Met de krant in de hand …

1. Met de krant in de hand … Johan Deprez Dag van de Wiskunde – Kortrijk, 14/11/09 slides: www.ua.ac.be/johan.deprez

2. Kennismaking lerarenopleiding wiskunde redactielid tijdschrift Uitwiskeling lid stuurgroep T3 economisch hoger onderwijs van 2 cycli, wiskunde in de Bachelor Handelswetenschappen

3. Deze sessie • inhoud: • materiaal uitgewerkt met anderen voor Uitwiskeling (HildeEggermont, Els Van Emelen) • eigen materiaal (niet verschenen) • vorm • slides: korte, kleine voorbeelden • werkmoment: keuze uit vier werkteksten rond een langer artikel • syllabus • loep uit Uitwiskeling 23/4 • artikel uit Uitwiskeling 19/3 • enkele werkteksten • zie website Uitwiskeling voor begeleidend materiaal • werkteksten in leerlingenversie • (deel van de) krantenartikels

4. Bedenkingen? • 59% van ?? • verdubbeling? • grafiek: • horizontale as: gelijke afstanden i.t.t. ongelijke tijdsintervallen • verticale as: nulpunt • (Wat is uitgezet op horizontale en verticale as?) Syllabus: werktekst voor leerlingen • concrete(re) vraagjes dan hier • herschrijf de advertentie • hermaak de grafiek

5. Om in te kaderen: hermaak grafiek Excel, lijndiagram horizontale as niet goed! Excel, spreidingsdiagram horizontale as wel goed!

6. Vorig jaar op Radio 1 Paul Dhoore: Aandeel van KBC zakte aanvankelijk met 18%. Nadien herstelde het aandeel en het sloot af met 4% winst. Wie het aandeel op zijn laagste peil kocht, won 22%. Reacties? Geen 22%! 1.04/0.82=1.2682…, dus +26.8% (Jammer dat ik geen geluidsfragment heb…)

7. 12 Uit: De Standaard 27/06/08 10

8. Maar soms is het ook heel mooi gedaan! uit: De Standaard, 14/01/09

9. Ruimtelijk: mooier… maar niet altijd beter! uit: Test Aankoop 429 (februari 2000)

10. Bedenkingen? • ongelijke leeftijdsklassen: • 18-20: [18, 21[ • 21-39: [21, 40[ • … • dus: percentages niet • zomaar te vergelijken! • ruimtelijke effecten, bv. gesuggereerde grootte tweede proefbuis = 1000 × eerste proefbuis • Syllabus: werktekst voor leerlingen uit: Knack

11. Opdracht • Lees de twee artikels op de volgende slides. • Ze verschillen op een essentieel punt. • Eén artikel doet het goed. • Het andere gaat in de fout. • Welk punt?

14. Causaliteit versus samenhang

15. Causaliteit versus samenhang

16. Causaliteit versus samenhang uit: De Standaard, 18/06/09

17. Causaliteit versus samenhang

18. uit: De Standaard 30/01/04

19. (On)afhankelijkheid • (1/8500)2 1/73 000 000 • Dit mag alleen bij onafhankelijke gebeurtenissen! • Hier zijn er veel redenen om te twijfelen aan de onafhankelijkheid: • genetische oorzaak? • zelfde omstandigheden? • Klaservaring • eerste deel artikel • klasgesprek (niet evident voor leerlingen) • rest artikel als samenvatting

20. een gekende misvatting m.b.t. kansen: gambler’sfallacy uit: De Standaard 16/12/08

21. Telproblemen…: Hoe opwindend kan het leven van Helga zijn?

22. (Bijna) Aan het werk! Keuze uit vier onderwerpen

23. Snelheidsovertreders • Krantenartikels uit 2003 over een onderzoek van de Kortrijkse politie i.v.m. snelheidsovertredingen • Openingszin: • “Bent u een man, • tussen de 25 en 40 jaar, • en rijdt u met een terreinwagen? • Dan bent u hoogstwaarschijnlijk een snelheidsduivel.” • Werktekst • confronteren van de krantenartikels met de tekst van het onderzoek • gebruik versie zonder antwoorden achteraan in je syllabus • antwoorden in tekst Uitwiskeling

24. Paasei Werktekst • Hoe dik is chocolade? • Gegeven: • 8,32 bij 6,39 m • 1950 kilo chocolade • soortelijk gewicht chocolade: 1.1 à 1.3 kg per liter NIET IN WERKTEKST

25. hiv-test • Krantenartikel n.a.v. een doe-het-zelf hiv-test die besteld kan worden op het internet • 99% betrouwbaar • vóór- en tegenstanders komen aan het woord • Werktekst • kennismaken met het fenomeen van valse positieven • argumenten leren kennen • cijfers narekenen

