310 likes | 433 Views
Zapomniane miejsca Krakowa. Kamil Jantos . Kamień Czakram. Kamień Czakram.
E N D
Zapomniane miejsca Krakowa Kamil Jantos
Kamień Czakram Kamień Czakram fizycznie nie istnieje. Legenda powstała po II wojnie światowej i początkowo miejsce występowania tego kamienia było „miejscem specjalnej energii” . Z biegiem lat legenda krakowskiego „czakramu” obrosła w niewiarygodne opowieści. Zamek królewski podjął starania w celu dyskredytacji tej legendy, motywując to niszczeniem ściany przez opierających się o nią wierzących oraz licznie tu przybywających , którzy wierzyli w magiczne uzdrowienie, kolejnym faktem za było ośmieszanie miejsca o tak dużych wartościach historycznych i kulturowych, ponieważ teoria tej legendy jest niezgodna z religią katolicką. Historia wawelskiego kamienia jest bardzo dobrze rozpowszechniona, wzmianki o niej występują niekiedy nawet w zagranicznych mediach.
Collegium Novum Jest głównym budynkiem Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i znajduje się przy ul. Gołębiej 24 w ścisłym centrum przy Plantach. Jest to neogotycki budynek, który powstał w latach 1883-1887 wg projektu Feliksa Księgarskiego . Od frontowej strony posiada wysunięty ryzalit zawierający siedem ostrołukowych portali, które stanowią przejście do portyku. Górną część fasady ozdabiają herby UJ i jego dobrodziejów wraz z orłem po środku. Budynek posiada dwa dziedzińce podzielone klatką schodową
. Imponujący jest widok klatki schodowej, która zawiera kryształowe sklepienie wsparte na granitowych smukłych kolumnach. Warta uwagi jest również aula uniwersytecka, która jest nakryta okazałym belkowym stropem kasetonowym, a jej ściany są zdobione znanymi obrazami. Warto dodać, że niektóre obrazy występujące w Collegium Novum zostały namalowane przez Jana Matejkę, a najsłynniejszym jest portret Mikołaja Kopernika- „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem”. Nie można zapomnieć o słynnej Sali 56 w której 6 listopada 1939 roku Niemcy aresztowali 183 pracowników naukowych UJ, których większość zginęła śmiercią męczeńską w obozach zagłady.
Zamek Przegorzały • Został wzniesiony w czasie II wojny światowej (1942-1943) w Przegorzałach, czyli dawnej podkrakowskiej wsi. Jest jednym z niewielu obiektów architektonicznych wybudowanych w Krakowie przez III Rzeszę. Został zbudowany z inicjatywy Ottona von Wächtera- starostę dystryktu krakowskiego. Pierwotnym przeznaczeniem zamku było sanatorium dla esesmanów. Budynek prawie do 1944 roku stał pusty z powodu wyjazdu Wächterów do Lwowa.
Plany sanatorium uległy więc w gruzach, ponieważ 1945 roku został on przejęty przez Armię Czerwoną. Ciekawostką jest to, że pod koniec wojny mieścił się tam również szpital. Obecnie kompleks zamkowy wraz z Willą Rotunda został zajęty przez Uniwersytet Jagielloński, mieści się tam również kawiarnia, skąd rozciąga się przepiękny widok na Tatry czy panoramę Krakowa. Mimo wielu starań Przegorzalski zamek nadal nie znajduje się na liście zabytków, chodź współcześnie jest niewiele takich miejsc.
Willa Rotunda • Odyniec, bo tak jest potocznie zwana Willa Rotunda został zbudowany w latach 1928-1929 przez architekta Adolfa Szyszko-Bohusza jako dom własny. Jej nazwa pochodzi od herbu szlacheckiego właściciela. Willa została zbudowana na planie średniowiecznej baszty nawiązującej do romantycznej architektury. Tworzy ona kompleks zamkowy wraz z Przegorzalskim zamkiem i rezerwatem przyrody Skałki Przegorzalskie. W czasie II wojny światowej Odyniec został zajęty przez III Rzeszę. Odwiedzając ten rezerwat nie wolno zapomnieć o Stróżówce i Garażach, które znajdują się nieopodal, a są warte zobaczenia.
Dom i ogród Mehoffera • Dom i ogród Józefa Mehoffera znajdują się przy ulicy Krupniczej w ścisłym centrum miasta. Artysta był znany ze swojego zamiłowania do kwiatów, które często malował, przez co gdy zakupił posiadłość przy ulicy Krupniczej w 1932 roku w równej mierze oddał się remontowi domu i aranżacji ogrodu. Powstały w ten sposób ogród nawiązywał do małopolskich klimatów, przez co był unikatową ozdobą posiadłości. Po śmierci artysty ogród przez lata zapomnienia i zaniedbania zdziczał. Jednak w 2003 roku dzięki staraniom Muzeum Narodowego w Krakowie został on starannie odtworzony. Działania Muzeum nie zostały zapomniane i rok później został podwójnie nagrodzony.
