1 / 15

Specifikimi i sistemeve kritike

Specifikimi i sistemeve kritike. Objektivat. Te kuptojme si te identifikojme kerkesat e besueshmerise ne sistemet kritike duke analizuar risqet. Ceshtjet kryesore. Specifikat risk driven Specifikat e sigurise Specifikat e mbrojtjes Specifika te besueshmerise.

Download Presentation

Specifikimi i sistemeve kritike

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Specifikimi i sistemevekritike

  2. Objektivat • Te kuptojme si te identifikojme kerkesat e besueshmerise ne sistemet kritike duke analizuar risqet

  3. Ceshtjet kryesore • Specifikat risk driven • Specifikat e sigurise • Specifikat e mbrojtjes • Specifika te besueshmerise

  4. Rendesia e specifikave te sistemevekritike • Specifikat duhet te reflektojne nevojat reale te perdoruesit • Sistemet kritike duhet te specifikojne besueshmerine ne maksimum gjate hartimit te kerkesave funksionale dhe jofunksionale. • Kerkesat funksionale- te garantojne kontrollin e sistemit ne raste deshtimi • Tregojne ate cka nuk duhet te beje sistemi • Kerkesat jofunksionale- duhet te paraqesin besueshmerine qe ofron sistemi

  5. Shembujkerkesashqetregojne c ka sistemi nukduhet te beje • Kerkesa mbrojtje~ • Sistemi nuk duhet tju lejoje perdoruesve te tjere te modifikojne lejen e aksesimit ne file qe nuk jane krijuar nga ata. • Kerkesa sigurie~ • Sistemi nuk duhet te lejoje zgjedhjen e veprimit te kundert kur sistemi kryen nje veprim. • Sistemi nuk duhet te lejoje ndezjen e njekohshme me shume se tre sinjaleve te alarmit

  6. Kerkesat e procesit te specifikimit ne sistemetkritike • Nuk mund te specifikohet ne gjuhe natyrale • Fut mjaft gabime • Perdoret specifikimi formal • Metoda formale te specifikimit te kerkesave • Specifikimi detyron analize te detajuar per te shmangur deshtimet

  7. Kerkesa e besueshmerise-kerkesekryesore e SK • Shihet ne tre dimensione: • Besueshmeria hardware- paraqet probabilitetin qe nje komponente hardware te deshtoje si dhe kohen qe kerkon riparimi I tij. • Besueshmeria software- paraqet probabilitetin qe nje komponente software te prodhoje nje output te gabuar. • Besueshmeria e operatorit- eshte probabiliteti qe operatori I sistemit te shkaktoje nje gabim ne sistem

  8. Specifikat risk driven • Objektieshte: • te identifikohenrisqet e sistemitdhe te gjenerohenkerkesasiguriedhembrojtjeje • Koncepti i riskut • Rreziqeqecojne ne incidente • Procesi i specifikimitrisk-driven • Te kuptohenrisqet e perballuranga sistemi • Zbulimin e tyre • Gjenerimin e kerkesaveperperballjen e tyre

  9. Analiza dhe klasifikimi I risqeve Identifikimi I riskut Shperberja e riskut Vleresimi I zvog.te riskut Pershkrimi I riskut Vleresimi I riskut Analizimi I shkaqeve Kerkesat e besueshmerise Bllokskema e procesit risk driven

  10. 1. Identifikimi i riskut • Konsiderohen si rreziqe klasat: • Rreziqet fizike • Rreziqet elektrike • Rreziqet biologjike • Rreziqet radioaktive • Deshtimet e sherbimeve

  11. 2. Analiza dhe klasifikimi i risqeve • Ekzistojne tre kategoririsqesh: • te patolerueshem, te tilleataqerrezikojnejetenjerezoreapostabilitetinekonomik te ndermarrjeve • tipi ALARB(as low as reasonably practical), kjo do tethoterisku me iuletimundshem per tutoleruar. Alarbjaneatorisqeqekanekonseguenca me pakseriozedhe me probabilitet me te ulet per te ndodhur • te pranueshem.

  12. Nivelet e risqeve

  13. 3. Shperberja e risqeve (fault-tree analises) • Procesi i zbulimit te shkaqeve kryesore te risqeve ne nje sistem te vecante. • Analiza mund te jete • deduktive • Top down –nisen nga risku deri tek deshtimet e sistemit • Induktive • Bottom up- nisen nga nje deshtim dhe arrijne tek risku si shkak

  14. Pema e risqeve-teknikedekompozimi

  15. 4. Vleresimi i zvogelimit te riskut • Pasi jane identifikuar risiet dhe shkaqet e tyre duhet te derivojme kerkesat e besueshmerise se sistemit. • Keto kerkesa duhet te sigurojne: • Evitimin riskut • Individualizimin dhe largimin e gabimeve • Limitimin e demeve.

More Related