ACC Legal Training Agnès Maqua Moana Colaneri Sean Van Ginderdeuren Lorely Pizzuti Ann Fromont

1. ACC Legal Training Agnès Maqua Moana Colaneri Sean Van Ginderdeuren Lorely Pizzuti Ann Fromont 31 maart2014

2. Online Behavioral Advertising Juridischekwesties Algemene Principes Belgische Privacy regelgeving Sean Van Ginderdeuren 2

3. INLEIDING • DOEL • AFBAKENING • STRUCTUUR

4. Algemene principes Belgische privacy regelgeving

5. A. PRIVACYREGELGEVING • O.Bronnen • Belgische Privacywet: • Wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens • Europese Privacyrichtlijn: • Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 1995 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens • Dit wettelijk kader (daterend van het begin van de jaren ‘90) regelt onder welke voorwaarden persoonsgegevens mogen worden ingezameld en gebruikt door de operatoren van sociale netwerken, door bedrijven en door de eindgebruikers zelf.

6. A. PRIVACYREGELGEVING • 1.Principe • De Privacywet bepaalt dat: • elke verwerking rechtmatig en relevant dient te zijn, in het kader van welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden. • gegevensverwerking dient steeds zo nauwkeurig mogelijk te zijn, transparant te zijn en het behoud van gegevens moet tot een minimum worden beperkt. • de verwerkte gegeven zo goed mogelijk beveiligd dienen te worden en dat er, voor het geval van doorgifte aan “derde landen” gelet wordt op een passend beschermingsniveau.

7. A. PRIVACYREGELGEVING • 1.Principe • Legitieme grondslagen uit Privacywet: • Betrokken persoon ondubbelzinnig toestemming geeft° • Gegevensverwerking noodzakelijk voor de uitvoering van een overeenkomst (facturatie, verzekeringspolis afsluiten enz.) • Wettelijke verplichting (Werkgevers aan sociale zekerheid) • Vitaal belang (bloedgroep bewusteloos slachtoffer) • Taak van openbaar belang (NMBS, Bpost) • Gerechtvaardigd belang (zie proportionaliteit)

8. A. PRIVACYREGELGEVING • 1. Principe • Voor elke zogenaamde “verwerking van gegevens” is vrije, specifieke en geïnformeerde toestemming nodig. • “Verwerking” is een zeer ruim begrip - definitie PRIVACY WET art 1 par. 2. • “...elke bewerking of elk geheel van bewerkingen met betrekking tot persoonsgegevens, al dan niet uitgevoerd met behulp van geautomatiseerde procédés, zoals het verzamelen, vastleggen, ordenen, bewaren, bijwerken, wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiden of op enigerlei andere wijze ter beschikking stellen, samenbrengen, met elkaar in verband brengen, alsmede het afschermen, uitwissen of vernietigen van persoonsgegevens”. [steeds voldaan] • Persoonsgegevens eveneens ruim begrip – PRIVACYWET art.1, §1, 1 • “iedere informatie betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon verstaan, hierna " betrokkene " genoemd; als identificeerbaar wordt beschouwd een persoon die direct of indirect kan worden geïdentificeerd, met name aan de hand van een identificatienummer of van één of meer specifieke elementen die kenmerkend zijn voor zijn of haar fysieke, fysiologische, psychische, • economische, culturele of sociale identiteit”. [steeds voldaan] 8

9. A. PRIVACYREGELGEVING • 1. Principe • Direct marketing (art. 9 Privacywet) • geldt altijd als verwerking; • voorafgaand informeren omtrent recht op verzet; • Reclame als zodanig herkenbaar. • Privacycommissie (2004, controleorgaan Kamer, klacht indienen, advies). • Wettelijke initiatieven: Europe calling. • http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2012:0011:FIN:NL:PDF • Actualiteit: NSA (Snowden), Facebook-Whatsapp, geolocalisation. 9

10. A. PRIVACYREGELGEVING • 1.Principe • Toestemming als rechtvaardigingsgrond enkel geldig indien toestemming: vrij, specifiek en geïnformeerd is. • Vrij:reële keuzemogelijkheid; • Specifiek:rechtstreeks afkomstig van gebruiker die bewust is van de exacte draagwijdte van zijn/haar toestemming; • Geïnformeerd:over alle nodige informatie beschikken om precies te kunnen inschatten wat de gevolgen van de toestemming zijn. •  In de praktijk: privacy policy

11. A. PRIVACY POLICY • 2. VERMELDINGEN OP BASIS VAN PRIVACY WET • A. Vragenlijst • Is er een verwerking van gegevens? • Voor welk doeleinde is deze verwerking? • Dient hiervoor toestemming verkregen te worden? • Worden de gegevens bewaard? • Worden de gegevens doorgegeven aan derden? • (expliciete toestemming vereist) • Zullen de gegevens naar het buitenland doorgegeven • worden?

