Praktisch meten van competenties op BB-KB en GT niveau

1. Praktisch meten van competenties op BB-KB en GT niveau ‘Doe dag’ Groen Proeven Bunschoten 31 maart 2011

2. Welkom • Scilla van Cuijlenborg -beleidsmedewerker VMBO -projectleiding Groen Proeven E: svancuijlenborg@groenhorstcollege.nl M: 06-44062164 • Cees de Jong -consultant (groen) beroepsonderwijs (VMBO-MBO-HBO) -secretaris VBG CPS Amersfoort E: c.dejong@cps.nl M: 06-21247948

3. Programma workshop • welkom en kennismaking • toelichting programma en hand-out • korte inleiding competenties • opdracht 1: ‘Karakteristiek VMBO’ • opdracht 2: ‘Differentiatie leerlinggedrag (van een aantal competenties) op BB-, KB- en GT-niveau’ • discussie • inventarisatie hulpvragen • afsluiting

4. Hand-out workshop • PP • Karakteristiek VMBO (BB, KB en GT) • Praktijksituatie PvB ‘La Casa Bella’ • Competentiekaarten (18 SHL-competenties) • In workshop gemaakt materiaal sturen we u per email toe: laat email-adres achter s.v.p.

5. Wat zijn competenties ? Veel definities ! Praktische definitie: ‘vermogen van iemand om in bepaalde context passend gedrag te vertonen’ • omvat: Kennis (K), Vaardigheden (V) en Houding (H) • Competentie als formule = K x V x H binnen een context

6. Onderzoeken (11) Formuleren en rapporteren (7) Presenteren (6) Leren (12) ‘Klant’-gerichtheid (14) Bedrijfsmatig handelen (19) Vakdeskundigheid toepassen (8) Kwaliteit leveren (15) Plannen en organiseren (13) Analyseren & (10) problemen oplossen Instructies & procedures opvolgen (16) Omgaan met verandering en aanpassen (17) Relaties bouwen en netwerken (5) Met druk en tegenslag omgaan (14) Materialen en middelen inzetten (9) Beslissen en activiteiten initiëren (2) Samenwerken én overleggen (3) Ethisch en integer handelen (4) Met druk en (18) tegenslag omgaan

7. Competenties (8 SHL-factoren & 25 (18 VMBO) competenties) • Leiden en beslissen • Ondersteunen en samenwerken • Interacteren, beïnvloeden en presenteren • Analyseren en interpreteren • Creëren en leren • Organiseren en uitvoeren • Aanpassen en aankunnen • Ondernemen en presteren • Beslissen en activiteiten initiëren • Aansturen • Begeleiden • Aandacht en begrip tonen • Samenwerken en overleggen • Ethisch en integer handelen • Relatie bouwen en netwerken • Overtuigen en beïnvloeden • Presenteren • Formuleren en rapporteren • Vakdeskundigheid toepassen • Materialen en middelen inzetten • Analyseren • Onderzoeken • Creëren en innoveren • Leren • Plannen en organiseren • Klantgerichtheid • Kwaliteit leveren • Instructies en procedures opvolgen • Omgaan met veranderingen en aanpassen • Met druk en tegenslag omgaan • Gedrevenheid en ambitie tonen • Ondernemend en commercieel handelen • Bedrijfsmatig handelen

8. Motivatie competenties • Kloof dichten tussen bedrijven en beroepsonderwijs • Professionalisering ontwikkeling houding • Reflectie door leerling centraal • Hulp voor determinatie leerweg, sector (LOB) • Hulp voor keuze context • Keuze voor competentie-set SHL • Situatie MBO • Situatie VMBO [SHL= Saville & Holdsworth Limited]

