Maciej M. Sysło UMK Toruń, UWr Wrocław syslo@mat.uni.torun.pl, …@ii.uni.wroc.pl mmsyslo.pl

1. Organizacja korzystania z technologii w edukacji, jako ochrona przed zagrożeniami Wychowanie elementem kształcenia Maciej M. Sysło UMK Toruń, UWr Wrocław syslo@mat.uni.torun.pl, …@ii.uni.wroc.pl http://mmsyslo.pl

2. By móc formułować diagnozy i proponować recepty, powinniśmy lepiej poznać ucznia i szkołę, wrócić do korzeni tego, czym jest kształcenie, czym jest rozwój ucznia • Uczeń • uczeń dzisiaj, na tle ucznia kiedyś • szkoła dzisiaj, na tle szkoły kiedyś • uczeń i szkoła jutro – szkoła ucznia, personalizacja • zagrożenia związane z technologią • w szkole • poza szkołą • technologia narzędziem walki z zagrożeniami technologią • nauczyciel – nauczycielem i wychowawcą Plan 2 Maciej M. Sysło

3. Uczeń – priorytetem edukacji Każdy człowiek, każdy uczeń jest inny lub inaczej, każdy mózg jest inaczej okablowany, stąd Głównym priorytetem edukacji jest: indywidualizacja (personalizacja) Ustawa PL: szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju– czy uczeń ma na to wpływ? Zakładam: szkoła pozostaje – instytucja, budynki (?) Wyzwania: • bricks-and-mortar W rękach uczniów jest ich własne kształcenie, bo uczeń najlepiej wie, jak i czego się uczyć (?) Nauczyciel poświęca możliwie najwięcej czasu (?) pracując bezpośrednio z uczniem Maciej M. Sysło

4. Wiecznie połączeni: • 24/7/52/365 za pomocą technologii, którą noszą w kieszeniach, mają w rękach, w szkole i w domu • ale, na ogół nie stosują technologii w celach edukacyjnych • szkoły nie są przygotowane do stosowania technologii, którą uczniowie mają przy sobie • z drugiej strony, uczniów nie można rozłączyć, bo: połączenie jest nie tylko medium, jest stanem świadomości • Szkoła nie może przyjąć uczniów, jakimi są! • Jak spowodować, by: uczyli się będąc połączonym? • środowisko: szkoła + dom – społeczność uczących się • możliwe: uczeń nie zostawia szkoły po wyjściu ze szkoły Uczniowie dzisiaj 4 Maciej M. Sysło

5. ze szkołą • Wiecznie połączeni • 24/7/52/365 za pomocą technologii, którą noszą w kieszeniach, mają w rękach, w szkole i w domu • ale, na ogół nie stosują technologii w celach edukacyjnych • szkoły nie są przygotowane do stosowania technologii, którą uczniowie mają przy sobie • jednak uczniów nie można było rozłączyć, bo: połączenie ze szkołą było nie tylko medium, ale stanem świadomości • Szkoła przyjmowala uczniów, jakimi byli! • Jak spowodować, by: uczyli się będąc połączonymi? • środowisko: szkoła + dom – społeczność uczących się • możliwe: uczeń nie zostawiał szkoły po wyjściu ze szkoły Uczniowie kiedyś 5 Maciej M. Sysło

6. Wczorajsza szkoła (jeszcze dzisiaj) – to ściana Roger Waters, David Gilmour, Pink Floyd, 1979 We don't need no education We don't need no thought control No dark sarcasm in the classroom Teachers leave them kids alone Hey! Teachers! Leave them kids alone! All in all it's just another brick in the wall. All in all you're just another brick in the wall. • bricks-and-mortar Jak spowodować, by uczeń mógł po latach powiedzieć: I have never let my schooling Interfere with my education [Mark Twain, XIX w.] Nigdy nie dopuściłem, by chodzenie do szkoły kolidowało z moim (wy)kształceniem • Często kłopot z określeniem, co jest (ma być) moim wykształceniem • W tym mamy pomóc uczniom Maciej M. Sysło

7. Wielcy o edukacji: Hugo Steinhaus • Hugo Steinhaus (1887-1972) – matematyk, humanista, autorytet w dziedzinie języka, autor aforyzmów – kontrast i pozytywna ironia • Nie mąćcie ludziom … wody w głowie • Żyjemy w epoce móżdżków elektronowych • Gdy przyłapano maszynę myślącą na błędzie, powiedziała: „Ja też jestem tylko człowiekiem”! • Kula u nogi – Ziemia • W Galicji była rozpowszechniona nieznajomość języka niemieckiego (dzisiaj – nieznajomość matematyki w Polsce) • 1965 rok: boleje bardzo nad miejscem matematyki w społeczeństwie i sposobem jej uczenia. • Jeszcze w tradycyjnej szkole, bez technologii widzi potrzebę personalizacji Pierwszy użył słowo komputer w języku polskim w 1963 roku Maciej M. Sysło