12. A. PRIVACY POLICY • B. Verplichte vermeldingen • Naam en adres verantwoordelijke verwerking van gegevens • = diegene(n) die alleen of samen met anderen het doel en de middelen voor de verwerking van persoonsgegevens bepaalt (art. 1 par. 4 Privacy Wet) • Doeleinden van de verwerking • Rechten van de betrokken persoon (weigering, inzage en verbetering, verzet en informatie) • Bestemmelingen van de gegevens • Verplicht antwoord

13. B. Verder nog: • Verwerking van gegevens onder inachtneming van: • legaliteitsbeginsel; • finaliteitsbeginsel; • proportionaliteitsbeginsel; • voldoende beveiliging en vertrouwelijkheid; • Principiële meldingsplicht bij de Privacycommissie: • Uitzonderingen: Uitvoeringsbesluit van 13 februari 2001 • niet-geautomatiseerde verwerkingen (b.v. de papieren bestanden); • courante verwerkingen (loonadministratie, personeelsadministratie, boekhouding, klanten- en leveranciersbeheer).

14. Privacy Policy van onderneming actief in online newssector

15. PRIVACY POLICY • Conclusie • Correcte nauwkeurige verwerking en niet meer/langer dan voor de doeleinden waarvoor bestemd; • Aangifte bij Privacy Commissie van verwerking gegevens; • Verplichte vermeldingen (Privacy “statement” of - “disclaimer”); Verwijzing naar de PRIVACY WET Naam en adres verantwoordelijke verwerking Doeleinden van de verwerking Kosteloze toegang en recht tot wijziging 15

16. PRIVACY POLICY • Extra - Databank • Tweeledige bescherming: • “Suigeneris” bescherming - inhoud van een databank. • Wet van 31 augustus 1998 betreffende de rechtsbescherming van databanken (Databankenwet) • Auteursrechtelijke bescherming – structuur van een databank • (nieuw - originaliteit? - vorm) • Wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten (Auteurswet) •  beide regimes cumuleerbaar. 16

17. PRIVACY POLICY • IV. (Voorafgaandelijke?) toestemming vereist voor verwerking ? • Wel als voor online direct market doeleinden • Specifieke regels voor gevoelige gegevens (vb. medische gegevens) • V. Belang uitgebreid privacy-beleid •  transparantie d.m.v. guidelines/best practices(intern en extern) •  Social media beleid • ~ arbeidsrecht: virtueel absenteïsme, cyberpesten etc. • ~ CAO nr. 81 betreffende de controle op de elektronische online communicatiegegevens 17

18. PRIVACY POLICY 18

19. B. Online Behavioral Advertising • Begrip • Op basis van surfgedrag adverteren • (ook: interest based advertising, behavioral targeting, ad matching). • “…the collection of data from a particular computer or device regarding Web viewing behaviors over time and across multiple Web domains not under Common Control for the purpose of using such data to predict consumer preferences or interests to deliver online advertising to that particular computer or device based on the preferences or interests inferred from such Web viewing behaviors.” [bron: OBA framework EU]. • Ontbreken wetgevend kader •  Privacyregels • - vrije, specifieke en geïnformeerde toestemming (+ zie ook cookies). • III. Big Business

20. IV. EU • OBA Framework – BPR • www.youronlinechoices.eu • Adverteerdersals “zelfregulator” (OBA framework en European Advertising Standards Alliance’s (EASA) Best Practice Recommendation) • Transparantie en keuze surfer (icoonen website)

21. Het (marketing-gerelateerde) gebruik van socialmedia

22. INLEIDING • DOEL • AFBAKENING • STRUCTUUR

23. Kansspel – Wedstrijd– Loterij: begrippen Wettelijkregime Wedstrijd 3.1 Wedstrijd versus kansspel 3.2Wedstrijdversus loterij 3.3Organisatie van eenwedstrijd 3.4Wedstrijdreglement Tombola A. Wedstrijden, tombola’s en loterijen

24. 1. Begrippen

25. 2. Wettelijk regime

26. 3. Wedstrijd • Organisatie van commercieleacties: • Kansspelen: strengeregelgeving (Kansspelwet) en noodzaaklicenties • Loterij: verboden – monopolie van de Nationale Loterij • Tombola: organisatieonderstriktgereglementeerdevoorwaarden

27. 3. Wedstrijd • Wedstrijdversus Kansspel • Spelvoorwaarden (art. 2, 1° Kansspelwet van 7 mei1999): • spel of weddenschap • inzet (elk type) • kans op winst of verlies • toeval (zelfsbijkomstig) – beinvloedendoorhetaanduiden van de winnaar en hetbepalen van de winst • Cumulatievevoorwaarden= kansspel!

