250 likes | 721 Views
Historia książki. Historia książki – dziedzina wiedzy badająca książkę od początków jej istnienia. Historia ta dzieli się na dwa okresy: książkę rękopiśmienną – sprzed ery druku, tworzoną do 1500 roku oraz na epokę książki drukowanej, której rozwój zawdzięczamy Janowi Gutenbergowi.
E N D
Historiaksiążki – dziedzina wiedzy badająca książkę od początków jej istnienia. Historia ta dzieli się na dwa okresy: książkę rękopiśmienną – sprzed ery druku, tworzoną do 1500 roku oraz na epokę książki drukowanej, której rozwój zawdzięczamy Janowi Gutenbergowi.
Pismo obrazkowe • Aby powstała książka najpierw musiało powstać słowo pisane.Najprostszą wersją słowa pisanego było pismo obrazkowe, które stopniowo przekształcano w proste znaki, aż powstał pisany wyraz. O pierwszym takim piśmie świadczą gliniane tabliczki pochodzące z Azji, na których pisano 6 tysięcy lattemu.
Papirus W miarę rozwoju cywilizacji gliniane tabliczki zastąpiono papirusem. Papirus używany w starożytności, wyrabiany był z włókien rośliny, rosnącej w Egipcie, Abisynii, Palestynie i innych państwach. Cięto go na paski, sklejano w długie wstęgi i zwijano. Zwoje papirusu odpowiadały dzisiejszej książce.
Hieroglify • Hieroglify były pismem starożytnych Egipcjan, znakami niezrozumiałymi poza ich krajem, ale i dla większości jego ludności. Sztuka pisania stanowiła tajemnicze, ekskluzywne narzędzie. Jej znajomością mogli się szczycić tylko nieliczni spośród mieszkańców Egiptu. Z upływem czasu, w związku z przemianami kulturowymi, nastaniem ery chrześcijańskiej, księgi zapisane hieroglifami stawały się jeszcze mniej zrozumiałe, a wiele z nich uległo zniszczeniu.
Pergamin Głębokiej przemiany w zapisach dokonano dopiero około 2200 lat temu, kiedy wynaleziono pergamin (odpowiednio wyprawiona skóra zwierzęca). Ponieważ pismo ręczne wymagało dużo pracy i pochłaniało wiele czasu kilka wieków później wymyślono druk.
Pismo kipu (węzełkowe) Kipu było indiańskim sposobem utrwalania myśli. Stanowił on naturalny i logiczny twór ludu, który żył z pasterstwa. Początkowo Indianie używali rąk do przeliczania swoich lam. Jednakże z upływem czasu ich stada powiększały się i w końcu zabrakło palców do liczenia. Wiec zaczęto się zastanawiać nad tym, co by tu zrobić by móc policzyć wszystkie zwierzęta. Wtedy ktoś wpadł na pomysł zastąpienia palców sznurkami. Można je było wiązać na modle palców u rąk i mnożyć bez ograniczenia. Z czasem i to ulepszenie okazało się niewystarczające, ponieważ stary kipu był przystosowany do warunków gminy wiejskiej i nie mógł podołać rosnącym potrzebom, gdyż nie można było łączyć setki i tysięcy sznurków razem.
Kipu (ok. 5000 lat temu) • Pismo węzełkowe Inków
Pismo klinowe Pismo klinowe to najstarsza, na Bliskim Wschodzie, odmiana pisma, stworzona najprawdopodobniej przez Sumerów ok. 3500 lat przed naszą erą. Pierwotnie było złożone z przedstawień rysunkowych, które wyobrażały przedmioty albo jeden charakterystyczny ich element, a przy bardziej abstrakcyjnych pojęciach – kompozycje symboliczne. Na początku system był całkowicie ideograficzny. Każdy znak miał znaczenie podstawowe, do którego dochodziły znaczenia poboczne. Nazwa pochodzi od kształtu znaków odciskanych na glinianych tabliczkach za pomocą kawałka trzciny.
