200 likes | 416 Views
BAB 9 PERSAMAAN PEMBEZA SEPARA. PENGENALAN. Persamaan Pembeza Separa (PPS): Persamaan yg mempunyai suatu kaitan terbitan sebuah fungsi dengan fungsi tersebut dan beberapa pembolehubah Cth PPS peringkat kedua yg umum: PPS dikelaskan kpd 3 jenis: Eliptik Parabolik Hiperbolik.
E N D
PENGENALAN • Persamaan Pembeza Separa (PPS): • Persamaan yg mempunyai suatu kaitan terbitan sebuah fungsi dengan fungsi tersebut dan beberapa pembolehubah • Cth PPS peringkat kedua yg umum: • PPS dikelaskan kpd 3 jenis: • Eliptik • Parabolik • Hiperbolik dlm pembolehubah x dan y dgn A,B,C,D ,E,F,G adalah fungsi dlm sebutan x dan y < 0 = 0 > 0 jika B2-4AC
PPS Eliptik • Terdiri drpd: • persamaan Laplace • Persamaan poisson dalam p/ubah x dan y di mana A=C=1 dan B=0. Maka B2-4AC=0-4(1)(1)=-4<0 • PPS Parabolik • Cth: Persamaan Haba iaitu dalam p/ubah x dan y di mana A=1 dan B=C=0. Maka B2-4AC=0-4(1)(0)=0 • PPS Hiperbolik • Cth: Persamaan Gelombang dalam p/ubah x dan y di mana A=1 dan B=0 dan C=-a2. Maka B2-4AC=0-4(1)(-a2)=4a2 >0
KAEDAH BEZA TERHINGGA • Nilai yg hendak dikira bergantung kpd keluasan domain segiempat 0≤x≤a dan 0≤y≤b • Utk memudahkan kiraan selang 0≤x≤a dan 0≤y≤b dibahagikan kpd N jalur dgn keadaan h=a/N dan k=b/N. Maka titik pd paksi x dan y bg domain segiempat seperti berikut: Pada paksi-x : xi = ih di mana i=0,1,2,....,N Pada paksi-y : yj = jk di mana j=0,1,2,...,N
b u(xi,yj) ui,j yj N jalur y1 a xi xi+1 x1 M jalur • Tandaan ui,j digunakan sbg penyelesaian berangka
du = ui,j +1 - ui,j -1 dy i,,j 2k du = ui,j +1 - ui,j dy i,,j k ATAU ATAU d2u = ui,j +1 - 2ui,j+ ui,j -1 dy2i,,j k2 du = ui,j - ui,j -1 dy i,,j k DAN du = ui+1,j - ui-1,j dx i,,j 2h du = ui+1,j - ui,j dx i,,j h ATAU ATAU d2u = ui+1,j - 2ui,j+ ui-1,j dx2i,,j h2 du = ui,j - ui-1,j dx i,,j h DAN
PERSAMAAN LAPLACE ui+1,j - 2ui,j+ ui-1,j + ui,j +1 - 2ui,j+ ui,j -1 = 0 h2 k2 Utk memudahkan pengiraan ambil h = k, diperolehi ui,j = ¼[ui-1,j + ui+1,j + ui,j-1 + ui,j+1 ]= 0 1 ui,j+1 ui,j ui-1,j ui+1,j 4 1 1 1 ui,j-1
contoh • Bagi persamaan Laplace 0<x<1, 0<y<1 Dgn syarat sempadan u(x, 0) = x, u(x, 1) = 1, 0 x 1 u(0, y) = y, u(1, y) = 1, 0 y 1 Dapatkan SPL dgn menggunakan KBT. Diberi M = N = 3
Penyelesaian: h = a/M = 1/3 k = b/N = 1/3 1 j=3 j=2 j=1 j=0 2/3 xi = (1/3) i yj = (1/3) j 1/3 0,0 1/3 2/3 1 i= 0 i=1 i=2 i=3 Sempadan bawah : u(x, 0) = x u 0,0 = u(0, 0) = 0, u 1,0 = u(1/3, 0) = 1/3 u 2,0 = u(2/3, 0) = 2/3 u 3,0 = u(1, 0) = 1
