580 likes | 1.72k Views
Dawkowanie leków, rozpuszczanie leków, przeliczanie dawek. Jednostki – gazy. Przepływy gazów mierzymy w litrach/min (np. tlen w przepływie 15l/min) Zapas gazu mierzymy w litrach
E N D
Jednostki – gazy • Przepływy gazów mierzymy w litrach/min (np. tlen w przepływie 15l/min) • Zapas gazu mierzymy w litrach • Pojemność wodną butli (objętość wody, którą można wlać do butli po wykręceniu z niej zaworu) mierzymy w litrach • Ciśnienie gazu w butli mierzymy w atmosferach, barach, megapaskalach 1 MPa = ~10 bar = ~10 at
Obrazowo… • Podczas sprężania gazów każdy litr pojemności wodnej butli „magazynuje” kilka (kilkanaście, kilkadziesiąt) litrów gazu z uwagi na to, że gaz ten jest pod ciśnieniem (gaz jest ściśliwy – w miarę wzrostu ciśnienia zajmuje coraz mniejszą objętość – więc w każdym litrze pojemności wodnej „zmieści” się kilka litrów sprężonego gazu. Gaz jest „ciaśniej upchnięty”…
Zapas gazu w butli [Zapas gazu w butli] = [pojemność wodna butli] x [ciśnienie] np. Pojemność wodna butli 2,7 litra Ciśnienie 150bar Zapas gazu ?????
Obliczanie 2,7 l [pojemność wodna butli] x150 bar [ciśnienie gazu w butli] =405 l [zapas gazu]
Przepływ (zużycie minutowe) • Oznacza ile litrów gazu zużywamy podczas każdej minuty • Jest to wartość ustawiana przez ratownika (np. 6 l/min, 15 l/min itp.) w zależności od potrzeb pacjenta
Czas pracy • Jest to czas na jaki zapas gazu pozwoli nam utrzymać podaż gazu przy założonym przepływie • Jeśli ustawimy przepływ 5 l/min to 405 litrów gazu dostępnego w butli wystarczy nam na 81 minut pracy • Jeśli ustawimy przepływ 15 l/min to 405 litrów wystarczy nam na 27 minut (bo trzykrotnie więcej zużywamy podczas każdej minuty [w porównaniu z 5 l/min] )
Wiązki butli (zestawy wielobutlowe) • Pojemność wodną sumujemy (bo moglibyśmy zużywać butle po kolei) • Ciśnienie w butli jest takie samo (bo gaz wyrówna ciśnienie jeśli połączymy 2 butle o różnych ciśnieniach)
Przykład • Ilość butli 2szt. • Pojemność wodna 2,7 litra • Ciśnienie 150 bar • Przepływ 12 l/min Obliczamy: • Zapas gazu ??? • Czas pracy ???
Obliczenia • Sumaryczna pojemność wodna 2 butli: 2,7 litra x 2 szt. = 5,4 litra • Zapas gazu w 2 butlach: 5,4 litra x 150 bar = 810 litrów • Czas pracy przy przepływie 12 l/min: 810 litrów : 12 l/min = 67,5 min
Ile litrów pozostało? • Butla 2,7 litra • Po poprzednim wyjeździe pozostało ciśnienie 90 bar • Ile gazu pozostało w butli? • Na ile minut wystarczy przy przepływie 6l/min?
Obliczenia • Zapas gazu: 2,7 litra x 90 bar = 243 litry • Czas pracy przy przepływie 6l/min: 243 litry : 6 l/min = 40,5 min
Jednostki – leki • Dawki leków mogą być wyrażone w: • Gramach [g] 1 g = 1000 mg = 1000000 μg • Miligramach [mg] 1 mg = 1000 μg = 0,001 g • Mikrogramach [mcg] lub [μg] 1 μg = 0,001 mg = 0,000001 g • A także w: • Jednostkach międzynarodowych • Miliekwiwalentach • Molach • itp.
