190 likes | 976 Views
VETAR. prof. Ljubiša Nešić st. Marko Vukanovi ć. Kako nastaje vetar. Atmosfera + sunčevo zračenje = vetar Neravnomerno zagrevanje povr šine zemlje prouzrukuje razlike u atmosferskom pritisku što dovodi do kretanja vadušne mase unutar atmosfere zemlje. Jačina vetra.
E N D
VETAR prof. Ljubiša Nešić st. Marko Vukanović
Kako nastaje vetar Atmosfera + sunčevo zračenje = vetar Neravnomerno zagrevanje površine zemlje prouzrukuje razlike u atmosferskom pritisku što dovodi do kretanja vadušne mase unutar atmosfere zemlje
Jačina vetra Jačina vetra predstavlja pritisak koji on vrši na vertikalnu površinu. Određuje se po Boforovoj skali, koja ima 13 stepeni, utvrđenih prema dejstvu vetra na razne predmete.
Sile koje delujuju na vazdušnu masu • Gravitaciona • Gradijentna sila pritiska • Koriolisova • Sila trenja
Gravitaciona sila Fg= gV g – ubrzanje zemljine teze - gustina vazduha V – deo zapremine vazdušne mase
Gradijentna sila pritiska Sila kojom vazdušne mase deluju jedna na drugu zbog razlike u pritiscima Fp= pS – (p + p) S = -pS x p + p p S
Koriolisova sila f= - 2 Vg Vg f
Koriolisova sila Balans Koriolisove sile i gradijenta sile pritiska naziva se geostrofski balans , a vetar koji nastaje tom prilikom naziva se geostofskim vetrom.
Ciklonska kretanja Severna hemisfera : nizak pritisak » rotacija suprotna smeru kazljke na satu Južna hemisfera : nizak pritisak » rotacija u smeru kazljke na satu
Anticiklonska kretanja Severna hemisfera : visok pritisak » rotacija u smeru kazljke na satu Južna hemisfera : visok pritisak » rotacija suprotno smeru kazljke na satu
Sila trenja Sila trenja usporava kretanje vazduha. Ona se sastoji od sile spoljašnjeg trenja Fo, koja je prouzrokovana hrapavošću površine zemljišta koje pruža otpor deliću vazduha pri njegovom kretanju i sile unutrašnjeg trenja FT, koja nastaje usled molekularnog kretanja i turbulencije unutar vazduha.
Termalni gradijent i vetar p3 p2 p1 p2 p1 p2 < p1