Penyelesaian: 1 1 1 1 j=3 j=2 j=1 j=0 2/3 1/3 0,0 1/3 2/3 1 i= 0 i=1 i=2 i=3 Sempadan atas : u(x, 1) = 1 u 0,3 = u(0, 1) = 1, u 1,3 = u(1/3, 1) = 1 u 2,3 = u(2/3, 1) = 2/3 u 3,3 = u(1, 1) = 1
Penyelesaian: 1 1 1 1 j=3 j=2 j=1 j=0 2/3 1/3 0,0 1/3 2/3 1 i= 0 i=1 i=2 i=3 Sempadan kiri : u(0, y) = y u 0,0 = u(0, 0) = 0, u 0,1 = u(0, 1/3) = 1/3 u 0,2 = u(0, 2/3) = 2/3 u 0,3 = u(0, 1) = 1
Penyelesaian: 1 1 1 1 j=3 j=2 j=1 j=0 1 2/3 1 1/3 0,0 1/3 2/3 1 i= 0 i=1 i=2 i=3 Sempadan kanan : u(1, y) = 1 u 1,0 = u(1, 0) = 1, u 0,1 = u(1, 1/3) = 1 u 1,2 = u(1, 2/3) = 1 u 0,3 = u(1, 1) = 1
Penyelesaian: 1 1 1 1 j=3 j=2 j=1 j=0 2/3 1 1 1/3 0,0 1/3 2/3 1 i= 0 i=1 i=2 i=3 Nak cari u 1,1 , u 1,2 , u 2,1 , u 2,2 , U 1,1 = ¼[u 1,2 + u 2,1 + u 1,0 + u 0,1 ] U 1,2= ¼[u 1,3 + u 2,2 + u 1,1 + u 0,2 ] U 2,1 = ¼[u 2,2 + u 1,1 + u 2,0 + u 1,1 ] U 2,2 = ¼[u 2,3 + u 3,2 + u 2,1 + u 1,2 ]
PERSAMAAN POISSON ui+1,j - 2ui,j+ ui-1,j + ui,j +1 - 2ui,j+ ui,j -1 = f i, j h2 k2 Utk memudahkan pengiraan ambil h = k, diperolehi ui,j = ¼[ui-1,j + ui+1,j + ui,j-1 + ui,j+1 – h2f i, j ] 1 ui,j+1 -h2f i, j ui,j ui-1,j ui+1,j 4 1 1 1 ui,j-1
contoh ¶ ¶ 2 2 u u • Bagi persamaan poisson 0<x<1, 0<y<1 Dgn syarat sempadan u(x, 0) = x3, u(x, 1) = x3 -3x+1, 0 x 1 u(0, y) = y, u(1, y) = -2y+1, 0 y 1 Dapatkan SPL dgn menggunakan KBT. Diberi M = N = 2 + = 6x ¶ ¶ 2 2 x y
U=1 U=0.125 Penyelesaian: h = a/M = 1/2 k = b/N = 1/2 1 j=2 j=1 j=0 xi = (1/2) i yj = (1/2) j 1/2 0,0 1/2 1 i= 0 i=1 i=2 Sempadan bawah : u(x, 0) = x3 u 0,0 = u(0, 0) = 0, u 1,0 = u(1/2, 0) = 0.125 u 2,0 = u(1, 0) = 1
U=-1 U=-0.375 Penyelesaian: 1 j=2 j=1 j=0 1/2 0,0 1/2 1 i= 0 i=1 i=2 Sempadan atas : u(x, 1) = x3 -3x+1, u 0,2 = u(0, 1) = 1, u 1,2 = u(1/2, 1) = -0.375 u 2,2 = u(1, 1) = -1
Penyelesaian: 1 j=2 j=1 j=0 1/2 0,0 1/2 1 i= 0 i=1 i=2 Sempadan kiri : u(0, y) = y, u 0,0 = u(0, 0) = 0, u 0,1 = u(0, 1/2) = 1/2 u 0,2 = u(0, 1) = 1
U=0 U=-1 Penyelesaian: 1 j=2 j=1 j=0 1/2 0,0 1/2 1 i= 0 i=1 i=2 Sempadan kanan : u(1, y) = -2y+1, u 2,0 = u(1, 0) = 1, u 2,1 = u(1, 1/2) = 0 u 2,2 = u(1, 1) = -1
U=0 U=-1 Penyelesaian: U=1 U=-0.375 j=2 j=1 j=0 U=1/2 U=0 U=0.125 U=1 i= 0 i=1 i=2 Nak cari u 1,1 ui,j = ¼[ui-1,j + ui+1,j + ui,j-1 + ui,j+1 – h2f i, j ] u 1,1 = ¼[u0,1 + u2,1 + u1,0 + u1,2 – (1/2)26x1] = ¼[0.5+0+0.125-0.375-0.25(6)(0.5)] = -0.125