MİKROORGANİZMALAR VE OTOİMMUNİTE

1. MİKROORGANİZMALAR VE OTOİMMUNİTE Prof. Dr. Bekir Kocazeybek

2. NORMAL IMMUN SİSTEMİN GÖREVİ ; • Konağa yabancı antijenleri tanıma ve, • Onlara karşı immun yanıt oluşturmaktır. • Bunu; • T ve B lenfositleri • Makrofajlarile yaparlar

3. KONAK LENFOSİT-ANTİJEN İLİŞKİSİNİN SONUÇLARI • LENFOSİTLER (Özellikle CD4 T lenfositler) TOLEROJENİK ANTİJENLERLE KARŞILAŞINCA • Anerji (işlevsel yanıtsızlık) • Apoptozis (Lenfosit Ölümü) • TOLERANS GELİŞİR. • Lenfositler immunojenik antijenle karşılaştığında • Lenfositler çoğalır ve farklılaşır • AKTİVASYON GELİŞİR • Lenfositler Non-İmmün Antijenle karşılaştığında • Antijeni YOK SAYMA

6. IMMUN TOLERAN (Öz Toleran) NEDİR; • Immun Sistem; • Konağın öz antijenlerine karşı • Immun yanıt gelişimini önleyecek mekanizmalara sahiptir. • Bu mekanizma; • İmmun sistemin öz antijen ile yabancı antijen ayrımından sorumludur. • VE KONAĞIN KENDİ ANTİJENLERİNE YANITSIZLIK HALİNE İMMUNOLOJİK TOLERANS DENİR

7. İMMUN TOLERANS HANGİ ANTİJENLERLE NEREDE VE NASIL SAĞLANIYOR;●IMMUN TOLERANS•T hücrelerinde •Öz proteinlere karşı •B hücrelerinde •Öz protein, polisakkarit, lipid ve nükleik asit♠SANTRAL(Merkezi) TOLERANS•Kemik İliği;•Timusta•Lenfositler oluşurken•Farklı öz antijenlerle temasla gelişir.♠PERİFERİK TOLERANS;•Periferik organlarda olgunlaşmış lenfositler •Öz antijenlede karşılaşma sonucu gelişir.•Santral organlarda olmayan antijenlerde• T lenfosit Toleransı•Anerji•2. uyarı eksikliği•Aktivasyona bağlı ölüm•Fas ve Fas ligand ekspresyonu•Proapoptotik Protein ekspresyonu• İmmun baskılama

11. FARKLI ÖZ-ANTİJEN OLUŞMASI MEKANİZMALARI●LENFOSİTLERİN SOMATİKMUTASYONU •Doğum sonrası gelişir●DOLAŞIM DIŞI ANTİJENLER•Tiroglobulin antijeni•Göz merceği Ag•SpermatozoaAg•Enfeksiyon yada Doku zedelenmesiyle açığa çıkan Agler•Lenfositler tarafından daha önce tanınmadıkları için.Yabancı olarak algılanırlar  Otoimmun yanıt gelişir●DOKU AgMOLEKÜLER DEĞİŞİKLİĞE UĞRAMALARINDA;•Fiziksel kimyasal etkenler•Bazı ilaçlara•Uzun süreli maruz kalanlarda•Viralenfeksiyonlar rol oynar

12. ÇAPRAZ REAKSİYON VEREN Ag•Heterofil antijenlere bağlı•Konak hücre antijeni / mikroorganizma ag• AGBHS M antijeni ile insan kalp kası Miyozini • T LENFOSİT BOZUKLUKLARINA BAĞLI • Gelişim sırasındaki BİR MUTASYONDUR • Th lenfosit fonsiyon kaybı • Ts lenfosit fonksiyon azlığı ile • B lenfositlerin sürekli uyarılmasıdır • OTOANTİKOR oluşumu • Gram (-) Endotoksikantijenler • Yersinia, Campylobacter, Shigella • Kronik bakteri enfeksiyonları • Chylamydia, TBC, Lepra, Sifiliz

13. IMMUN YANIT ANOMALİLERİ ♠KONAĞIN ÖZ TOLERANSININ BOZULMASI • BAĞIŞIK YANITIN KONAĞIN KENDİ ANTİJENLERİNE YÖNELMESİ • BUNA OTOİMMUNİTE DENİR. • Toplumda %1-2 oranında görülür. ♠ Aşırı Duyarlılık Reaksiyonları • Doku Hasarlanması

14. IMMUN TOLERANSIN KIRILMASI VE OTOİMMUNİTENİN GELİŞMESİNDE; ●GENETİK FARKLILIKLARIN ÖNEMİ •Özellikle MHC genleri •HLA-B27 /Ankilozan Spondilit ∙%90 fazla •DR-3: DR4 / İN. BAĞ. DM ∙%25 fazla •DR4: pemfigus vulgaris ∙%14 fazla •FAS ve FAS-LİGAND GENLERİ ● ENFEKSİYONLAR