8. Wielcy o edukacji: Albert Einstein Everybody is a GENIUS but if you judge a fish by its ability to climb a tree it will live its whole life believing that it is STUPID Każdy jest GENIUSZEM ale jeśli będziesz osądzał rybę po tym, czy potrafi wejść na drzewo to całe życie będzie żyła w przeświadczeniu, że jest GŁUPIA H. Steinhaus: Geniusz – gen i już Maciej M. Sysło

9. Lekcja z Jobsa W edukacji: I’m a very big believer in: equalopportunity as opposed to equaloutcome równe szanse, w przeciwieństwie do jednakowych rezultatów (do wyrównywania szans) Praktyka u nas w kraju: wszystkich uczniów gimnazjum obejmuje ta sama podstawa i ten sam test. Praktyka (USA) 50% do wyboru, nawet w przedmiotach jak matematyka Idea: indywidualna podstawa programowa (Sir Ken Robinson) Maciej M. Sysło

10. Zagrożenia z udziałem technologii Kategorie zagrożeń: dla zdrowia psychicznego i fizycznego (postawa, narządy); moralne: społeczno-wychowawcze; inspirowane w sieci infoholizm; gry komputerowe (?) Przykłady: cyberprzemoc, przemoc rówieśnicza, Internet umożliwia ciągłe działanie, nie można się ukryć przed przemocą sexting– internetowy ekshibicjonizm; sponsoring mowa nienawiści (politycy w mediach?) ekstremalne ruchy i podejmowane działania Maciej M. Sysło

11. Zagrożenia w Internecie Przykłady: dostęp do nieodpowiednich treści łamanie prawa własności intelektualnej (praw autorskich) udostępnianie i rozpowszechnianie danych osobowych, poufnych informacji kontakt z nieznajomymi, zatarcie tożsamości cyberprzemoc uzależnienie od Internetu Maciej M. Sysło

12. Zagrożenia Internetu dla procesu edukacji Przykłady: e-czynności zagrożeniem dla tradycyjnych: czytanie, pisanie, rachowanie ściąganie, w tym łamanie prawa własności intelektualnej (praw autorskich) – gdzie jest nauczyciel? wykluczenie informacyjne – ograniczenie do łatwo znajdowanych odpowiedzi faktycznie, brak umiejętności znajdowania potrzebnych informacji: znajduję to, co znam (W. Goethe) połączenia w sieci (hipertekst) w miejsce własnych struktur poznawczych w mózgu – naiwny konektywizm: nie muszę znać tego, co jest w Internecie dominacja obrazu nad tekstem Maciej M. Sysło

13. Zapobieganie zagrożeniom Kilka wskazówek: w tym wystąpieniu: stworzyć (wirtualne) środowisko, które wspiera proces kształcenia, eliminujący zagrożenia: • personalizacja kształcenia, która prowadzi do • większej aktywności uczniów i do • obrania własnej drogi kształcenia – my education sama sieć (technologia) umożliwia mechanizmy do walki z zagrożeniami: wykrywanie (plagiatów), blokowanie (dostępu dla dzieci), działania ostrzegawcze działania wielu instytucji i w ramach globalnych projektów, unijnych i krajowych współpraca szkoły z rodzicami – podobne reguły działania Maciej M. Sysło

14. Technologia mobilna na użytek edukacji Technologia mobilna: komputery (urządzenia) przenośne – w rękach uczniów i nauczycieli bezprzewodowy dostęp do Internetu w szkole, dostęp do Internetu w domach wirtualne środowisko kształcenia – dla organizacji zasobów i procesu kształcenia niezbędne zmiany w organizacji dostępu do technologii w szkole i w domu Cel: Technologia jest wszędzie tam, gdzie kiedykolwiek potrzebuje jej uczeń, nauczyciel, dyrektor, personel, rodzice. Technologia to: sprzęt, oprogramowanie, Internet, zasoby Wyzwanie: Jak zapewnić dostęp każdemu uczniowi? Maciej M. Sysło

15. Technologia mobilna – efekty: uczeń i uczenie się Oczekiwane efekty w uczeniu się – szansa dla uczniów: uczenie się (learning) w miejsce nauczania (teaching) wzrost motywacji i zaangażowania uczniów kształcenie przebiega asynchronicznie i w sposób rozproszony (w dowolnym czasie i w dowolnych miejscach) powstają indywidualne ścieżki kształcenia dla uczniów zmiana roli nauczyciela – uczeń podmiotem kształcenia, a nauczyciel jego doradcą podejście konstruktywistyczne: rozwój ucznia w rzeczywistym środowisku zapoznanie z najnowszą technologią szkoła przygotowuje także do kształcenia się przez całe życie (Lifelong Learning) Maciej M. Sysło

