Transplantacja

1. Transplantacja Jestem na TAK !

2. Spis treści: 1. Wstęp. 2. Krótka historia transplantacji. 3. Częste pytania na temat transplantacji. 4. Najczęściej przeszczepiane narządy i tkanki. 5. Medyczne zastosowanie tkanek. 6. Warunki powodzenia przeszczepu. 7. Typy dawców. 8. Zawody związane z transplantacją. 9. Religie o dawstwie. 10. Prawo dotyczące transplantacji. 11. Oświadczenie Woli.

3. Dawca narządów może ocalić życie 4 osobom, a kolejnym 4 z grona ponad 1500 osób oczekujących obecnie na przeszczepienie narządów w Polsce może życie przedłużyć… UWAGA!!

4. Co 5 dni w Polsce umiera jedna z osób czekujących na przeszczepienie narządu … Umiera – nie z powodu braku leczenia, ale z powodu braku narządów do transplantacji…

5. Czym jest transplantacja?

6. Przeszczepianie narządów, transplantacja - przeszczepienie narządu w całości lub części z jednego ciała na inne (lub w obrębie jednego ciała). Przeszczepianiem narządów zajmuje się dział medycyny zwany transplantologią.

7. 2. Krótka historia transplantacji • 1823 – pierwsze przeszczepienie skóry u tej samej osoby ( autograft). Niemcy • 1906 – pierwsze przeszczepienie rogówki. Czechy • 1954 – pierwsze udane przeszczepienie nerki. Dawca/ biorca: bliźniaki jednojajowe. USA • 1966 – pierwsze w Polsce przeszczepienie nerki od dawcy żywego. Wrocław • 1966 – pierwsze w Polsce przeszczepienie nerki od dawcy zmarłego. Warszawa • 1967 – pierwsze na świecie przeszczepienie serca. RPA • 1967 - pierwsze na świecie przeszczepienie wątroby. USA • 1981 – Pierwsze przeszczepienie serca i płuca. USA • 1985 – Pierwsze w Polsce przeszczepienie serca- Zabrze

8. 1986 – Pierwsze na świecie przeszczepienie obu płuc. Kanada • 1988 – Pierwsze w Polsce udane przeszczepienie nerki i trzustki. Warszawa • 1990 – Pierwsze w Polsce udane przeszczepienie wątroby u dziecka. Warszawa • 1999 – Pierwsze w Polsce przeszczepienie części wątroby od dawcy żywego. Warszawa • 2001 – Pierwsze w Polsce udane przeszczepienie serca i płuca. Zabrze • 2003 – Pierwsze w Polsce przeszczepienie płuca. Zabrze • 2005 – Pierwsze w Polsce przeszczepienie obu płuc. Zabrze • 2006 – Pierwszy przeszczep kończyny górnej. Trzebnica

9. Czym jest tzw. „złote pięć minut” i co oznacza śmierć mózgu?

10. Śmierć mózgu... Mózg jest bardzo wrażliwy na niedobór tlenu i glukozy. Kiedy krew płynąca do mózgu zostaje zatrzymana –mózg zostaje uszkodzony. Przez uraz, krwotok, udar dochodzi do jego obrzęku. Osoba u której rozpoznano śmierć mózgu jest nieprzytomna, nie myśli, nie porusza się i nie oddycha samodzielnie. Jest to stan nieodwracalny…

11. Akcja ratunkowa ze strony przypadkowych świadków nieszczęśliwego zdarzenia powinna więc zacząć się od pierwszej chwili po wypadku. Stąd powiedzenie „złote pięć minut….” W przypadku zatrzymania pracy serca lub oddechu , po upływie tego czasu mózg zaczyna obumierać….

13. Czy potrafilibyście wymienić najczęściej przeszczepiane narządy? Poza narządami coraz częściej przeszczepia się tkanki, czy wiecie jakie?

14. Narządy: serce płuca trzustka wątroba jelito nerki Tkanki: tętnice więzadła rogówka i twardówka skóra zastawki serca Najczęściej przeszczepiane narządy i tkanki:

15. Narządy: serce • Serce - centralny narząd układu krwionośnego strunowców i niektórych bezkręgowców. Zbudowany jest z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej serca. Zazwyczaj narząd ten otoczony jest osierdziem (pericardium).

16. Narządy: płuca • Płuco - pojedynczy lub parzysty narząd oddechowy kręgowców oddychających powietrzem atmosferycznym. Dzięki nim przede wszystkim dostarczany jest tlen do organizmu.

17. Narządy: trzustka • Trzustka produkuje dwa hormony – insulinę i glukagon – które kontrolują poziom cukru we krwi. Dodatkowo wytwarza mieszaninę enzymów trawiennych – soki trzustkowe. Uwalniane są w jelicie cienkim, co pozwala na trawienie białek, skrobi, tłuszczów.

18. Narządy: wątroba • Największy narząd naszego ciała. Jest to miejsce, gdzie neutralizowane są substancje szkodliwe dla naszego organizmu. Wątroba to magazyn substancji odżywczych, które wykorzystywane są w czasie braku odpowiedniej ilości pożywienia ( np.: w czasie głodu).

