200 likes | 507 Views
Hydrobiologia. Środowisko wodne. Na Ziemi - 4 geosfery. litosfera - skorupa ziemska hydrosfera - płaszcz wodny atmosfera - płaszcz gazowy biosfera - przestrzeń wokół Ziemi zasiedlona organizmami. Woda naturalna w przyrodzie.
E N D
Hydrobiologia Środowisko wodne
Na Ziemi - 4 geosfery • litosfera - skorupa ziemska • hydrosfera - płaszcz wodny • atmosfera - płaszcz gazowy • biosfera - przestrzeń wokół Ziemi zasiedlona organizmami
Woda naturalna w przyrodzie • Stan ciekły: woda powierzchniowa zebrana w różnego typu zbiornikach wodnych oraz woda w glebie. • Woda w glebie występuje jako woda kapilarna, wypełniająca włosowate kanaliki między cząsteczkami gleby, lub jako woda wolna (grawitacyjna), będąca pod działaniem sił ciężkości, z której tworzy się woda gruntowa, zalegająca nad warstwami nieprzepuszczalnymi. • Stan gazowy:para wodna • Stan stały:stanowią lód i śnieg
Wody morskie - 95% wszystkich wód zajmują 2/3 powierzchni Ziemi • Oceanyto najobszerniejsze rejony wszechoceanu o specyficznym systemie prądów, na ogół ograniczone zamkniętym układem kontynentów. • Morza właściwe, stanowiące około 10% powierzchni wód, są to rejony wszechoceanu przylegające do kontynentów lub przez nie otoczone, zwykle płytsze od oceanów. • Zatokisą akwenami, które nie dają się ściśle zdefiniować. Są to małe, daleko wrzynające się w ląd części mórz.
Morza właściwestopień związania z lądem • Morza przybrzeżneprzylegają do brzegu kontynentów, są oddzielone od oceanu podwodnymi progami lub szerokimi cieśninami (np. Morze Północne, Japońskie, Chińskie, Beringa). • Morza śródziemnesą otoczone lądem, a z wodami oceanicznymi połączone jedynie wąskimi i zwykle płytkimi cieśninami (np. Bałtyk, Morze Śródziemne, Morze Czarne).
Morza Śródziemne • morza międzykontynentalne, otoczone lądem odrębnych kontynentów, zwykle głębokie (np. Morze Śródziemne, Morze Czarne, Morze Czerwone), • morza wewnątrzkontynentalne, otoczone lądem jednego kontynentu, zwykle płytkie (np. Bałtyk, Morze Białe, Zatoka Hudsona).
Morza właściwe - głębokość • morza płytkie (szelfowe), wykształcone na platformie kontynentalnej, czyli szelfie, o średniej głębokości 200 m (np. Bałtyk, Morze Północne), • morza głębokie, obejmujące także rejony poza platformą kontynentalną, o głębokości znacznie większej niż 200 m (np. Morze Śródziemne),
Wody śródlądowe - stojące(lenityczne) • Siedliska okresowo wypełnione wodą: • a.) kałuże i błota • b.) wody w dziuplach drzew i pochwach liściowych roślin (tzw. wiszące akwaria) • Siedliska półstałe: • a.) starorzecza i łachy • c.) baseny i sadzawki parkowe • Siedliska stałe: • a.) jeziora • b.) zbiorniki wód podziemnych
Wody śródlądowe - płynące(lotyczne) • Siedliska pionowe: • a) hygropetryczne - wilgotne skały z sączącą się wolno wodą • b) torencjalne - wodospady. • Siedliska poziome: • a) źródła • b) potoki górskie o bystrym prądzie • c) potoki i rzeki o wolnym prądzie • d) ujścia rzek o wodzie słonawej
Wody przejściowesiedliska sztuczne • a) kanały • b) rowy melioracyjne • c) studnie • d) zbiorniki zaporowe
Ilość wody w hydrosferze • oceany i morza - 1 370 x 106 km3 • lodowce - 20 x 106 km3 • woda w litosferze - 0,5 x 106 km3 • woda w atmosferze - 13 x 103 km3
Cykl hydrologiczny • Woda ta jest w ciągłym ruchu ulegając wymianie między stanem ciekłym, stałym i gazowym wskutek oddziaływania energii cieplnej Słońca (parowanie) oraz sił ciężkości (opad) • ogólna ilość wody w przyrodzie jest stała - jest to cykl zamknięty. • cykl hydrologiczny można wyrazić w postaci bilansu wodnego, gdzie całkowite parowanie (E) równe jest całkowitemu opadowi (P) atmosferycznemu
W cyklu hydrologicznym krąży zaledwie 577 tys. km3, co stanowi niecałe 0,05% ogólnych zasobów wodnych hydrosfery. Pozostała ilość wody jest zatrzymywana (retencjonowana) na powierzchni i okresowo wyłączona z obiegu. faza oceaniczna. Po – Eo + Hk = Ro faza lądowa - Pk – Ek – Hk = Rk PO - opad na powierzchnię oceanów PK - opad na obszary lądów EO - parowanie z powierzchni oceanów EK - parowanie z powierzchni lądów HK - odpływ z lądów do oceanu światowego RK - zmiany retencji wody na lądach RO - zmianyretencji wody w oceanie. Bilans wodny fazy oceanicznej i lądowej
Retencja • Czasowe zatrzymanie wody opadowej na powierzchni Ziemi w zbiornikach wodnych, ciekach, lodowcach, śniegu i bagnach (r. powierzchniowa) oraz w gruncie(r. podziemna). • Kategorie retencji: • śniegowa • lodowcowa • zbiornikowa • bagien • dolin i koryt rzecznych • szaty roślinnej • glebowa • gruntowa • podziemna
Normalny roczny opad w Polsce Miara zasobów wodnych kraju – ilość wody/mieszkańca/rok: Polska – 1 700 m3 Francja – 3 000 Niemcy - 2 500 Rosja - 7 000 Przyczyna niskich zasobów w Polsce: położenie pomiędzy klimatem morskim (Atlantyk) a kontynentalnym (Azja). Bilans wodny centralnej Polski daleko niezrównoważony.