28. 3. Wedstrijd • Wedstrijd versus Kansspel • Inzet • Inzet kan verschillendevormenaannemen • SMS (enkeltransmissiekost) • Telefoon (enkelcommunicatiekost) • Internet • Postzegel • Risico op winst of verlies!

29. 3. Wedstrijd • Wedstrijdversus Kansspel • Toeval • Zelfsminimaalisvoldoende • Bepaling van winnaar(s) of van de winst • Uitsluiten van hettoeval: actievecontributiedoor de deelnemer • Behendigheids- of kennisvraag (niet onmogelijk maar ook niet te eenvoudig) • In geval van ex aequo per toeval

30. 3. Wedstrijd • Wedstrijd versus Kansspel • Toeval – indien: • de vragen te eenvoudigzijn; • meerdereantwoordenmogelijkzijn; • het om schiftingsvragengaat; • sweepstakes.

31. 3. Wedstrijd • II. Wedstrijdversus Loterij • Voorwaardenvooreen «loterij» (artikel 301 Strafwetboek): • “…alle verrichtingen die het publiek aangeboden worden en die bestemd zijn om winst te verschaffen door middel van het lot.”

32. 3. Wedstrijd • II. Wedstrijdversus loterij • Verrichting = ruimeinterpretatie • Aangebodenaanpubliek: • enkelhetaanbodisvoldoende • hetpubliek kan eenspecifiekedoelgroepzijn • winst • toeval (…)

33. 3. Wedstrijd • II. Wedstrijdversus loterij • Er bestaatzelfseenrisico op loterij indien: • Slechtskleinegroepdeelnemers • deelnemingscriteria • aanbod na lottrekking • afwezigheid van mogelijkheidtotverlies • gratis aanbod • Beslissende en overwegenderol van hettoeval

34. 3. Wedstrijd • III. Organisatie van eenwedstrijd • Geeninzet (dus geenkansspel) • Actieveparticipatie van de deelnemers (dus geenloterij) • Uitsluiting van hettoeval(dus geenkansspel) • Wedstrijdreglement: tenstelligsteaan te raden • (cf. informatieplichtconsumenten) • GDW: niet noodzakelijk

35. 3. Wedstrijd • IV. Wedstrijdreglement = essentiëleinformatie • Organisator(naam+ adres), aanduidingalswedstrijd • Deelnemingsvoorwaarden • Duur/ geldigheidsduur • Prijs en toewijzingsmodaliteiten • Eventuelewijzigingsmogelijkheden • Beperkingaansprakelijkheid • Behandelingklachten • Bepalingenomtrentbehandelinggegevens • Toepasselijkrecht

36. 4. Tombola Zie KB voor ASBL met toestemming vb: Koninklijk Besluit van 21 mei 2013, genomen krachtens de wet van 31 december 1851, op de loterijen, is vergunning verleend aan de stichting van openbaar nut « Stichting voor Vermiste en Seksueel Uitgebuite Kinderen » te Brussel om van 1 juni 2013 tot en met 31 mei 2014 onder de benaming « Tombola's Child Focus », in het gehele land een tombolaoperatie te organiseren. Hetverloop van de tombola bepalen (in overleg met VZW en overeenstemmend met voorwaarden KB) Reglementopstellen

37. 4. Tombola • Voordeel: • Toeval (lottrekking) toegestaan • Nadeel(vrijheidsbeperkend): • Strengebudgettairevoorschriften • Verplichtesamenwerking met beperktaantal ASBL

38. Virale marketing • Begrip (geenwettelijkedefinitie) • De eerste bedoeling van de adverteerder is uiteindelijk altijd het promoten van de verkoop van een product of een dienst, ook al is het bij het begin van de campagne meestal niet onmiddellijk duidelijk dat het om een reclameboodschap of om publiciteit voor een bepaald merk gaat. • Reclamecampagnes die op de techniek van de virale marketing berusten zijn over het algemeen zeer effi ciënt. Het adjectief “viraal” is in dit opzicht goed gekozen: het beschrijft een verspreidingsproces, dat via het Internet op piramidale wijze en met een transmissiesnelheid verloopt, vergelijkbaar met de wijze waarop een virus, een epidemie zich verspreidt. (bron: FOD Economie) • 3 vragen: • Dient men de notie ‘reclame’ te vermelden? • Dient men de gegevens van de verkoper te vermelden? • Wie ‘verwerkt’ de gegevens? • In eennotendop

39. B. Regelgevend kader Social Media • Ontbreken regelgevend kader • Geen socialmedia-Wet • Algemene regels van toepassing: • Privacy (Privacywet – E-Commerce Wet) • Handelspraktijken (Wet Marktpraktijken) • Reclame (JEP en sectoriele codes) • Startpunt social media: privacy policywaarmee gebruiker moet hebben ingestemd.

