KHAÛO SAÙT BIẾN CHỨNG VOÕNG MẠC treân BỆNH NHAÂN ĐAÙI THAÙO ĐƯỜNG

1. KHAÛO SAÙTBIẾN CHỨNG VOÕNG MẠCtreânBỆNH NHAÂN ĐAÙI THAÙO ĐƯỜNG ThS.BS.TröôngXuaânLan

2. NOÄI DUNG • ÑAËT VAÁN ÑEÀ • MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU • TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU • ÑOÁI TÖÔÏNG vaø PP NGHIEÂN CÖÙU • KEÁT QUAÛ-BAØN LUAÄN • KEÁT LUAÄN

3. ÑAËT VAÁN ÑEÀ • ÑTÑ laø beänh maïn tính, biến chứng leân maïch maùu lớn vaø nhoû thì BCVMÑTÑ laø nguyeân nhaân chính gaây giaûm thò löïc vaø muø. • Ñaây laø nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây muø tröôùc tuoåi 50 vaø nguyeân nhaân thöù 3 gaây muø sau tuoåi 50.

4. ÑAËT VAÁN ÑEÀ • ĐTĐ bị muø gấp 25 lần so với người K.ÑTÑ • BVMÑTÑ chieám 25 % luùc môùi ∆ bệnh vaø hơn 60% sau 20 năm mắc bệnh.

5. ÑAËT VAÁN ÑEÀ • Neáu thaäp nieân 60, BVMÑTÑ coøn laø moät tai hoïa khuûng khieáp thì ngaøy nay vôùi vieäc aùp duïng laser quang ñoâng, neân nguy cô maát thò löïc cuûa BN ÑTÑ ñaõ giaûm ñaùng keå.

6. ÑAËT VAÁN ÑEÀ • Theo Harding, laser coù theå ngöøa nguy cô muø loøa ñeán 80% cho BVMÑTÑ neáu phaùt hieän kòp thôøi. • Nghieân cöùu BCVMÑTÑ laø ñieàu raát caàn thieát ñeå löïa choïn kòp thôøi höôùng ñieàu trò ñuùng cho beänh nhaân.

7. MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU 1 Muïc tieâu toång quaùt: Khaûo saùt BCVM ôû beänh nhaân ÑTÑ 2 Muïc tieâu chuyeân bieät: • Xaùc ñònh tyû leä BCVM treân beänh nhaân ÑTÑ • Caùc YTNC cuûa BCVM ÑTÑ

8. TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU Ñònh nghóa BVMÑTÑ : • BVMÑTÑ laø bieåu hieän cuûa beänh vi maïch ñaëc tröng bôûi caùc vi phình maïch, xuaát huyeát, xuaát tieát, thay ñoåi ôû tænh maïch VM, taêng sinh maïch vaø daøy leân cuûa VM

9. TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU Ñònh nghóa BVMÑTÑ • Toån thöông coù theå xuaát hieän ôû ngoaïi vi VM hay hoaøng ñieåm hoaëc caûø hai.

10. TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU . YTNC cuûa BCVM treân BN ÑTÑ 2 : • Tuổi • Giới tính • BMI • HbA1c • TGPHB • Tăng huyết aùp • Rối loạn chuyeån hoùa lipid • Ñaïm trong nöôùc tieåu

11. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU - ÑOÁI TÖÔÏNG Ñoái töôïng nghieân cöùu. 683 BN ÑTÑ coù ñoä tuoåi töø 30 - 100. PP choïn maãu. Tieâu chuaån choïn beänh: • Taát caû BN ÑTÑ ñaõ ñöôïc chaån ñoaùn theo tieâu chí WHO coâng boá 1998 hay(ñaõ coù chaån ñoaùn ghi vaøo soå khaùm beänh).

12. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU - ÑOÁI TÖÔÏNGTIEÂU CHUAÅN CHỌN BỆNH • Beânh nhaân coù moâi tröôøng trong suoát cuûa moät hay hai maét ( giaùc maïc, thuûy tinh theå, pha leâ theå) ñeå thöïc hieän chuïp ñaùy maét vôùi ñaày ñuû caùc thaønh phaàn: gai thò, hoaøng ñieåm, maïch maùu vaø neàn voõng maïc.

13. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU - ÑOÁI TÖÔÏNGTIEÂU CHUAÅN LOAÏI TRÖØ Taát caû beänh nhaân ÑTÑ2 coù: • Dieãn tieán laâm saøng quaù naëng. • Phuï nöõ mang thai. • Beänh nhaân khoâng hôïp taùc nghieân cöùu. • Beänh lyù keát - giaùc maïc ñang ñieàu trò (khoâng theå chòu ñöôïc aùnh saùng cuûa ñeøn khaùm).

14. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU - ÑOÁI TÖÔÏNGTIEÂU CHUAÅN LOAÏI TRÖØ • Ñuïc thuûy tinh theå hay vaãn ñuïc pha leâ theå, • Seïo giaùc maïc, • Xuaát huyeát daøy ñaëc trong pha leâ theå, • Bong voõng maïc. • Xuaát huyeát theå kính naèm treân truïc thò giaùc • Phuø gai thò,

15. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU - ÑOÁI TÖÔÏNGTIEÂU CHUAÅN LOAÏI TRÖØ Caùc beänh lyù khaùc cuûa voõng maïc: • Thoaùi hoùa hoaøng ñieåm, • Taéc tænh maïch VM, • Loå hoaøng ñieåm…. • Vieâm noäi nhaõn • Ñaõ laser quang ñoâng voõng maïc • Phaãu thuaät noäi nhaõn

16. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU – ÑOÁI TÖÔÏNG PP nghieân cöùu Tieàn cöùu- moâ taû- caét ngang • Nhaäp döõ lieäu baèng phaàn meàm SPSS 16.0 • So saùnh trò soá trung bình baèng pheùp kieåm T- student • So saùnh söï khaùc bieät veà tyû leä baèng pheùp kieåm chi bình phöông • Ñaùnh giaù coù yù nghóa thoáng keâ khi p<0,05

17. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU –ÑOÁI TÖÔÏNGCHAÅN ÑOAÙN BCVM • Thöïc hieän soi - chuïp ñaùy maét do BS chuyeân khoa maét,theo caùc böôùc sau: • Khaùm BN coù ñuû tieâu chuaån ñeå chuïp ñaùy maét baèng kính sinh hieån vi. • Sau 20 phuùt, ñoàng töû ñaõ daûn baèng Mydriacil 0,1%,, BN ñöôïc chuïp ñaùy maét baèng maùy hình maøu khoâng caûn quang TOPCON.

18. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU –ÑOÁI TÖÔÏNG • Tieán haønh chuïp: • Vuøng trung taâm ñaùy maét ñeå ñaùnh giaù: GAI THỊ - HOAØNG ĐIỂM • Vuøng ngoaïi vi ñeå ñaùnh giaù BẤT THÖÔØNG VI MẠCH- MẠCH TAÂN SINH

19. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU –ÑOÁI TÖÔÏNG • Neáu ñaùy maét coù toån thöông 2 BS chuyeân khoa maét seõ hoäi yù ñeå cuøng keát luaän. • Chaån ñoaùn xaùc ñònh khi coù ≥1 toån thöông goàm: • VI PHÌNH MẠCH • XUẤT HUYẾT- XUẤT TIẾT • TĂNG SINH MẠCH MAÙU

20. BCVMĐTĐ

21. BCVMĐTĐ

22. BCVMĐTĐ

23. BCVMĐTĐ

24. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄN SÖÏ PHAÂN BOÁ BN ÑTÑ THEO GIÔÙI TÍNH

25. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄN PHAÂN BOÁ BN ÑTÑ TÍP 2MAÉC BVMÑTÑ

26. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA GIÔÙI TÍNH -BVMÑTÑ

27. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄN PHAÂN LOAÏI BVMÑTÑ

28. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNPHAÂN LOAÏI BVMKTS

29. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA TUOÅI -BVMÑTÑ • Ñaëc ñieåm K. BVMÑTÑ BVMÑTÑ P value • TUOÅI (naêm) 55,2 ± 10,4 59,2±9,6 0,00

30. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA TUOÅI -BVMÑTÑ

31. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA TGPHB -BVMÑTÑ • Ñaëc ñieåm K. BVMÑTÑ BVMÑTÑ P value TGPHB 5,5±4,2 9,8±5,5 0,00 (TGPHB cuûa nam 5±3,9 9,5±5,6 0,00 TGPHB cuûanöõ 5,9±4,3 10±5,5 0,00

32. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄN MOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA TGPHB -BVMÑTÑ

33. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄN MOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA BMI -BVMÑTÑ Ñaëc ñieåm K. BVMÑTÑ BVMÑTÑ P value BMI (kg/m2 ) 23,7±3,6 23±3,5 0,03

34. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA BMI -BVMÑTÑ

35. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA HbA1c -BVMÑTÑ • Ñaëc ñieåm K. BVMÑTÑ BVMÑTÑ P value • HbA1c (%) 7,4±1,7 7,8±1,9 0,01

36. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA HbA1c -BVMÑTÑ

37. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA THA -BVMÑTÑ

38. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA MICROALBUMIN/NT-BVMÑTÑ

39. KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄNMOÁI LIEÂN QUAN GIÖÕA HDL-C -BVMÑTÑ

40. KEÁT LUAÄN • Tyû leä BVMÑTÑ laø 25,8% trong ñoù nöõ 29,7% - nam 21,7%. • BVMKTS 73,3% - BVMTS 25% - Phuø hoaøng ñieåm 1,7% • TGPHB maéc BVMÑTÑ cuûa nam- nöû töông ñöông 10 naêm.

41. KEÁT LUAÄN YTNC cuûa BVMÑTÑ : • Tuoåi • Giôùi tính • BMI • HbA1c • TGPHB • Tăng huyết aùp • Rối loạn chuyển hoùa lipid • Ñaïm trong nöôùc tieåu

42. XIN CHAÂN THAØNH CAÙM ÔN sự chuù yù lắng nghe của HOÄI NGHÒ

43. THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU TÍNH CÔÕ MAÃU: • Coâng thöùc: N={Z2}.{p(1-p)/D2} Z laø phaân vò 0,975 cuûa phaân phoái chuaån D laø sai soá toái ña:2% P laø tyû leä BCVMÑTÑ ñöôïc öôùc tính 10% • N={1,962}.{[0,05].[(1-0,05)/(0,022)]}=456

44. PHAN LỌAI BLVMĐTĐ theo ETRDSKHÔNG TĂNG SINH (NPDR) A)NPDR nhẹ: - ít nhất co một vi phình mạch - XH- vi phình mạch trong 4 goc tư nhỏ hơn hình chuẩn 2A B) NPDR vừa: - XH-XT mềm, venous beeding mức đđdộ nhẹ

45. PHAN LỌAI BLVMĐTĐ theo ETRDSKHÔNG TĂNG SINH(NPDR) tiền tăng sinh • C) NPDR nặng: 1 trong 3 dấu hiệu sau: • - XH, vi phình mạch nhiều hơn trong 4 goc tư • - Venous beeding trong hai hay hơn 2 goc tư • -IRMA nhiều hơn ít nhất 1 goc tư • D) NPDR rất nặng: • - 2 hay nhiều hơn 2 dấu hiệu trong C

46. PHAN LỌAI BLVMĐTĐ theo ETRDS TĂNG SINH(PDR) E)-PDR sớm: -Tan mạch bất kỳ tren VM F)-PDR nguy cơ cao: • Tan mạch gai thị từ 1/3-2/3 đdường kính gai thị • Tan mạch gai thị - XH pha le thể hay trướv VM • Tan mạch VM >=1/2 đdường kính gai thị hay XH trước VM hay pha le thể

47. PHAN LỌAI BLVMĐTĐ theo ETRDS TĂNG SINH(PDR) • ETRDS: • EarlyTreatment of Diabetic Retinopathy Study