16. Zaczynaliśmy w … 1965 roku Dolnośląska eSzkoła Internet (chmura) Zasoby edukacyjne Zasoby uczniów i nauczycieli e-portfolio e-dziennik Platforma Fronter projekty Zasoby edukacyjne Rodzice Uczeń Nauczyciel Zamieszcza i sprawdza zadania domowe, przygotowuje lekcje Rozwiązuje zadania domowe – nauczanie na odległość Dyrektor W domach uczniów i nauczycieli: komputer, Internet Wgląd w działania całej szkoły Szkoła: pracownia mobilna Internet bezprzewodowy

17. Poprawa jakości niezależnego i spersonalizowanego uczenia się • Więcej okazji do współpracy i interakcji uczeń-nauczyciel • Wzbogacenie alfabetyzacji cyfrowej • Wspieranie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych (Promyk) • Podniesienie poziomu i zakresu materiałów edukacyjnych • Lepsze gospodarowanie czasem nauczycieli i uczniów • Lepsze monitorowanie pracy uczniów i nauczycieli • Zwiększenie udziału uczniów we własnym kształceniu • Poprawa organizacji kształcenia i komunikacji • Lepsze zarządzanie szkołą • Zwiększone zaangażowanie rodziców • Budowanie lokalnej społeczności uczących się Platforma – (z)realizowane założenia – uczniowie Maciej M. Sysło

18. Nowe technologie – sprzyjające personalizacji • 1:1 • BYOD • FL (FC) • PLN (PLS) • e-textbook • jeden uczeń jeden komputer • przynieś do szkoły swoje urządzenie • odwrócona klasa, odwrócone kształcenie • Personal Learning Network – wirtualne środowisko kształcenia • e-podręcznik Maciej M. Sysło

19. Internet (chmura) Szkoła off-line Zasoby edukacyjne Wirtualne środowisko kształcenia e-portfolio Organizacja procesu kształcenia e-dziennik Platforma Fronter Zasoby edukacyjne, e-portfolio, e-podręcznik, e-dziennik, projekty projekty Zasoby uczniów i nauczycieli Zasoby edukacyjne Rodzice any where, any time Nauczyciel Uczeń Dyrektor Szkoła on-line W domach uczniów i nauczycieli: komputer, Internet Wgląd w działania całej szkoły Szkoła: pracownia mobilna Internet bezprzewodowy

20. 1:1 – jeden uczeń jeden komputer • Założenie: 1:1 = KAŻDY uczeń z indywidualnym urządzeniem (komputerem, laptopem, tabletem) • Jeśli nie ma w domu, szkoła mu zapewnia, na ogół na terenie szkoły • Inicjatywy: • Nowe otwarcie: tablety, ale to jednak urządzenia do konsumpcji informacji • Nowe otwarcie: BYOD • Na Dolnym Śląsku: osłabione 1:1: każdy nauczyciel i uczeń ma indywidualny dostęp do komputera, gdy tego potrzebuje. Zmienia się to wraz z pojawieniem się e-podręcznika. Maciej M. Sysło

21. BYOD – przynieś do szkoły swój gadżet • Założenie: Każdy uczeń ma przy sobie jakiś gadżet, ale mogą być one różne pod każdym względem: technicznym, wydajnościowym, oprogramowania, standardów • Same problemy: • nawet jeśli nic nie zrobimy, to mają je ze sobą i korzystają • jak nauczyciel ma radzić sobie z różnorodnością urządzeń? • jak zapewnić działanie w szkole i zabezpieczyć te urządzenia • jak zapewnić dostęp do sieci tak wielu urządzeniom? • aspekty prawne, własnościowe, … • Inicjatywy: • wypożyczanie uczniom laptopów/tabletów– może powodować wykluczenie • propozycje firm: Cisco - rozwiązania sieciowe, zabezpieczające stronę techniczną oraz ochronę urządzeń i zawartości Maciej M. Sysło

22. FL/FC – odwrócona klasa • Założenie: Lepsze wykorzystanie potencjału uczących się w domu i w szkole, również nauczyciela • Uwaga: w USA inna kultura uczenia się – angażowanie się uczących się • Założenia: • jedna z wersji: praca metodą projektów – tutaj nic nowego • krótkie wprowadzenie do tematu w klasie (5-10 min) • przejrzenie wideo jako zadanie domowe (np. akademia Khana), zadania do wykonania w domu, dyskusja z innymi uczniami i nauczycielem (potrzebne środowisko uczenia się) • w klasie: wyjaśnianie trudniejszych elementów • wykład (20%) + praca z uczniami (80%) zamiast 80 + 20 Maciej M. Sysło