40. B. Regelgevend kader Social Media • 2. Specifieke Privacy kwesties • Inkomsten voor (vaak kostenloze) sociale netwerken komen van grondstof: persoonlijke data. • Verantwoordelijke voor de verwerking: indien het reclamebureau in concretohet doel en de middelen bepaalt zijn zij verantwoordelijk. • Ondanks Amerikaanse invloed netwerksites  Belgische en Europese recht blijven van toepassing van zodra er een verwerking van persoonsgegevens plaatsvinden op basis van “automatische middelen” die zich op het Belgische grondgebied bevinden. (Europese privacy autoriteiten: computer eindgebruiker). + Ierse wetgeving (EU regelgeving, vb. Facebook en Google). • Quid. Andermans persoonsgegevens (friendrequestsetc.).

41. B. Regelgevend kader Social Media • 3. Privacy: besluit - Varia • Apps – ook hier Privacywetgeving (toestemming!). • Recht op vergetelheid – artikel 17 Privacywet. • Sociale netwerken als goudmijn voor data mining(marktonderzoeken, promotiecampagnes, etc.). • Zondertoestemming (screenscraping etc.) • Info kopiëren naar eigen databank(web crawler software of spider) = technisch mogelijk. Juridisch echter NIET! Hoe kan er namelijk voldaan worden aan Privacyregelgeving? • [cfr. legitieme grondslag? toestemming alvast niet (privacy policy van sociale netwerksites enkel voor welomschreven doel). • Disproportioneel en niet transparant • Publieke persoonsgegevens hergebruiken met medewerking van de operator • Licentie (= transparant) MAAR dient inbegrepen te zijn in operator’s privacy policy als doeleinde. (Reminder: derde land dat niet voorwaarden biedt etc.)

42. B. Regelgevend kader Social Media • 4. Facebook • Wedstrijden: naast algemene regels (Wet Marktprakijken etc.) ook regels sociale netwerken respecteren • Facebook-Guidelines - https://www.facebook.com/page_guidelines.php

43. B. Regelgevend kader Social Media • 4. Facebook • Opstellenwedstrijdreglement (om problemen te vermijden). • Andereplatformen (YouTube, Twitter, etc. – VOLT). • 5. Conclusie • Beoordeling geldigheid toestemming conform Privacywet steeds in concretote beoordelen. • Privacy op sociale netwerken: complex

44. Bronnen en handige informatie • Wet Marktpraktijken en Consumentenbescherming (+ handleiding) http://economie.fgov.be/nl/binaries/pratiques_du_marche_marktpraktijken_tcm325-81591.pdf • Nieuw Wetboek Economisch Recht (+ handleiding) met deel Marktpraktijken en Consumentenbescherming http://economie.fgov.be/nl/binaries/WETBOEK%20coordinatie_tcm325-232243.pdf • http://www.privacycommission.be/ • Bescherming van persoonsgegevens in België: kort overzicht door Privacycommissie: http://www.privacycommission.be/sites/privacycommission/files/documents/bescherming-van-persoonsgegevens-in-belgie.pdf • Kansspelcommissie: http://www.gamingcommission.be/opencms/opencms/jhksweb_nl/home/ • Organiserentombola: http://www.tombolist.be/ • Gidsvoorwebsitehouders: http://economie.fgov.be/nl/binaries/Gids_voor_websitehouders_042011_tcm325-36214.pdf • www.youronlinechoices.eu • IAB Europe EU Framework for Online Behavioural Advertising http://www.iabeurope.eu/files/9613/6984/1480/2012-12-11_iab_europe_oba_framework.pdf

45. ALGEMENE CONCLUSIE & VRAGEN 45

46. Sean VAN GINDERDEUREN Associate – IP / IT svg@koan.eu

47. Vorstlaan, 100 B 1170 Brussel T: +32 (0)2 566 90 00 F: +32 (0)2 566 90 10 www.koan.eu 47 rue de Monceau FR 75008 Paris T: +33 (0)1 56 69 71 20 F: +33 (0)1 56 69 71 14 http://www.linkedin.com/pub/koan-law-firm/20/a04/4a5 @KoanLaw