Dary , Mollem , weeke klay , veen

1. Dary, Mollem, weekeklay, veen P. Cleveringa Het Veengenootschap

2. Dary, Mollem, weekeklay, veen:what’sin a name? P. Cleveringa Het Veengenootschap

3. Inzicht in de ontwikkeling van de vegetatie na de laatste IJstijd

4. Inzicht in de ontwikkeling van de vegetatie na de laatste IJstijd • het stuifmeelonderzoek • veen als conserverend medium • de archeologie bevestigt hoofdlijnen van de vegetatieontwikkeling • de C-14 brengt verfijning aan

7. Het klimaat bepaalt de veenontwikkeling Een voor Nederland algemeen geldend model? 1:50.000 Geologische kartering van Nederland

9. Naast geologische ontwikkelingenen autonome processen zijn ook de omstandigheden waaronder de planten en bomen groeien bepalend voor de eigenschappen van het veen. Kennis van de plantengroei

10. Cruciaal voor de eigenschappen van veen: afbraak en conservering van de verschillende soorten planten en bomen die het materiaal voor het veen leveren.

11. Cruciaal voor de eigenschappen van veen: afbraak en conservering van de verschillende soorten planten en bomen die het materiaal voor het veen leveren. • open water (riet- / lisdoddevegetatie) • verlandend open water (plomp, waterlelie, krabbescheer) • verland water: overgangsveen (waterdrieblad, veenbloembies) • grondwater: broekveen (els, berk) • regenwater: veenmos- / heideveen (hei, mos, veenmos)

22. Variabele geologische factoren zorgen voor veranderingen van de eigenschappen van veen in de opbouwfase.

29. Variabele geologische factoren die zorgen voor veranderingen van de eigenschappen van veen in de opbouwfase.

30. Variabele geologische factoren die zorgen voor veranderingen van de eigenschappen van veen in de opbouwfase. • Ligging van de rivierlopen • Het ontstaan van een gesloten kust ( West-Nederland) • Een gesloten kust • De blijvende open kust (Noord-Nederland) • De uitwisseling van zoet en zout water (eb-vloed) • Afzetting van klei (stormvloed?) • De ingrepen van de mens

31. Processen die leiden tot afbraak van het (hoog)veen (kustgebied) en zorgen voor verandering van de eigenschappen

32. Processen die leiden tot afbraak van het (hoog)veen (kustgebied) en zorgen voor verandering van de eigenschappen • retentie van rivierwater (slib) • veraarding onder invloed van grondgebruik • aangepaste vegetatie ( o.a. gagel) • ontwatering en daling van het maaiveld • menselijke ingrepen: slootbagger, stadsvuil

34. Het historische landschap

35. Het historische landschap • landbouw / veeteelt • wijziging in het grondgebruik • turf = energie • investeren in ‘goede gronden’ • ‘woeste gronden’ Terreinbeheer

36. Dijken?

37. Dijken? • Zeedijken • Rivierdijken • Meer- of ringdijken, boezem- en polderkaden

39. What’s in a name? P. Cleveringa Het Veengenootschap