150 likes | 314 Views
Beth yw addysg ddwyieithog ?. Gwahanol fathau o ‘ addysg ddwyieithog ’. Beth yw ystyr ‘ addysg cyfrwng Cymraeg ’ neu ‘ addysg ddwyieithog ’ ledled Cymru heddiw ?. Nodiadau ar gyfer y sleid ” Gwahanol fathau o ’addysg ddwyieithog’ ”.
E N D
Gwahanolfathau o ‘addysgddwyieithog’ Beth ywystyr ‘addysgcyfrwngCymraeg’ neu ‘addysgddwyieithog’ ledledCymruheddiw ?
Nodiadau ar gyfer y sleid ”Gwahanol fathau o ’addysg ddwyieithog’ ” • Un agweddo’rmaescyfrwngCymraegsyddwedipericryn ansicrwydd ac amwysedddros y blynyddoeddyw’rdiffyg eglurder o ran yr hyn a olygirgandermaumegis “cyfrwng Cymraeg”, “dwyieithog” . . .’ • Beth sy’n ‘gyfrwngCymraegneuddwyieithog’ am y gyfundrefn? Ai cefndirieithyddol y plant ? Ai natur y ddarpariaethgwricwlaidda’rmodd y mae’rddwyiaith yncaeleudyrannuar draws yr oedrannau ac ar draws y cwricwlwm ? Ai’rdeilliannauieithyddoli’rdisgyblunigol?
Cazden, C.B., & Snow, C.E. (eds.). (1990).English Plus: Issues in Bilingual Education. ‘Bilingual education . . . is a simple label for a complex phenomenon.’
Colin Baker, ‘Bilingual Education in Wales’ yn Hugo BaetensBeardsmore (gol.), European Models of Bilingual Education,1993,15. ‘There exists a wide variety of bilingual education provision in Wales. In between basically monolingual Welsh and monolingual English schools in Wales, there is the widest variety of practice of bilingual education. The kaleidoscopic variety of bilingualeducational practice in Wales makes the production of a simpletypology inherently dangerous.’
Nodiadauargyfer y sleidflaenorol: • Cyfeiriodd Baker(1993:15) at yr ‘amrywiaeth caleidosgopig’ o ymarferaddysgoldwyieithog’ ynbodoliar draws Cymru. • Nidyw’nbosiblllunioteipolegsyml o addysgddwyieithogyng Nghymru. • Arddechrau’r unfed ganrifarhugainmaeaddysggynradd ac uwchraddcyfrwngCymraegyncynnwysdisgyblion o sbectrwm ieithyddoleang ac amrywiol (Lewis 2008:75).
Amlygir “amrywiaeth” (o ran methodolegaddysgu a modelaucynllunio) ac “amrywiaith” (o ran proffilieithyddol y disgyblion) yn yr ysgolion a arsyllwyd. Mae mwyafrifo’rdosbarthiadaudansylwyncynnwysdisgyblion o gefndirieithyddolamrywiol, erenghraifft, siaradwyrCymraegIaith 1 ac Iaith 2, a siaradwyrnadyw’rGymraegna’rSaesnegyniaithgyntafiddynt. • Defnyddiramrywiaetheang o ddulliaudysguganathrawon. • Yr ymchwilymawedicanolbwyntioarddimond 38 ysgol – o ymestyn yr ymchwil, fefyddenniwedidodar draws amrywiaethaupellach.
LlywodraethCynulliadCymru. (2009).StrategaethAddysgCyfrwngCymraeg, dogfenymgynghorol, 5.1 ‘Mae patrymaudarpariaethcyfrwngCymraeg a dwyieithogledledCymruyngymhleth. Ceirgwahaniaethausylweddolrhwngawdurdodau o ran polisïau a roddirarwaithihyrwyddo a datblygusgiliauiaithCymraeg a Saesneg.’ Mae einhymchwilyncytuno â hyn.
LlywodraethCynulliadCymru. (2010). StrategaethAddysgCyfrwngCymraeg, para. 2.14 ‘Bydddeilliannauieithyddoly mathaugwahanolhyn o ddarpariaethynamrywio’nsylweddol . . . Felly, nidywdarpariaethddwyieithog bob amserynsicrhaubodunigolynyndatblyguifodynsiaradwrdwyieithog.’
Nodiadauargyfer y sleidflaenorol • Cydnabyddirnadywpob math o ddarpariaethddwyieithogynarwain at ddwyieithrwyddllawnyn y Strategaeth: ‘Bydddeilliannauieithyddol... • Oniddyma’rmaenprawfpwysicafynghylchbeth a olygirwrth ‘addysgddwyieithog’ yngNghymru heddiw – bodplentynarddiweddeigyfnodyn yr ysgolyngwblhyderusyneiddefnyddo’r Gymraega’rSaesneg?
‘cyd-ieithu’ (Ofelia Garcìa) ‘addysgu a dysguyn y sefyllfaddwyieithog’ (Cen Williams) ‘co-languaging’ (Ofelia Garcìa) ‘teaching and learning in a bilingual setting’ (Cen Williams)
Nodiadauargyfer y sleid ”Cyd-ieithu’ a ‘Co-languaging’ ” • Mae Ofelia Garcia yngalw yr hyn a ddiffiniwyd ganCen Williams fel ‘addysgu a dysguyn y sefyllfaddwyieithog’ yn‘co-languaging’ • cyd-ieithuyn y Gymraeg?
Nodiadauargyfer y sleid ‘AddysgDdwyieithogyngNghymru’” • Dymaymgaisgweledoligeisiodosbarthu a chategoreiddiogwahanol drefniadaethausy’ndod o danambarel ‘Addysgddwyieithog’ • Mae’rdiffiniad o addysgddwyieithogyngymhleth ac yncwmpasu amrywiaeth o sefyllfaoedd. • Mae’nbosiblgwahaniaethurhwng ‘addysgu a dysgudwyieithog’ ac ‘addysgu a dysgumewnsefyllfaddwyieithog’. • Mae ymgaisiddatblyguddwyieithrwyddpobdisgyblmewndosbarthdwyieithog. • Canolbwyntioar un iaith a wna’rdisgyblmewnsefyllfaddwyieithog.
Adnabodgwahanolfathau o addysgddwyieithogyngNghymru Gwaithtrafod: • O’chprofiad chi, a yw’rdosbarthiadhwnyncwmpasugwahanolfathau o ‘addysgddwyieithog’ yngNghymruheddiw ? • Ydychchi’ncytuno/anghytunogyda’rdiffiniadauhyn? 3. Ydychchi’ngalluadnabodcategorïauychwanegol ?