23. Wirtualne środowisko kształcenia • Dotyczy uczniów i nauczycieli. • Założenie: Lepsze wykorzystanie potencjału w uczących się w domu i w szkole, również nauczyciela; kształcenie i rozwój, nie tylko formalne, ale także incydentalne i ustawiczne (LLL) • Miejsce dla zasobów, spotkań, komunikacji, współpracy dostęp za pomocą różnych technologii i metod ich wykorzystania • Rozwiązania: • tradycyjna platforma edukacyjna – wspólne środowisko pracy uczniów i nauczycieli, rośnie z uczniem • własne serwisy – wiele narzędzi to ułatwia • inne, dodatkowe rozwiązania w chmurze: aplikacje, przechowalnie plików, itd Maciej M. Sysło

24. e-podręcznika – a może zamiast tego: • Środowisko kształcenia się jako miejsce: • aktywności uczących się – na wzór FaceBooka • współpracy – realizacji projektów indywidualnych i zespołowych • miejsce zasobów własnych i obcych (na różnych prawach) • rozwoju – „rośnie” z uczącym się od kołyski po grobową deskę (LLL) • osobiste archiwum i budowane na nim e-portfolia dla różnych adresatów • obszar własny i obszary różnych formalnych (szkoła, uczelnia) i nieformalnych (kursy) form kształcenia • itd. itp. Porzućmy ideę podręcznika, XIX/XX wieczną Przyjrzyjmy się, jak pracują uczniowie Przyjrzyjmy się, jak funkcjonuje sieć i jej społeczności Wyobraźmy sobie rozwój sieci i jej społeczności Zaplanujmy środowisko na miarę uczących się i czasów Maciej M. Sysło

25. Etapy wrastania (rozwoju) TI w: edukację, kompetencje, powszechne wykorzystanie: • Pojawianie się– przedmiotem zainteresowania: sprzęt, TI, nowe możliwości • Stosowanie– wykorzystanie TI w istniejących strukturach • Integracja– przenikanie TI do sfer kształcenia, pracy i życia, rzeczywiste zastosowania TI, praktyka • Transformacja – transformacja szkoły i jej funkcjonowania jako wirtualnego środowiska kształcenia, Model dotyczy każdej nowej technologii !!! Model rozwoju technologii w edukacji Pamiętajmy: Technologia na usługach edukacji faktycznie wymaga edukacyjnego wsparcie. Maciej M. Sysło

26. Tylko takie reformy są rzeczywiste, jeśli są odczuwalne w klasie („pod tablicą”), w życiu każdej konkretnej szkoły. [Mirosław Sawicki] widoczne w rozwoju każdego ucznia [M. M. Sysło] Reformy, zmiany, …. 26 Maciej M. Sysło

27. Nauczyciele Jobs o nauczycielach: … thatif I hadn’tencounteredtwoorthreeindividualsthatspent extra time with me, I’msure I wouldhavebeen in jail. Gdyby nie nauczycielka matematyki, która kilogramami cukierków skłaniała go do rozwiazywania zadań, skończyłby w więzieniu Nauczyciel jako doradca, ekspert, moderator ale także mentor (autorytet) w przedstawionym środowisku kształcenia się, umożliwiający i wspierający własne kształcenie się i rozwój uczniów To duże wyzwanie dla nauczycieli! Ale …. Szkoły są tak dobre, jak dobrzy są w nich nauczyciele Maciej M. Sysło

28. Mark Twain: Nigdy nie dopuściłem, by chodzenie do szkoły [lata szkolne – schooling] zaszkodziło mojemu (wy)kształceniu dzisiaj: inne chodzenie do szkoły, ale nadal i może bardziej jest potrzebne moje kształcenie (ucznia, nauczyciela) Postarajmy się, by nasi uczniowie mogli kiedyś tak powiedzieć o nas i o szkole. Ja miałem takich nauczycieli, mam wielu takich uczniów Epilog Maciej M. Sysło

29. Dziękuję moim nauczycielom Dziękuję moim uczniom Życzę Państwu takich uczniów i nauczycieli Dziękuję za uwagę mmsyslo.pl Epilog Informacja VIII edycja Międzynarodowego Konkursu Informatycznego Bóbr dla wszystkich etapów edukacyjnych http://bobr.edu.pl 29 Maciej M. Sysło

30. WCCE – learning while we are connected • Goście: • George Siemens – konektywizm • MitchelResnick – Scratch - IwE • Włodzisław Duch (UMK) – mózg a edukacja - IwE • Grupa nauczycieli z USA, prof. Dylak – odwrócona klasa - IwE • Wice prezydent Intela, John A. Davies – mobile learning • Gość wydawnictwa Pearson • Nagrania wykładów w wersji +PL na stronie konferencji: • http://wcce2013.umk.pl/ 30 Maciej M. Sysło