SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI ÇALIŞMA GRUBU

1. Grup Sözcüsü: Yrd. Doç. Dr. Sibel Ecemiş Kılıç Moderatör: Sena Gürsoy Raportör: M.Kubilay Atlay SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI ÇALIŞMA GRUBU 2009-2013 Bölgesel Gelişme Planı Atölye Çalışması 18-19 Kasım 2008

2. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI • STRATEJİK ÖNCELİKLER SÖ1:Ulaşım ve Lojistik Altyapısı SÖ2:Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Altyapı SÖ3:Kentsel Miras

3. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI STRATEJİK ÖNCELİK HEDEFLER EYLEMLER

4. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı

5. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı HEDEFLER H1:Raylı taşımacılık sistemleri geliştirilecektir. H2:Deniz ulaşımı yaygınlaştırılacak ve kalitesi (araç, hizmet, iskele vs) artırılacaktır. H3:Otopark sorunu çözülecektir. H4: Yeni limanlar (yük, yolcu, marina) yapılacak ve mevcut limanların kapasiteleri artırılacaktır. H5: Bisiklet ve yaya yolları engelli vatandaşların da ihtiyacını karşılayacak şekilde yaygınlaştırılacaktır. H6: İzmir'in bölgesel, ulusal ve uluslararası ölçekte bağlantı ağı geliştirilecektir. H7: Yolların kapasitesine göre kullanılmasını sağlayacak akıllı ulaşım sistemleri dizayn edilecektir. H8: Körfezin iki yakasını birleştirecek bağlantı ağı yapılacaktır. H9: Toplu ulaşımdaki yoğunluğun azaltılması için üniversite yerleşkeleri (eğitim-konaklama-sosyal tesis) tek bir yerde bulundurulacaktır.

6. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı H1:Raylı taşımacılık sistemleri geliştirilecektir. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Aliağa-Menderes ve Üçkuyular-Üçyol raylı sistem ve metro hatları acilen tamamlanmalıdır. E2:Raylı sistem Bergama-Selçuk ilçelerine ve İYTE’ye uzatılmalıdır. E3:Konak-Alsancak, Üçyol-Buca-Halkapınar Otogar Terminali hatları tesis edilmelidir. E4:İzmir-Ankara ve İzmir-İstanbul Hızlı Tren hattı öncelikle sağlanmalıdır.

7. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı H2:Deniz ulaşımı yaygınlaştırılacak ve kalitesi (araç, hizmet, iskele vs) artırılacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:İzmir Körfezinde hizmet veren deniz araçları daha hızlı ve kaliteli hizmet için yenilenmelidir. E2:Yeni ve modern iskeleler yapılmalıdır. E3:Yeni güzergahlar açılmalıdır.(Ör:Urla-Güzelbahçe, Foça-Dikili-Çeşme) E4:Körfezde arabalı vapur seferlerinin sayısı artırılmalı, gece saat 24’e kadar sefer yapılmalıdır. E5:İskeleler ve vapurlar engelli yurttaşların kullanımı dikkate alınarak düzenlenmelidir.

8. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı H3:Otopark sorunu çözülecektir. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Bölge ve genel otoparklar yer altı ve yer üstü olarak planlanmalıdır. (İmar planları yapılmalıdır.) E2:Otoparklar parsel bazından daha geniş boyutlara taşınmalıdır. E3:Otopark sorununu mevcut yönetmeliklerle çözme imkanı bulunmadığından öncelikle kat mülkiyetine ek yapılarak otoparkların alımı, satımı ve devri yapılmalıdır. E4:Otopark inşaatı yapacaklara özendirici sistemler geliştirilmelidir. (yapım ve işletmecilik)

9. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı H4: Yeni limanlar (yük, yolcu, marina) yapılacak ve mevcut limanların kapasiteleri artırılacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:İzmir Alsancak Limanı öncelikle geliştirilerek kapasitesi arttırılmalıdır. (özelleştirme) E2:Üçkuyular’a Kurvaziyer Limanı inşaatı gerçekleştirilmelidir. E3:Çandarlı Limanı yük limanı olarak acilen yapımı tamamlanmalıdır. E4:Nemrut iskeleleri liman standardına getirilip hizmet seviyesi yükseltilmelidir. E5:Körfezde uygun alanlara marinalar yapılmalıdır. (örn. Pasaport, Bostanlı vb.) E6:İzmir’in lojistik üs olması için planlama yapılmalıdır. (Konteyner kara terminalleri, tır otoparkları)

10. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı H5: Bisiklet ve yaya yolları engelli vatandaşların da ihtiyacını karşılayacak şekilde yaygınlaştırılacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Kent planlamasında bisiklet ve yaya yolları arttırılmalı ve yeşil doku ile bütünleştirilmelidir. E2:Engelliler için mimari düzenleme yapılmalıdır. (kaldırım, ulaşım araçlarına iniş-biniş rampası)

11. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı H6: İzmir'in bölgesel, ulusal ve uluslararası ölçekte bağlantı ağı geliştirilecektir. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Tamamlanma aşamasındaki çevre yolunun öncelikle bitirilmesi ve İzmir için hayati önemi haiz olan Menemen ve Aliağa’ya kadar uzatılması, sonraki dönemde de Çandarlı’ya kadar bağlanarak İzmir-İstanbul yoluna Savaştepe’de irtibatı sağlanmalıdır. E2:İzmir için ikinci bir çevre yolu konumunda olabilecek Kemalpaşa-Torbalı yolunun öncelikle bölünmüş yol olarak yapımı tamamlanmalıdır. E3:İzmir-İstanbul otoyolu yapılması planlanan Yap-İşlet-Devret modeliyle öncelikli olarak tamamlanmalıdır. E4:İzmir-Ankara otoyolunun bir an önce hayata geçirilmesini sağlayacak çalışmalar yapılmalıdır.

12. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI E5:İzmir-Aydın otoyolunun devam ettirilerek öncelikle Denizli iline ve devamında da Antalya iline bağlanması sağlanmalıdır. E6:İzmir-Seferihisar-Kuşadası karayolu güzergahının fiziki ve geometrik standartları yükseltilmeli ve güzergahın tamamının sıcak karışım asfalt kaplamalı bölünmüş yol olarak yapımı tamamlanmalıdır. E7:Ana arter konumundaki devlet yolları öncelikle sıcak karışım asfalt kaplamalı bölünmüş yol olarak tamamlanmalıdır. E8:İzmir-Çeşme ayrımı-Karaburun yolu, projesine göre sıcak karışım kaplamalı olarak yapılmalıdır. E9:İzmir Ulaşım Master Planı katılımcı felsefe ile yapılmalıdır.

13. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı H7: Yolların kapasitesine göre kullanılmasını sağlayacak akıllı ulaşım sistemleri dizayn edilecektir. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Şehir içi ana arter konumunda hizmet veren yolların trafik kompozisyonuna göre dizayn edilerek yük taşımanın yoğun olduğu yolların dizaynı ve işletilme şartları yeniden düzenlenmelidir. E2:Yol kullanıcılarının yolları daha verimli ve akıcı bir şekilde kullanmalarını sağlayacak teknolojik altyapıya sahip yönlendirme, ikaz ve bilgilendirmeye yönelik Akıllı Ulaşım Sistemleri (İTS) öncelikle tesis edilmelidir. E3:Ağır yük taşıyan araçların hem yol tahribatını önlemek hem de araç donanımlarına bağlı kaza risklerini azaltmak amacıyla, yük kontrolleri yükün yüklendiği noktada yapılmalı ve denetimini sağlayacak tedbirler alınmalıdır. E4:Yoğun olan kavşaklar farklı seviyeli kavşaklar şeklinde düzenlenmelidir. E5:İmar sınırları içindeki yolların verimli olarak kullanılmalarını sağlayacak trafik projesini sağlayarak yatay ve düşey işaretlemeler teknik standartlara uygun olarak tesis edilmelidir.

14. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı H8: Körfezin iki yakasını birleştirecek bağlantı ağı yapılacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:İzmir ulaşım ağını bütünleyecek Üçkuyular- Bostanlı arasında tüp geçit veya köprü projesi gerçekleştirilmelidir. E2:Balçova-Menemen çevre yolu köprü ile birleştirilmelidir. (karayolu-raylı sistem) E3: Havaalanına Bostanlı ve Güzelbahçe’den helikopterle yolcu ulaşımı sağlanmalıdır.

15. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ1: Ulaşım ve Lojistik Altyapısı H9: Toplu ulaşımdaki yoğunluğun azaltılması için üniversite yerleşkeleri (eğitim-konaklama-sosyal tesis) tek bir yerde bulundurulacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:İzmir’deki üniversiteler eğitim ve konaklama yerleri olarak değişik yerlerdedir. Zaman kaybının ve ekonomik kayıpların önlenmesi açısından eğitim, konaklama ve sosyal tesisler aynı yerleşke içinde bulundurulmalıdır.

16. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ2: Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Altyapı

17. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ2: Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Altyapı HEDEFLER H1: Kentsel dönüşüm toplumsal sorumluluk temelinde gerçekleştirilecektir. H2:Sosyal altyapı bileşenlerinin (eğitim, sağlık, kültürel tesisler, müzeler vb.) sayısı, kapasitesi ve nitelikleri artırılacak ve kentsel mekanda adaletli dağılımı sağlanacaktır. H3:Kentsel dönüşüm(urban transformation), gelişim(redevelopement), yenileme(renewal), sağlıklaştırma(rehabilitation), yeniden canlandırma(regeneration) sağlanacaktır. H4:Sosyal altyapı tesislerine erişim ve ulaşım sağlanacak ve kolaylaştırılacaktır.

18. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ2: Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Altyapı H1: Kentsel dönüşüm toplumsal sorumluluk temelinde gerçekleştirilecektir. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Katılımcı ve uzlaşmacı formüller üretilmelidir. (faaliyetler ve araçların geliştirilmesi E2:Dönüşüm yapılacak alanda kanaat liderlerinin belirlenmelidir. E3:Dönüşümün ve dönüşüm yapılacak alanın amaçları belirlenmelidir. E4:Belirlenen amaçlar ilgililere duyurulmalıdır. E5:Maddi, mekansal ve teknik destek sağlanmalıdır. E6:İlgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinden oluşan uzmanlık komisyonları oluşturulmalıdır.

19. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ2: Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Altyapı H2:Sosyal altyapı bileşenlerinin (eğitim, sağlık, kültürel tesisler, müzeler vb.) sayısı, kapasitesi ve nitelikleri artırılacak ve kentsel mekanda adaletli dağılımı sağlanacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Sosyal altyapı bileşenlerinin mevcut durumu ortaya konmalıdır. E2:Stratejik plan kapsamında geleceğe yönelik ihtiyaçlar tespit edilmelidir. E3:Yapılan çalışmalarla ilgili olarak halk bilgilendirilmelidir. E4:İlgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyon ve paylaşım toplantıları yapılmalıdır. E5:İlgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinden oluşan uzmanlık komisyonları oluşturulmalıdır.

20. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ2: Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Altyapı H3:Kentsel dönüşüm(urban transformation), gelişim(redevelopement), yenileme(renewal), sağlıklaştırma(rehabilitation), yeniden canlandırma(regeneration) sağlanacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Çalışma yapılacak alanlar belirlenmelidir. (deprem ihtimali göz önünde bulundurularak) E2:Uygulanacak eylem (dönüşüm, yenileme …) belirlenmelidir. E3:Finansman sağlanmalıdır. E4:Uygulamaya geçmeden önce ilgili kurum ve kuruluşların koordineli çalışması sağlanmalıdır. E5:Yapay uydulardan faydalanılarak kaçak yapılaşma gözlemlenmelidir.

21. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ2: Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Altyapı H4:Sosyal altyapı tesislerine erişim ve ulaşım sağlanacak ve kolaylaştırılacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Ulaşım Master Planı dahilinde tüm sosyal altyapılara ulaşım planlanmalıdır. E2:Ulaşım ve erişim için ihtiyaç analizi yapılmalıdır. E3:Yeni sosyal altyapı alanları için ihtiyaç tespiti yapılmalıdır. E4:Madde 3’teki ihtiyaca yönelik kentte dağılım sağlanmalıdır.

22. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ3: Kentsel Miras

23. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ3: Kentsel Miras HEDEFLER H1: Yöresel kimliğin korunması ve sürdürülmesine yönelik çalışmalar yapılacaktır. H2: Tarihi kent merkezinin ticari açıdan rekabet edebilirliği sağlanacaktır. H3: Korumaya yönelik öncelikli müdahale alanları belirlenecek ve bu doğrultuda koruma ve restorasyon çalışmaları yapılacaktır. H4: Arkeolojik ve doğal sit alanlarında koruma ve kullanım dengesi sağlanacaktır. H5: Koruma amaçlı planları bulunmayan alanlarda bu planların yapılacak, planlar güncelliğini yitirdiği yerlerde revize edilecektir. H6:Tarihi ve arkeolojik değerler yurt içi ve dışında tanıtılacaktır. H7: Kültür ve tabiat varlıklarına ilişkin tespitler güncellenecektir.

24. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ3: Kentsel Miras H1: Yöresel kimliğin korunması ve sürdürülmesine yönelik çalışmalar yapılacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Yöresel ürünler geleneksel üretim şekilleriyle işlenip yerinde sunulmalıdır. E2:Yörenin folklorik özellikleri ortaya çıkarılarak İzmir yöresi gelenek ve göreneklerini tanıtan bir broşür hazırlanmalıdır. E3:Etnografya müzeleri ilçelerde de yaygınlaştırılarak her yörenin etnografik açıdan tanıtımına katkı sağlanmalıdır. E4:Kent kimliği ve kültürel miras konusunda hemşehriler eğitilmelidir.

25. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ3: Kentsel Miras H2: Tarihi kent merkezinin ticari açıdan rekabet edebilirliği sağlanacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Tarihi kent merkezinin yayalaştırılması sağlanmalıdır. E2:Anıtsal yapıların ve arkeolojik alanların restorasyonuna öncelik verilerek cazibe merkezleri yaratılmalıdır. E3:Öncelikle ana yaya akslarında olmak üzere yapıların cephe düzenlemelerine yönelik projeler üretilmeli ve uygulanmalıdır. E4:Tarihi kent merkezinin tanıtımı daha etkin araçlarla yapılmalıdır. E5:Büyük alışveriş merkezlerinin yer seçimine ilişkin düzenlemeler / kısıtlamalar geliştirilmelidir.

26. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ3: Kentsel Miras H3:Korumaya yönelik öncelikli müdahale alanları belirlenecek ve bu doğrultuda koruma ve restorasyon çalışmaları yapılacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Kültür varlığı niteliği taşıyan yapıların nitelikleri ve mevcut durumları göz önüne alınarak müdahale biçimleri belirlenmelidir.(boya vs) E2:Sivil mimarlık örneği yapıların rölöve ve restorasyon projelerinin hazırlanmasında ve projelerin uygulanması aşamasında mülk sahiplerine teknik ve ekonomik destek sağlanmalıdır. E3:Restorasyona dönük çalışmalarda yer almak üzere ara eleman yetiştirilmelidir. (taş ustası, ahşap ustası vb.) E4:Geleneksel yapı malzemelerinin (ahşap-taş) üretimi sağlanmalıdır. E5:Kültürel miras ve koruma konusunda mülk sahipleri ve kullanıcılar eğitilmelidir.

27. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ3: Kentsel Miras H4: Arkeolojik ve doğal sit alanlarında koruma ve kullanım dengesi sağlanacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Kesin yapı yasağı getirilen sit alanlarında kamulaştırmalara ve takas işlemlerine hız kazandırılmalıdır. E2:Arkeolojik açıdan önem taşıyan alanlarda kazı ve restorasyon çalışmaları yaygınlaştırılmalıdır. E3:Kent içerisinde yer alan arkeolojik alanların kente kazandırılması ve kentle bütünleşmesi sağlanmalıdır. E4:Korunması gereken doğal alanlarda kentsel gelişim ve ikinci konut alanları sınırlandırılmalıdır. E5:Arkeolojik alanlarda güvenlik tedbirleri alınmalıdır.

28. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ3: Kentsel Miras H5:Koruma amaçlı planları bulunmayan alanlarda bu planların yapılacak, planlar güncelliğini yitirdiği yerlerde revize edilecektir. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Koruma amaçlı imar planı bulunan ve bulunmayan alanlar tespit edilmelidir. E2:Koruma amaçlı imar planı bulunmayan sit alanlarında önem derecesine göre etaplama yapılmalıdır. E3:Koruma amaçlı imar planları katılımcı süreçlerle hazırlanmalı ve onanmalıdır. E4:Plan uygulamaları izlenmelidir.

29. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ3: Kentsel Miras H6:Tarihi ve arkeolojik değerler yurt içi ve dışında tanıtılacaktır. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Belgeseller hazırlanmalıdır. E2:Sergiler ve paneller düzenlenmelidir. E3:Farklı dillerde tanıtıcı kataloglar hazırlanmalıdır. E4:Kısa metrajlı filmler çekilmelidir. E5:Tanıtım amaçlı gezi güzergahları oluşturulmalı ve geziler düzenlenmelidir. E6:Müzelerin sayı ve kapasiteleri artırılmalıdır.

30. SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI SÖ3: Kentsel Miras H7:Kültür ve tabiat varlıklarına ilişkin tespitler güncellenecektir. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1:Kültür ve tabiat varlıklarının tespitleri yapılmalıdır. E2:Toplanan verilerin elektronik ortama aktarılması ve sürekli güncellenmesi sağlanmalıdır.

31. “SAĞLIKLI KENTLEŞME VE ALTYAPI”ÇALIŞMA GRUBU OLARAK TEŞEKKÜR EDERİZ