19. Narządy - jelita • Jelita- to część układu trawiennego pomiędzy żołądkiem a odbytem. Jelita dzieli się na dwie części: długa, wąska i silnie poskręcana określana jest jako jelito cienkie. Jego główne zadanie to końcowy etap trawienia oraz wchłaniania substancji odżywczych do krwioobiegu i układu limfatycznego. Druga część to jelito grube – zazwyczaj nie podlega transplantacji.

20. Narządy- Nerki • Nerki są narządem parzystym. Zapewniają kontrolę organizmu nad zasobami wody, wydalają zbędne produkty przemiany materii poprzez produkowany w nich mocz. Nerki produkują również hormon – erytropoetynę, która jest niezbędna do produkcji czerwonych krwinek.

21. Tkanki: Tętnica • Tętnica- jest to każde naczynie prowadzące krew z serca na obwód, bez względu na to czy jest to krew utlenowana czy odtlenowana.

22. Tkanki - więzadła • Więzadła - pojęcie anatomiczne o dwóch znaczeniach: • Pasma wytrzymałej tkanki łącznej, które zwykle łączą kości między sobą, wzmacniając ruchome połączenia między kośćmi. Mogą również łączyć kości poza stawami stabilizując układszkieletowy. • Tym terminem nazywa się również otrzewną.

23. Tkanki: rogówka i twardówka • Rogówka - wypukła zewnętrzna warstwa gałki ocznej, w jej przedniej części. Za rogówką znajduje się ciecz wodnista a za nią soczewka. • Twardówka- gruba, biała warstwa ochronna, nadająca kształt gałce ocznej, otaczająca oko od strony oczodołu, na powierzchni gałki ocznej przechodzi w rogówkę.

24. Tkanki - skóra • Skóra - największy narząd powłoki wspólnej kręgowców o złożonej budowie i wielorakich funkcjach; powłoka właściwa.

25. Tkanki –zastawki serca • W sercu znajdują się cztery zastawki: dwie pomiędzy przedsionkami serca a komorami serca oraz dwie pozostałe leżące w miejscu wyjścia dużych naczyń krwionośnych (aorta, tętnica płucna) z lewej i prawej komory serca. Zastawki otwierają się i zmykają bez przerwy w trakcie całego życia człowieka. Ich rola polega na zapobieganiu cofania się krwi z komór do przedsionków oraz z dużych naczyń (aorty, tętnicy płucnej) do komór serca; warunkują one prawidłowy przepływ krwi przez serce. • Kiedy serce bije, słyszysz charakterystyczne dźwięki ( tony serca). Są one spowodowane zamykaniem się zastawek.

26. 5. Medyczne zastosowanie tkanekTkanki oka

27. Tkanki serca i naczyń

28. Kości i tkanki łączne

29. Inne tkanki

30. 6.Warunki powodzenia przeszczepu: • Zgodność tkankowa • Właściwy dobór dawcy i biorcy • Odpowiednie leczenie immunosupresyjne • Umiejętność rozpoznania i leczenia procesu odrzucania narządu przez organizm biorcy • Zapobieganie powikłaniom i ich leczenie

31. 7. Typy dawców

32. 8.Zawody związane z transplantacją • Chirurg transplantolog • Dietetyk • Farmakolog • Immunolog • Koordynator transplantacyjny • Laborant • Lekarz hepatolog / kardiolog / nefrolog • Pielęgniarka • Radiolog • Chemik

33. Religie o dawstwie

34. Czy w Polsce pobieranie narządów jest odpłatne?

35. Odpłatne pobieranie narządów jest w Polsce zabronione prawem i karalne. Za pobrane od żywego dawcy lub ze zwłok ludzkich komórki, tkanki i narządy nie można żądać ani przyjmować zapłaty lub innej korzyści majątkowej.

36. Karą grzywny do 5.000 zł. jest zagrożony każdy kto rozpowszechnia ogłoszenia o odpłatnym zbyciu, nabyciu lub o pośredniczeniu w odpłatnym zbyciu lub nabyciu komórek, tkanek i narządów w celu ich przeszczepiania…

37. … każdy kto w celu uzyskania korzyści majątkowej nabywa lub zbywa cudze komórki, tkanki i narządy, pośredniczy w ich nabyciu lub zbyciu bądź bierze udział w przeszczepianiu pozyskanych wbrew przepisom ustawy komórek, tkanek lub narządu, pochodzących od żywego człowieka lub ze zwłok ludzkich, polega karze pozbawienia wolności do lat 3. Dodatkowo jeżeli sprawca uczynił sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

38. A Ty, co możesz zrobić?...

39. Możesz je… • Pobrać… • obejrzeć… • wyrzucić… • lub podpisać…

40. Wypełniony druczek nosimy przy sobie w dokumentach np. obok dowodu osobistego, prawa jazdy itp. Wcześniej jednak pamiętajmy, że należy pokazać go najbliższym by znali nasze intencje.

41. „ Transplantacja zakłada uzyskanie wcześniejszej, jasno wyrażonej, dobrowolnej i w pełni świadomej zgody dawcy… na darowanie bez wynagrodzenia, części swego ciała dla przywrócenia zdrowia lub lepszej jakości życia innej osobie”… Jan Paweł II

42. Dziękujemy za uwagę.