Afbakening

1. Nodenanalyse interculturaliseringin de socio-culturele sectorRegionaal Integratiecentrum Foyer Brussel

2. Afbakening • Noden interculturalisering en toegankelijkheid voor etnisch-culturele minderheden binnen de socio-culturele sector in het BHG: • koepelorganisaties van sociaal-culturele verenigingen • hoofdstedelijke sociaal-culturele verbonden • hoofdstedelijke migrantenverbonden • hoofdstedelijke verbonden voor de derde leeftijd • vzw Seniorencentrum, vzw Zinnema en vzw Green

3. Methodiek • De Participatiesurvey 2009 • Het Vlaams Actieplan Interculturaliseren uit 2006 • Het onderzoek van CIMIC naar de resultaten van het Vlaams Actieplan Interculturaliseren uit 2010 • Gesprekken met Davidsfonds, kwb, Femma, Okra, IC, VOEM, Zinnema, Seniorencentrum en GREEN vzw

4. Algemene context verenigingsleven In Vlaanderen en Brussel: • 14.000 afdelingen • 2.000 personeelsleden • 200.000 vrijwilligers • 10 miljoen deelnemers jaarlijks • Geen daling maar groei deelname

5. Algemene uitdagingen verenigingsleven • Vergrijzing • Ontzuiling • Toenemende individualisering • Afnemende financiering • Ongelijk participatieprofiel

6. Extra uitdagingen Brussel • Brussel is een superdiverse stad • Brussel is een meertalige stad • Brussels beleid • Nationale versus Brusselwerking

7. Stand van zaken • 2006: Actieplan interculturalisering • etnisch-culturele factor als determinant voor participatie • ondervertegenwoordiging in: • het bereikte publiek (participatie) • de aard van het aanbod (programmatie); • bestuursorganen, personeel en vrijwilligerswerking • samenwerkingsverbanden

8. Stand van zaken • 2006: Actieplan interculturalisering • 6 strategische doelstellingen: • Integrale benadering interculturalisering • Kennis- en visieontwikkeling • Aanbod en participatie • Personeelsbeleid • Bestuursorganen • Vrijwilligersbeleid

9. Stand van zaken & noden • 2010: onderzoek naar de effecten van het Actieplan Interculturaliseren(CIMIC) • Integrale benadering?  nee, wel thematisch • “openheid” als specifieke doelstelling <> interculturaliteit • vanzelfsprekendheid, “het komt vanzelf” <> doorgedreven aanpak op alle niveaus van de werking • beroepskrachten <> bestuursleden en vrijwilligers • traditionele verenigingen <> migrantenverbonden <> seniorenwerking

10. Stand van zaken &noden 2) Kennis- en visieontwikkeling  ja, maar risico op overdosis • beroepskrachten <> bestuursleden en vrijwilligers • dagdagelijkse werking <> verdieping 3) Aanbod en participatie?  ja, maar op vlak van toeleiding en niet metownership • ad hoc interculturele activiteiten <> integraal aanbod • kwaliteit primeert • zelforganisaties middel • socio-cultureel <> grote vraag naar andere ondersteuning

11. Stand van zaken & noden 4) Personeelsbeleid?  nauwelijks & categoriaal 5) Bestuursorganen?  quota zijn niet realistisch, veel hangt af van debeslissingsmakers6) Vrijwilligersbeleid?  landelijke inspanningen dringen niet door tot lokale niveaus • traditionele organisaties <> migrantenverbonden • pragmatische aanpak <> positieve discriminatie • men vist in de eerste plaats uit eigen vijver • vrijwilligerswerk: onduidelijk wettelijk kader + bekendheid concept + wervingskanalen

12. Conclusie • Actieplan heeft dingen in gang gezet maar is ondertussen stille leidraad geworden, die doorheen de jaren aan slagkracht heeft ingeboet. • Concept “vereniging” • Thema leeft in Brussel  belang uitwisseling • Intentie <> middelen • Belang maatwerk

13. Nodenanalyse interculturaliseringBrusselse jeugdhuizenRegionaal Integratiecentrum Foyer Brussel

14. Afbakening • Noden interculturalisering en toegankelijkheid voor etnisch-culturele minderheden bij de door de VGC erkende jeugdhuizen • Alleman, De Branding, De Kuub, De Schakel, ‘t Mutske, ‘t Uilekot en Tongeluk • sinds januari 2013 overkoepeld door JHOB vzw

15. Aspecten van het Vlaamse jeugdhuismodel • Jeugdhuizenmethodiek: • 4 fundamenten • 4 functies • complementair • spanningsvelden • dominante cultuur • engagement-op-maat • zelforganisatie <> inmenging <> “zaadjes planten”

16. Nederlandstalige jeugdhuizen in Brussel • Extra uitdagingen: • Vlaams model in Brusselse context • onbekendheid • ≠ Franstalig jeugdhuis • Realiteit van de hoofdstad • groter aanbod, mobieler, betaalde job • grotere sociale en culturele mix • taaldiversiteit • jeugdhuisondersteuners ≠ sociaal werkers

17. Conclusies • Sleutelfunctie JHOB voor duidelijke communicatie naar potentiële doelgroepen • Ondersteuning beroepskrachten voor sociale en interculturele thema’s • Maatwerk om superdiversiteit goed op te vangen • Intenties <> middelen • Jeugdhuizenmethodiek blijft uitgangspunt

18. Nodenanalyse: interculturaliseren van zorg en hulpverlening • (Socio)demografie Brussel => “cultuurgevoelig werken” = core business zorg en welzijn • Groot aantal bestaande analyses BRONNEN • Studies + bevraging prioritaire partners => analysenota • Bevraging toegang ECM tot gezondheidszorg (Huis voor Gezondheid) • Bruggenbouwers: werken aan toegankelijkheid (BWR) • Zorgnoden en –behoeften: de kijk van de Brusselaar (Kenniscentrum Woonzorg) + Cultuurgevoelige ouderenzorg (Ovallo) • Eerste resultaten project All-in (De Lork)

19. Positieve benadering: hefbomen voor het werken aan interculturalisering • Helder communiceren • Aandacht hebben voor cultuur zonder overculturaliseren • Correct informeren en efficiënt doorverwijzen • Duidelijke afspraken en procedures vastleggen • Werken aan sociale cohesie • Zorgen voor laagdrempelige aanspreekpunten • Inzetten op eerste en nulde lijn • Buurtgericht werken waar mogelijk • Preventie prioritair maken • Interculturalisering als een proces beschouwen