1 / 33

Indi kockor

Indi kockor. Indi kockor. Eshte nje forme speciale e indit lidhor Indi kockor organizohet ne kocka Pavarsisht fortesise kocka eshte e lehte Eshte ind dinamik Eshte indi kryesor I skeletit , takohet dhe te dentina dhe cementi. Funskioni. Mbron organet e brendshme

janice
Download Presentation

Indi kockor

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Indi kockor

  2. Indi kockor • Eshte nje forme speciale e indit lidhor • Indi kockor organizohet ne kocka • Pavarsisht fortesise kocka eshte e lehte • Eshte ind dinamik • Eshte indi kryesor I skeletit , takohet dhe te dentina dhe cementi

  3. Funskioni • Mbron organet e brendshme • Sherben si vend I inserimit te muskujve me tendinet • Mbron palcen • Luan rol ne metabolozimin e kalciumit

  4. Ndertimi • Ndertohet nga –matriksi jashtqelizor dhe qeliza • Matriksi ndertohet nga lende organike dhe inorganike • Matriksi organik -> fije kolagjene , dhe lenda amorfe (glukozaminoglikane dhe proteoglikane ) • Matriksi inorganik -> fosfat + karbonat calciumi qe zene 65 %te peshes se thate te kockes

  5. Organizimi makroskopik • Kocka spongioze : ka aspekt alveolar , ndertohet nga trabekula te holla • Kocka kompakte : mase solide • Me pak perjashtime forma kompakte dhe spongioze takohen ne te gjitha kockat • Kockat e sheshta te kafkes perbehen nga dy shtresa kocke kompakte qe kufizojne nje shtrese te ndermjetme kocke spongioze , kjo quhet diploe

  6. Ne zonat ndermjet diafizes dhe epifizave ndodhet nje zone kercore qe quhet –disku epifizar • Zona e tranzicionit mes diskut epifizar dhe diafizes quhet metafize • Disku epifizar +metafiza ->zona e rritjes • Kur osifikohet disku epifizar ->rritja nderpritet

  7. Siperfaqja artikulare e epifizave te kockave te gjata vishet nga je shtrese kerci hialin qe qeuhet ->kerci artikular • Sip e jashtme joartikulare e kockave te gjata vishet nga nje shtrese e holle indi fibroblastik te vaskularizuar ->periost • Kaviteti medular I diafizave dhe kockave spongioze vishet nga nje shtrese qelizash te sheshta -> endost • Endosti vazhdon me kanalet e Haversit dhe Volkman te kockes • Periosti +Endost kane potencial osteogjenik

  8. Ndertimi (vazhdim )

  9. Periosti – ndertohet nga 2 shtresa • Shtresa e jashtme fibroze – e varfer ne qeliza e pasur ne enezim • Shtresa e brendshme – e pasur ne qeliza dhe me nje rrjet te dendur kapilaresh • Gjate zhvillimit te kockes dhe riparimit te frakturave ne kufirin mes shtrese se brendshme dhe indit kockor shfaqet nje shtrese osteoblastesh me aftesi proliferuese aktive

  10. Endosti – vesh pllakzat e brendshme te kockes dhe kanalin kockor • Ndertohet nga nje shtrese qelizash osteoprogenitore • Keto bashke me qel e periositi -> sekretojne matriks dhe marrin pjese ne riparimin e kockes se thyer • Qel osteoprogenitore te endostit +periostit -> shndrrohen ne osteoblaste ne indet e vaskularizuara dhe kondroblaste ne ato te pavaskularizuara

  11. Kocka e dekalcifikuar humbet fortesine por ruan rigiditetin fleksibilitetin , rezistencen ne terheqje • Kocka ne te cilet kane humbur perbersit organike ruan formen , permasat por humbet rezistencen ne terheqje dhe behet e thyeshme si porcelan • Perbersit inorganik : pergjegjes per fortesine dhe rigiditetin • Perbersit organik :rezistence ne terheqje dhe presion

  12. Qelizat e kockes • Qel.osetoprogenitore ->proliferojne vazhdimisht dhe shndrrohen ne qel osteogjenike dhe osteoblaste gjate –zhvillimi te kockes - riparimit te frakturave Osteoblastet-> e kane origjinen nga qel e mesiperme : sekretojne elemente organike te matriksit , organizojne depozitimin e kriprave minerale

  13. Qelizat e kockes (vazhdim ) • Osteocitet ->marrin pjese ne shkembimin e lendeve minerale te kockes , duke nderhyre ne rregullimin homeostatik te %te kalciumit ne organizem • Osteoklastet -> marrin pjese ne shkatrrimin e indit

  14. Formimi I kockes • Osifikimi membranoz – me kete rruge zhvillohen kockat e kafkes , te fytyres dhe nje pjese e nofulles se poshtme • Shumimi dhe grumbullimi I qel mezenkimale rreth nje rrjete te dendur kapilaresh • Midis qel dhe kapilarve zhvillohet -> lenda themelore se bashku me fijet kolagjene