Pismo wyrazowe Pismo wyrazowe reprezentantem systemu wyrazowego jest pismo chińskie, które obecnie przekształciło się w system sylabowo-wyrazowy. Składa się z ponad 42 tysięcy znaków częściowo lub całkowicie od siebie odrębnych. Jest to pismo monosylabiczne, każde słowo składa się z jednej sylaby, bardziej złożone pojęcia są zlepieniami pojedynczych słów-sylab.
Petroglify Majuskuła (łac. majuskulus tzn. większy) – to pierwotna wersja pisma zarówno w starożytnej Grecji jak i w Rzymie. Pismo węzełkowe
Drukowana książka Pierwsza drukowana książka - wydrukowana przy pomocy klocków drukarskich (na drewnianej płycie wycinano wszystkie litery, które miały znaleźć się na gotowej stronie), pochodzi z Korei z 704 roku naszej ery. Odkryta została dopiero w 1966 roku i jest starsza o 164 lata od księgi zwanej "Diamentową Sutrą", która wcześniej uważana była za najstarszą wydrukowaną książkę świata. Zwój najstarszego wydrukowanego dzieła przechowywany jest do dzisiaj w Koreańskim Muzeum Narodowym jako Skarb Narodowy. Kilka stuleci później udoskonalono druk klockowy i zastąpiono go czcionką ruchomą.
Biblia Gutenberga - pierwsza książka drukowana przy użyciu ruchomej czcionki
Książka współczesna Współczesna forma książki – obecnie większość książek to drukowane kodeksy. Czcionki składane są komputerowo, ilustracje i dekoracja również przygotowywana jest elektronicznie. Papier powstaje nie tylko z drewna, ale coraz częściej z makulatury.
Książka jako płyta CD Nowe formy książki – coraz częściej spotykamy książki w zupełnie innej formie – dyskietka, płyta CD. Chociaż ani kształtem, ani wyglądem nie przypomina książki – to jest to książka w pełnym tego słowa znaczeniu.
Książka elektroniczna Treść zapisana w formie elektronicznej, przeznaczona do odczytania za pomocą odpowiedniego oprogramowania zainstalowanego w urządzeniu komputerowym (np. komputer osobisty, specjalne urządzenie do czytania książek, telefon komórkowy czy palmtop).
Historia w skrócie 3500 p.n.e. - początki pisma w Sumerze 3000 p.n.e. - pismo hieroglificzne Egipt 868 r.- pierwsza książka drukowana - Chiny XI w. - wynalezienie ruchomej czcionki – Chiny 1455 r. - Biblia Gutenberga 1810 r. - prasa drukarska o napędzie parowym 1719 r. - druk kolorowy, 1845 r. - prasa rotacyjna, 1886 r. - wynalezienie linotypu 1887 r. - wynalezienie monotypu 1939 r. - maszyna do fotoskładu 1964 r. - pierwszy edytor tekstu 1965 r. - skład komputerowy po 1980 r. - upowszechnienie się DTP
Ruchoma czcionka Gutenberga Pierwotna prasa drukarska
Każdy z nas zna książkę jako pocieszycielkę w smutku, towarzyszkę w samotności, lekarkę w chorobie - to jej tryumf . Eliza Orzeszkowa • Dobra książka to nie tylko najlepszy przyjaciel, ale chleb żywiący umysł i duszę i to każdego z nas. Jan Wantuła • Są... książki - na podobieństwo okien otwierających się z ciemności na jasny świat. Książki takie dają oddech płucom, światło oczom, siłę sercom i dłoniom. Paweł Hertz • Książka to najlepszy przyjaciel człowieka, a biblioteka to świątynia jego myśli. Cyceron
Bibliografia • Bieńkowska B., Chamerska H., Zarys dziejów książki, Warszawa 1987. • Jljin M., Czarno na białym, Warszawa 1964. • www.wikipedia.pl, 07.03.2012r. • www.ap.krakow.pl/whk/, 07.03.2012r. • mojeksiazki.republika.pl/historia.html, 07.03.2012r. • www.biblios.info/wiedza/historia-ksiazki/, 07.03.2012r. • www.e-pisarz.org/index.php/component/content/article/31-general/651-historia-ksiki-od-pocztkow-do-e-booka.html, 07.03.2012r.