26. Kans op Huntington • ziekte van Huntington: • tast de hersenen aan • dominant overervend • breekt uit rond veertigste levensjaar • geen therapie • kinderen van patiënten • laten zich zelf niet testen • laten bij zwangerschap wel test uitvoeren bij het embryo Kans dat zij de ziekte zullen krijgen • (als het embryo ziek blijkt?) • als hun kinderen gezond blijken? • Werktekst: • narekenen en ook een beetje corrigeren • kansbomen, regel van Bayes

27. (En nu echt) Aan het werk! werkteksten: achteraan in de syllabus antwoorden: in de hoofdteksten

28. Waarom de krant er bij betrekken? • Waarom wiskunde leren? • … • om deel te kunnen nemen aan het maatschappelijke leven: bv. wiskunde en statistiek kennen is een meerwaarde om goed te begrijpen wat in de krant staat en er kritisch mee om te gaan • … • Hoe leerlingen motiveren voor wiskunde? • … • laten zien dat wiskunde en statistiek nuttig zijn • door al eens onverwacht uit de hoek te komen • …

29. Hoe? • Geen piekinspanning maar een werk van lange adem… • ‘elke dag’ alert zijn • gedisciplineerd bijhouden en klasseren wat je vindt • Soms een kleinigheid die zonder veel moeite in te lassen is • Soms is het nodig om het grondiger aan te pakken • Met mate gebruiken! • Beperkingen aan wat ik laat zien • overwicht van ‘kwaliteitskranten’ • behoren kranten tot de leefwereld van leerlingen uit bso- en tso-richtingen met weinig uren wiskunde?

30. Een gedurfde extrapolatie (cfr. syllabus) uit: De Morgen, 01/10/04

31. Een gedurfde extrapolatie (cfr. syllabus)

32. Exponentiële groei versus lineaire groei • Bedenkingen? • exponentiële groei! • echte verdubbelingstijd is ln2/ln1.14 5.29 jaar uit: De Standaard, 02/06/05

33. Met de tv bij de hand… • Een stukje uit het VRT-nieuws over LaundryDay 2009 (Techno-evenement) http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/mediatheek/programmas/journaal/2.6987/2.6988/1.592741 • Uit het fragment: • nu: 65 000 deelnemers • 12 jaar geleden: 500 deelnemers • Nina De Man: “Het succes is gewoon heel organisch, exponentieel gegroeid. De eerste 500 mensen hebben hun 500 beste vrienden meegebracht.”

34. Met de tv bij de hand… • Uit het fragment: • nu: 65 000 deelnemers • 12 jaar geleden: 500 deelnemers • Nina De Man: “Het succes is gewoon heel organisch, exponentieel gegroeid. De eerste 500 mensen hebben hun 500 beste vrienden meegebracht.” • Vragen: • Wat is de groeifactor volgens Nina De Man? A: 2 • Hoeveel deelnemers na 12 jaar met deze groeifactor? A: >2 000 000 • werkelijke groeifactor? A: 1.50

35. Met de tv bij de hand… • Vragen: • … • ‘exponentieel’ in de omgangstaal versus in de wiskunde omgangstaal≠wiskunde • omgangstaal: exponentiële groei = buitengewoon krachtige groei • wiskunde: • exponentieel stijgen kan ook traag beginnen (bv. spaargeld) • exponentieel dalen is zeker niet altijd snel dalen • 12 jaar geleden? neen! • website: eerste keer in 1998 • dus: 12-de keer, 11 jaar geleden • groeifactor 1.56

36. Volgend jaar op de Dag van de Wiskunde?Met een filmpje bij de hand… • Maak zelf een filmpje (of een scenario voor een filmpje) om in een wiskundeles te gebruiken • en stuur het vóór eind december in • voor de filmpjeswedstrijd van Uitwiskeling • (zie website)

37. Logaritmen uit: De Standaard, 05/06/08

38. Zie syllabus voor kleine werktekst hierrond

39. Met de krant in de hand… loopt het soms uit de hand… voor de verklaring van dit ene zinnetje: zie Uitwiskeling 25/3

40. Nog zo’n uit de hand gelopen onderwerp: nomogram voor BMI Voor de verklaring van dit diagram: zie Uitwiskeling 24/2 uit: De Standaard Magazine, 10/01/04

41. Tweede afgeleide uit: De Standaard, 15/04/09

42. Meetkunde Wat is mis?

43. Meetkunde • Wat is mis? • Perspectief klopt niet (tenzij de ‘lichtbrug’ omhoog zou lopen)

44. Via de krant ook warm maken voor beroep van wiskundeleraar? uit: De Standaard, 19/05/08

45. uit: De Standaard der Letteren, 06/11/09

46. Wiskunde met boeken in de hand…? uit: De Standaard der Letteren, 06/11/09

47. uit: De Standaard der Letteren, 06/11/09

48. Bedankt voor uw aandacht!