Kossakówka • Jest to neogotycki dworek, który od 1869 roku był krakowską rezydencją rodu Kossaków. Został zakupiony przez Juliusz Kossaka w 1869 i początkowo był zamieszkiwany przez żonę i dzieci Kossaka. Artysta przez wiele lat w swojej pracowni tworzył swe wyjątkowe dzieła. Do czasu II wojny światowej było to miejsce tętniące życiem, równocześnie była ona domem otwartym dla ówczesnej inteligencji. Można tam było spotkać wielu znanych osobistości takich jak: Sienkiewicza, Tuwima czy Ignacego Paderewskiego.
Willa była kolejno dziedziczona przez potomków Juliusza Kossaka. Po II wojnie światowej Kossakówce groziło wyburzenie, jednak się to nie stało, ponieważ została ona uznana za pamiątkę narodową. W latach 60 XX w budynek został wyremontowany i wpisany na listę zabytków. Z powodu nieuregulowanego prawa własności dworek już od lat 80 XX w podupada i obecnie znajduje się w stanie ruiny.
Dworek Jana Matejki • Został wystawiony w 1826 roku, a zakupiony przez Jana Matejkę dopiero w 1876 roku. Artysta rozbudował i przebudował dworek według własnego projektu. W Krzesławicach Matejko stworzył wiele słynnych dzieł takich jak „Ksiądz Kordecki broniący Jasnej Góry” czy cały cykl "Dzieje cywilizacji w Polsce„. Po śmierci malarza dworek przeszedł w ręce jego żony, a potem syna. Majątek był na tyle zadłużony, że musiał zostać sprzedany. W 1959 roku został przekazany Towarzystwu Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, a w 1966 nastąpiło uroczyste otwarcie muzeum. Obecnie w muzeum znajdują się pamiątki po Janie Matejce oraz Hugonie Kołłątaju.
Klasztor Cystersów w Mogile • Klasztor Cystersów wraz z przylegającym do niego kościołem pod wezwaniem Matki Bożej Wniebowziętej i św. Wacława męczennika został wybudowany zaraz po przybyciu Cystersów do Mogiły w 1222 roku. Jest miejscem silnie związanym z dziejami państwa polskiego. Bywało tu wiele słynnych osobistości kultury, sztuki, nauki czy nawet wielcy królowie. W klasztorze znajduje się Cudowny Pan Jezus Mogilski, który jest uważany za cudowny, ponieważ podczas pożaru kościoła ocalał jako jedyna rzeźba w całym kościele. Od tego czasu krucyfiks jest uważany za krzyż słynący łaskami i jest miejscem kultu. Możemy tam podziwiać przepiękną nawę główną bazyliki, prezbiterium wraz z ołtarzem głównym, Kaplicę Świętego Krzyża, urokliwe krużganki klasztoru czy słynną polichromię Stanisława Samostrzelnika. Gospodarzami klasztoru od dnia jego powstania do dnia dzisiejszego gospodarzami są wyłącznie Cystersi.
Kościół św. Józefa Obecny kościół św. Józefa znajdujący się przy ulicy Poselskiej 21 wraz z zespołem klasztornym powstał w latach 1694-1703 z fundacji wojewody sandomierskiego Michała Warszyckiego. Kościół został konsekrowany w 1703 roku przez biskupa Łubieńskiego. W 1850 roku kościół został częściowo spalony, ale szczęśliwym trafem jego wnętrze ocalało. Przed kościołem znajduje się dziedziniec zamknięty neorenesansowym murem. Kościół św. Józefa to bardzo skromna barokowa budowla, która jest jednonawowa i sklepiona kolebkowo. Od północnej strony przylega kaplica, do której prowadzi późnobarokowy portal drewniany. Do kościoła przylega klasztor , który powstał z połączenia kilku budynków pochodzących z różnych epok. Zostały one zakupione przez bernardynki, a niektóre im ofiarowane.
Kościół św. Wojciecha Kościół św. Wojciecha znajdujący się na Rynku Głównym w Krakowie jest pamiątką faktu głoszenia kazań przez świętego Wojciecha właśnie w tym miejscu, co zostało potwierdzone przez Jana Długosza. Budowla do niedawna była uważana o wiele młodszą niż jest. Podczas prowadzonych badań archeologicznych zostały odkryte mury, które ukazały drobną romańską kostkę kamienną oraz uskokowy portal. Odkryte elementy są datowane na okres wieku XI/XII. Niedawno bo w latach 60 XX w pod kościołem odkryto fragmenty nieznanej kamiennej budowli, która jest datowana na koniec wieku X.
Zatem jest to okres, w którym żył św. Wojciech. Kaplica była zarządzana przez wiele lat przez Almae Matris. W XVII wieku budynek został odrestaurowany w barokowym stylu, co całkowicie zmieniło jego styl- uległ barokizacji. Już z początkiem XVIII wieku dobudowano stojącą obok zakrystię. Kościół przez długi okres czasu był pod wezwaniem bł. Wincentego Kadłubka. Konserwacja przeprowadzona pod koniec XIX wieku, czyli ta która odkryła romańską strukturę kościoła w pełni pozbawiła go okazałego barokowego wnętrza. Obecnie w podziemiach kościoła znajduje się wystawa, która prezentuje historię Rynku, po przez przedmioty znalezione przy jego przebudowie w latach 1961-1963.
Bibliografia • Wikipedia.pl • „Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa”- Michał Rożek