200 likes | 359 Views
TRANSPLANTACJA. Wykonały: Kinga Kramer Weronika Sioch. Transplantacja.
E N D
TRANSPLANTACJA Wykonały: Kinga Kramer Weronika Sioch
Transplantacja Przeszczepianie narządów – przeszczepienie narządu w całości lub części, tkanki lub komórek z jednego ciała na inne (lub w obrębie jednego ciała). Przeszczepianiem narządów zajmuje się medyczna dziedzina naukowa nazywana transplantologią.
Obraz przedstawiający św. Kosmę i Damiana dokonujących transplantacji nogi
Transplantat Przeszczep (transplantat) – komórki, tkanki (skóra, rogówka, kości) lub narząd (serce, nerka) pobrane od dawcy, podlegające chirurgicznemu przeszczepieniu do organizmu biorcy. Niektóre tkanki i narządy mogą być konserwowane i przechowywane w tzw. bankach.
Podział • Autogeniczny – polega na przeniesieniu własnej tkanki lub narządu z jednego miejsca na drugie, np. przeszczep skóry • Izogeniczny – polega na przeniesieniu tkanki lub narządu między osobnikami identycznymi genetycznie np. bliźniętami jednojajowymi • Allogeniczny – polega na przeniesieniu tkanki lub narządu między osobnikami tego samego gatunku, o podobnym, ale nie jednakowym genotypie, np. człowiek → człowiek • Ksenogeniczny– polega na przeniesieniu tkanki lub narządu między osobnikami różnego gatunku np. świnia → człowiek
Najczęściej przeszczepiane narządy • skóra • serce • nerki • płuca • wątroba • trzustka • jelita • szpik kostny • tętnica • rogówka
Nerka dawcy jest zwykle lokowana poniżej swojego położenia anatomicznego
historia • 1954 – pierwsze przeszczepienie nerki (od brata bliźniaka) • 1967 – pierwsze przeszczepienie serca • 1998 – pierwsze przeszczepienie przedramienia • 2008 – pierwsze udane przeszczepienie ponad 80% powierzchni twarzy wraz z podniebieniem, nosem, policzkami, powieką (Maria Siemionow – Cleveland) • 2010 – pierwszy udany przeszczep całej twarzy
dawca ŻYWY • najczęściej w obrębie najbliższej rodziny dawcy • najczęściej transplantowane są krew, szpik kostny, nerki, płaty wątroby POŚMIERTNY • pobranie w celach diagnostycznych, leczniczych i naukowych • można pobrać pod warunkiem, że osoba zmarła za życia nie wyraziła sprzeciwu
Warunki powodzenia • zgodność tkankowa • właściwy dobór dawcy i biorcy • zastosowanie dobrego płynu prezerwacyjnego i metody prezerwacji dla transplantu • odpowiednie leczenie immunosupresyjne • umiejętność rozpoznania i leczenia procesu odrzucania narządu przez organizm biorcy • zapobieganie powikłaniom i ich leczenie
Aspektymedyczne • zabiegi tego typu są bardzo skomplikowane i pracochłonne (najtrudniejsze zabiegi chirurgiczne). • występuje ryzyko, że wszczepiony narząd nie przyjmie się – to znaczy, że organizm będzie traktował go jako ciało obce i próbował zwalczyć (reakcja odrzucenia przeszczepu). • W rzadkich przypadkach mamy do czynienia z sytuacją odwrotną czyli przeszczep zwraca się przeciw gospodarzowi i stara się go zniszczyć jest to tzn. choroba przeszczep przeciw gospodarzowi.
Choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi • Rodzaj reakcji zachodzącej w organizmie biorcy przeszczepu pod wpływem wprowadzonych do niego obcych antygenowo limfocytów. • Choroba rozwija się kiedy limfocyty T przeszczepionego immunokompetetnego dawcy atakują tkanki biorcy ze względu na różnice w antygenach zgodności tkankowej. • Limfocyty T przyjęte od dawcy naciekają (obce dla nich) tkanki gospodarza i doprowadzają do ich niszczenia. Najczęściej zajmowanymi narządami są skóra, przewód pokarmowy i wątroba.
Przeszczep a Wiara • Kościół Katolicki- stanowisko pozytywne • Świadkowie Jehowy- wybór dotyczący pozostawiono każdemu wierzącemu do własnego osądu • Islam- stanowisko pozytywne, ale nie może sprzeciwiać się ludzkiej godności, musi być jedyną możliwą formą pomocy, a oddanie musi być dobrowolne • Buddyzm- nie wysuwa żadnych zarzutów • Judaizm- różne stanowiska, ale gdy chodzi o ocalenie życia człowieka, przeszczepy są dozwolone
„DAWCA ORGANÓW” • W języku potocznym fraza dawca organów utarła się jako określenie motocyklistów • Prawdopodobna jej geneza wywodzi się z okresu sprzed wprowadzenia obowiązku jazdy w kasku • Wtedy niewielki wypadek drogowy mógł doprowadzić do uszkodzenia czaszki i w efekcie do nieodwracalnego ustania czynności mózgu przy nienaruszeniu pozostałych organów.