15. ●ENFEKSİYON-OTOİMMÜNİTE İLİŞKİSİ ●MİKROORGANİZMALAR; •ASH aktive ederler ∙B7 ile T lenfosit (CD28) ikincil ileti ekspresyonu •Öze tepkili T-lenfositlerde tolerans kaybolur, konağa yönelme ●ENFEKSİYONA BAĞLI GELİŞEN I)Doku Zedelenmesi veya Hücre Ölümü •Ortaya çıkan antijenleri immun sistem önceden tanımadığı için • Yabancı olarak algılar • Ve bi dokulara yönelir(OTOIMMUN YANIT) •Spermatozoa veya Göz antijenleri *Erkeklerde sterilite ve göz hast II) Viral enfeksiyonlar sırasında; • Konak hücre membranında viral Ag expresyonuyla • Hücrede moleküler değişiklik olmakta  Bu da bu hücreye karşı otoimmun yanıtı geliştirmekte

16. ●MOLEKÜLER BENZEŞME (MİMİCRİ) • Mikrobiyal antijenlerle •Konak antijeni benzerdir. *Hsp 60-70-80 gibi •BU DURUMDA; Mikrobun peptidlerine karşı T lenfositi ∙ Konağa Yönelir. ∙B lenfositlerindede  İMMUN YANIT • Vur-kaç olayıdır Burada immunolojik hasar; İmmunojen ortadan kalktıktan sonra ortaya çıkar. Mikroorg. Temizlenmesine karşın yavaş yavaş güçlenen İMMUN YANIT KONAĞA YÖNELİR

18. MİKROORGANİZMA-OTOİMMUNİTE İLİŞKİSİNE ÖRNEKLER; • MOLEKÜLER BENZERLİK (MİMİCRİ) • AGBHS • M Proteini, • İnsan kalp kası Myosinindekipentamerikaa dizisi *ARA • C.trachomatis • C.pneumoniae • C.psittaci • 60,57 kdalHsp • İnsan Hsp 60,65 kdal -Atheroskleroz -Miyokardit -İnfertilite

19. C.jejuni • K.pneumoniae • Shigella spp • Yersinia spp • Amino Asit sekansları • İnsan HLA-B27 -Ankilozan Spondilit • H.pylori; • Lewis X ve Y Karbonhidrat antijeni • İnsan eritrosit ve mide mukoza hücrelerinin yüzeyindeki • a ve b antijenleri • O grubu İnsan Eritrositlerindeki • H1 antijeni ile benzerdir.

20. HIV Env Proteinleri • İnsan HLA Klas II • HIV ENF • Coxsaki B4 • İnsan kalp kası • Kalp Hastalığı • Coxsaki B4 • P2-C; • İnsan Pankreas Beta Hücrelerinin yüzeyindekiGlutami asit dekarboksilaz (GAD)65 • Tip I DİABET • Kızamık, Kabakulak, V.zoster; • İnsan MSS’deki myelin benzeri protein • ANSEFALOPATİ • HAV ve EBV’de • Asialoglukoprotein antijeni ile; • Karaciğere spesifik membran antijeni • Asialoglukoprotein • OTOİMMUN HEPATİT

21. HSV-2’nin; • IE 175 proteini ile; • İnsan karaciğer-böbrek hücresinin sitokrom P450 IID6 E1 subuniti • OTOIMMUN HEPATİT • HCV’nin Envelope ve NS5 bölgesindeki • Antijenik epitoplar • İnsan karaciğer hücresinin P450 IID6’daki antijenlerle • OTOIMMUN HEPATIT

22. OTOİMMUN HASTALIKLAR • Bağ dokuyla ilgili • SLE • RA • Tiroid Beziyle ilgili • Hashimato tiroiditi • Deriyle ilgili • Pemfigus vulgeris • Mide-Barsakla ilgili • Çölyak • Ülseratif kolit (Crohn) • Perisiyöz anemi • MSS ile ilgili • Myastenia gravis • Kalp ve Akciğer ile ilgili • ARA • Postperikardiyotomi Sendromu • Hematolojik Sistemle İlgili • Otoimmun Hemolitik Anemi • İdiopatik trombositopenik purpura

23. OTOİMMUN HASTALIK TANISI; • Otoantijenlere karşı gelişen • Humoral ve Hücresel İmmun Yanıt ürünleri ile; • OTOANTİKORLARLA • ÖZELLİKLE IFAile tanıya gidilir.

24. SONUÇ OLARAK; • OTOİMMUNİTE; • SELF (Kendi-Öz) TOLERANSIN KAYBOLMASINA NEDEN OLUR. • GENETİK ZEMİNDE; • BAZI GEN EKSPRESYONU • YAŞLILIK • ENFEKSİYONLAR • BİRDEN FAZLA FAKTÖRÜN KARMAŞIK KATKISI İLE GELİŞMEKTEDİR.