1 g = 1000 mg 0,1 g = 100 mg 0,01g = 10 mg 0,001g = 1 mg 1 mg = 1000 μg 0,1 mg = 100 μg 0,01 mg = 10 μg 0,001 mg = 1 μg Przeliczanie
c.d. 1 g = 1000000 μg 0,1 g = 100000 μg 0,01 g = 10000 μg 0,001 g = 1000 μg 0,0001 g = 100 μg 0,00001 g = 10 μg 0,000001 g = 1 μg
Przelicz na: • 10 g = … mg = … μg • 42 g = … mg = … μg • 0,25 g = … mg = … μg • … g = 12 mg = … μg • … g = 1,35 mg = … μg • … g = 0,040 mg = … μg • … g = … mg = 123 μg • … g = … mg = 0,8 μg • … g = … mg = 75 μg
Ilość leku w ampułce • Zawartość leku w ampułce może być różna w różnej objętości • Pojemności ampułek mierzymy w ml • W 1 ml może być rozpuszczone 1 mg, 10 mg, 100 mg leku – będzie się różnił stężeniem np. MORFINA 1ml ampułka może zawierać 10 mg leku lub 20 mg leku
Stężenie procentowe • liczba gramów w 100 g roztworu • Przyjmujemy, że 100 g roztworu to 100ml • Stężenie 1% oznacza, że w 100ml roztworu znajduje się 1 g substancji
Opis ampułki Np. CORDARONE, • Ampułka o pojemności 3ml zawiera 150 mg Amiodaronu • Może być opisana dwojako: • 150mg/3ml, 1ml (całkowita dawka/całkowita objętość, ilość mililitrów) • 50mg/ml, 3ml(dawka w mililitrze i ilość mililitrów)
Opis procentowy – ułatwienie % x obj. amp. x 10 = mg np. Adrenalini 0,1%, 1ml 0,1% x 1ml x 10 = 1mg
Amiodaron • Dawka w pediatrii 5 mg/kg.m.c. • Dziecko 12kg • Ampułka 3ml • Opis amp. 50mg/ml • Do jakiej strzykawki nabrać? • Ile cm3 (ml) nabrać? 1 cm3 = 1ml • Czym rozcieńczyć? • Do ilu cm3 rozcieńczyć?
Obliczanie • Dawka dla „całego” dziecka5 mg/kg x 12 kg = 60 mg • Ile ml wziąć z ampułki?2ml (bo 50mg/ml, więc w 2ml => 100mg) • Do ilu rozcieńczyć?Do 10cm3, bo wtedy w 1cm3 => 10mg • Ile z tego podać?Skoro 1cm3 => 10mg to 60mg jest w 6cm3(4cm3 pozostaje w strzykawce)
Lub • Wziąć z ampułki 3ml (150mg) • Rozcieńczyć do 15 cm3 (w 1cm3 => 10mg) • Podać 6cm3 (pozostaje w strzykawce 9cm3) Lub… • Wziąć 3ml (150mg) • Rozcieńczyć do 10cm3 (w 1cm3 => 15mg) • Podać 4cm3
Obliczanie • W jednej ampułce jest 1mg/1ml (bo 0,1%, 1ml) • Nabieram 1ml • Rozcieńczam do 10cm3 (1cm3 => 0,1mg => 100 μg) • Podaję 1,5cm3 (0,15mg = 150 μg)
Augmentin • dziecko 20kg, • dawka 50mg/kg/dobę • lek podaje się w dwóch dawkach na dobę • Postać leku to syrop 457mg / 5ml
Zalecono podanie Betalocu dożylnie. Ampułki są 5ml, zawierają 0,001g/ml. Lek rozpuszczono do 20 w soli (0,9% NaCl). Lekarz zlecił podanie 4mg…
Rozpuszczono 2 ampułki Clemastine (2mg/ 2ml ) do 20ml soli. • Z tego podano pacjentowi 5ml • Ile mg leku otrzymał pacjent?