGUSTYNIAK
Paul Langevin (1872-1946) Twórca teorii paramagnetyzmu i diamagnetyzmu oraz techniki hydrolokacji ultradźwiękowej.Po śmierci został pochowany w paryskim Panteonie, miejscu pamięci narodowej i pochówku wybitnych Francuzów. Albert Einstein, Paul Ehrenfest, Paul Langevin oraz Pierre Weiss i Heike Onnes w mieszkaniu Ehrenfesta w Leiden. http://pl.wikipedia.org/wiki/Paul_Langevin Bolesław AUGUSTYNIAK
Pierre-Ernest Weiss 1859-1940 French physicist who developed the domain theory of ferromagnetism in 1907. Weiss domains and the Weiss magneton are named after him. It was here in 1906-1907 that he formulated the MOLECULAR FIELD hypothesis. He was the first who proposed to subdivide ferromagnetic materials into elementary domains (Weiss or magnetic domains). Weiss domains are small areas in a crystal structure of ferromagnetic material with uniformly oriented magnetic momenta. http://theor.jinr.ru/~kuzemsky/pwbio.html Bolesław AUGUSTYNIAK
Suplement: Selected properties Podstawowe zależności wg [6] Types of Magnetic Order C. M. Hurd, Contemp. Phys. 1982, 23, 469-493. Bolesław AUGUSTYNIAK
Selected Properties Types of Magnetic Order C. M. Hurd, Contemp. Phys. 1982, 23, 469-493. Diamagnetism Ideal Paramagnetism TORD: TC (Curie) – Ferromagnetism TN (Néel) – Antiferromagnetism TSC (Spin Glass) TF (Freezing) - Mictomagnetism (Temperature Independent) Metals: Pauli Paramagnetic [6] Bolesław AUGUSTYNIAK
V. Selected Properties Types of Magnetic Order C. M. Hurd, Contemp. Phys. 1982, 23, 469-493. Ideal Ferromagnetism Antiferromagnetism Ferrimagnetism s = M/Msat Two or more magnetic species; Each sublattice is FM; AFM coupling between sublattices. Domains: magnetic moments aligned along directions determined by “D” – “easy axis;” H can change domain size Two identical FM lattices J: “isotropic” exchange parameter; D: measure of “anisotropy” [6] Bolesław AUGUSTYNIAK
V. Selected Properties Types of Magnetic Order C. M. Hurd, Contemp. Phys. 1982, 23, 469-493. Metamagnetism Super Paramagnetism (Magnetic character under increasing H) (Clusters of magnetic ions in diamagnetic solution) Incipient Ferromagnetism (localized spin fluctuation – no long-range order) Enhanced Pauli Paramagnetism [6] Bolesław AUGUSTYNIAK
V. Selected Properties Types of Magnetic Order C. M. Hurd, Contemp. Phys. 1982, 23, 469-493. Speromagnetism Asperomagnetism Sperimagnetism Ideal Spin Glass Mictomagnetism Helimagnetism [6] Bolesław AUGUSTYNIAK
Paramagnetyzm – przybliżenie klasyczne Bolesław AUGUSTYNIAK
z y x Całkowanie po kącie bryłowym momentów magnetycznych Pole paska http://www.fuw.edu.pl/~gaj/PodstawyFizyki2/Wyklad21www.ppt Bolesław AUGUSTYNIAK
Przybliżenie ‘słabego pola’ – prawo Curie Przybliżenie klasyczne: wszelkie ustawienia momentu magnetycznego możliwe Energia momentu magnetycznego w polu Gęstość prawdopodobieństwa ustawienia momentu magnetycznego (przybliżenie słabego pola) Średni rzut Mna H Prawo Curie Podatność Bolesław AUGUSTYNIAK http://www.fuw.edu.pl/~gaj/PodstawyFizyki2/Wyklad21www.ppt
L(x) Przybliżenie średniego pola – funkcja Langevina W niskich temperaturach obserwuje się nasycenie namagnesowania paramagnetyków już przy wartościach indukcji łatwo dostępnych w laboratorium. Aby je opisać trzeba wyjść poza przybliżenie słabego pola: gdzie Średni rzut pm na H gdzie Funkcja Langevina Dla x → ∞ L(x) → 1 Dla x << 1 L(x) x/3 Bolesław AUGUSTYNIAK Paul Langevin (1872-1946) http://www.fuw.edu.pl/~gaj/PodstawyFizyki2/Wyklad21www.ppt
Oddziaływanie między mikroskopowymi momentami magnetycznymi – prawo Curie_Weissa - dipol-dipol: słabe, długozasięgowe, uwzględnia się je na poziomie makroskopowym (zjawisko demagnetyzacji) - najprostsze: orientacja wzajemna (oddziaływanie wymiany) Porównując z energią momentu magnetycznego w polu możemy wprowadzić pole efektywne działające na wybrany moment magnetyczny gdzie sumowanie przebiega po momentach oddziałujących z momentem wybranym Bolesław AUGUSTYNIAK http://www.fuw.edu.pl/~gaj/PodstawyFizyki2/Wyklad21www.ppt
http://www.fuw.edu.pl/~gaj/PodstawyFizyki2/Wyklad21www.ppt Wpływ oddziaływania Wykorzystując wyprowadzony poprzednio dla słabego pola wzór możemy go rozszerzyć na obecność oddziaływania Zakładając, że sąsiednie momenty oddziałują z tym samym polem i zaniedbując fluktuacje możemy sformułować przybliżenie pola średniego gdzie n sąsiadów oddziałuje z każdym momentem ze stałą Można stąd wyliczyć gdzie jest temperaturą Curie - Weissa Bolesław AUGUSTYNIAK
Podatnośc magnetyczna prawo Curie - Weissa Podatność układu N oddziałujących momentów magnetycznych na jednostkę objętości możemy więc wyrazić w postaci znanej jako prawo Curie – Weissa. Używamy tu związku między B a H jak dla próżni, bo zjawisko namagnesowania opisujemy na poziomie mikroskopowym. Dla > 0 (oddziaływanie dążące do zgodnego ustawienia momentów) podatność ma osobliwość w temperaturze Curie- Weissa. Poniżej tej temperatury pojawia się spontaniczne namagnesowanie i przybliżenie liniowe już nie wystarcza. Wprowadzając na przykład funkcję Langevina możemy obliczyć namagnesowanie spontaniczne, które zależy od temperatury. UWAGA: Przybliżenie pola średniego nie uwzględnia fluktuacji momentów magnetycznych i nie jest dokładne. Bolesław AUGUSTYNIAK http://www.fuw.edu.pl/~gaj/PodstawyFizyki2/Wyklad21www.ppt
Paramagnetyzm Pauliego gazu elektronowego [5] Bolesław AUGUSTYNIAK
Paramagnetyzm Pauliego... cd [5] Bolesław AUGUSTYNIAK
Wpływ pola na gęstość stanów elektronów Bolesław AUGUSTYNIAK [5]
Oszacowanie podatności (1) [5] Bolesław AUGUSTYNIAK
Podatność – wpływ temperatury Bolesław AUGUSTYNIAK [5]