1 / 27

ODDİ SFİNKTERİ DİSFONKSİYONU

ODDİ SFİNKTERİ DİSFONKSİYONU. Prof. Dr.Ahmet Dobrucalı İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dal ı. Oddi sfinkteri nin fonksiyonları. Duodenuma safra akımını düzenleme k Karaciğerden gelen safranın safra kesesine akımını sağlamak

idalia
Download Presentation

ODDİ SFİNKTERİ DİSFONKSİYONU

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ODDİ SFİNKTERİ DİSFONKSİYONU Prof. Dr.Ahmet Dobrucalı İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

  2. Oddi sfinkterinin fonksiyonları • Duodenumasafraakımınıdüzenlemek • Karaciğerdengelensafranınsafrakesesineakımınısağlamak • Duodenum içeriğininpankreatikobiliyersistemereflüsünüengellemek.

  3. Oddisfinkterifonksiyonununkontrolü

  4. Oddisfinkteridisfonksiyonu ; - Sfinkterdekifonksiyonel(diskinezi) ve/veyastriktürelbozukluk(stenoz) sonucundaoluşanbirtablodur. (Sistemikskleroz,diabetes mellitus, kronikidyo-patikpsödoobstrüksiyon, kronikopiatkullanımı ) • Klinikprezentasyon; Oddisfinkterindeki patoloji nedeniyle safra ve pankreatiksekresyonunbarsağa akmasında ki güçlüğe bağlı olarak ortaya çıkan semptomlar; - Biliyertipteağrı- Rekürranpankreatit

  5. Semptomlar • Biliyer tipte ağrı: Epigastrium ve/veya sağ hipokondriumda hissedilen, sırta veya sağ omuza yayılabilen, bulantı ve kusma ile birlikte olabilen, genellikle gıda alımı ile şiddetlenen ağrı. • Dispepsi benzeri semptomlar • Postkolesistektomi sendromu • Rekürranidyopatikpankreatit

  6. Klinik bulgularına göre OSD üç guruba ayrılabilir;(Mechaevell sınıflaması) • Tip -1: OSD kesin olarak bulunan hastalar • Tip -2: OSD olma olasılığı olan hastalar • Tip -3: ‘idyopatikrekürranpankreatit’ lihastalar

  7. Tip -1:OSD varlığı kesin olan hastalar-Tipik biliyer traktüs ağrısı -Serum alkali fosfataz ve /veya biluribin seviyelerinde en az iki ölçümde normalin en az iki katı artış -ERCP sırasında verilen kontrast madde boşalımında gecikme -Koledok çapının US de 8mm den, ERCP de 12mm den geniş olması

  8. Tip -2:OSD olmaolasılığıolanhastalar -Tipikbiliyertraktüsağrısı. -1.guruptaki 2,3 veya 4. kriterlerdenbirveyaikisininbulunması.

  9. Tip -3:İdyopatikrekürranpankreatit-Birveyadahafazlasayıdapankreatitatağıgeçirilmesi -Biliyertraktüsveyapankreastastriktürelbiranormalliğinolmaması -Alkolalımıhikayesininbulunmaması.

  10. ‘Pankreatik tip’ Oddi sfinkteri disfonksiyonu • Pankreatik tip-1: -Pankreatik tipte ağrı. -Serum amilaz ve/veya lipaz seviyelerinde normalin en az 1 katı artış. -ERCP veya US de pankreatik kanal çapının geniş olması (Başta <6mm, kuyrukta 5mm). • Pankreatik tip-2: -Pankreatik tipte ağrı ile birlikte yukarıdaki kriterlerden en az birinin varlığı. • Pankreatik tip-3: -Sadece pankreatik tipte ağrısı olan hastalar.

  11. İÜ.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı Oddi sfinkteri disfonksiyonunda; • Hastaların %10 unda pankreatit atakları görülür. • Pankreatit atakları genelde tekrarlayan karın ağrıları ile seyreden ve klinik olarak farkına varılamayan hafif seyirli ataklar şeklindedir. • OSD olan hastaların 1/3 inde kronik pankreatit bulguları saptanırken idyopatik kronik pankreatitli hastaların ¾ ünde OSD bulgularına rastlanmaktadır. • Oddisfinkterimanometrisinde OSD bulguları olan idyopatikpankreatitli hastalarda sfinkterotomi yapılması pankreatit ataklarının tekrarlamasını engellemektedir.