9. Toolkit CGO • Instrumenten ontwikkeld in de schoolpraktijk door VMBO Groen-scholen (voorbeelden): • Organisatiematrix CGO in VMBO Groen • Intake instrument competenties • Good practices organisatie competentieleren • Stappenplan invoeren competentieleren • Heldere verwervingstappen BB, KB en GT • Competentiekaarten met indicatoren • Competenties in beeld • Registratie (binnen Excel)

10. Meten competentie-ontwikkeling • uitgangspunt: meten om te ontwikkelen • objectief-subjectief: intersubjectief • frequentie • organiseerbaarheid in de praktijk • expliciet-impliciet • formatief-summatief • aantal beoordelaars • afstemming beoordelaars • context

11. Competentietaal BB, KB en GT is gebaseerd op GKC-project 4Cyourway • Opdracht voor project ‘4Cyourway’: • Beroepskolom bestaat uit 11 onderwijslagen: • VMBO : 4 lagen: LLC, BB, KB en GT • MBO : 4 lagen: 1, 2, 3 en 4 • HBO : 2 lagen: HBO-AD en HBO-Bsc • WO : 1 laag: Msc • Kunnen we voor elke laag een (meetbaar) streefniveau aangeven ? • Verbind de onderwijslagen met één taal voor competenties: op weg naar doorlopende leerlijn.

12. Criteria & Aspectenbepalen streefniveau ontwikkeling competenties Criteria (4):Aspecten (11): Verantwoordelijkheid -rol -verantwoordelijkheid -zelfstandigheid Reikwijdte -publiek -tijdhorizon Complexiteit -werk -procedures -kennis & inzicht Transfer -context (ambiguïteit) -verandervermogen -bereik

13. 4Cyourway is géén éénvormigheid van onderwijs maar referentiekader

14. ‘leerlingtool’ competenties • gemaakt voor 18 SHL-competenties • gedrag in ‘leerlingtaal’ • voor 3 niveaus: BB, KB en GT • in ontwikkeling • ‘als de leerling er niet mee aan de slag gaat, is het allemaal voor niets geweest’

15. rubrieksbeoordeling met 4 verwervingsstappen

16. Voordelen rubrieksbeoordeling • De docent: ► heeft beter inzicht in de competentie ► kan competentie beter overbrengen ► meer houvast bij beoordelen competentie ► is beter in staat samen met collega’s te beoordelen • De leerling: ► leert de competentie beter ► weet beter wat verwacht wordt ► presteert beter ► is beter inzetbaar bij beoordeling medeleerlingen

17. Ethisch en integer handelen

18. Opdracht 1: Karakteristiek VMBO • Vorm kleine groepjes (2-3 personen) • Leerwegen beschreven met 8 niveau-indicatoren • Per niveau-indicator zijn steeds 3 kaartjes gemaakt, voor BB-, KB- en GT-niveau • Verdeel de 24 kaartjes over de 3 kolommen BB, KB en GT • Controleer het resultaat • Vragen en discussie

19. Opdracht 2: benoem gedrag op BB-, KB- en GT-niveau • Vorm kleine groepjes (2-3 personen) • Lees de praktijksituatie door met elkaar • Benoem tenminste het gedrag voor de competentie ‘Klantgerichtheid’ op BB-, KB- en GT-niveau • Benoem daarnaast het gedrag op de 3 niveaus voor een competentie naar keuze: • Materiaal en middelen inzetten • Met druk en tegenslag omgaan • Instructies en procedures opvolgen • Gebruik een geeltje en gebruik een viltstift (schrijf voldoende groot) • Presenteer het resultaat • Vragen en discussie

20. Afsluiting workshop • Discussie • (hulp)vragen • In workshop gemaakt materiaal sturen we u per email toe: laat email-adres achter s.v.p.

22. CPS Onderwijsontwikkeling en advies www.cps.nl Bedankt voor de aandacht Plotterweg 30 3821 BB Amersfoort Postbus 1592 3800 BN Amersfoort T [033] 453 43 43 F [033] 453 43 53 E cps@cps.nl www.cps.nl