1 / 10

Vísindin: kynleg og kynjuð?

Vísindin: kynleg og kynjuð?. Sif Einardóttir. Vísindi og þekking. Þekkingar er aflað/sköpuð með vísindastarfi – rannsóknum Þekkingagrunnur vesturlanda mótar daglegt líf okkar og störf fagmennska byggir á þekkingargrunni t.d. um kennslu og börn

ian-nixon
Download Presentation

Vísindin: kynleg og kynjuð?

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Vísindin:kynleg og kynjuð? Sif Einardóttir

  2. Vísindi og þekking • Þekkingar er aflað/sköpuð með vísindastarfi – rannsóknum • Þekkingagrunnur vesturlanda mótar daglegt líf okkar og störf • fagmennska byggir á þekkingargrunni t.d. um kennslu og börn • Er þekkingin kynjuð? (male biased-Schiebinger, 1999) • Hverjir stunda vísindi, karlar og konur? • Skiptir það máli?

  3. Vísindin og þróun þeirra • Þekkingaröflun og rannsóknaraðferðir hafa þróast í tímans rás • Lagður er grunnur að vísindum eins og við þekkjum þau í dag með áherslu Francis Bacons á athuganir (empiricism)-söfnum gögnum um veruleikann • Uppgötvum sannleikann um heiminn með því að beita kerfisbundnum hlutlægum athugunum og tilraunum (vissuhyggja)

  4. Vissuhyggja (positivism) • Raunvísindin (t.d.eðlisfræði, efnafræði) ríða á vaðið með áherslu á hlutlægan veruleika sem þarf að uppgötva sannleikann um • Félagsvísindin taka upp aðferðir og vísindaheimspekilegan grunn raunvísindinna • Rannsóknir í anda vissuhyggju t.d. í sálfræði, menntunarfræðum • Megindlegar rannsóknir (magnbindum veruleikann)

  5. Félagsleg mótunarhyggja (social constructivism) • Gagnrýni á hefðbundnar rannsóknaraðferðir • Raunveruleikinn er ekki hlutlægur heldur margþættur, huglægur (subjective), háður upplifunun einstaklinganna, verður til í félagslegu samhengi • Enginn einn sannleikur er til • Eigindlegar rannsóknaraðferðir, viðtöl við einstaklinga, gögn á formi texta t.d. • Feminisminn virkur í þessari gagnrýni og spilar stórt hlutverk í þessari nýju sýn

  6. Eru allar tegundir þekkingar jafngildar? • Eru megindlegar rannsóknaraðferðir og þekking sem er aflað með þeim karllægar? • Eru eigindlegar rannsóknaraðferðir og þekking sem aflað er með þeim kvenlægar? • Er einhver tegund þekkingar “merkilegri” en önnur, hefur hún meiri áhrif “vald” er meira tekið mark á henni? • Eru karlastörf merkilegri/verðmætari en kvennastörf eða gerð merkilegri?(Þorgerður Einarsdóttir 2000: Leyndardómur læknastéttarinnar)

  7. Hverjir stunda vísindi • Háskólasamfélagið og rannsóknastofnanir virkastar í sköpun vísindalegrar þekkingar • Konur fengu aðgang að háskólum í lok 19. aldar og snemma á 20 öld • Marie Curie fékk tvisvar nóbelsverðlaun(efnfræði og eðlisfræði) en fékk ekki sæti í frönsku vísindaakedímunni • Um 1950 voru í gildi lög sem heftu aðgang kvenna en auðvelduðu aðgang karla að háskólum í Bandaríkjunum • Konur stunda vísindi á sama hátt og karlar (liberal feminism) á samkeppnisgrunni

  8. Hlutfall kvenna og karla í vísindum • Konur eru um 20% þeirra sem stunda vísindi í hinum vestræna heimi • Skiptir það máli? • Val á viðfangsefnum • Einsleit sýn á veruleikann, reynsluheimur karla einungis • Kerfisbundin útilokun á kvenkyni sem viðfangsefnum vísindinda (t.d. Í líffræði, læknisfræði, sálfræði) • Kynjuð orðræði vísindanna (Berglind Rós 2002. Uppeldi og Menntun)

  9. Minni afköst kvenna • Konur í háskólum afkasta minna við rannsóknir en karlar (Zuckermann, Cole og Bruer, 1991) • Hver er skýringin • Minni tími vegna fjölskylduábyrgðar (Nei, skv. Cole & Zuckerman, 1993) • Kerfisbundin mismunun gagnvart konum í háskólaumhverfinu, • Háskólaumhverfið karllægt og óaðlaðandi, ólífvænlegt fyrir konur • “The leaky pipeline”. (Wold &Venneras, 1997)

  10. Staða kvenna í íslensku háskólasamfélagi • Prófessorar 6% konur • Dósentar 20% konur • Lektorar/stundakennarar 51% konur Þorgerður Einarsdóttir, (2002), Er menntun lykillinn að jafnrétti?

More Related