1 / 29

DEMOGRAFİ (Nüfusbilim)

DEMOGRAFİ (Nüfusbilim). İnsan nüfusunun  büyüklük, yapı, gelişim, genel özellikler. * Nüfus: Belirli bir bölgede belirli bir anda yaşayan bireylerin oluşturduğu kütledir. Nüfusbilimin Alt Disiplinleri. * Tarihsel demografi,

josef
Download Presentation

DEMOGRAFİ (Nüfusbilim)

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DEMOGRAFİ (Nüfusbilim) İnsan nüfusunun  büyüklük, yapı, gelişim, genel özellikler. * Nüfus: Belirli bir bölgede belirli bir anda yaşayan bireylerin oluşturduğu kütledir.

  2. Nüfusbilimin Alt Disiplinleri * Tarihsel demografi, * Betimsel (tanımlayıcı) demografi, * Ekonomik demografi, * Sağlık demografisi.

  3. Sağlık düzeyi  Demografik yapı Örn.: Sağlık göstergeleri ; - Genç bir nüfus, - Bebek ölümü , - Hızlı nüfus aşınması.

  4. Demografik yapı  Sağlık ihtiyaçları Örn.: Yaş dağılımı  Sık görülen hst., Bağışıklama hizmeti.

  5. Demografide Veri Kaynakları 1.Nüfus Sayımları: * Kesitsel bilgi verir, * Oran, orantı ve yüzde, * İlk sayım 1927’de. 2.Demografik araştırmalar: * Örneklemeyle yapılır, * Diğer verilere destek olur, * Daha sık uygulanabilir.

  6. 3.Kayıt sistemleri: * Hızları verir, * Bilginin zamanda akışını sağlar. 4.Projeksiyonlar: * Sentetik veri kaynağıdırlar.

  7. Türkiye çapında ilk araştırma  1963 yılında Hıfzısıhha Okulu’nda  Daha sonra 5’er yıl arayla toplam 7 araştırma (Nüfus Etüdleri Enstitüsü)  Son araştırma 1998’de (Sağlık Bakanlığı + Nüfus Etüdleri Enstitüsü)

  8. Dünya’da Nüfusun Gelişimi M.Ö. 8000’de 8 milyon  10 bin yıl 1830’larda 1 milyar  100 yıl 1930’larda 2 milyar  30 yıl 1960’larda 3 milyar  15 yıl 1975’lerde 4 milyar  13 yıl 1988’lerde 5.2 milyar  12 yıl 2000’de 6.1 milyar *Günde 244.000 kişi doğmaktadır.

  9. Türkiye’de Nüfus Artışı 1927  13.6 milyon 1940  17.8 milyon 1950  20.9 milyon 1960  27.8 milyon 1970  35.6 milyon 1980  44.7 milyon 1990  56.5 milyon 1997  62.8 milyon * Kent nüfusu %65.0, köy nüfusu %35.0. * Dünya sıralamasında 18.

  10. Hızlı ve Dengesiz Nüfus Artışının Sonuçları * Konut, eğitim ve sağlık yatırımları  Üretim ve istihdam yatırımları , * İşsizlik , * Göçler . Su, yol, çöp, otopark, sağlık, gürültü, hava kirliliği v.b. sorunlar , 30 yıl önce nüfusun %20’si kentlerde, Günümüzde %65’i kentlerde, * Sağlıksız kentleşme ve gecekondulaşma , * Doğal kaynakların tüketimi .

  11. Nüfusun Yapısını Etkileyen Faktörler - Doğumlar, - Ölümler, - Göçler.

  12. Nüfusun Kompozisyonuna Ait Faktörler Kompozisyon = Tanımlayıcı özellikler 1-Biyo-sayısal (doğuştan varolan özellikler): - Yaş, - Cins, - Irk v.b. 2-Sosyokültürel (değişebilen özellikler): - Evlilik durumu, - Yaşam koşulları, - Aile yapısı, - Eğitim düzeyi v.b.

  13. Demografik Ölçütler 1- Oran, Orantı ve Yüzde * Oran: İki sayının birbirine olan büyüklüğünü gösterir. Örn.: X ve Y sayıları için X’in Y’ye oranı; X/Y olarak gösterilir. *Orantı: Bölenin içinde bölünen de vardır. Bir parçanın ait olduğu bütüne göre büyüklük ilişkisini gösterir. Örn.: X’in Y’ye orantısı; X/X+Y olarak gösterilir. *Yüzde: Oranı sabit bir sayı ile çarparak elde edilir. 2-Hız: Olayların belirli bir zaman aralığındaki oluş sıklıklarını inceler. Bir olayın görülme sıklığı / Risk altındaki kişi sayısı

  14. Demografik Çalışmalarda Sıklıkla Kullanılan Oranlar * Bağımlılık Oranı: 15 yaş altı ve 65 yaş üstü nüfus / 15-65 yaş arası nüfus * Cinsiyet Oranı: İncelenen gruptaki erkek sayısı / İncelenen gruptaki kadın sayısı * Nüfus Yoğunluğu: Bir coğrafi bölgedeki kişi sayısı / Aynı coğrafi bölgenin yüzölçümü * Çocuk-Kadın Oranı: 5 yaş altı çocuk sayısı / Üreme çağındaki (15-49) kadın sayısı