  15. Me vone shfaqen trabekulat (vatra ) te perbera nga matriks kockor eozinofilik • Qel mezenkimale shndrrohen ne ->osteoblaste • Keto renditen ne periferi te trabekulave , sekretojne : lenden themelore (e cila ende nuk permban kripra minerale , ndaj indi quhet osteoid ) +tropolagjenin • Mezenkima qe ndodhet ne periferi te kockes formon periostin , ndersa ajo qe nuk I nenshtrohet osifikimit jep endostin • Pika e fillimit te osifikimit quhet ->qendra primare e osifikimit

  16. Zhvillimi endokondral • Osifikimi endokondral kryhet ne brendesi te kercit hialin I cili sherben si model per kocken qe do formohet • Ne kete menyre zhvillohen kockat e gjata te skeletit , humerusi , femuri , tibia • Osifikimi endokondral ka 2 faza • Ne fazen e pare kondrocitet e modelit kercor hipertrofizohen dhe shkatrrohen

  17. Ne fazen e II –qel osteoprogenitore dhe kapilare gjaku depertojne ne hapsirat qe kane lene kondrocitet e degjeneruara • Qel osteoprogenitore dif ne osteoblaste -> formojne matriksin oseoz • Vendi ku fillon he vazhdon procesi I osifikimit quhet pika e kockezimit • Qendra e pare e kockezimit shfaqet ne diafize dhe kur mbaron ajo fillon kockezimi I epifizave

  18. Kufiri qe ndan indin qe eshte formuar nga ai qe do formohet quhet vija e kockezimit • Rritja e kockes fillon ne etapat e hershme te zhvillimit embrional dhe perfundon ne moshen 20-25 vjec periudhe ne te cilen zhfuket dhe disku epifizar • Kocka rritet ne gjatesi ne saje te diskut epifizar • Rritja e kockes ne trashesi behet nga periosti

  19. Faktoret qe ndikojne ne zhvillimin e kockes • Faktoret kimike –gjate zhvillimit dhe rritjes se kockes organizmi ka nevoje per kriprat minerale te kalciumit dhe fosforit • Faktoret hormonale – GH hormoni somatotrop ndikon ne zhvillimin dhe rritjen e kockave • PTh – rregullon permbajtjen e kalciumit ne gjak , kur sasia e tij shtohet kockat humbasin kalcium , perqendrimi I tij ne gjak rritet kurse I fosforit ulet

  20. Tireokalcitonina – ka veprim te kundert me Pth , inhibon veprimin e osteoklasteve • Zhvillimin e kockes e pengojne ACTH dhe kortizoni I gjendres mbiveshkore • Vitamina D – merr pjese ne rregullimin e met fosfo-kalcik • Vitamina C+A • Faktoret mekanike

  21. Riperteritja e indit kockor • Kur kocka thyhet ndahet ne 2 segmente : • Proksimal dhe distal • Ne vendin e fraktures ka hemorragji dhe grumbullim te neutrofileve , me pas limfocite dhe monocite • Si pasoje e demtimit te enve te gjakut kocka nuk ushqehet dhe nekrotizohet • Rreth 48 ore pas thyerjes qelizat osteogjenike proliferohen , nga keto formohen osteoblastet

  22. Indi I ri qe formohet quhet kallus • Ngjitja e segmenteve behet pa lene cikatrice • Kallusi ne vendin e fraktures eshte I trashe • Pas rimodelimit pjeset e teperta do perthithen nga osteoklastet dhe kocka fiton trashesine e saj fillestare • Ne fillim kocka e formuar eshte e tipit sfungjeror pastaj zvendsohet me ind kockor kompakt

  23. Ekzaminimi ortopedik • Historia • Ekzaminimi klinik • Imazheria radiografike

  24. Ekzaminimi klinik • Ekzaminimi I zones per te cilen ankohet pacienti , I zonave prej te cilave mendohet se buron dhimbja dhe ekzaminimi I plote I trupit • Kontrolli I kockave per shkurtime apo deformime • Ekzaminimi I indit e bute per formen dhe duke krahasuar anesite • Diskolorime te lekures : cianoze , pigmentime • Palpimi I zones per te cilen ankohet pacienti duke kontrolluar kocken , temp e lekures , indin e bute per spazma dhe atrofi

  25. Matja e anesive per te zbuluar ndonje anomali ne zhvillimin e muskujve • Mukulaturat e atrofizuar na tregon per nervat e demtuar • Ekzaminimi I forces dhe fuqise se muskulit pergjegjes per levizjen e artikulacionit 0-nuk ka kontraktim 1-gjurme 2-e varfer 3-e lehte 4-e mire 5-fuqi normale per ta levizur artikulacionin kunder gravitetit me rezistence te plote

  26. Ekzaminimi I kordes spinale dhe nervave 0-pa reflekse 1-aktivitet I ulur 2-aktivitet normal 3-aktivitet I shpejte 4-hiperaktiv

  27. Ro-grafi • Tomografi e kompjuterizuar • Echo doppler – kur dyshojme per nje bllokim ne enet e gjakut te anesive • EMG- regjistron dhe analizon aktivitetin elektrik te muskujve per te percaktuar nqs kemi prekje te nervave te anesive • MRI –per te percaktuar keputjet e muskujve , ligamenteve ,tendinave

More Related