  12. Teşhis • Klinik ve laboratuvar bulguları • Noninvaziv testler US; koledok çapı>8mm, farmakolojik ajanlarla yapılan testler • Biliyer sintigrafi (Tc-HIDA): Radyoaktif maddenin hepatikhilusdanduodenuma geçişinde gecikme • ERCP sırasında OSD düşündüren bulgular;-Güçkanülasyon - Koledok çapının >10mm olması-Kontrastmaddeboşalımındagecikme(koledokdan >45 dk. , pankreatikkanaldan >10dk) -Oddisfinktermanometrisi

  13. Nardi testi ve sekretin testi • Nardi testi: 1mg Neostigmin veya 10mg Morfin sc. enjeksiyonu sonrasında biliyer tipte ağrı oluşması ve aminotransferaz, ALP, amilaz veya lipaz seviyelerinde normalin en az 3 katı artış görülmesi OSD nu düşündürür. Morfin sfinkter basıncını, neostigmin ise pankreatik sekresyonu artırır. Koledokolithiasis de test pozitif olabilir. • Sekrestin testi: 1 ünite/ kg dozunda sekretin infüzyonundan sonra pankreas kanalı çapında 1mm veya daha fazla genişleme OSD nu düşündürür (%80).

  14. Oddi sfinkter manometrisi • OSD olanhastalar, manometrikincelemedeeldeedilenbulgularagöreikigurubaayrılabilir;-Oddisfinkterstenozu - Oddisfinkterdiskinezisi

  15. Oddi sfinkter stenozu; -Sfikterin bazal basıncı artmıştır (>40mmHg) -Artmış basınç‘amylnitrit, CCK veya glukagon’ile düşmez • Oddi sfinkter diskinezisi; -Fazik kontraksiyon frekansında artma ( >8 /dk, taşiOddi ) -Retrograd kontraksiyonlarda artış ( > %50 ) -Simultane kontraksiyonlarda artış ( > %50 ) -CCK-8enjeksiyonuna paradoksal cevap.

  16. CCK-OP (20ng/kg) CCK-OP (20ng/kg) • Oddi sfinkteri diskinezisi • Normal Oddi sfinkteri

  17. Ayırıcı tanı • Koledokolithiasis • Papillitis • Papillastenozu • Papilla tümörleri • Pankreas tümörleri • Kronik pankreatit • İrritabl barsak hastalığı

  18. Tedavi • Endoskopiksfinkterotomi • Cerrahisfinkteroplasti

  19. Pozitifsekretintestiolanhastaların %90’ında sfinkterotomiveyasfinkteroplastiyeiyicevapalınır ve rekürranpankreatitatakları durur. • Tip-1 ve Tip-2 OSD da sfinkterotomiye cevap daha belirgindiir (%90 ve %65) ( Warshaw AL et al. Am J Surg 1985;149:62-72 )

  20. Warshaw AL et al. Am J Surg 1985;149:62-72 )

  21. Koledokta taş bulunmayan biliyer pankreatitli hastalarda T tüpü kolanjiografisi sırasında OS de stenoz veya obstrüksiyon saptanmıştır. (Hernandez CA et al. Lancet 1993;341:1371-3) • İdyopatik rekürran pankreatit nedeniyle cerrahi girişim uygulanan hastalarda Oddi sfinkterinden ince probların (<2mm) geçirilmesinin güç olduğu, bazı vakalarda mümkün olmadığı görülmüştür. (Moody FG et al. Am j Surg 1991;161:213-8) • İdyopatik rekürran pankreatiti olan hastalarda OS de bir ya da daha fazla sayıda manometrik kusur olduğu görülmüştür. ( Toochi J et al. Br J Surg 1996;83:1205-10 ) • Morfin - prostigmin testinde oluşturulan OS disfonksiyonu karın ağrısı ve pankreatitle birliktelik gösterebilmektedir. ( Nardi GL et al. Ann Surg 1983;198:453-61 )

  22. Hayvan modellerinde OS’nin ve pankreasın kolinerjik stimülasyonu pankreatik sekresyonun artışına ve OS aktivasyonuna yol açmaktadır. (Gronross JM et al. Dişg Dis Sci 1992;10:38-35) • Organofosfat zehirlenmelerinde, akrep sokmalarında ve hiperkalsemide görülen pankreatitte bu mekanizma rol oynayabilir. Hiperlipidemi NO oluşumunu engelliyerek SO basıncını artırabilir. • Bir somatostatin analoğu olan octreotid pankreatik sekresyonu azalltığı halde sfinkter basıncını artırmaktadır. Octreotid kullanımı sırasında akut pankreatit gelişen vakalar bildirilmiştir. ( Bodemar G et al. Lancet 1996;348:1668-9, Di Francesko et al. Dig Dis sci 1996;41:2392-6 )

More Related