  15. DOĞURGANLIK  büyüklük Nüfusun  artış } etkiler  kompozisyon

  16. Doğurganlık İle İlgili Sık Kullanılan Ölçütler * Çocuk-Kadın Oranı. * Kaba Doğum Hızı: (1 yılda meydana gelen canlı doğum sayısı / Aynı toplumun yıl ortası nüfusu) x 1000 * Genel Doğurganlık Hızı: (1 yılda meydana gelen canlı doğum sayısı / 15-44 yaş kadınların yıl ortası nüfusu) x 1000 * Yaşa Özel Doğurganlık Hızı: (X yaşındaki kadınlardan olan canlı doğum sayısı / X yaşındaki kadınların yıl ortası nüfusu) x 1000

  17. Doğurganlığı Etkileyen Faktörler 1.Doğurgan döneme başlamayı etkileyen faktörler: - Menarş yaşı, - İlk evlilik yaşı, - İlk cinsel ilişki yaşı, - Primer sterilite.

  18. 2.Doğurgan dönemle ilgili faktörler: - Emzirme ve amenore yaşı, - Kontraseptif kullanımı, - Cinsel ilişki sıklığı, - Rahim içi ölçümler. 3.Doğurgan dönem sonu ile ilgili faktöler: - Menapoz yaşı, - Sürekli sterilite.

  19. ÖLÜMLER * Morbidite: Bir toplumdaki hastalık ve sakatlıkların düzeyini gösterir. * Mortalite: Bir toplumdaki ölümlerin düzeyini gösterir.

  20. Ölümlerde Kullanılan Temel Ölçütler * Kaba Ölüm Hızı: (1 yıl içinde görülen toplam ölüm sayısı / Yıl ortası nüfus) x 1000 * Bebek Ölüm Hızı: (1 yıl içinde ölen bebek (0-365 gün)sayısı / 1 yıldaki canlı doğum sayısı) x 1000 * Neonatal Ölüm Hızı: (0-28 günde ölen bebek sayısı / 1 yıldaki canlı doğum sayısı) x 1000 0-7 gün  erken neonatal 8-28 gün  geç neonatal

  21. * Postneonatal Ölüm Hızı: (29-365 günde ölen bebek sayısı / 1 yıldaki canlı doğum sayısı) x 1000 * Perinatal Ölüm Hızı: (1 yılda ölü doğan+0-7 günde ölen / 1 yıldaki canlı+ölü doğum sayısı) x 1000 * Ölü Doğum Hızı: (1 yılda ölü doğan bebek sayısı / 1 yıldaki canlı+ölü doğum sayısı) x 1000

  22. * Ana Ölüm Hızı: (1 yıldaki ana ölüm sayısı / 1 yıldaki canlı doğum sayısı) x 1000 * Yaşa Özel Ölüm Hızı: (Belli bir yaş grubundaki ölüm sayısı / O yaş grubundaki nüfus) x 1000 * Nedene Özel Ölüm Hızı: (1 yılda X nedenine bağlı ölüm sayısı / Toplumun nüfusu) x 1000

  23. Ölümleri Etkileyen Faktörler 1. Doğumdaki biyo-demografik faktörler: - Cinsiyet, - Annenin yaşı, - Gebelik aralığı, - DDA, prematüre doğum.

  24. 2. Doğum sonrası etkili olan faktörler: - Emzirme ve süresi, - İçme kullanma suyunun türü. 3. Dolaylı ailesel etkiler: - Anne ve babanın eğitim düzeyi, - Bebeğin doğum yeri (hastane, S.O., ev, v.b.), - İklim koşulları.

  25. GÖÇLER Göç; yerleşim yerini genellikle en az 6 aylığına değiştirme amacıyla yapılan fiziksel bir olaydır.

  26. Göçler İçin Kullanılan Temel Ölçütler * Genel Göç Hızı: (1 yıldaki içe göç + dışa göç sayısı / Yıl ortası nüfus) x 1000 * İçe Göç Hızı: (1 yıldaki iç göç sayısı / Yıl ortası nüfus) x 1000 * Dışa Göç Hızı: (1 yıldaki dış göç sayısı / Yıl ortası nüfus) x 1000 * Net Göç Hızı: (1 yıldaki içe göç-dışa göç sayısı / Yıl ortası nüfus) x 1000

  27. Göçleri Etkileyen Faktörler 1.İtici:- Savaşlar, - Açlık, - Siyasal ya da dini baskılar, - Yüksek enflasyon, - Düşük ücretler. 2.Çekici:- İyi iş, yüksek ücret, - İyi eğitim, - Dinsel özgürlük, - Aileye yakınlık.

  28. Sağlık Düzeyi ve Temel Demografik Ölçütler *Bebeklik ve çocukluk çağına ait tüm ölüm hızları: - Bebek ölüm hızı: ‰ 52.6 - Neonatal ölüm hızı: ‰ 29.2 - Postneonatal ölüm hızı: ‰ 23.4 - Çocuk ölüm hızı: ‰ 8 - 5 yaş altı ölüm hızı: ‰ 60.6

  29. * Beklenen yaşam süresi: - Erkek  67 yıl - Kadın  71 yıl * Yaşa ve cinse özel ölüm hızları: ? * Anne ölüm hızı  yüzbinde 79 * Perinatal ölüm hızı: ? * Cinsiyet oranları  K / E= 1.1

More Related